,
არგენტინის გაზეთ „რეგინა-12“-ში (Regina-12) გამოქვეყნებულია სარედაქციო სტატია სათაურით „უჩვეულო ნახტომი თეთრი სახლისაკენ: მილეი ზელენსკის მხარს აღარ უჭერს?“, რომელშიც განხილულია არგენტინა-უკრაინის ურთიერთობაში მომხდარი მნიშვნელოვანი ცვლილება - ბუენოს-აირესი, უკრაინის საკითხში, ვაშინგტონის პოზიციას მიემხრო.
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
პრეზიდენტმა ხავიერ მილეიმ, რომელმაც არაერთხელ გამოხატა თავისი მხარდაჭერა უკრაინის მიმართ რუსეთთან ომის პირობებში და ვოლოდიმირ ზელენსკი თავის ინაუგურაციაზეც კი ჰყავდა მიწვეული ბუენოს-აირესში 2023 წლის დეკემბერში, მოულოდნელად მკვეთრად შეცვალა თავისი საერთაშორისო პოზიცია - მხარი არ დაუჭირა გაეროს გენერალური ასამბლეის რეზოლუციას, რუსეთის ჯარების დაუყონებლივ გაყვანის მოთხოვნით უკრაინის ტერიტორიიდან. როგორც ჩანს, ჰავიერ მილეიმ უკვე დაივიწყა ის ხვევნა-კოცნაც ვოლოდიმირ ზელენსკისთან, რომლითაც სიხარული იქნა გამოხატული ერთმანეთთან „ძველი მეგობრების“ შეხვედრით დავოსშიც (შვეიცარია).
რა მოხდა გაეროში: „განხეთქილების რეზოლუცია“
პარტიის „თავისუფლება წინ“ (La Libertad Avanza) ლიდერის პოზიციის ცვლილება შემთხვევითი არ არის: მისი ნაბიჯი აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპზე სწორების მორიგ დემონსტრაციად უნდა ჩაითვალოს იმდენად, რამდენადაც ეს მოხდა სულ რაღაც ორიოდე დღის შემდეგ, როცა დონალდ ტრამპმა ვოლოდიმირ ზელენსკის „დიქტატორი“ უწოდა და რუსეთის პრეზიდენტთან ვლადიმერ პუტინთან დაახლოების მხარდამჭერად გამოვიდა.
გაეროს გენერალური ასამბლეის რეზოლუციას, რომლის პროექტი ევროპის რიგმა ქვეყნებმა შეიმუშავეს და რომელიც ადასტურებს „უკრაინის სუვერენიტეტს, დამოუკიდებლობას და ტერიტორიულ მთლიანობას“, მხარი დაუჭირა 98-მა სახელმწიფომ, 18 მოწინააღმდეგე იყო და 65-მა თავი შეიკავა.
იმ ქვეყნებს შორის, რომლებმაც თავის შეკავება გადაწყვიტეს რეზოლუციისათვის ხმის მიცემის დროს, არიან ხავიერ მილეისათვის საძულველი ბრაზილია, აგრეთვე ინდოეთი, სამხრეთ აფრიკა, კუბა და კოლუმბია. ახლა მათ არგენტინაც დაემატა.
იყო ორი მეგობარი...
ბოლო დრომდე ხავიერ მილეისა და ვოლოდიმირ ზელენსკის მეგობრული ურთიერთობა ჰქონდათ, მხარს უჭერდნენ ერთმანეთს, საჩუქრებსაც ჩუქნიდნენ (მაგალითად, არგენტინამ უკრაინას ორი ვერტმფრენი აჩუქა ხანძრების ჩასაქრობად) და ერთმანეთს ბევრ რაღაცას პირდებოდნენ. 2024 წლის შემოდგომაზე ვოლოდიმირ ზელენსკიმ მაღალ დონეზე სეაფასა ულტრამემარჯვენე ლიბერტარიენლი ხავიერ მილეის მიერ გატარებული რეფორმები და მს მადლობა გადაუხადა რუსეთთან ომში მხარდაჭერისათვის. „ჩემი მეგობარი ხავიერი დაუღალავად მუშაობს არგენტინის მოდერნიზებისათვის და ქვეყანა მიჰყავს ეკონომიკური, ფინანსური და სოციალური პრობლემების გადაჭრისაკენ“, - აცხადებდა იმ დროს უკრაინის ლიდერი.
ხავიერ მილეი, თავის მხრივ, არაერთხელ გამოხატავდა უკრაინის მიმართ მტკიცე მხარდაჭერას: მაგალითად, იგი პირადად ჩავიდა შვეიცარიაში (ბიურგენშტოკში) გასულ წელს გამართულ „მსოფლიო დიპლომატიურ სამიტზე“ და მონაწილეებს მოუწოდა უკრაინასთან ვაჭრობა გაეფართოვებინათ, „ქვეყნის აყვავების მიზნით“.
„როგორც თავისუფლების იდეის ერთთგული დამცველები, ჩვენ ვუარყოფთ ადამიანების ყოველგვარ ჩაგვრას, მათზე ზეწოლას, მაგრამ განსაკუთრებით ვუარყოფთ ომს როგორც უკანონო მექანიზმს ხალხთა შორის კონფლიქტების დასარეგულირებლად“, - თქვა ხავიერ მილეიმ თავისი გამოსვლის დროს ბიურგენშტოკში გამართულ დიპლომატიურ სამიტზე, ვოლოდიმირ ზელენსკისა და მსოფლიოს 101 დელეგაციის წინაშე.
„და შენც, ბრუტუს[ხავიერ]?“
მაგრამ ახლა არგენტინის პრეზიდენტმა, როგორც ჩანს, თავისი პოზიცია შეიცვალა უკრაინის ლიდერის მიმართ მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპმა თავის სოცქსელში ვოლოდიმირ ზელენსკი „დიქტატორად“ შერაცხა და განაცხადა, რომ იგი უარს ამბობს არჩევნების ჩატარებაზე უკრაინაში და რომ მას ძალიან დაბალი რეიტინგი აქვს, თუმცა ეს ბრალდებები უკრაინელმა ლიდერმა კატეგორიულად უარყო.
ამრიგად, თეთრი სახლის რიტორიკის შესაბამისად, ულტრამემარჯვენე ხავიერ მილეიმ უჩვეულო ნახტომი განახორციელა აშშ-ის თეთრი სახლისაკენ, რაც მას იმ ქვეყნებთან აახლოებს, რომლებსაც იგი ცოტა ხნის წინათ კომუნისტურებს“ უწოდებდა: მან ზურგი აჩვენა ვოლოდიმირ ზელენსკის, როცა რუსეთის დაგმობისაგან თავი შეიკავა.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
