USD 2.6970
EUR 3.1803
RUB 3.4395
თბილისი
გიორგი კობერიძე - აზერბაიჯანი ცდილობს დარჩენილი ყარაბაღის პრობლემა რაც შეიძლება მალე მოაგვაროს და თან ისე, რომ რუსეთმა ვერანაირი მანევრი ვერ შეძლოს
თარიღი:  972
უკრაინაში რუსეთის აგრესიის წარუმატებლობისა და უკრაინული კონტრშეტევის მოლოდინის ფონზე მნიშვნელოვნად იცვლება რეალობა საქართველოს სამეზობლოში - კერძოდ კი აზერბაიჯანში, ყარაბაღის მიმართულებით.
აზერბაიჯანი ცდილობს დარჩენილი ყარაბაღის პრობლემა რაც შეიძლება მალე მოაგვაროს და თან ისე, რომ რუსეთმა ვერანაირი მანევრი ვერ შეძლოს - უბრალოდ აღარ ექნება ამის რესურსი. ისედაც ყარაბაღში დაახლოებით 2000 რუსი სამხედროა წარმოდგენილი, რომლებიც სამშვიდობო სტატუსს ატარებენ და პირდაპირი ჩარევა საკმაოდ უჭირთ. სიტუაცია ასეთია:
- 2022 წლის დეკემბრიდან სომხეთდან ყარაბაღისაკენ მიმავალი ცენტრალური გზები აღარ მუშაობს. გორისი-ხანკენდის (სომხ. სტეფანაკერტი) მონაკვეთი - ქალაქი შუშას სიახლოვეს - აზერბაიჯანელ დემონსტრანტებს აქვთ გადაკეტილი. რუსული სამშვიდობო მისია ვერაფერს აკეთებს სამოქალაქოების წინააღმდეგ. დემონსტრანტებიდან დაახლოებით 100 მეტრში აზერბაიჯანელი სამხედრო პოზიციებია წარმოდგენილი. დემონსტრანტები ეკოაქტივიზმის სახელით არიან გამოსულები და ითხოვენ ყარაბაღის ტერიტორიაზე ყველა რესურსმოპოვების შეჩერებას. ამას ემატება აზერბაიჯანელთა განცხადებები, რომლის მიხედვითაც სომხეთის გავლით იარაღის შედინება ხდებოდა და მისი აღკვეთაც უნდა განხორციელებულიყო/განხორციელდეს.
- ლაჩინის დერეფნის სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის ნაწილს აზერბაიჯანელები აკონტროლებენ ჯერ კიდევ 2022 წლის აგვისტოდან. აზერბაიჯანმა ალტერნატიული გზა ააშენა სომხეთთან დასაკავშირებლად და ლაჩინის გვერდის ასავლელად მაგრამ მასაც ოფიციალური ბაქო აკონტროლებს. ამჯერად ამ გზაზეც მიმოსვლა შეფერხებულია და საბოლოოდ შუშასთან გადაკეტვის ზონაში წყდება.
- ყველაზე რთული სიტუაციაა სარიბაბა-შუშას მონაკვეთზე [რუკაზე წერტილებითაა მონიშნული]. ბოლო კვირებია პერიოდულად ხდება შეტაკებები როგორც გზის გასწვრივ ისე გზის ჩრდილოეთით, მთიან მონაკვეთში. ამავე პერიმეტრზე რუსი სამხედროებიც პატრულირებენ, თუმცა პრაქტიკულად ნებისმიერი აქტივობისაგან თავს იკავებენ გარდა წერილობითი პოზიციის დაფიქსირებისა, რომლებიც მოვლენების პოსტფაქტუმ შეფასებით ხდება. შეტაკებები განსაკუთრებით აქტიურია სიმაღლეების გასაკონტროლებლად. აზერბაიჯანელმა სამხედროებმა ბოლო რამდენიმე დღეა გარკვეული სიმაღლეების დაკავება შეძლეს რის ფონზეც სარიბაბა-შუშას მონაკვეთზე მიმოსვლა კიდევ უფრო შეზღუდულია, ხოლო ზოგიერთი სომხური სოფელი დეფაქტოდ მოსწყდა ყარაბაღის კონტროლირებად ზონას.
ზოგადი სიტუაცია საკმაოდ მძიმეა. ოფიციალური ბაქო ცდილობს ერევნის დარწმუნებას რაც შეიძლება მალე გამოინახოს კომპრომისი ყარაბაღთან დაკავშირებით. ყველაფერს ემატება ისიც, რომ ყარაბაღის გარდა სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის არანაირი ოფიციალური დემარკირება და დადგენა არ განხორციელებულა. შესაბამისად, ცალკეული მონაკვეთები, მათ შორის საგზაო წერტილებიც კი, რომელიც სომხეთის სამხრეთ პროვინცია სიუნიქზე (აზერბაიჯანელები