USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 23 მაისის ვითარების შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  326
2023 წლის 23 მაისის შეჯამება რუსეთ-უკრაინაში:
- პრო-უკრაინულმა დანაყოფებმა დღის განმავლობაში ბელგოროდის ოლქს სხვა, ახალი მიმართულებიდანაც შეუტიეს - შეტაკებები იყო შეტინოვკასა და მის მომიჯნავე სოფლებში. მესამე იერიში განხორციელდა გორკოვსკის მიმართულებით. საღამოს საათებში სიტუაცია უფრო ბუნდოვანია. არის ვერსია, რომ პრო-უკრაინული დანაყოფების დიდი ნაწილი აღარაა წარმოდგენილი არამხოლოდ დღეს დამატებით დაკავებულ რუსულ ორ ტერიტორიაზე, არამედ გუშინ აღებულ გრაივორონის რაიონშიც კი. თუმცა სხვა ვერსიაც არსებობს, რომლის თანახმადაც შეტაკებები ახლაც მიმდინარეობს სასაზღვრო პუნქტებზე და მათ შორის გუშინ და დღეს დაკავებულ მიწებზე.
როგორც მოსალოდნელი იყო ეს გახლდათ (ან კვლავ არის) რეიდი, რომელმაც თავისი მნიშვნელოვანი მისია შეასრულა: გამოჩნდა რუსული არმიის სისუსტეები; შეირყა რუსეთის უძლეველობისა და დაცულობის მითი; აფეთქებულ იქნა იარაღის რამდენიმე საწყობი და გამოიცადა პრო-უკრაინული ძალების ბრძოლისუნარიანობა. ამ ფონზე, რუსეთი იძულებული გახდა ფრონტის სხვადასხვა წერტილიდან მოეხსნა თავდაცვის ძალები და გადმოესროლა უშუალოდ რუსეთის დასაცავად.
აღსანიშნავია, რომ ალაფის სახით პრო-უკრაინულმა ძალებმა ხელთ იგდეს რუსული რამდენიმე ქვეითთა საბრძოლო მანქანა და ტანკი. ააფეთქეს იარაღის საწყობი. დაიკავეს კომისარიატი და ფსბ-ს შენობა და წამოიღეს მნიშვნელოვანი სამხედრო სიები. ტყვედ იგდეს რამდენიმე რუსი სამხედრო და გაანეიტრალეს სხვები. ამასთან, საბრძოლო მოქმედებებისას მათ დაკარგეს რამდენიმე ქვეითთა სატრანსპორტო მანქანა. დაჭრილებსა და დაღუპულების შესახებ ინფორმაცია არ ვრცელდება.
სავარაუდოა, რომ თუკი რუსეთი ომიდან არ გამოეთიშება ასეთი რეიდები კიდევ მრავალი იქნება (ან გაგრძელდება).
(როგორც დაზუსტდება ინფორმაცია კომენტარებში ან ცალკე დავწერ ამის შესახებ)
- ქარხნები დაიბომბა და იწვის რუსეთის ბრიანსკის ოლქში. დაუდგენელი მიზეზით ხანძარია ვორონეჟის ინდუსტრიულ რაიონში.
- ორი დღის წინ შავი ზღვის თავზე რუსების Su-35 მრავალფუნქციური გამანადგურებელი იქნა ჩამოგდებული.
- ბახმუტისათვის ბრძოლა გრძელდება. უკრაინელებმა დარჩენილი ძალიან მცირე ტერიტორიიდან ევაკუაცია არ განახორციელეს. რუსებმა რამდენიმე მცირე იერიშით სცადეს ქალაქის ამ ნაწილის აღებაც, მაგრამ წარუმატებლად. სხვა თუ არაფერი სიმბოლურია, რომ უკრაინა ჯერ კიდევ აკონტროლებს ბახმუტში ქალაქის ნაწილს.
- ბახმუტის სამხრეთით, კლიშჩიივკასაკენ მიმავალი რუსული სამხედრო მომარაგების კოლონა იქნა დაბომბილი და განადგურებული.
- გუშინ დაიბომბა მარიუპოლი. სავარაუდოდ, დარტყმა განხორციელდა სამეთაურო პუნქტზე.
- ამ ამბების ფონზე ლუკაშენკამ "რაინეარის" რეისიდან მოტაცებული ოპოზიციონერი ჟურნალისტი და ბლოგერი რომან პროტასევიჩი შეიწყალა. მისი დაკავება უზარმაზარი სკანდალი გახლდათ 2021 წელს. პროტასევიჩი ჰაერში იყო მისი თვითმფრინავი იძულებით რომ დასვეს და თვითმფრინავიდან დააკავეს, რის შემდეგაც 8 წელი მიუსაჯეს ციხე. ამის შემდეგ ბელარუსსა და დასავლეთს შორის ურთიერთობა ძალიან დამძიმდა. პროტასევიჩის გათავისუფლება შეიძლება სიგნალი იყოს ლუკაშენკას მხრიდან ევროპასთან ურთიერთობის აღდგენისათვის.
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.