USD 2.7117
EUR 3.1231
RUB 3.3487
თბილისი
გაუძლებს თუ ვერა თქვენი ქორწინება კორონავირუსს?
თარიღი:  1063

თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ თვითიზოლაცია და სოციუმისგან დისტანცირება  ყველაზე სტაბილური და ბედნიერი ოჯახებისთვისაც კი დიდი გამოწვევაა.  პერსონალური და პროფესიული ცხოვრების ბალანსის დაკარგვამ, სტრესულ სიტუაციაში და ჩაკეტილ სივრცეში ბავშვებთან ანდაც უარესი - თინეიჯერ შვილებთან ერთად აღმოჩენამ წყვილი შეიძლება სერიოზულ კონფლიქტებამდე ან უარეს ვარიანტში განქორწინებამდე მიიყვანოს.

ყველაზე დიდი გამოწვევა, რასაც წყვილები ამ ვითარებაში ეჩეხებიან არის ის, რომ ისინი შეიძლება სრულებით განსხვავებულად ხედავდნენ სიტუაციას. ერთ-ერთ მათგანს მიაჩნდეს, რომ აპოკალიფსი გვიახლოვდება და ბოლო წუთებს ვითვლით, მეორე კი ძალიან მშვიდად იყოს და ფიქრობდეს, რომ მისი მეუღლე საკმარისზე მეტად შფოთავს. ასე რომ, როცა ადამიანებს განსხვავებული ხედვები აქვთ, მათი იდეებიც იმაზე, თუ რა ნაბიჯის გადაადგმაა სწორი  განსხვავებულია, ამას კი უცილობელ კონფლიქტამდე მივყავართ.

გთავაზობთ რამდენიმე რჩებას ფსიქოლოგებისგან, რომელიც ამ რთული პერიოდის გადატანაში დაგეხმარებათ.

 

შექმენით საკუთარი პატარა სივრცე

წყვილების უმეტესობა თვითიოლაციამდე დღეს ცალ-ცალკე ატარებდა. მინიმუმ ერთ-ერთი  მაინც დილით სამსახურში მიდიოდა და საღამომდე სახლში არ იყო. ამ ეტაპზე უკვე თითქმის ყველა დისტანციურად მუშაობს ან საერთოდ ვეღარ მუშაობს და შესაბამისად, მეუღლეები 24 საათს ერთ ჭერქვეშ ატარებენ. ფსიქოლოგები დაჟინებით გვირჩევენ, რომ იმის მიუხედავად დღეს რამდენად დალაგებულია ჩვენი ურთიერთობა პარტნიორებთან, აუცილებლად გამოვყოთ მარტო ყოფნის თუნდაც 1  საათი. მშვიდად ვიფიქროთ, მარტომ მივირთვათ ლანჩი,  წავიკითხოთ  წიგნი, ვესაუბროთ მეგობრებს. მოკლედ, დავკავდეთ იმ საქმით, რითიც განვიტვირთებით და სრულებით მოწყვეტილები ვიქნებით ჩვენს პარტნიორს. იმ წყვილებისთვის, ვისაც სახლში საკმარისი სივრცე არ აქვს, ცხადია, საკითხი გართულებულია, მაგრამ, დარწმუნებულები ვართ, მონდომებული ადამიანი სიტუაციიდან გამოსავალს აუცილებლად იპოვის.

 

არ მიაქციოთ ყურადღება დეტალებს

ალექსანდრა ფონდრენი ინგლისის ფსიქოლოგთა ასოციაციის წევრი რჩევას პირადი გამოცდილებიდან გვაძლევს..

"იცით, აქამდე არასდროს შემიმჩნევია, რომ ჩემი ქმარი ნამდვილი შოკოჰოლიკია, ვფიქრობ, აქამდე ამას წარმატებით იმიტომ მიმალავდა, რომ სამსახურიდან მოსულს ჩვენს სახლში არსებული ტკბილეულობის რაოდენობის შეფასება ნამდვილად არასდროს შემეძლო. ბოლო 2 კვირაა ყველგან შოკოლადის დაჭმუჭნული ქაღალდები და ყუთები მხვდება. ამას უბრალოდ ჭკუიდან გადავყავდი და ჩვენ ორს შორის ნამდვილი ომი დაიწყო. ერთ დილით კი უბრალოდ დავფიქრდი, განა ეს ისევ იგივე კევინი არაა, რომელიც ასე ძალიან მიყვარს,  შესანიშნავი მამა და უბრალოდ კეთილი ადამიანი, დაე ჭამოს ბევრი შოკოლადი. ამის შემდეგ უბრალოდ აღარ ვაქცევდი ყურადღებას ამ პატარა კონფლიქტურ საკითხს და ჩვენი ურთიერთობაც თავის კალაპოტს დაუბრუნდა“

 

ჩამოაყალიბეთ რუტინა

არავინ იყო მზად ასეთი სცენარისთვის, შესაბამისად ახლა ჩვენს თავებში ქაოსია. ამ გლობალურ ქაოსს, რა თქმა უნდა, ჩვენ ვერაფერს მოვუხერხებთ, სამაგიეროდ შეგვიძლია სახლში ქაოსი დავარეგულიროთ. შეიმუშავეთ რუტინა -  ვინ ალაგებს, ვინ რეცხავს ჭურჭელს, ვინ უვლის ბავშვებს, ვინ მზარეულობს. ამით კონფლიქტურ სიტუაციებსაც თავს ავარიდებთ და თან წესრიგის და პასუხისმგებლობის გრძნობაც გაგვიჩნდება.

 

დაკავდით სექსით

სექსი სტრესის მოხსნის ერთ-ერთი საუკეთესო გზაა. ახლა კი არაჩვეულებრივი შესაძლებლობაა მუდამ დაკავებული წყვილისთვის ერთმანეთის ფანტაზიების შესასწავლად და განსახორციელებლად.  თუმცა, სავსებით შესაძლებელია, რომელიმე მხარეს , რომელიც უფრო ტრაგიკულად აღიქვამს სიტუაციას, შფოთვის ფონზე სექსის სურვილი სრულიად გამქრალი ჰქონდეს. ასეთ დროს არავითარ შემთხვევაში არ დააძალოთ პარტნიორს ურთიერთობა და მითუმეტეს, არ შეხვიდეთ ამის გამო კონფლიქტში. 

 

დაგეგმეთ აქტიური ოჯახური საღამო

აუცილებლად გამოყავით საღამო როგორც აქტიურად და მხიარულად გასატარებელი დრო.  ჩვენი რუტინა ხომ ასეთი იყო -  საღამოს სამსახურის შემდეგ ვხვდებოდით მეგობრებს, დავდიოდით კინოში, ბარში, ვსვავდით, ვცეკვავდით. შეეცადეთ ეს ტრადიცია დახურულ სივრცეში გადმოიტანოთ.

გამოიცვალეთ სპორტული შარვალი და მაისური, ჩაიცვით ლამაზად, გახსენით 1 ბოთლი ღვინო,  გაუკეთეთ სერვირება საჭმელს და ვუალა - საღამო რესტორანში მზადაა.

მოიმარაგეთ პოპკორნი, ჩიფსები, ლუდები, კოკა-კოლა, ჩააბნელეთ ოთახი და უყურეთ ფილმს, რომელიც ჯერ არც ერთს გინახავთ.  ესეც თქვენი კინოთეატრი.  იგივე წარმატებით შეგიძლიათ ფეხბურთის, კალათბურთის ან თქვენთვის საინტერესო ნებისმიერი სპორტის მატჩს უყუროთ. ხმამაღლა და ემოციურად გულშემატკივრობა არ დაგავიწყდეთ.

ბარის საღამოსთვის კი მთავარია სახლში 1 ბოთლი ტეკილა, რამოდენიმე ლიმონი  და  დინამიკები მოგეპოვებოდეთ.  ჩართეთ საყვარელი მუსიკა, ჩააქრეთ შუქი, მხიარული ფერების განათებას თუ დაამატებთ ეს ნამდვილად ბენეფიტი იქნება. მიუჯექით მაგიდას, გემრიელად დალიეთ და მთელი გულით იცეკვეთ.

 

გამოხატეთ გრნობები

ზემოთჩამოთვლილ ყველა პუნქტზე მნიშვნელოვანი ახლა სიყვარულის, პატივისცემის და თანადგომის გამოჩენაა. უბრალოდ გაჩერდით იმის სათქმელად, რომ გიყვარს, ლამაზად გამოიყურება ან უბრალოდ მადლობა მოუხადეთ ჩაის მოტანისთვის. ეს ახლა უბრალოდ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.

 

თუ თავს დაუცველად გრძნობ

სამწუხაროდ, თვითიზოლაცია და კარანტინი ყველაზე ცუდად ოჯახური ძალადობის მსხვერპლთათვის შეიძლება დასრულდეს.  მოძალადეებს ახლა უფრო მეტი დრო და „რესურსი“ აქვთ მსხვერპლის მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობის გასანადგურებლად. თუ მსხვერპლთა რიგში ხართ, გახსოვდეთ, რომ არანაირი კარანტინი არ არის იმაზე მნიშვნელოვანი, ვიდრე თქვენი მენტალური ჯანმრთელობა. გაუფრთხილდით თავს და აუცილებლად დაუკავშირდით შესაბამის ორგანოებს.

 

CNN-ის მასალების მიხედვით მოამზადა ელენე ხვედელიძემ

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.