USD 2.7075
EUR 3.1272
RUB 3.3424
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 5 ივნისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  678
- ზაპორიჟიას ოლქში, ველიკა ნოვოსილკას მიმართულებაზე უკრაინული დანაყოფები მეორე დღეა აქტიურ იერიშს აწარმოებენ. ნესკუჩნეში რუსული არმიის ნაწილები ალყის საშიშროების წინაშე არიან. უკრაინულმა მოწინავე დანაყოფებმა სტოროჟევეს მიაღწიეს.
დასავლეთით, უკრაინელებმა ნოვოდარივკას დიდი ნაწილი იგდეს ხელთ. გაწმენდითი ოპერაცია დასახლებულ პუნქტში აქტიურად მიმდინარეობს.
ყველაზე მაღალინტენსიური შეტაკება ველიკა ნოვოსილკას სამხრეთ-აღმოსავლეთით ნოვოდონეცკეში მიმდინარეობს, სადაც რუსებს შედარებით დიდი ძალები ჰყავდათ მობილიზებული. როგორც ჩანს უკრაინელებიც სრულმასშტაბიანად სწორედ ამ დასახლებას უტევენ და დიდი ნაწილზეც კონტროლიც მოიპოვეს. სიტუაციის სიმძიმეზე თავად რუსები საუბრობენ.
შეტევის სამივე წერტილი ერთი მიმართულებაა ზაპორიჟიას ოლქში. თუკი უკრაინელთა იერიშმა ფლანგებიდან სიღრმეში გადაადგილება წარმატებით განახორციელა, შესაძლებელია ველიკა ნოვოსილკასთან მყოფი მთელი რუსული დაჯგუფება იქნას განადგურებული ან ალყაში მოქცეული. მეორე ვარიანტია რომ უკრაინელებმა ვოლნოვახასაკენ გაჭრა სცადონ. ამ უკანასკნელის ნიშანი ისაა, რომ უკრაინელების კიდევ ერთი დაჯგუფება ვულჰედარის სიახლოვესაა გააქტიურებული. ეს გზა ვოლნოვახასაკენ გადაადგილების საშუალებას იძლევა. ვოლნოვახა მარიუპოლის გზაზე ცენტრალური დასახლებაა.
როგორც და რაც არ უნდა იყოს მიზანი ამ ყველაფრის წარმატებით განსახორციელებლად უკრაინელთა მხრიდან ფრონტის ხაზის ღრმად გარღვევაა საჭირო. ჯერჯერობით მოვლენების საწყის ფაზაში ვიმყოფებით. ამასთან, არანაირი მანიშნებელი არ არსებობს გვაქვს თუ არა ცენტრალურ შეტევასთან საქმე. ზაპორიჟიას ამ ნაწილში დაწყებული იერიში შესაძლოა იყოს დამხმარე და არა ცენტრალური ან სულაც შეიარაღებული დაზვერვა.
ამავე პირობებში, რუსები ვარაუდობენ, რომ შესაძლოა უკრაინული დივერსიული ჯგუფები ზაპორიჟიას ოლქში საკმაოდ ღრმად იყვნენ გადასროლილი და საჭიროებისთანავე ზურგში დაარტყან რუსულ პოზიციებს. ამ ფონზე რუსული FSB-ს დანაყოფები შევიდნენ მელიტოპოლში და და ცდილობენ ზაპორიჟიაში უშიშროების ღონისძიებების განხორციელებას.
და საბოლოოდ, არც ისაა დასავიწყებელი, რომ, ფრონტის ხაზის საკმაოდ დიდი ნაწილი დანაღმულია. შესაბამისად, სიღრმეში გადაადგილება რამდენად სწრაფად შეიძლება განახორციელონ უკრაინულმა ნაწილებმა ჯერ არაა ცნობილი.
- უკრაინული კონტრიერიში ბახმუტის მიმართულებით კიდევ უფრო მასირებული გახდა. უკრაინელებმა ბერხივკაში შეაღწიეს. დასახლება ზედ ბახმუტის თავზე მდებარეობს და ქალაქს ზემოდან გადმოჰყურებს. "ვაგნერი" რუსულ არმიას მოქმედებებისაკენ მოუწოდებს და ბერხივკას უკრაინელთა ხელში გადასვლის შემთხვევაში ბახმუტში რუსული პოზიციების ჩამოშლას ვარაუდობს. არაა ეს მოლოდინი რეალობისაგან შორს, რადგან ბერხივკა არამხოლოდ ბახმუტის რუსულ დაჯგუფებას აყენებს საფრთხის ქვეშ, არამედ კიდევ უფრო ჩრდილოეთით გაჭრილ რუსებსაც, რომელთა ეფექტური მომარაგებაც სწორედ ბერხივკას სიახლოვეს გამავალი მაგისტრალით ხდება.
