,
„უნგრეთის ევროკავშირში გაწევრიანებიდან 20 წლის შემდეგ საერთოევროპულმა ორგანიზაციამ სხვადასხვა მიზეზების გამო უნგრელთა თვალში ძველებური მიმზიდველობა დაკარგა - ფინანსური და მიგრაციული კრიზისების, ასევე ისლამისტური შეტევების სერიის შემდეგ“, - ნათქვამია ფრანგული გაზეთის „ლე ფიგაროს“ (Le Figaro) გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „გაწევრიანებიდან 20 წლის შემდეგ უნგრეთი ევროკავშირს შეშფოთებით უყურებს“ (ავტორი - ალბერტ კორნელი). „პრემიერ-მინისტრის ვიქტორ ორბანის ანტიდასავლური რიტორიკა ხელს უწყობს უნგრეთის დაახლოებას რუსეთთან და აზიურ ქვეყნებთან“, - ხაზგასმულია მასალაში.
პუბლიკაციის დასაწყისში სიტუაცია ჰიპოთეტურად არის აღწერილი მომავლის უნგრეთში - 2034 წელს, შემდეგ კი საუბარია 2024 წლის მდგომარეობაზე.
გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:
„ოთხი წელი გავიდა მას შემდეგ, რაც თავისუფლებისა და მშვიდობის მოყვარე უნგრელმა ხალხმა ხმა მისცა ევროკავშირიდან გამოსვლას. ამჟამად ქვეყანა ეროვნული სუვერენიტეტისა და სრული დამოუკიდებლობის აღდგენის დამამთავრებელ სტადიაზე იმყოფება. უნგრეთის ლიდერმა საბოლოო მიიღო იმის შესაძლებლობა, რომ თავისი დიადი გეგმა „უნგრეთი -მშვიდობის კუნძული“ განახორციელოს, რომელიც მსოფლიოს ყველა კრიზისს და უბედურებას თავს აარიდებს. იდეის თეატრალიზებული წარმოდგენა გაზაფხულზე მოხდა, რომლისთვისაც ცნობილმა უნგრელა რეჟისორმა არპად შილინგმა სპეციალურად იქირავა ყოფილი „ცენტრალური ევროპის უნივერსიტეტის“ შენობა (უფრო სწორად ის ნაშთები, რაც მისგან დარჩა), რომლის მფლობელი იყო უნგრული წარმოშობის ლიბერალი მილიარდელი ჯორჯ სოროსი და რომელიც ვიქტორ ორბანმა უნგრეთიდან 2019 წელს გააძევა (...) თუმცა უმჯობესია ისევ 2024 წლის რეალობაში დავბრუნდეთ და ამჟამინდელ პრობლემებზე ვისაუბროთ.
რა თქმა უნდა, ვიქტორ ორბანის მწვავე რიტორიკის მიუხედავად, დღეს „უნგქსითი“ («Huxit») დღის წესრიგში არ დგას. უნგრეთი ევროკავშირის შემადგენლობაშია და ამ ეტაპზე, დიდი ბრიტანეთივით, გასვლას არ აპირებს, მაგრამ აშკარად შეიმჩნევა ერთგვარი გაუცხოება: გასულ თვეში თითქმის არ აღნიშნულა გაწევრიანების საიუბილეო 20 წლისთავი; ვიქტორ ორბანი ამკაცრებს ბრიუსელთან რიტორიკას - ეროვნული დღესასწაულის დროს მან განაცხადა, რომ „არავის არ მივცემ სახელმწიფოს ფუქციების შეკვეცის უფლებას, ჩვენი სოფლის მეურნეობის განადგურებისა და საშუალო კლასის გაძარცვის ნებას, უნგრული კომპანიების გაჩანაგებას, ჩვენი შვილების გაწირვას სამომავლო ვალების გადახდისათვის და ევროპის ომში ჩათრევას“.
ევროკავშირის შემადგენლობაში 20-წლიანი ყოფნა დღეს განიხილება როგორც გარდაუვალ ბოროტებად, თუმცა, ალბათ, მხოლოდ დროებითად. სანამ ევროკავშირის წევრი გახდებოდა. უნგრეთს მძიმე ეკონომიკური გარდაქმნების განხორციელება მოუწია, რომლის შედეგადაც 1990-იან წლებში მილიონობით სამუშაო ადგილი გაქრა და ათეულ ათასობით მოქალაქის ნაადრევი სიკვდილი გამოიწვია. რეფერენდუმში მონაწილეობა მოსახლეობის რაოდენობის ნახევარზე ნაკლებმა მიიღო (45,5%), თუმცა მაშინდელი სოციალისთური მთავრობა ურნებთან ამომრჩეველთა 70%-იან მისვლას პროგნოზირებდა. ურნებთან მისულების 45,5%-დან ევროკავშირში გაწევრიანებას ხმა მისცა 83,3%-მა. საბოლოოდ, გარკვეული კონსენსუსი მიღწეული იქნა, მაგრამ ოფიციალურ წევრად მიღების თარიღი - 2004 წლის პირველი მაისი - ენთუზიაზმის გარეშე იზეიმეს.
ამასობაში, ორი ათეული წლის შემდეგ, დასავლეთმა უნგრელების თვაში მიმზიდველობა დაკარგა: 2008 წლის ფინანსურმა კრიზისმაუამრავი უნგრელი დატოვა უცხოურვალუტიანი ვალებით, რაც კიდევ უფრო გააღრმავა ჩამორჩენა მსოფლიო ლიდერებისაგან. 2015 წლის მიგრაციულმა კრიზისმა და ისლამისტურმა შეტევებმა დასავლეთ ევროპაზე ხელი შეუწყო მის დესაკრალიზაციას. სულ უფრო შხამიანმა ანტიდასავლურმა რიტორიკამ არასრულყოფილების ცენტრალურევროპული კომპლექსი თანდათან გადააქცია უპირატესობის კომპლექსად იმის მიმართ, რომელსაც ვიქტორ ორბანი „პოსტ-დასავლეთს“ უწოდებს.
უნგრეთის პრემიერის აქტიურმა ძალისხმევამ „აღმოსავლეთის გაღების“ მიზნით ქვეყანას შესაძლებლობა მისცა რუსეთს და აზიის ქვეყნებს დაახლოებოდა.
წყარო: https://www.lefigaro.fr/international/vingt-ans-apres-l-adhesion-le-malaise-hongrois-envers-l-ue-20240530
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
