USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 14 ივნისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  230

- რუსულ ტელეგრამის არხებში ვრცელდება ინფორმაცია, რომ საკმაოდ საინტერესო რამ მოხდა ლუგანსკის რაიონის ოკუპირებულ ქალაქ კრემინაში. რუსული დიდი სამხედრო შეჯგუფება იქნა განადგურებული HIMARS-ით სარაკეტო დაბომბვის შემდეგ. ერთ-ერთი ვერსიით არმიის თავყრილობა მძიმე ტექნიკასთან ერთად რუსული არმიის მხრიდან უკრაინულ პოზიციებზე თავდასხმას ემსახურებოდა. შესაბამისად უკრაინელების მხრიდან პრევენციული დარტყმით არამხოლოდ ათობით რუსი სამხედრო იქნა განეიტრალებული, არამედ ძვირფასი მძიმე ტექნიკაც კი. მაგრამ არსებობს სხვაგვარი ვერსიაც, რომლის მიხედვითაც რუსმა გენერალმა ძალის დემონსტრირებისათვის შეყარა რუსული დანაყოფები და მძიმე ტექნიკა ამ მიმართულებით და შემდგომ მოხდა მათი განადგურება. ეს ვერსია ალბათ უფრო ნაკლებ დასაჯერებელი იქნებოდა, რომ არ გვენახა რუსული არმიის მხრიდან აქამდე ჩადენილი ბევრი გაუგონარი შეცდომა. როგორც არ უნდა იყოს, კრემინაში საარტილერიო დარტყმის შემდეგ რუსულ არმიაში მსხვერპლი დიდია.

ზოგადად, როგორც ცნობილია, კრემინა წარმოადგენს სტრატეგიულად ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან პუნქტს ლუგანსკის ოლქში. კრემინას სამხრეთით სევეროდონეცკი, რუბეჟნოე და ლისიჩანსკია. უშალოდ კრემინაში რუსული საოკუპაციო ძალების ერთ-ერთი ცენტრია განთავსებული.

- დღეს საკმაოდ უცნაურ ვითარებაში გავრცელდა ინფორმაცია კადიროვის პირადი დასაყრდენის ადამ დელიმხანოვის მოკვლის შესახებ. ეს ინფორმაცია რუსულმა პროპაგანდისტებმა საკმაოდ ცინიკურ ვითარებაში აიტაცეს და ხუმრობდნენ ჩვენ ვერ ვპოულობთ და ალბათ უკრაინის დაზვერვას ეცოდინება სად არის ადამ დელიმხანოვიო. სავარაუდოდ, თავიდანვე მიზანმიმართულად გავრცელდა ეს ინფორმაცია რათა შემდგომ პრო-უკრაინული წყაროების დისკრედიტაცია მომხდარიყო, როგორც ტყუილის გამავრცელებლისა. მაგრამ არაა ცნობილი სრულიად დეზინფორმაცია გახლავთ დელიმხანოვთან დაკავშირებული ამბები თუ რუხი ანუ შერეული პროპაგანდა. იმ ფონზე რომ ზაპორიჟიას ოლქის სანაპირო ზოლს - ბერდიანკსა და მის მომიჯნავე ტერიტორიებს - უკრაინელები ინტენსიურად ბომბავენ და იერიშების სამიზნეები არარეგულარული ნაწილებიც ხდებიან ხოლმე, სრულიად შესაძლებელი იყო ერთ-ერთი ასეთი დაბომბვისას დაჭრილიყო კიდეც ან კადიროველი ან ნებისმიერი სხვა ვინმე.

- ველიკა ნოვოსილკას სამხრეთით, 9-11 ივნისს გათავისუფლებული ტერიტორიების შემდეგ უკრაინელები ძალიან ნელა მაგრამ მაინც აგრძელებენ გადაადგილებას სამხრეთით, რუსეთის თავდაცვის მთავარი ხაზების წინააღმდეგ. უკვე დაიწყო ინტენსიური საარტილერიო იერიშები ოკუპირებული პოზიციების მიმართულებით სტარომლინივკას მიმართულებით, რომლის შემდეგაც რუსული თავდაცვის ძირითადი ხაზია განთავსებული.

- სამხრეთში წვიმს. უკრაინელებს ეს დღეების ინტენსიური შეტევის საშუალება არ ჰქონდათ. ცუდი ამინდი ყველაფერს ართულებს. სამაგიეროდ წვიმებმა დააზარალა რუსული ფრენებიც. მოიერიშე ავიაციას სამხრეთში უჭირდა ფრენა, ხოლო ასეთ პირობებში ყველა კონტრშეტევის მცდელობა რუსეთის მხრიდან (რომელიც ბოლო სამი დღის განმავლობაში ყოველდღიურად რამდენჯერმე იყო ნაცადი) წარუმატებლად დასრულდა.

წვიმამ დააზარალა რუსეთის სანაპირო ზოლიც. ქალაქი სოჭი დაიტბორა. მდინარეების ადიდებამ მანქანები და საყოფაცხოვრებო სივრცეც დააზიანა. უკრაინელები ხუმრობდნენ რომ არის ბუნების ერთგვარი შურისძიება რუსეთის წინააღმდეგ, რომელმაც კაშხლის აფეთქების შემდეგ ასობით სახლი მოსპო და ასობით ცხოველი თუ თევზი გაანადგურა.

