„იმ დროს, როცა ბერლინში ახლა ზაფხულის პაპანაქებაა და პოლიტიკური აქტიურობა მიყუჩებულია, აღმოსავლეთ ევროპაში შექმნილი სიტუაცია ყოველდღიურად გაზეთების მოწინავე სტატიების სათაურებში ასახული: უკრაინის რეგულარული ჯარების ანაზდეული შეჭრა რუსეთის ტერიტორიაზე, კურსკის ოლქში; დეზერტირების ახალი რეკორდი უკრაინის არმიაში და გამოკითხვის შედეგები, თუ როგორ უყურებენ უკრაინელები სავარაუდო სამშვიდობო მოლაპარაკებებს...
უკრაინელი სოციოლოგი ვლადიმერ იშჩენკო ინტერვიუში კომენტარს უკეთებს თავის სამშობლოში შექმნილ სიტუაციას. იგი არ ერიდება მკვეთრ კრიტიკას უკრაინის მთავრობის მიმართ. ვლადიმერ იშჩენკო ის ადამიანია, რომელიც მუდამ ხმამაღლა ლაპარაკობს იმას, რასაც ფიქრობს.“, - ნათქვამია ინტერვიუს შესავალში, რომელიც გერმანულ გაზეთ „ბერლინერ ზაიტუნგში“ (Berliner Zeitung) გამოქვეყნდა სათაურით „სულ უფრო მეტი უკრაინელი აცნობიერებს იმას, რომ დონბასი და ყირიმი რუსეთს დარჩება“ (ესაუბრება ჟურნალისტი ნიკოლას ბუტილინი).
გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:
უკრაინა აგრძელებს დასავლეთისათვის წინააღმდეგობრივი სიგნალების გაგზავნას: ერთი მხრივ, კიევის არმია კურსკის ოლქის სამხრეთში შეიჭრა, რასაც უკრაინული საზოგადოება ენთუზიაზმით შეხვდა, მაგრამ მეორე მხრივ, ვრცელდება ინფორმაციები მობილიზაციისაგან თავის ამრიდებლების რეკორდული რაოდენობის შესახებ. გარდა ამისა, რუსეთის არმია ნაბიჯ-ნაბიჯ უახლოვდება უკრაინის ქალაქ პოკროვსკს - მთავარ ლოჯისტიკურ ცენტრს აღმოსავლეთის ფრონტზე. რუსები ქალაქის „კედლებთან“ უკვე 10-12 კილომეტრში არიან.
[გერმანიაში მყოფი] ვლადიმერ იშჩენკო ამბობს, რომ უკრაინელების ენთუზიაზმი კურსკის ოლქში შეჭრასთან დაკავშირებით დიდხანს არ გაგრძელდება, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ რუსები ქალაქ პოკროვსკის დაკავებას მოახერხებენ: „თუ უკრაინის არმია დონბასში რუსების შეტევას ვერ გაუძლებს და პოკროვსკს დათმობს, კიევი იძულებული იქნება თავისი ქვედანაყოფები კურსკის ოლქიდან გამოიყვანოს, რაც, საბოლოო ჯამში, უკრაინელების ამჟამინდელ ეიფორიას ნოლამდე დაიყვანს“.
საერთოდ კი, როგორც სოციოლოგი აღნიშნავს, კურსკის ოლქში არმიის შეჭრამაც კი ვერ შეცვალა ის სკეპტიკური განწყობა, რომელიც უკრაინელებში შეინიშნება - კიევი კრემლტან დაპირისპირებაში ვერ გაიმარჯვებს, საჭიროა რუსეთთან სამშვიდობო მოლაპარაკების დაწყება. ამჟამად მოლაპარაკების მიმართ პოზიტიურად არის განწყობილი ქვეყნის მოსახლეობის მესამედი. ვლადიმერ იშჩენკოს აზრით, „სულ უფრო მეტი უკრაინელი აცნობიერებს, რომ დონბასის ნაწილი და ყირიმი, დიდი ალბათობით, რუსების ხელში დარჩება. ვინც ასე ფიქრობს, მათი რიცხვი ნელა, მაგრამ დამაჯერებლად მატულობს, შეინიშნება ზრდის ტენდენცია“.