მას ზანგეზურს უწოდებენ) გადის უშალოდ აზერბაიჯანელთა კონტროლის ზონაშია მოქცეული და პერიოდული დაძაბულობები იჩენს ხოლმე თავს (საბჭოთა კავშირში ეს გზა სწორედ აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე, სასაზღვრო ზონიდან რამდენიმე ათეულ მტერში გაიყვანეს). ამას ემატება ვაიოცძორის პროვინციაში (სიუნიქის ჩრდილოეთით მდებარე სომხეთის ტერიტორიული ოლქი) არსებული რეალობაც - 2022 წლის შემოდგომაზე აზერბაიჯანულმა სამხედრო ძალებმა გარკვეული მთიანი მასივის დაკავება შეძლეს რომლებიც სომხეთის ქალაქ იერმუკს გადაჰყურებს.
ამ ფონზე ოფიციალურ ერევანს ბევრი არჩევანი აღარ აქვს. რუსეთი სომხეთის ყველაზე არასანდო პარტნიორია, რასაც ერევანში ნელ-ნელა უფრო და უფრო ნათლად ხვდებიან. დაკავებული ყარაბაღი 1994 წლიდანვე სომხეთის რუსეთზე მიბმის წყარო გახდა - მათ ბევრი არჩევანი აღარ ჰქონდათ საგარეო პოლიტიკაში. და დღესაც რუსეთი ამით მანიპულირებს.
ომის განახლების შემთხვევაში არამხოლოდ დარჩენილი ყარაბაღის ბედი შეიძლება აღმოჩნდეს მძიმე არამედ პრობლემები შეიქმნას სომხეთის ტერიტორიულ მთლიანობასთან დაკავშირებითაც, რაზეც როგორც ზემოთაც აღვნიშნე, ის მოვლენები მიუთითებს, რომლებიც 2022 წელს განვითარდა სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის გასწვრივ. არც ისაა დასავიწყებელი რომ პოლიტიკურ რიტორიკაში სიუნიქზე (ზანგეზურზე) მინიშნებები არ გამქრალა.
ამასთან, უკრაინის კონტრშეტევის მოლოდინისა და მედიის ყურადღების მისკენ მიმართვის ფონზე შესაძლოა აზერბაიჯანის მხრიდან პოლიტიკური ზეწოლა ოფიციალურ ერევანზე კიდევ უფრო გაიზარდოს, ხოლო ყარაბაღის მიმართულებით არც ისაა გამორიცხული, რომ ღია, ულტიმატუმის შემცველი სიგნალებიც იყოს გაგზავნილი.
ამ ყველაფრის ფონზე ყველა სცენარი დასაშვებია - პოლიტიკური მოლაპარაკებები და სომხური მოსახლეობისათვის ყარაბაღში უპირობოდ დარჩენის საკითხზე მიღწეული შეთანხმება და აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობის ცნობა ან კიდევ უფრო მძიმე რეალობა - განახლებული კონფლიქტი. თუმცა არის სხვა ვარიანტებიც, მათ შორის ასეთი (რაც ახლა ხდება) ნაბიჯ-ნაბიჯი შეტაკებების გაგრძელება მანამ, სანამ არ მოხდება რომელიმე მხარის გამოფიტვა და დაყოლიება.
ზოგადად, ამ რეალობაში აზერბაიჯანსა და თურქეთს შორის სამხედრო დაახლოება კიდევ უფრო გაღრმავდა. ამასთან, თურქეთის მხრიდანაც გაკეთდა მინიშნებები, რომ თუკი სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის კონფლიქტი გადაიჭრება და პოლიტიკური შეთანხმება იქნა მიღწეული ამით სომხეთიც ისარგებლებს - თურქეთის ეკონომიკა გაიხსნება სომხეთისათვის. აღსანიშნავია ისიც, რომ აზერბაიჯანმა დაასრულა საგზაო მონაკვეთი სომხეთის სიუნიქის პროვინციამდე, რის გავლითაც საკუთარ ექსკლავთან - ნახიჩევანთან და მისი გავლით თურქეთთან დაკავშირება სურს. ამ გზას აზერბაიჯანში ზანგეზურის დერეფანს უწოდებენ და 2020 წლის მოლაპარაკებებისას ცალკე მუხლი დაეთმო მას.
ზოგადი სიტუაცია საკმაოდ რთულია. ცალკეულ მონაკვეთებზე ვითარება ძალიან სწრაფადა ცვალებადი. ამ ფონზე შესაძლოა, რომ წლევანდელი წელი ბევრი რამის შემცვლელი გამოდგეს.
თბილისი
კახა კალაძის განცხადებები 24 დეკემბრის თბილისის მთავრობის სხდომაზე