ამასთან, უკრაინული შემტევი ძალების ავანგარდი კრასნა ჰორას სიახლოვესაც გამოჩნდა. თუკი მისი გათავსიუფლება უკრაინელებმა შეძლეს ეს ბახმუტის რუსულ დაჯგუფებას ალყასაც კი უქადის, მით უფრო რომ ქალაქის სამხრეთიდან უკრაინული იერიში გრძელდება.
- ამ ფონზე ევგენი პრიგოჟინმა რუსეთის 72-ე ბრიგადის ვიცე-პოლკოვნიკი დაატყვევა. დიახ, "ვაგნერმა" რუსეთის არმიის მაღალი რანგის ოფიცერი იგდო ხელთ. "ვაგნერი" მის დანაყოფს ბახმუტიდან გასასვლელი გზის დანაღმვაში და "ვაგნერის" წინააღმდეგ საბოტაჟში დებს ბრალს. მაგრამ კომედია აქ არ მთავრდება. პრო-უკრაინული "რუს მოხალისეთა კორპუსის" მეთაურობამ პრიგოჟინს შეუთვალა ბელგოროდის ოლქში აყვანილ ტყვეებში გაუცვალონ პოლკოვნიკი. ანუ: 1. რუსეთში კანონით აკრძალული რუსული კერძო სამხედრო ორგანიზაცია "ვაგნერი" რუსული არმიის მაღალჩინოსანს აკავებს საბოტაჟის ბრალდებით; 2. რუსეთის ტერიტორიაზე მოქმედი პრო-უკრაინული რუსული დაყოფები მიმართავენ პრიგოჟინს გაუცვალონ ეს მაღალჩინოსანი იმ ტყვეებში, რომლებიც მათ რუსეთში დაატყვევეს. 3. ამასობაში რუსული არმიის სარდლობა დუმს.
- პრო-უკრაინული "რუს მოხალისეთა კორპუსი" და "თავისუფალი რუსეთის ლეგიონი" რუსეთის ბელგოროდის ტერიტორიაზე წარმატებით აგრძელებენ შეტევას. მათ, უკრაინული არტილერიის დახმარებით, შებეკინოსაკენ მიმავალი რუსული სამხედრო კოლონის ნაწილის განადგურება შეძლეს. მომრავლდა რუსი ტყვეების რაოდენობაც, რომელთა დიდი ნაწილი მობილიზებული რუსი სამხედროა. პრაქტიკულად ყველაზე ბრძოლისუნარიანი ნაწილები რუსეთს უკრაინაში ჰყავს გადასროლილი, რის გამოც სიტუაციის კონტროლი ბელგოროდის ოლქში ძალიან უჭირს. ამასთან, დღეს ნოვა ტავოლჟანკა გახდა პირველი დასახლებული პუნქტი რომელიც თითქმის სრულად დაკავებულია პრო-უკრაინული ძალების მიერ და რომელზეც კრემლმა დაკარგა კონტროლი (ვიდეო კომენტარებში).
- ინტენსიურად იბომბება მარიუპოლი და ბერდიანსკი. დაახლოებით ათი დღეა ორივე ქალაქში რუსულ პოზიციებზე ფრთოსანი რაკეტები და თვითგანადურებადი დრონები ცვივა.
- იბომბება რუსეთის ბრიანსკის ოლქიც. რეალურად, ბრიანსკის ოლქის დაცვა რუსეთისათვის კიდევ უფრო დიდი თავის ტკივილი იქნება, რადგან ის უკრაინის მიმდინარე საბრძოლო წერტილებიდან საკმაოდ შორს მდებარეობს და რუსული არმიისათვის მაღალპრიორიტეტულ წერტილს არ წარმოადგენდა. მარტში პრო-უკრაინულმა ძალებმა პირველად სწორედ ბრიანსკის ოლქში განახორციელეს წარმატებული შეტევა. ახლა რთული სათქმელია რამდენად დაიწყება ქვეითი ნაწილების ამ მიმართულებით გადასროლა, მაგრამ ბოლო კვირებია კურსკთან და ბელგოროდთან ერთად, ბრიანსკის ოლქი გახშირებული საარტილერიო დარტყმების სამიზნეა.
ზოგადი მდგომარეობა:
მიუხედავად იმისა, რომ ვიცით უკრაინული შეტევის განვითარების შესახებ, უკრაინული წყაროები დუმილს ინარჩუნებენ. ძირითადად, რუსები საუბრობენ ამ თემაზე.
საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.