USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 10 ივნისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  382
- სამხრეთში, ზაპორიჟიას ოლქში უკრაინული კონტრშეტევა გრძელდება. ბრიტანული დაზვერვის ინფორმაციით ზოგან თავდაცვის პირველი ხაზიც კია გარღვეული, მაგრამ სხვა ადგილებში რუსებმა შეძლეს პოზიციების შენარჩუნება.
 
საინტერესოა რომ უკრაინელებმა სამდღიანი გარდამავალი ბრძოლისა და ხელიდან ხელში გადასვლის შემდეგ დასახლება ლობკოვეს გათავისუფლება კვლავ შეძლეს ვასილივკას სიახლოვეს. ოხირივი-ტოკმაკის მონაკვეთზე კი ათზე მეტი კილომეტრის სიგანის მონაკვეთზე 1-4 კილომეტრით მოხერხდა სიღრმეში შეღწევა. აქ მნიშვნელოვანი სიმაღლეების დაკავებაა, რომელთა ნაწილი რობოტინესა და კოპანზე (და მათ ირგვლივ) გადის. ჯერჯერობით ორივე დასახლების სიახლოვეს მიმდინარეობს ინტენსიური შეტაკებები. თუკი მათ გათავისუფლებას უკრაინელები შეძლებენ მაშინ რუსული თავდაცვა უფრო რთულ სიტუაციაში აღმოჩნდება ვიდრე ახლაა.
 
მსგავსი სიტუაციაა ველიკა ნოვოსილკას მიმართულებით. აქ უკრაინელები ნესკუჩნეს, ნოვოდარივკას, ნოვოდონეცკეს მიმართულებით ახორციელებენ იერიშებს. უცნობია ეს დასახლებები ვის ხელშია. თუმცა მანამდე რუსები აცხადებდნენ, რომ ვუჰლედარისაკენ მიმავალ გზაზე მდებარე ნოვოდონეცკეს შენარჩუნება შეძლეს.
 
მნიშვნელოვანია ისიც, რომ პოლოჰისა და მისი შემოგარენის წინააღმდეგ უკრაინული არტილერია პრაქტიკულად 24 საათიან რეჟიმში აქტიურობს. ასეთივე სიხშირით იბომბება ტოკმაკიც. წუხელ რუსები წერდნენ, რომ პოლოჰისაკენ გადაადგილებას ცდილობენ უკრაინელებიო, მაგრამ არანაირი სხვა ინფორმაცია ამის შესახებ არ არსებობს, მით უფრო თუ როგორ განვითარდა ის.
 
აღსანიშნავია ისიც, რომ ფრონტიდან სიღრმეში მუშაობენ უკრაინელი პარტიზანები და დივერსიული ჯგუფები. ისინი უკვე არამხოლოდ კოლაბორაციონისტებსა და ქალაქებში ბაზირებულ რუს სამხედროებს იღებენ სამიზნედ არამედ სამხედრო მომარაგების კრიტიკულ ხაზებსა და სუსტ წერტილებსაც.
 
მიუხედავად ფრონტის ხაზზე რამდენიმე წერტილში ერთდროული აქტიურობისა უნდა აღინიშნოს, რომ უკრაინელები დიდი ძალებით არ უტევენ არსად და ზოგადი მასშტაბიც არაა ძალიან მაღალი. ეს კი ქმნის ვარაუდს, რომ ზაპორიჟიას ოლქი შესაძლოა არც კი იყოს შეტევის ძირითადი მიმართულება ან უკრაინელები ელოდებიან წარმატებულ გარღვევას რომ მასშტაბი სწორედ ამ წერტილს მიმართონ. რთულია პროგნოზი, მაგრამ რაც არ უნდა იყოს სინამდვილე, მოსალოდნელია რომ სხვადასხვა მიმართულებების გააქტიურება მაინც ვიხილოთ.
[რუკაზე მაქსიმალურად დეტალურად დავიტანე გზები და თუ რომელი დიდი დასახლების აღების შემთხვევაში რა მიმართულებით შეიძლება გაიხსნას გზა როგორც ზაპორიჟიას ოლქში ისე დონეცკში]
 
- ბოლო 48 საათია უკრაინული ფრთოსანი რაკეტები ხერსონის ოლქის იმ ნაწილში კვლავ აქტიურია, რომელიც ყირიმს ემიჯნება. სამიზნეები რუსულ სამეთაურო შტაბები და ყაზარმებია. მათ შორისაა ჰენიჩესკი და ყირიმთან დამაკავშირებელი ცელა (ვიწრო, რიყის ქვებისაგან შემდგარი ნახევარკუნძული, რომელზეც გზა გადის).
 
- რუსებმა წუხელ პოლტავას ოლქში მირჰოროდის აეროპორტზე მიიტანეს იერიში. მათი სამიზნე უკრაინული სუ 27-ები იყო. არსებული ინფორმაციით დაზიანდა ინფრასტრუქტურა, მაგრამ არა თვითმფრინავები (რომლებიც დიდი ალბათობით არც კი იმყოფებოდნენ იქ).
 
- აქტიურია ბახმუტის მიმართულებაც. უკრაინელები არამხოლოდ ფლანგებიდან უტევენ ბახმუტის ირგვლივ სიმაღლეებსა და მნიშვნელოვან სასანგრე პოზიციებს, არამედ სლავიანსკისაკენ მიმავალი გზის პერიმეტრზეც გააქტიურდნენ და უკან ახევინებენ იანვარ-აპრილში წაწეულ რუსულ ნაწილებს. საბრძოლო მოქმედებებშია ჩაბმული "აზოვიც". ამასთან, დღესვე რუსული იარაღის საწყობი დაიბომბა სოლედარში, რასაც აფეთქება მოჰყვა.
 
- ხერსონის ოლქში კახოვკას კაშხლის აფეთქების შემდეგ მდინარემ რუსი სამხედროების გვამებიც გამორიყა, რომლებიც საოკუპაციო ძალებმა გასწირეს და გაუფრთხილებლად მიატოვეს დნეპრზე არსებულ კუნძულებსა და სანაპირო ზოლზე. იმის შიშით, რომ უკრაინელების მხრიდან მდინარის ფორსირება არ მომხდარიყო ყველაფერი გააკეთეს რუსებმა, მაგრამ აღსანიშნავია ისიც, რომ კახოვკას ჩრდილოეთით დნეპრის დონე ნელ-ნელა იწევს დაბლა. შესაძლოა ნიკოპოლი-ენერჰოდარის ზონაში (ეს ქალაქები მდინარის სხვადასხვა სანაპიროზე თითქმის ერთმანეთის მომიჯნავედ მდებარეობს) წყალმა საკმაოდ მალე დაიკლოს. ეს კი რუსებისათვის რამდენად კარგი ამბავია არაა ცნობილი.
 
- რუსი პროპაგანდისტები სერიოზულად განიხილავენ კიევის მომიჯნავედ არსებული წყალსაცავისა და კაშხლის აფეთქების იდეას. ისინი ამბობენ, რომ რუსეთს თუკი რაიმე კაშხლის აფეთქება მოაგებინებდა ომს ეს კიევის კაშხალია. ამბობენ - რადგან არ ავაფეთქეთ ის ესე იგი კახოვკას აფეთქების ინტერესიც არ გვქონიაო. არადა უბრალოდ ვერ შეძლეს მისი დაკავება და დანაღმვა თავის დროზე თორემ ამ წყალსაცავსაც მძევლად აქცევდნენ როგორც ენერჰოდარის ატომური ელექტროსადგური და კახოვკას ჰესი ჰქონდათ/აქვთ. ამასთან, კაშხალი შიგნიდან ფეთქდება და გარედან დარტყმები ბევრს ვერაფერს შეცვლის და ის ადგილზე დანაღმვით შეიძლება იქნას დაზიანებული როგორც ეს კახოვკას კაშხალს უქნეს. მიუხედავად ამისა, უკრაინელებმა კიევის წყალსაცავის სიახლოვეს დაცვა გააძლიერეს.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.