- რუსები ბომბავენ დასახლებულ პუნქტებს. ბოლო 24 საათში დაიბომბა ოდესა, კრივიი რიჰი (კრივოი როგი), კრამატორსკი და კოსტიანტინივკა. არცერთი იერიშის შედეგად სამხედრო ობიექტი არ იქნა განადგურებული. ყოველთვის რუსულ დაბომბვას მშვიდობიანი მოსახლეობა ეწირება. მაგრამ ეს ერთგვარად სხვა ინდიკატორიცაა - რუსები ხვდებიან რომ კიევზე განმეორებით იერიშებს დიდი აზრი არ აქვს და უშედეგოა და სავარაუდოდ ფიქრობენ რომ სხვადასხვა ქალაქებზე დარტყმა უფრო გონივრული იქნება. ტერორიზმის ლოგიკა ყოველთვის მეტ მსხვერპლზე და დაშინებაზეა ხოლმე მიმართული. ამ შემთხვევაშიც იმავეს ვხედავთ ჩვენ.

- აქტიური საბრძოლო მოქმედებები მიმდინარეობს ბახმუტის შემოგარენში. ჩრდილოეთით, სლავიანსკის გზისაკენ მიმავალი ოკუპირებული ტერიტორიების ნაწილი უკრაინული ლოკალური კონტრიერიშებით თავისუფლდება. ეს საკმაოდ დამაიმედებელ პროგნოზს იძლევა. როგორც ჩანს რუსულ არმიას არ აქვს საკმარისი რესურსი ეფექტურად დაიცვას ჯერ კიდევ გაუმაგრებელი ბახმუტის შემოგარენი. იქ ხომ იერიშებს სულ რამდენიმე კვირაა რაც მორჩნენ და მისი გამაგრება ვერ მოასწრეს. ამასთან, ბახმუტის სიახლოვეს უკრაინელებმა დღეს ორ რუსულ მოიერიშეს მოარტყეს. ერთ-ერთი ჩამოვარდა, მეორე დაზიანდა.

- სარაკეტო იერიშები ოკუპირებული აზოვის ზღვის საპორტო ქალაქ ბერდიანსკის მიმართულებით ყოველდღიურ ხასიათს ატარებს. რუსებს იქ ძალიან ბევრი სამხედრო ობიექტი აქვთ განთავსებული. პრაქტიკულად, ბერდიანსკზე მიტანილი თითოეული იერიშის შედეგად რუსეთის არმიას მნიშვნელოვანი ზარალი ადგება. უკრაინელები ხუმრობენ კიდეც, რომ ბერდიანსკზე იერიშები ჩერნობაევკას აეროპორტზე იერიშებს ემსგავსებაო. შეგახსენებთ, რომ ხერსონის აეროპორტ ჩერნობაევკასთან განთავსებულ რუსულ სამხედრო ტექნიკასა და ძალებს უკრაინელებმა რამდენიმე ათეულჯერ მიაყენეს დარტყმა. ტექნიკისა და რუსული არმიის სასაფლაოდ იქცა იქაურობა.

- საინტერესოა, რომ კახოვკას აფეთქებული კაშხლის ჩრდილოეთით (ანუ აფეთქების ზონის ჩრდილოეთით, მდინარის სათავისაკენ და არა ზღვისაკენ, საითაც მდინარე მიემართება), მდინარე დნეპრმა კლება დაიწყო. ეს კი უმნიშვნელო მოვლენა არ გახლავთ. შეიძლება რუსებმა შეზღუდეს უკრაინელთა ფორსირება კახოვკას სამხრეთით, მაგრამ შესაძლოა უკრაინელთა მხრიდან შესაძლებელი გახდეს მდინარის გადალახვა მის ჩრდილოეთით. აქ კი ისეთი სტრატეგიული ობიექტი მდებარეობს, როგორც ენერჰოდარის ატომური ელექტროსადგურია.

- ძალიან საინტერესო კომენტარი ჰქონდა პრეზიდენტ ჯო ბაიდენს ამერიკელ ელჩებთან შეხვედრისას. მან განაცხადა, რომ მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ დამყარებული პოლიტიკური და სამართლებრივი წესრიგი აღარ არსებობს. ახლა მოვიდა დრო, როდესაც ცივილიზებულმა სამყარომ ახალი მსოფლიო წესრიგის შექმნას დაიწყოს მუშაობა, რომელიც უფრო მეტად იქნება სხვადასხვა ქვეყნების ჩართულობასა და თანამონაწილეობაზე ორიენტირებული და რომ ავტოკრატიების მარცხი რეალურ ფაქტად უნდა დადგეს. ეს კი იმაზე სერიოზული განცხადებებია ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს. რეალურად დიდი გლობალური კატაკლიზმის წინაშე ვდგავართ, რომლის ერთ მხარესაც მსოფლიო წესრიგის გამანადგურებელი ძალა - რუსეთი და მისი მოკავშირეები დგანან, ხოლო მეორე მხარეს ცივილიზებული სამყარო. 1990-ან წლებში დასავლეთმა პოზიტიური მოლოდინითა და რუსეთთან მიმართებით თავისი პოლიტიკური თვლემის რეჟიმში ყოფნით კრემლს საშუალება მისცა გაძლიერებულიყო. ახლა კი ეს ყველაფერი იცვლება. ნათელია რომ ავტოკრატიებს ხისტად უნდა ესაუბრო, რადგან რეჟიმი რომელიც საკუთარ მოქალაქეს სრესს ის სხვას არავის დაინდობს.

 

მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.