USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
«Deutsche Welle»: „ნიკოლ ფაშინიანმა ყარაბაღი დაკარგა, მაგრამ სომხეთში ხელისუფლებას ინარჩუნებს“
дата:  370

გერმანული სამაუწყებლო კომპანია „დოიჩე ველე“ (Deutsche Welle) თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს ანალიტიკურ სტატიას სათაურით „ნიკოლ ფაშინიანმა ყარაბაღი დაკარგა, მაგრამ სომხეთში ხელისუფლებას ინარჩუნებს“ (ავტორი - არშალუის მღდესიანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

სომხური ოპოზიცია ერთ კვირაზე მეტია პერმანენტულ ანტისამთავრობო საპროტესტო აქციებს მართავს პრემიერ-მინისტრის გადადგომის მოთხოვნით: ნიკოლ ფაშინიანს „სახელმწიფოსა და სომეხი ხალხის ღალატში“ ადანაშაულებენ მისი გადაწყვეტილების გამო - არ ჩარეულიყო მთიან ყარაბაღში აზერბაიჯანის მიერ 19-20 სექტემბერს განხორციელებულ სამხედრო ოპერაციაში.

„პროტესტები არის, მაგრამ გადადგომა არ ჩანს“

„ნიკოლი - მოღალატე!“, „სომხეთი - ნიკოლის გარეშე!“, „არცახი, არცახი!“, - ასეთი ლოზუნგებით მიმდინარეობს სომხეთში ანტისახელისუფლებო ოპოზიციური მიტინგები. მთავრობის მოწინააღმდეგეები ცდილობენ ქუჩები გადაკეტონ და ადმინისტრაციულ შენობები დაბლოკონ, რომ სახელმწიფო ორგანოების მუშაობა პარალიზებული იქნას. საპროტესტო მოძრაობის კოორდინაციის მიზნით შექმნილია „ეროვნული კომიტეტი“, რომელსაც მთიანი ყარაბაღის პირველი ომის დროინდელი სომხეთის თავდაცვის ყოფილი მინისტრი ვაზგენ მანუკიანი ხელმძღვანელობს.

მაგრამ ოპოზიცია თავის მიზნებს ვერ აღწევს - ხელისუფლების ინტერესების დამცველი სომხეთის პოლიცია ადგილზეა: შინაგან საქმეთა სამინისტროს მონაცემებით, სამოქალაქო დაუმორჩილებლობის აქციებში მონაწილეობის გამო უკვე ასობით მოქალაქეა დაკავებული ბრალდებით „ხელისუფლების წარმომადგენლების მოთხოვნების შეუსრულებლობა“. ზოგიერთ დაკავებულს სისხლის სამართლის დანაშაულის ბრალდებაც აქვს წაყენებული - მათ შორის ლევონ ქოჩარიანს, სომხეთის ქს-პრეზიდენტის რობერტ ქოჩარიანის ვაჟსю

ოპოზიცია ერევნის მთლიან პარალიზებას ვერ ახერხებს

სომხეთის დედაქალაქის ქუჩებში არასასიამოვნო „საცობები“ გახშირდა, მაგრამ [ქვეყნის მასშტაბით] სამოქალაქო დაუმორჩილებლობის აქციები ჯერ-ჯერობით ისეთი ფართო და მრავალრიცხოვანი არ არის, რომ ხელისუფლების მთლიანი პარალიზება და საბოლოო ჯამში, მთავრობის ცვლა გამოიწვიოს.

ჯერ-ჯერობით გაურკვეველია, თუ როგორ იმპულსს შესძენს ერევნის მიტინგებს მთიანი ყარაბაღიდან იძულებით წამოსული ათი ათასობით სომეხი. „დევნილები საცხოვრებლით უზრუნველყოფილნი იქნებიან“, - აცხადებს მთავრობის პრესსამსახური და აღნიშნავს, რომ ყარაბაღელი სომხებისათვის უკვე მომზადებულია 40 ათასი ადგილი.

„მოსახლეობა ოპოზიციას არ ენდობა“

იბადება კითხვა: როგორ ინარჩუნებს ხელისუფლებას ნიკოლ ფაშინიანი და მისი პოლიტიკური გუნდი მთიანი ყარაბაღის ტრაგიკული მოვლენების ფონზე? როგორც ექსპერტები ამბობენ, „ოპოზიციისადმი საზოგადოებას ძალიან დაბალი ნდობა აქვს“ და მიუთითებენ იმაზე, რომ ანტისამთავრობო აქციების კოორდინირების მიზნით ჩამოყალიბებულ „ეროვნულ კომიტეტში“ შედიან ყოფილი ხელისუფლების - დღევანდელი ოპოზიციის წარმომადგენლები, ანუ ისინი, რომლებიც სომხეთის მოსახლეობამ 2018 წლის აპრილში მომხდარი ფართო გამოსვლების (ე.წ. „სომხეთის გაზაფხულის“) შედეგად დაამხო.

ერევნელი ანალიტიკოსი აკოფ ბადალიანი აღიარებს, რომ ნიკოლ ფაშინიანის ხელისუფლება ლეგიტიმურობას თანდათან კარგავს, მაგრამ საქმე კრიტიკულ მომენტამდე ჯერ არ მისულა. თავის მხრივ, ოპოზიციასაც არ შეუძლია საზოგადოებაში ხელისუფლების მიმართ ისეთი უკმაყოფილების გამოწვევა, რომელიც ნიკოლ ფაშინიანისათვის სახიფათო იქნება. ოპოზიცია ვერ ახერხებს საზოგადოების ისეთ კონსოლიდაციას, რომელიც კრიტიკული იქნება მთავრობისათვის.

„ოპოზიცია, რომელმაც პასუხისმგებლობა აიღო ანტისამთავრობო პროტესტების ხელმძღვანელობაზე, ისეთი სახითაა წარმოდგენილი, რომელიც საზოგადოებას არ მოსწონს. ოპოზიციონერებად დღეს წინა ხელისუფლების წევრები გვევლინებიან. ასეთ სიტუაციას იქამდე მივყავართ, რომ მოსახლეობა არ ენდობა არც მტავრობას და არც ოპოზიციას. სწორედ ამით აიხსნება ის, რომ ხელისუფლების წინააღმდეგ მოსახლეობის მტკიცე კონსოლიდაცია არ ხდება“, - ამბობს აკოფ ბადალიანი „დოიჩე ველესთან“ საუბარში.

„სომხეთში სახელმწიფოებრიობის კრიზისი დგება“

როგორც სომეხი პოლიტოლოგი სურენ სურენიანცი თვლის, ნიკოლ ფაშინიანისადმი საზოგადოებრივი მხარდაჭერის მასშტაბები მცირდება, რასაც ქვეყანაში ხელისუფლების კრიზისის პროვოცირება მოჰყვება.

„ნიკოლ ფაშინიანს დღემდე მხარს უჭერს იმ ელექტორატის ნარჩენები, რომლებიც მისივე დანერგილი ლოგიკით მოქმედებენ - ბრძოლა ძველი ელიტების წინააღმდეგ. მაგრამ ეს ახლა უკვე არასაკმარისია, რომ ხელისუფლებამ კრიზისი ტავიდან აიცილოს. ამჟამად უკვე ყალიბდება ისეთი მდგომარეობა, როცა ხელისუფლების კრიზისი სახელმწიფოებრიობის კრიზისში გადადის. ანუ დღევანდელი შიდაპოლიტიკური პოლარიზების პირობებში რომელიმე მნიშვნელოვანი საკითხის მიმართ კონსენსუსის მიღწევა შეუძლებელია““, - ასეთ რეზიუმეს აკეთებს სურენ სურენიანცი „დოიჩე ველესთან“ საუბარში.

წყარო: https://www.dw.com/ru/pasinan-poteral-karabah-no-uderzalsa-u-vlasti-v-armenii/a-66916707

 

 

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати