USD 2.6802
EUR 2.8555
RUB 2.8670
Тбилиси
ეს დღე ისტორიაში
дата:  467

14 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 257-ე დღე (ნაკიან წლებში – 258-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 108 დღე.

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 5509 : ეპოქა ბიზანტიური კალენდრით.
  • 1752 : ბრიტანეთის იმპერია გრიგორიანულ კალენდარზე გადადის, 11 დღის გამოტოვებით (წინა თარიღი იყო 2 სექტემბერი).
  • 1812 : ნაპოლეონის ჯარები მოსკოვში შედიან.
  • 1829 : ოსმალეთის იმპერია ხელს აწერს ადრიანოპოლისის ხელშეკრულებას რუსეთთან, რითაც მთავრდება რუსეთ-თურქეთის ომი.
  • 1847 : მექსიკა-ამერიკის ომი — უინფრიდ სკოტი მეხიკოს იღებს.
  • 1886 : საბეჭდი მანქანის ლენტა დაპატენტდა.
  • 1917 : დროებითმა მთავრობამ რუსეთი რესპუბლიკად გამოცხადდა.
  • 1923 : მიგელ პრიმო დე რივერა ესპანეთის დიქტატორი ხდება.
  • 1948 : საფუძველი ჩაეყარა გაეროს შენობას ნიუ-იორკში.
  • 1959 : საბჭოთა კოსმოსური ხომალდი ლუნა-2 პირველი ხელოვნური ობიექტი გახდა, რომელმაც მთვარეს მიაღწია.
  • 1960 : ნავთობის ექსპორტიორ ქვეყანათა ორგანიზაცია (ოპეკი) დაარსდა.
  • 1975 : პირველი ამერიკელი წმინდანის, ელისაბედ ანა სეტონის, კანონიზაცია პაპი პავლე VI-ეს მიერ.
  • 2003 : რეფერენდუმით შვედეთი ევროს გადასვლაზე უარს აცხადებს.
  • 2003 : რეფერენდუმით ესტონეთი ევროკავშირში შესვლაზე თანხმობას აცხადებს.
  • 2007 : იაპონური კოსმოსური ზონდი კაგუია გაუშვეს ტანეგაშიმას კოსმოდრომიდან მთვარის კვლევის მისიაზე.
  • 2009 : ჩოგბურთში, კიმ კლეისტერსი და ხუან მარტინ დელ პოტრო აშშ-ის ღია ჩემპიონატის გამარჯვებულები გახდნენ.
  • 2014 : შვედეთის სოციალ-დემოკრატიულმა პარტიამ, სტეფან ლევენის მეთაურობით საპარლამენტო არჩევნებში გაიმარჯვა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1762 : ჩერუბინი, ლუიჯი — იტალიელი კომპოზიტორი
  • 1769 : ჰუმბოლდტი, ალექსანდერ — გერმანელი ბუნებისმეტყველი და მოგზაური
  • 1771 : რაევსკი, ნიკოლოზ — რუსი გენერალი და სახელმწიფო მოღვაწე
  • 1849 : პავლოვი, ივანე — რუსი ფიზიოლოგი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
  • 1886 : ჰიოპნერი, ერიხ — გერმანელი სამხედრო მოღვაწე
  • 1926 : ბიუტორი, მიშელ — ფრანგი მწერალი
  • 1942 : ვირსალაძე, ელისო — ქართველი პიანისტი
  • 1947 : ნილი, სემ — ახალ ზელანდიელი მსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • ძვ. წ. 9 : ნერონ კლავდიუს დრუზუსი — რომაელი პოლიტიკოსი (დ. ძვ. წ. 38)
  • 258 : მღვდელმოწამე კვიპრიანე — კართაგენის ეპისკოპოსი
  • 585 : ბიდაცუ — იაპონიის იმპერატორი
  • 775 : კონსტანტინე V — ბიზანტიის იმპერატორი
  • 891 : სტეფანე V — რომის პაპი
  • 1164 : სუტოკუ — იაპონიის იმპერატორი
  • 1523 : ადრეანე VI — რომის პაპი
  • 1712 : კასინი, ჯოვანი დომენიკო — იტალიელი ასტრონომი
  • 1851 : ჯეიმზ ფენიმორ კუპერი — ამერიკელი მწერალი
  • 1852 : ართურ უელესლი, I ჰერცოგი უელინგტონი — ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა და პრემიერ-მინისტრი
  • 1927 : აისედორა დუნკანი — ამერიკელი ბალერინა, ესენინის მეუღლე
  • 1940 : ემილ არგანი — შვეიცარიელი გეოლოგი
  • 1958 : ანდღულაძე, ვასილ — ქართველი თერაპევტი
  • 1966 : ჯემალ გიურსელი — თურქეთის საზოგადო მოღვაწე, რესპუბლიკის პრეზიდენტი, გენერალი
  • 1984 : ნოდარ დუმბაძე — ქართველი მწერალი
  • 2009 : პატრიკ სუეიზი — ამერიკელი მსახიობი, მოცეკვავე და მომღერალი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • ძვ. სტ. 1 სექტემბერი — ბიზანტიური კალენდრის ერთ-ერთი ვარიანტის მიხედვით ახალი წლის დასაწყისი, გამოიყენებოდა საეკლესიო პრაქტიკაშიც
    • ‎წმინდა აითალე
    • 40 ქალწული და ამონა დიაკონი
    • კალისტა, ევოდი და ერმოგენი
    • მართალი ისუ
культура
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати