USD 2.6978
EUR 2.9112
RUB 2.9177
თბილისი
"ეგ ისეთი მამაძაღლი ჩანს, უთუოდ დიდი კაცი დადგებაო..." - ილია ჭავჭავაძის და სტალინის შეხვედრის უცნობი ეპიზოდები
თარიღი:  1290
ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძი­სა და იო­სებ სტა­ლი­ნის ურ­თი­ერ­თო­ბა სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში ხში­რად არა­ერ­თგვა­რო­ვან რე­აქ­ცი­ას იწ­ვევს...
ფი­ლო­ლო­გი მა­დი­ნა კარ­ტო­ზია ამ ორი ის­ტო­რი­უ­ლი ფი­გუ­რის ურ­თი­ერ­თო­ბი­სა და შეხ­ვედ­რის რამ­დე­ნი­მე ეპი­ზოდს გვიამბობს, მათი თა­ნა­მედ­რო­ვე­ე­ბის ნა­ამ­ბობ­ზე დაყ­რდნო­ბით...
 
- რო­გორც ცნო­ბი­ლია, ილი­ამ თა­ვის "ივე­რი­ა­ში" 1895 წელს ხუთი ლექ­სი და­ბეჭ­და, რო­მელ­თა შო­რის, ჯუ­ღაშ­ვი­ლის ყვე­ლას­თვის ცნო­ბი­ლი "ვარდს გა­ე­ფურ­ჩქნა კო­კო­რი" იყო.
 
ისიც ცნო­ბი­ლია, რომ 1895 წლის 22 ოქ­ტომ­ბერს რა­ფი­ელ ერის­თა­ვის სა­ი­უ­ბი­ლეო სა­ღა­მო­ზე გა­მო­იყ­ვა­ნეს იმ­ხა­ნად დამ­წყე­ბი პო­ე­ტი იო­სებ ჯუ­ღაშ­ვი­ლი, რო­მელ­მაც წა­ი­კი­თხა ლექ­სი "თ.რ.ერის­თა­ვი­სას". ილია სა­ი­უ­ბი­ლეო კო­მი­ტე­ტის წევ­რი გახ­ლდათ და სა­ვა­რა­უ­დოა, რომ ახალ­ბე­და პო­ე­ტი იქ მისი უშუ­ა­ლო რე­კო­მენ­და­ცი­ით მოხ­ვდა.
 
ამ­ბო­ბენ, შემ­დეგ მათი გზე­ბი გა­ი­ყოო, თუმ­ცა ამ მო­საზ­რე­ბას რამ­დე­ნი­მე მო­გო­ნე­ბა აბა­თი­ლებს...
კერ­ძოდ, ილი­ას ყო­ფი­ლი მზა­რე­უ­ლი მაქ­სი­მე მეტ­რე­ვე­ლი იგო­ნებ­და (ჩა­ი­წე­რა ილი­ას სახლ-მუ­ზე­უ­მის თა­ნამ­შრო­მელ­მა შალ­ვა მარ­კო­ზაშ­ვილ­მა. სა­ვა­რა­უ­დოდ, პირ­ვე­ლად გა­მო­აქ­ვეყ­ნა გუ­რამ ყო­რა­ნაშ­ვილ­მა წიგნ­ში "ილი­ას ფე­ნო­მე­ნი" 2007 წ.):
"ერთ დღეს, რო­დე­საც მე წყა­როს­თან ახ­ლოს ბოსტნე­ულს ვარ­ჩევ­დი, იქვე იყ­ვნენ სა­გუ­რა­მო­ე­ლი გლე­ხე­ბიც, რომ­ლე­ბიც ილი­ას ესა­უბ­რე­ბოდ­ნენ. მო­უ­ლოდ­ნე­ლად, გა­მოჩ­ნდა ჩვენ­სკენ მო­მა­ვა­ლი იო­სებ ჯუ­ღაშ­ვი­ლი. ილი­ამ გლე­ხებს უთხრა: ამ ყმაწ­ვილ­თან მარ­ტო დამ­ტო­ვეთ, უნდა ვე­სა­უბ­როო. გლე­ხე­ბი იქა­უ­რო­ბას მოს­ცილ­დნენ და მეც გან­ზე გავ­დე­ქი.
 
სოსო ახ­ლობ­ლუ­რად მი­ე­სალ­მა ილი­ას, მაგ­რამ წყა­როს ხმა­ურ­ში მათი სა­უ­ბა­რი არ მეს­მო­და. მათ კარ­გა ხანს ილა­პა­რა­კეს, მერე წას­ვლის წინ სტუ­მარ­მა წყა­ლი და­ლია, ილი­ას გა­მო­ე­თხო­ვა და დაღ­მარ­თზე და­ეშ­ვა. ილია გლე­ხებ­თან ახ­ლოს მი­ვი­და და უთხრა: "ხომ შე­ხე­დეთ იმ ყმაწ­ვილს? სა­ხით არა­ფე­რია, მაგ­რამ ისე­თი მო­აზ­როვ­ნეა, თუ დას­ცალ­და, მსოფ­ლი­ო­ში სა­ხელს გა­ით­ქვამ­სო" მერე კი და­უ­მა­ტა: "ეგ ისე­თი მა­მა­ძაღ­ლი ჩანს, რომ უთუ­ოდ დიდი კაცი დად­გე­ბა და ღმერ­თმა ქნა­სო" - გვიყ­ვე­ბა ქალ­ბა­ტო­ნი მა­დი­ნა ილი­ას ყო­ფი­ლი მზა­რე­უ­ლის მო­გო­ნებას:
"1987 წელს ქარ­თვე­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბა ილი­ას და­ბა­დე­ბი­დან 150 და ტრა­გი­კუ­ლად გარ­დაც­ვა­ლე­ბი­დან 80 წლის­თავს აღ­ნიშ­ნავ­და. შემ­თხვე­ვით კო­მი­სი­ის ერთ-ერთი წევ­რის, აკა­დე­მი­კოს იური კა­ჭა­რა­ვას სა­უ­ბარს შე­ვეს­წა­რი. ბა­ტო­ნი იური ყვე­ბო­და ამ­ბავს, რო­მე­ლიც თა­ვად დემ­ნა შენ­გე­ლა­ი­ას­გან მო­უს­მე­ნია. შემ­დგომ­ში იგი­ვე მო­გო­ნე­ბა ბა­ტონ­მა გუ­რამ ყო­რა­ნაშ­ვილ­მა თა­ვის წიგნ­ში "ილი­ას ფე­ნო­მე­ნი" გა­მო­აქ­ვეყ­ნა.
 
ხნი­ერ კაცს ბა­ტონ დემ­ნა­სათ­ვის უამ­ბნია: "მე ილი­ას­თან და­რა­ჯად ვმუ­შა­ობ­დი. ერთ დღე­საც ილი­ამ და­მა­ვა­ლა გზად სა­გუ­რა­მოს­კენ ერთ კაცს დავ­ხვედ­რო­დი, რო­მე­ლიც ილი­ას­თან ღა­მით უნდა მო­სუ­ლი­ყო. დავ­ხვდი სტუ­მარს და ილი­ას­თან მო­ვა­ცი­ლე. თა­ნაც და­მა­ვა­ლეს - არ­სად წავ­სუ­ლი­ყა­ვი. სა­უ­ბა­რი დიდ­ხანს გაგ­რძელ­და. უკვე შუ­ა­ღა­მეს გა­დას­ცდა, რო­დე­საც ილი­ას მე­უღ­ლე ოლღა შე­წუხ­და და ქმრის კა­ბი­ნეტ­ში შე­ი­ხე­და. მას ოლ­ღას­თვის უნიშ­ნე­ბია, გა­სუ­ლი­ყო. თან, უთ­ქვამს: ნუ შე­მოხ­ვალ, სე­რი­ო­ზუ­ლი სა­ლა­პა­რა­კო გვაქ­ვსო. სა­უ­ბა­რი გაგ­რძელ­და გა­რიჟ­რა­ჟამ­დე.
 
სტუ­მა­რი მე გა­ვიყ­ვა­ნე სოფ­ლი­დან და გზამ­დე ჩა­ვა­ცი­ლე. შემ­დეგ­ში, რო­დე­საც სტა­ლი­ნის სუ­რა­თი ვნა­ხე, ად­ვი­ლად ვი­ცა­ნი მას­ში ილი­ას მა­შინ­დე­ლი სტუ­მა­რი... რა სა­კი­თხზე სა­უბ­რობ­და ეს ორი ქარ­თვე­ლი, ძნე­ლი მი­სახ­ვედ­რია. ფაქ­ტი ერ­თია, დრომ, ეპო­ქამ, მათი გზე­ბი გა­ყა­რა..."
სპორტი
კახა კალაძე: ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს თარიღი საქართველოს უახლეს ისტორიაში ოქროს ასოებით იწერება

საქართველოს ფეხბურთელთა ეროვნული ნაკრების გამარჯვების შემდეგ, საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე, თბილისის მერი კახა კალაძე და ნაკრების წევრები პირველი რესპუბლიკის მოედანზე შეკრებილ გულშემატკივრებს შეუერთდნენ და გამარჯვება მათთან ერთად აღნიშნეს.

კახა კალაძემ მადლობა გადაუხადა ეროვნულ ნაკრებს და და კიდევ ერთხელ ხაზი გაუსვა პლეიოფის ფინალში გამარჯვების განსაკუთრებულ მნიშვნელობას.

„გილოცავთ! რთულია, ვისაუბრო იმაზე, თუ რამხელა გამარჯვება მოიპოვა ჩვენმა ქვეყანამ. ეს არის ის, რასაც ათეულობით წელი ველოდებოდით. ეს არ არის უბრალოდ გამარჯვება, ეს არის ისტორიის დაწერა. საქართველოს უახლეს ისტორიაში 2024 წლის 26 მარტი ოქროს ასოებით იწერება, იმიტომ, რომ ჩვენი ეროვნული ნაკრები ითამაშებს ევროპის ჩემპიონატზე“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა მადლობა გადაუხადა ეროვნული ნაკრების გულშემატკივარსაც.

„მადლობა ყველას, ვინც მოედანზე იმყოფებოდა, ვინც სახლიდან უყურებდა ამ თამაშს. ყოველთვის, როცა ჭირდებოდა საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს, იდექით მის გვერდში. იყო უამრავი წაგება, იყო რთული პერიოდი, მაგრამ ყოველთვის იდექით იქ, სადაც ჭირდებოდა ქართულ ფეხბურთს, ქართულ სპორტს და ამისთვის მინდა მადლობა გითხრათ თითოეულ თქვენგანს“, - მიმართა გულშემატკივრებს კახა კალაძემ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.