სოციოლოგი ხაზს უსვამს, რომ „გამოკითხვების შედეგები ფაქტიურად არავითარ როლს არ ასრულებს უკრაინის პოლიტიკური ხელმძღვანელობის მიერ გადაწყვეტილებების მიღებაში. მოლაპარაკებების გამართვა სრულიად სხვა ფაქტორებზეა დამოკიდებული - მაგალითად, უკრაინელთა პოზიციაზე საკუთარი სახელმწიფოს მიმართ, მოსახლეობის მობილიზაციაზე და მათ მზადყოფნაზე ომში იბრძოლონ. უკრაინელი სოციოლოგი აცხადებს, რომ საზოგადოება უკვე დაღლილია ომით, მოსახლეობას საომარი მოქმედებების მიმართ კითხვები ებადება - ღირს თუ არა ასობით ათასი მსხვერპლის და ნგრევის მომტანი ომის გაგრძელება? ამის ერთ-ერთი ნათელი მაგალითია ის, რომ კანონის გამკაცრების მიუხედავად, უკრაინის გასაწვევ პუნნქტებში სავალდებულო რეგისტრაცია გაიარა გასაწვევი ასაკის მქონე მხოლოდ 40%-მა. უარესი მდგომარეობაა საზღვარგარეტ, სადაც ჯარში გასაწვევი უკრაინელი მამაკაცების მნიშვნელოვანი ნაწილი ცხოვრობს - იქ რეგისტრაცია მხოლოდ 10%-მა განაახლა“.
ინტერვიუში უკრაინელი სოციოლოგი ეხება გასაწვევის ასაკის მქონე ახალგაზრდების მასობრივ გაქცევას საზღვარგარეთ, რომლებსაც, უბრალოდ, ეშინიათ თავიანთი პოზიციების გამოხატვა, რომელსაც ხელისუფლება არ მოიწონებს. ასეთი სიტუაცია უკრაინაში ჯერ კიდევ მაიდნამდე, ანუ 2014 წლამდე ყალიბდებოდა. ვლადიმერ იშჩენკო პესიმისტურად უყურებს უკრაინის მომავალს და ამბობს, რომ უკრაინელებს შორის განხეთქილება მატულობს - სხვაგვარი პოზიციები აქვთ მათ, ვინც რუსეთის მიერ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ცხოვრობს და მათ, ვინც კიევის კონტროლირებულ ტერიტორიაზე იმყოფებიან. კიევი ასიმილაციის პროგრამას ჯერ კიდევ 1990 წლიდან ახორციელებს, უკრაინელ ნაციონალისტთა გეგმების მიხედვით.
„უკრაინის ელიტა აძლიერებს ქვეყნის დამოკიდებულებას დასავლეთზე, შეგნებულად ანადგურებს საბჭოურ კულტურულ მემკვიდრეობას, წმენდს მისგან საჯარო სივრცეს და ქვეყნის რუსულენოვანი მოსახლეობის ასიმილაციას ახორციელებს, ე.წ. დეკომუნიზაციის, დეკოლონიზაციისა და დესტალინიზაციის ჩარჩოებში“, - განმარტავს ვლადიმერ იშჩენკო. იგი ვერ ხედავს უკრაინაში დაბრუნების შესაძლებლობას და უკრაინის განვითარების შანსებს დემოკრატიულობისა და პლურალიზმის განვითარების თვალსაზრისით.
წყარო: https://www.berliner-zeitung.de/politik-gesellschaft/geopolitik/soziologe-aus-der-ukraine-immer-mehr-verstehen-dass-der-donbass-oder-die-krim-russisch-bleiben-li.2244069
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.