USD 2.6975
EUR 3.1825
RUB 3.4401
Tbilisi
"ერთი გმირის ისტორია" - უფროსი ლეიტენანტი მურმან ჩანქსელიანი
Date:  1160
დაიღუპა 1993 წლის 25 სექტემბერს, სოხუმისთვის ბრძოლაში... დაიბადა 1950 წლის 7 მარტს, ლენტეხის რაიონის სოფელ ბავარში. სკოლა დაამთავრა ლენტეხის რაიონში. მოგვიანებით,მისი ოჯახი, საცხოვრებლად გადავიდა ხონის რაიონის სოფელ პატარა კუხში. 1993 წლის 26 ივლისიდან მსახურობდა 21-ე მექანიზებული ბრიგადის მეორე ბატალიონში, ნაღმმტყორცნელთა ასეულის პირველი ოცეულის მეთაურის თანამდებობაზე; 1993 წლის 21 სექტემბერს, საბრძოლო დავალების შესასრულებლად, მივლინებულ იქნა სოხუმში; 1993 წლის 25 სექტემბერს, დაიღუპა სოხუმის ახალ რაიონში, სოხუმის დაცვისათვის წარმოებულ ბრძოლაში.
 
ლიანა ჩანქსელიანი-მეუღლე _ ‘’30 წლის შემდეგაც არ შემიძლია მურმანზე ცრემლების გარეშე საუბარი... დღემდე გულით ვატარებ იმ დიდ სიყვარულს, რასაც ის ჩვენ გვჩუქნიდა. გადაუჭარბებლად ვიტყვი, რომ ჩემი მეუღლე, გამორჩეული პიროვნება გახლდათ_ წესიერი, ძალიან განათლებული, 3 არაჩვეულებრივი შვილის მოსიყვარულე მამა და ჩემთვის კი_მზრუნველი მეუღლე. სამივე შვილი ისე გავზარდე, რომ უმამობით გამოწვეული უდიდესი ტკივილი, მამაზე მოგონებით, მისი ვაჟკაცობით და გმირული საქციელით ოდნავ მაინც დაეამებინა...
მურმანი და მისი დედმამიშვილები, ბავშვობიდან, რაიონისა და სკოლის ბიბლიოთეკის კარს არ მოშორებიან_ კითხვა უყვარდათ,მთელ დროს წიგნებთან ატარებდნენ. მურმანს განსაკუთრებით უყვარდა საქართველოს ისტორია, თავისი სამშობლოს თითოეული კუთხე; ყველა ისტორიული ძეგლი იცოდა, ამაყობდა თავისი ქვეყნის მდიდარი ისტორიით და ბედნიერი იყო, რომ საქართველოს შვილი გახლდათ! სამშობლოს წინაშე უდიდეს პასუხისმგებლობას გრძნობდა. აფხაზეთში საომარი მოქმედებები რომ დაიწყო, არც კი დაფიქრებულა, ისე მივიდა 21-ე ბრიგადაში, აიღო იარაღი ხელში და ქვეყნის დასაცავად წავიდა. ცრემლიანი ვევედრებოდი_ არ წახვიდე, დარჩი და ბავშვებს მივხედოთ-მეთქი; ‘’სახლში ვერ დავჯდები!.. ჩემი ბიჭების გვერდით უნდა ვიყო, მათ არასოდეს მივატოვებო’’,- მპასუხობდა. თავი გადადებული ჰქონდა, თითქოს... და ასეც დაასრულა თავისი ლამაზი სიცოცხლე!.. როცა მისი შენაერთი სოხუმისთვის საბრძოლველად გაემართა, თანამებრძოლებს ისე გაჰყვა, ჩემთვის არაფერი უთქვამს! ღამის 2 საათზე შეიტყო, რომ სოხუმში მიდიოდა, სახლში არც მოსულა, არ დამემშვიდობა, მამამისთან მივიდა, თავისი ძმა ნახა და უთხრა: “მე, ბიჭებთან ერთად, სოხუმში მივდივარ; ჩემს ოჯახს შენ გიტოვებ, მიმიხედე... ლიანასთან ვერ მივდივარ გამოსამშვიდობებლად და ნურც შენ ეტყვი, რომ სოხუმში წავედი, თორემ, ინერვიულებს. რომ ჩამოვალ, თავად ავუხსნი ყველაფერს...ჩემზე კი, არ იდარდოთ, მშვიდობით დაგიბრუნდებითო.’’ თუმცა, ვეღარ დამიბრუნდა! მე კი დავრჩი ხერხემალში გადატეხილი_ 3 შვილის ამარა, რომელთაგან უფროსი, 14 წლის იყო და პირველმა, სწორედ მან შეიტყო მურმანის დაღუპვის ამბავი. როცა მეუღლის შესახებ ვერაფერი გავიგე, ჩემი უფროსი ვაჟი გავუშვი სამხედრო ნაწილში, რომ იქნებ, რაიმე ინფორმაცია შეეტყო. ხონში იყო სამხედრო ბაზა, მისულა ბავშვი იქ და ჭიშკართან შეკრებილი მეომრები უნახავს; ამ დროს, ავტობუსი ჩამომდგარა, იქიდან გადმოსული ჯარისკაცები, ცრემლებით გადაეხვივნენ, თურმე, ეზოში შეკრებილთ_მურმანი აღარ გვყავსო... ჩემს ბიჭს გაუგია ეს საზარელი ამბავი, გული მოუკვდა, მაგრამ მე არაფერი მითხრა! გაურკვევლობაში ჩავარდნილს, სულ ცრემლებით მქონდა თვალები სავსე. მე რომ ვტიროდი, მომიჯდებოდა გვერდით და ისიც ტიროდა! შენ რაღატომ ტირი, დედი-მეთქი, ვეკითხებოდი და შენ რომ ტირი, გული მიკვდება და ამიტომ ვტირი მეცო... მთელი კვირის განმავლობაში, გულით დაატარებდა ამხელა ტკივილს...
 
ჩემი ოჯახის უბედურების შესახებ მთელს სოფელს სცოდნია, თურმე, უკვე გადმოსვენებისთვის ემზადებოდნენ, მაგრამ მე არავინ არაფერს მეუბნებოდა... მურმანი, ჩვენს სოფელში, პატარა კუხში დავკრძალეთ. მისი გარდაცვალების შემდეგ, ჩემი ცხოვრება, ერთ დიდ მონატრებად და ცრემლად იქცა, მაგრამ ამ ცრემლებს არავის ვაჩვენებდი_ ლექსებს ვწერდი და ასე ვცდილობდი მონატრების და ტკივილის დაამებას... 8 შვილიშვილი მყავს, მათგან ერთი ვაჟია და ისიც ჩემი მურმანის მოსახელე... 30 წელია, სულ იმის მოლოდინში ვარ, როდის შევხვდები ჩემს მეუღლეს მარადისობაში; ბევრი მაქვს მისთვის სათქმელი...
 
მინდა, ასევე, მადლობა გადავუხადო ყველაფრისთვის, უპირველეს ყოვლისა კი იმ დიდი სიყვარულისთვის, რაც სამშობლოს და ოჯახის მიმართ ჰქონდა! არ შემიძლია, მადლიერება არ გამოვხატო ვეტერანების საქმეთა სახელმწიფო სამსახურის და პირადად თქვენი_საზოგადოებასთან ურთიერთობის განყოფილების მიმართ იმ ღვაწლისთვის, რომელსაც ასე უშურველად გასწევთ სამშობლოსთვის ბრძოლის ველზე დაცემული გმირების სახელების უკვდავსაყოფად! ‘’
 
ივანე ჯანჯღავა-თანამებრძოლი_ ‘’მურმანი, ჩვენს შენაერთში, 1992 წლის ბოლოს მოვიდა. 21-ე ბრიგადის მეორე ბატალიონი ხონში იყო დისლოცირებული. მანამდე მონაწილეობა ჰქონდა მიღებული პოზიციურ ბრძოლებში ოჩამჩირეში, კერძოდ, მერკულაში. ოფიცერი გახლდათ. გემზე ჰქონდა სამსახური გავლილი და იქ ჰქონდა მიღებული უფროსი ლეიტენანტის წოდება. 1993 წლის სექტემბრის დასაწყისში, პატაკი დაწერა ჯარიდან წასვლის თაობაზე; ჯერ, გათავისუფლებული არც იყო, როცა სოხუმში ჩვენი ბატალიონის წასვლასთან დაკავშირებით განგაში გამოცხადდა. მურმანი ავიდა კანცელარიაში, გამოითხოვა თავისი პატაკი და დახია: ’’სადაც თქვენ ხართ, მეც იქ ვიქნები ბოლომდეო,’’ თანამებრძოლებს გვითხრა... სოხუმში 1993 წლის 22 სექტემბერს ჩავფრინდით. ორი ბატალიონი ვიყავით ერთად_ 21-ე ბრიგადის მეორე და მესამე ბატალიონი. მებრძოლების ნაწილს მოუწია გუმისთის მიმართულებით წასვლა, ჩვენ კი_სოხუმში, ახალ რაიონში განვლაგდით. მურმანი იმ ჯგუფში იყო, ვისაც ფუნიკულიორის დაცვა დაევალა; შენაერთი იქ მიემართებოდა, როცა მეთაური, ალეკო ლეჟავა დაიჭრა, სწორედ მაშინ დაიღუპა მურმანი_ 1993 წლის 25 სექტემბერს... როგორც ჩვენი თანამებრძოლები ამბობენ, იგი, დაჭრილი მეთაურისა და თანამებრძოლების ბრძოლის ველიდან გამოსაყვანად შევიდა ტყვიების წვიმაში და იქიდან ვეღარ დაბრუნდა!... მას შეეძლო, არ წამოსულიყო საბრძოლო მოქმედებების ზონაში, მით უფრო მაშინ, როცა შეიარაღებული ძალებიდან წასვლაზე პატაკი დაწერილი ჰქონდა, მაგრამ ისეთი ვაჟკაცი იყო, სამშობლოს და თანამებრძოლების ისეთი ერთგული, რომ თანამებრძოლების გვერდით დადგა ბოლომდე! სამშობლოს უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე უერთგულა და სიცოცხლეც გაწირა! აფხაზეთში საბრძოლო მოქმედებები რომ დაიწყო, კარგი სამსახური მიატოვა, იარაღი აიღო ხელში და ომში წავიდა_საქართველოსთვის ომში! მურმან ჩანქსელიანი უაღრესად წესიერი, პატიოსანი, გულანთებული პატრიოტი იყო. თავისი ოჯახი და სამშობლო უზომოდ უყვარდა და ეს სიყვარული თავისი სიკვდილითაც დაამტკიცა!’’
 
მურმან ჩანქსელიანი (სიკვდილის შემდეგ) დაჯილდოვდა მედლით’’მხედრული მამაცობისათვის’’.
tbilisi
გადასასვლელ ხიდთან 280-მეტრიანი საავტომობილო ესტაკადის მშენებლობაზე ₾100 მილიონი დაიხარჯება

თბილისის მერია გადასასვლელ ხიდთან, ცოტნე დადიანისა და სადგურის მოედნის დამაკავშირებელი ესტაკადის მშენებლობას გეგმავს. ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტი 2026 წლის ბიუჯეტში უკვე გათვალისწინებულია და მასზე მომდევნო წელს 10 მილიონი ლარი დაიხარჯება, 2027 წელს კი დამატებით 87.5 მილიონი ლარი. მთლიანობაში 280-მეტრიანი ესტაკადის პროექტირება-მშენებლობის წინასწარი სავარაუდო ღირებულება 100 მილიონ ლარს შეადგენს. პროექტზე საგზაო მარშრუტის კვლევაზე 2025 წელს უკვე 2.5 მილიონი ლარი დაიხარჯა.

2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ სარკინიგზო მაგისტრალი ქალაქის ცენტრალურ მონაკვეთს ყოფს იმგვარად, რომ მოედნის პარალელურად არსებულ ქუჩებს შორის დაკავშირებადობა მინიმალურია და აუცილებელია საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ახალი ინფრასტრუქტურის შექმნით ქალაქის უბნების დაკავშირებადობა გაუმჯობესდეს.

"ქალაქ თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის კორიდორი და თანმდევი ინფრასტრუქტურა ქმნის 4-კილომეტრიან მონაკვეთს აღმოსავლეთ-დასავლეთ სატრანსპორტო კავშირის გარეშე, გარდა შეზღუდული რაოდენობის საფეხმავლო კავშირებისა. ეს ისტორიული დაბრკოლება ხელს უშლის თბილისის სატრანსპორტო გეგმის პრიორიტეტებისკენ მისწრაფებას. სადგურის მოედანი მდებარეობს აღნიშნულ ამ 4-კილომეტრიან მონაკვეთში. ის წარმოადგენს დედაქალაქის უმნიშვნელოვანეს სატრანსპორტო „ჰაბს“, სადაც თავს იყრის 61 ავტობუსის მარშრუტი, მეტროს 2 ხაზი, ისევე როგორც საქართველოს რკინიგზის სერვისები. ტერიტორია ემსახურება საათში 330 ავტობუსის სერვისს, საიდანაც მომავალში 150 გამოიყენებს ხიდს. თბილისის სატრანსპორტო გეგმის თანახმად, სადგურის მოედანი ასევე იქნება თბილისის საგარეუბნო რკინიგზის სერვისების თავმოყრის წერტილი, რაც კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს გახდის მისი, როგორც სატრანსპორტო ჰაბის ფუნქციას. ამჟამინდელი მდგომარეობით, აღმოსავლეთ-დასავლეთ კავშირის არარსებობა აფერხებს მაღალი ხარისხის ჰაბის განვითარებას, ხშირად 22 ავტობუსის მარშრუტის შეწყვეტა ხდება ვადაზე ადრე ან ახორციელებენ 1.5 კილომეტრიანი შემოვლითი მგზავრობას, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის გადაადგილების დროს, ჰაერის დაბინძურებასა და ვიბრაციას, ისევე როგორც ამცირებს მარშრუტების ხარჯეფექტიანობას. თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევამ, რომელიც მსოფლიო ბანკის დახმარებით ჩატარდა, მულტიკრიტერიუმიანი ანალიზის საშუალებით, გამოავლინა თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის ხაზის ორ მხარეს (აღმოსავლეთ და დასავლეთ) შორის ახალი კავშირის შექმნის საუკეთესო ალტერნატივა - საზოგადოებრივი ტრანსპორტის პრიორიტეტის მქონე საავტომობილო ხიდი, დადიანის ქუჩასა და სადგურის მოედანს შორის. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია ფლობს თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევის საფუძველზე შექმნილ ანგარიშს, კონცეფციას. პროექტის მიზანი არის, ამ კონცეფციით განსაზღვრული, საავტომობილო ხიდის მშენებლობა.

აღნიშნული ობიექტი წარმოადგენს საავტომობილო ხიდს ქალაქ თბილისში, რომელიც დააკავშირებს სადგურის მოედანს დადიანის ქუჩასთან და იქნება 280 მეტრი სიგრძის, 8.5 მეტრი სიგანის სწორ მონაკვეთში, ხოლო 15 მეტრი სიგანის მოხვევის მონაკვეთში (ე.წ. სპირალი, რომელიც ეშვება სადგურის მოედანზე). ხიდი იქნება ორზოლიანი და დასავლეთით, სადგურის მოედანზე დაშვებისას, რამპას ექნება მარჯვნივ ჩამხვევი ზოლი. რკინიგზის დერეფნის კვეთისას აუცილებელია 7 მეტრიანი სხვაობა რკინიგზის ლიანდაგსა და ხიდის სტრუქტურას შორის. საავტომობილო ხიდი ითვალისწინებს 18 მეტრიანი ავტობუსების მართვის ტრაექტორიებს, მისი მაქსიმალური გრძივი ქანობი - 10.7%, ხოლო მინიმალური რადიუსი - 12 მეტრი. საავტომობილო ხიდის გამტარობა შერეული ნაკადების პირობაში იქნება 800 ავტომობილი ერთ საათში ერთი მიმართულებით", - ნათქვამია 2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში.

წყარო: https://bm.ge

sadguris-moedani_o_h

See all
Survey
By the way