თბილისის მერიაში დედაქალაქის მთავრობის მორიგი სხდომა გაიმართა. დღის წესრიგით გათვალისწინებული საკითხების განხილვამდე, თბილისის მერმა კახა კალაძემ რამდენიმე განცხადება გააკეთა და 2026 წლის ბიუჯეტის პარამეტრებზე კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება.

მისი თქმით, მომავალ წელს ფინანსები მიემართება იმ პროექტებისკენ, რომლებიც მოქალაქეების კეთილდღეობასა და კომფორტს ეხება, მთავარი პრიორიტეტები კი კვლავ ინფრასტრუქტურის განვითარება და ჯანდაცვის მიმართულება იქნება.

„გუშინ თბილისის საკრებულომ ქალაქის მთავარი ფინანსური დოკუმენტი - 2026 წლის ბიუჯეტი დაამტკიცა. ვისაც გახსოვთ, 2017 წელს, როდესაც ხელისუფლებაში მოვედით, ბიუჯეტის მოცულობა, დაახლოებით, 861 მლნ ლარს შეადგენდა. ამის შემდეგ თანდათანობით, დედაქალაქის ბიუჯეტი იზრდებოდა, რაც საშუალებას გვაძლევდა, ქალაქში ხელშესახები ცვლილებები განხორციელებულიყო. გამონაკლისი არ იქნება მომავალი წელიც. 2026 წლის ბიუჯეტის საერთო მოცულობა შეადგენს 2 193 388 700 ლარს, რომელიც 210 210 700 ლარით მეტია 2025 წლის დამტკიცებულ ბიუჯეტთან შედარებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

მისივე თქმით, ბიუჯეტის შემოსავლების სტრუქტურა შემდეგნაირია: საკუთარი შემოსულობები – 1 533 357 600 ლარი; სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები კაპიტალური სპეციალური ტრანსფერი – 630 000 000 ლარი; სხვა კაპიტალური გრანტები (სესხის ფარგლებში დასაფარი დღგ-ის ჩათვლით) – 25 480 000 ლარი; მიზნობრივი ტრანსფერი, დელეგირებული უფლებამოსილების განსახორციელებლად – 4 551 100 ლარი.

„მომავალ წელსაც პრიორიტეტული მიმართულება იქნება ინფრასტრუქტურის განვითარება, რადგან მიგვაჩნია, რომ ქალაქის ინფრასტრუქტურული ნაწილი - გზები, ხიდები, სკვერები, მუნიციპალური ტრანსპორტის მოწესრიგება და ა.შ., მნიშვნელოვანია. ყველაზე მეტ თანხას კი, რა თქმა უნდა, სოციალური და ჯანდაცვის მიმართულებით დავხარჯავთ, რადგან ჩვენთვის ამოსავალი წერტილი ადამიანი და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობაა, მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ყველაფერი, რაც ქალაქში კეთდება, კეთდება ჩვენი მოქალაქეების კეთილდღეობისა და კომფორტისთვის“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

ამასთან, კახა კალაძემ ყურადღება კიდევ ერთხელ გაამახვილა იმ მნიშვნელოვან და მასშტაბურ პროექტებზე, რომლებსაც მუნიციპალიტეტი 2026 წელს განახორციელებს.

„გუშინაც დეტალურად ვისაუბრეთ ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით დაგეგმილ მსხვილ და ახალ პროექტებზე, თუმცა კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ მომავალი წელი აუცილებლად იქნება მნიშვნელოვანი ცვლილებების დასაწყისი, რადგან განხორციელდება: სადგურის მოედნისა და დადიანის ქუჩის დამაკავშირებელი საავტომობილო ხიდის პროექტირება/მშენებლობა; სკვერების მოწყობა/რეაბილიტაცია (მათ შორის დიღმის ჭალები, პირველი რესპუბლიკის პარკის რეაბილიტაცია); ე.წ. სამხედრო ქალაქის პარკის მოწყობა; ვაკის პარკის შადრევნების კასკადის რეაბილიტაცია; ოთხი საბავშვო ბაღის მშენებლობა; ავარიული სახლების ჩანაცვლება; ჭადრაკის სასახლის რეაბილიტაცია; სულხან-საბასა და ინგოროყვას ქუჩების რეაბილიტაცია (კომუნიკაციების ჩათვლით) და ბევრი სხვა პროექტი“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

კახა კალაძემ დღევანდელ სხდომაზე მხარდაჭერისთვის მადლობა გადაუხადა თბილისის საკრებულოს წარმომადგენლებს, ცენტრალურ ხელისუფლებას და უწყების თითოეულ თანამშრომელს.

„აქვე მინდა, ვისარგებლო შემთხვევით და მადლობა გადავუხადო თბილისის საკრებულოს წევრებს მხარდაჭერისთვის. დიდი მადლობა ცენტრალურ ხელისუფლებას, პრემიერ-მინისტრს, ფინასთა მინისტრს, რადგან მათი თანადგომის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა უკვე განხორციელებული თუ დაგეგმილი პროექტების ბოლომდე მიყვანა. მადლობას ასევე იმსახურებენ ჩვენი უწყების თანამშრომლები, რადგან მათი დაუღალავი შრომისა და ერთგულების გარეშე, წარმატებაზე საუბარი წარმოუდგენელია.

მუნიციპალიტეტის თითოეული თანამშრომელი საკუთარ აგურს დებს ქალაქის აღმშენებლობის საქმეში, რაც მე, როგორც თბილისის მერს და როგორც ამ ქალაქში მცხოვრებს, მეამაყება. ბედნიერი ვარ, რომ მყავს ძლიერი, პროფესიონალი, საქმესა და ქალაქზე შეყვარებული, ერთგული ადამიანები. ყველაფერი, რაც ბოლო წლებში გაკეთდა და რაც დაგეგმილია, ჩვენი თითოეული თანამშრომლის დიდი დამსახურებაა. ამ გაკეთებულ საქმეებში უზარმაზარი შრომაა ჩადებული. დარწმუნებული ვარ, ერთად დგომითა და სხვა სახელმწიფო უწყებების მხარდაჭერით, ქალაქი მომავალი წლების განმავლობაში იქნება უფრო მწვანე, მოწესრიგებული და თანამედროვე“, - განაცხადა დედაქალაქის მერმა.

თბილისის მერმა აქვე აღნიშნა, რომ მოქალაქეებთან ყოველკვირეული, პირისპირი შეხვედრები 25 დეკემბრიდან 13 იანვრის პერიოდში არ გაიმართება, 2026 წლის 14 იანვრიდან კი მოქალაქეების მიღებას ჩვეულ რეჟიმში შეძლებს.

„ყოველ ოთხშაბათს, 16:00-დან 18:00 საათამდე გვაქვს მოქალაქეების მიღება, სადაც პირისპირ ვხვდებით მათ. ვისმენთ პრობლემურ საკითხებს, ვიღებთ გადაწყვეტილებებს. დღესაც გვექნება აღნიშნული შეხვედრა, თუმცა მომდევნო კვირიდან, საახალწლო დღესასწაულების პერიოდში, აღარ გაიმართება, 14 იანვრიდან კი ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდება“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა ყურადღება რეკრეაციულ სივრცეებზეც გაამახვილა და აღნიშნა, რომ თბილისის მერიის გარემოს დაცვის საქალაქო სამსახურმა ისნის რაიონში ოთხი სკვერის რეაბილიტაცია განახორციელა.

მისი თქმით, ვაზისუბანში რეაბილიტირდა N8 კორპუსის მიმდებარედ არსებული სკვერი, ხოლო N7 კორპუსის მიმდებარედ მოეწყო სრულიად ახალი რეკრეაციული ზონა, მანამდე კი, ამავე ტერიტორიაზე რეაბილიტაცია ჩაუტარდა შაქარაშვილის სახელობის სკვერს და სრულად განახლდა 90-ე სკოლის მიმდებარედ არსებული მარტიაშვილის სახელობის სკვერი.

„სამუშაოების ფარგლებში რეკრეაციულ სივრცეებში მოეწყო საფეხმავლო ბილიკები, საბავშვო და სავარჯიშო მოედნები, სასმელი წყლის შადრევნები, ძაღლების გასასეირნებელი ზონა, ხოლო ტერიტორიაზე განთავსდა თანამედროვე საპარკო ავეჯი. მარტიაშვილის სახელობის სკვერში მოეწყო შადრევანიც. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო გამწვანებას - მოეწყო სარწყავი სისტემა, დაირგო ხე-მცენარეები“, - განაცხადა თბილისის მერმა.

მისივე თქმით, ამჟამად განხორციელებულმა პროექტებმა ხელი შეუწყო რეკრეაციული ზონების ერთმანეთთან ინტეგრაციას და ერთიანი სარეკრეაციო სივრცის შექმნას, რომელიც თითქმის 3 ჰექტარს მოიცავს.

გარდა ამისა, მთავრობის დღევანდელ სხდომაზე აღინიშნა, რომ მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტის ფარგლებში, დაფინანსებას მიიღებს 46 ბიზნესსუბიექტი, რომელიც გამარჯვებულად შესაბამისმა კომისიამ გამოავლინა.

კახა კალაძის ინფორმაციით, აღნიშნული ბიზნესსუბიექტების დასაფინანსებლად მერიამ ნახევარ მილიონ ლარზე მეტი გამოყო.

„გამოცხადებული გვქონდა განაცხადების მიღება მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტზე. შესაბამისმა კომისიამ მუშაობა დაასრულა და გამარჯვებულად გამოავლინა 46 ბიზნესსუბიექტი. თავდაპირველად გამოყოფილი იყო 300 000 ლარი, თუმცა გავზარდეთ ბიუჯეტი და საბოლოო ჯამში, 523 000 ლარი იქნება განაწილებული აღნიშნულ ბიზნესსუბიექტებზე. ადგილობრივი წარმოების გაძლიერება ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი და მდგრადი ეკონომიკური განვითარების განუყოფელი ნაწილია. ვულოცავ გამარჯვებულებს და ვუსურვებ წარმატებებს. მსგავსი პროექტების დაფინანსებას მომავალშიც აქტიურად განვაგრძობთ, უფრო გაზრდილი ბიუჯეტით და მეტი შესაძლებლობებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის