,
ბრიტანულ ჟურნალ „ნიუ სთეითსმენში“ (The New Statesman) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „დონალდ ტრამპი ღაზას სექტორში ეთნიკური წმენდის განხორციელებას გეგმავს: იმპერიალისტური პროექტი „რივიერა“, როგორც ჩანს, ისრაელელმა ულტრამემარჯვენეებმა მოიფიქრეს“ (ავტორი - რაჯან მენონი, პროფესორი, ომის კვლევის ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპის მეორედ მოსვლამ თეთრ სახლში უკვე წარმოაჩინა მისი დესტრუქციული გეოპოლიტიკური კრეატივობა და მისი ჭკუა-გონების იმპერიალისტური წყობა, რომლის გამო მისი მხარდამჭერებიც კი გაკვირვებას ვერ მალავენ. შეიძლება გრენლანდიის, პანამის არხისა და კანადის შესახებ მისი ნათქვამი ხუმრობაში გაატარო, მაგრამ ღაზას სექტორის შესახებ პრეზიდენტის ნათქვამი იმდენად უჩვეულო და მოულოდნელია, რომ უნებლიედ ადამიანი ეჭვს შეტანს დონალდ ტრამპის სულიერ მდგომარეობაში.
ამერიკის მეთაურმა, ისარგებლა რა თავისი გამოცდილებით უძრავი ქონების ბიზნესში, წინადადება წამოაყენა ღაზას სექტორის მოსახლეობის - ორი მილიონი პალესტინელი არაბის გაძევება, რათა იქ საფრანგეთ-იტალიის „ლაჟვარდოვანი ნაპირის“ (რივიერის) მსგავსი საკურორტო ზონა შეიქმნას, ხმელთაშუა ზღვის ნაპირზე.
„ახლოაღმოსავლური რივიერა ჩვენი იქნება“, - განაცხადა აშშ-ის პრეზიდენტმა დამაჯერებლური ტონით, ანუ დონალდ ტრამპი მსოფლიოს კოლოსალური მასშტაბის მქონე ეთნიკურ წმენდას სთავაზობს: ღაზას მოსახლეობა, უბრალოდ, აყრილ-გაძევებული იქნება მშობლიური მიწა-წყლიდან. ეს ნიშნავს იმას, რომ ღაზა აღარ იქნება პალესტინელთა სამშობლო და გახდება აშშ-ის დანამატი.
ვის შეეძლო ამგვარი გეგმის მოფიქრება და მხარდაჭერა? პირველ რიგში, ალბათ, ებრაელ ულტრამემეარჯვენეებს - როგორც რელიგიურს, ასევე საეროს. ისინი ოცნებობენ თავს მოახვიონ ღაზელებს ისეთივე სიტუაცია, რომელიც მდინარე იორდანეს დასავლეთ ნაპირზე ხდება: ბენიამინ ნეთანიაჰუს მთავრობა დაჩქარებული ტემპით ახორციელებს ებრაული სოფლების - კიბუცების - მშენებლობას და არაბული მიწების მითვისებას. დონალდ ტრამპმა კი თავისი ამბიციებით მოახერხა ებრაელი ულტრამემარჯვენეებიც უკან ჩამოეტოვებინა.
იბადება კითხვა: ჭირდება ღაზას სექტორს მასშტაბური მრავალწლიანი რეკონსტრუქცია? რა თქმა უნდა, ჭირდება. შენობათა ორი მესამედი, მათ შორის საცხოვრებელი სახლები, სკოლები, მეჩეთები, საავადმყოფოები და მაღაზიები დანგრეულია და 42 მილიონ ტონა ცემენტისა და ხრეშის ნამსხვრევებად არის გადაქცეული. გრანდიოზული მშენებლობის გარეშე ღაზას მოსახლეობა ვერასოდეს ვერ შეძლებს მეტ-ნაკლებად კომფორტული ცხოვრების მიღწევას, მაგრამ დანგრეულის აღდგენა მათი იქიდან გაძევებას არ უნდა ნიშნავდეს. პირიქით, მშვიდობიანი ცხოვრების დამყარება და სოციალურ-ეკონომიკური სფეროს აღდგენა ღაზელებს სამუშაოს მისცემს, შემოსავალი ექნებათ.
მაგრამ დონალდ ტრამპის მიერ გაცხადებული გეგმა უფრო მე-19 საუკუნის იმპერიალისტურ გეგმას ჰგავს, ვიდრე თანამედროვე ადამიანის განზრახვას. ტრამპის გეგმა უგულვებელყოფს დემოკრატიულ ფასეულობებს, ადამიანის უფლებებს და მოსახლეობას ტანჯვას უმზადებს. როგორ მგანახორციელებს დონალდ ტრამპი ორი მილიონი ადამიანის დეპორტაციას, თუ გავითვალისწინებთ მათ სიყვარულს მშობლიური მიწისადმი? ღაზელები მხოლოდ ახლახან დაუბრუნდნენ თავიანთ მიწა-წყალს - დანგრეულს, მაგრამ მაინც მშობლიურს. განა ისინი მშვიდად დათანხმდებიან დონალდ ტრამპის გეგმის რეალიზებას? ამერიკას მათი იქიდან გაძევება ძალადობრივი გზით გაძევება მოუწევს. ამასთან, ძნელი წარმოსადგენია, რომ ღაზაში ამერიკა თავის ჯარს გაგზავნის - დონალდ ტრამპმა კარგად იცის, როგორ გმირულად ებრძვიან „ჰამასელები“ ისრაელის ცახალს.
უკვე აშკარად ჩანს, რომ ისრაელის ულტრამემარჯვენე ძალების გარდა, დონალდ ტრამპის განზრახვას მსოფლიო მხარს არ უჭერს. თვითონ დიდმა ბრიტანეთმაც, რომელიც თითქმის ყოველთვის ეთანხმება ამერიკას, ღაზას მოსახლეობის დეპორტაციის გეგმა უარყო. იგივ შეიძლება ითქვას აშშ-ის სხვა მოკავშირეების - გერმანიისა და საფრანგეთის მიმართაც. გეგმის წინააღმდეგ გამოდიან არაბული ქვეყნების მთავრობებიც, მათ შორის ეგვიპტის, საუდის არაბეთისა და იორდანიის ლიდერები. თურქეთი არაბული სახელმწიფო არ არის, მაგრამ ისიც მკვეთრი კრიტიკით გამოვიდა ვაშინგტონის გეგმების მიმართ.
ღაზას სექტორში გავლენის მქონე „ჰამასი“ ბევრ არაბულ ქვეყნებში არ მოსწონთ, მაგრამ მათ კარგად იციან, რომ თუ ტრამპის გეგმას მხარს დაუჭერენ, „ჰამასი“ ისე გააკეთებს, რომ ღაზელები მათ შეიძულებენ. გარდა ამისა, ისინი აცნობიერებენ იმასაც, რომ ტრამპის გეგმების მხარდაჭერა მასობრივ მიგრაციას გამოიწვევს იმავე არაბული ქვეყნების ტერიტორიას ასი ათასობით პალესტინელი მიაწყდება.
დონალდ ტრამპის ოცნება ღაზაში „ახლოაღმოსავლური ხმელთაშუა ზღვის რივიერის“ შექმნის თაობაზე შეიძლება უტოპიურია, მაგრამ ის მაინც არ გაქრება. ეს აჩვენებს იმას, თუ როგორ განსხვავდება აშშ-ის პრეზიდენტის პირველი ვადა მეორისაგან: იგი არამარტო არ მიდის ახლო აღმოსავლეთიდან, არამედ გეგმავს ამერიკულ საკურორტო ქალაქ-სახელმწიფოს მშენებლობას ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე. იგი ერთგულებას ამჟღავნებს ისრაელის პრემიერ-მინისტრისა და ქვეყნის ყველაზე რადიკალური წრეების მიმართ. მოკლედ, დონალდ ტრამპი არამარტო „ტრანზაქციური“ ლიდერია, არამედ იგი კვლავ რჩება როგორც არაპრონოზირებად და ცვალებად პოლიტიკოსად.
წყარო:
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
