USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
„ბი-ბი-სი“ (BBC) - „ისრაელის სამხედრო ოპერაცია „ჰამასის“ წინააღმდეგ, ღაზას სექტორში: სცენარები და სიძნელეები“
თარიღი:  441

ბრიტანული სამაუწყებლო კომპანია „ბი-ბი-სი“ (BBC) თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს ანალიტიკურ სტატიას სათაურით „ისრაელის სამხედრო ოპერაცია „ჰამასის“ წინააღმდეგ, ღაზას სექტორში: სცენარები და სიძნელეები“ (ავტორები - ფრენკ გარდნერი და ილია აბიშევი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

ისრაელის არმია აცხადებს, რომ მზად არის ღაზას სექტორში შესაჭრელად და „ჰამასის“ ტერორისტული დაჯგუფების გასანადგურებლად. ისრაელი უკვე მუდმივად ბომბავს ღაზას და  გამოცხადებული აქვს ბლოკადა - მოსახლეობას არ მიეწოდება გაზი, ელექტროენერგია, საკვები პროდუქტები.

ისრაელის თავდაცვის არმიის („ცახალის“) შენაერთები უკვე იმ საზღვართან არიან თავმოყრილნი, რომელიც, როგორც ცნობილია, „ჰამასის“ დაჯგუფებამ 7 ოქტომბერს გაარღვია, ისრაელში შეიჭრა, 1000-ზე მეტი ებრეელი დახოცა, მძევლად აიყვანა ისრაელის 150-ზე მეტი მოქალაქე და ღაზას სექტორში წაიყვანა.

შეიჭრება თუ არა ისრაელის არმია ღაზაში, ეს დროის საქმეა. შეიძლება ეს მოხდეს ამ დრეებში, ან ერთი კვირის შემდეგ. ყველა შემთხვევაში, თუ არმია შეიჭრება, ბრძოლები საკმაოდ დიდხანს გაგრძელდება და, აი რატომ:

რას წარმოადგენს ღაზას სექტორი

რუკას თუ დავხედავთ, ღაზას სექტორი პალესტინელი არაბებით დასახლებულ ანკლავს წარმოადგენს ხმელთაშუა ზღვის ნაპირზე. ფართობი - 363 კვადრატული მეტრია, მოსახლეობა - 2,2 მილიონი ადამიანი. ჩრდილოეთიდან და სამხრეთიდან ღაზას სექტორი ისრაელისგან სასაზღვრო ღობით (კედლით) არის გამოყოფილი. იგივეა ეგვიპტესთანაც. სექტორის ტერიტორიაზე, ღაზას გარდა, კიდევ 5 პატარა ქალაქი მდებარეობს. არის მცირეოდენი სახნავ-სათესი მიწები და საძოვრებიც.

1948-1967 წლებში ღაზას ეგვიპტე მართავდა, ხოლო 1967 წლიდან, ექვსდღიანი ომის შემდეგ, 2005 წლამდე - ისრაელის კონტროლქვეშ იყო. 1993 წელს, ოსლოში ისრაელსა და „პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაციას“ შორის ხელმოწერილი შეთანხმების თანახმად, ისრაელმა ღაზას სექტორიდან თავისი ჯარი გაიყვანა და ტერიტორია პალესტინის ეროვნულ ადმინისტრაციას გადასცა, რომელსაც არაოფიციალურად ნაწილობრივ აღიარებულ „პალესტინის სახელმწიფოს“ უწოდებენ.

„ჰამასი“ - ღაზას სექტორის ბატონ-პატრონი

ამჟამად ღაზას სექტორში ფაქტიურად ყველაფერს „ჰამასის“ დაჯგუფება წყვეტს, რომელსაც მხარს უჭერს მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი. „ჰამასი“ ტერორისტულ ორგანიზაციად არის აღიარებული აშშ-ის დიდი ბრიტანეთის, ევროკავშირის და რიგი სახელმწიფოების მიერ. „ჰამასის“ შემადგენლობაში შედის თავის სიმართლეში ფანატიკურად დარწმუნებული 40 ათასამდე მებრძოლი. დამატებით 10 ათასი მებრძოლი ჰყავს კიდევ ერთ დაჯგუფებას - „ისლამურ ჯიჰადს“. „ჰამასის“ შეიარაღება ასეთია: ცეცხლსასროლი იარაღის გარდა, მათ აქვთ ქვემეხები, ნაღმმტყორცნები, კომპაქტური ტანკსაწინააღმდეგო რეაქტიული და საზენიტო-სარაკეტო კომპლექსები, აგრეთვე სარაკეტო-გამშვები დანადგარები რაკეტების მნიშვნელოვანი მარაგით, რომლებსაც ნაწილობრივ ღაზაში არსებულ სახელოსნოებში თვითონვე ამზადებენ.

ღაზას სექტორში ძალიან ბევრი მიწისქვეშა კომუნიკაციაა, თვითონ ქალაქ ღაზას ქვეშ, შეიძლება ითქვას, მეორე ქალაქი არსებობს მრავალრიცხოვანი გვირაბებით, ბუნკერებით,  საწყობებით, სახელოსნოებით და ა.შ.

„ძალიან რთული ამოცანა“

2005 წლიდან, როცა ღაზას სექტორიდან ისრაელის ჯარი გავიდა, „ჰამასის“ წინააღმდეგ „ცახალმა“ რამდენიმე სამხედრო ოპერაცია განახორციელა - მინიმუმ რვაჯერ მაინც. სულ ბოლოს - 2023 წლის მაისში. ეს იყო ისრაელის პასუხები „ჰამასის“ სარაკეტო სროლებზე. თუმცა „ცახალის“ ოპერაციები შეზღუდული იყო და სწრაფად მთავრდებოდა. ხანმოკლედ, მაგრამ მშვიდობა მაინც მყარდებოდა ხოლმე.

ამჟამინდელი სიტუაცია წარსულისაგან კარდინალურად განსხვავდება. იმდენი მოქალაქის მსხვერპლი, რამდენიც ისრაელმა 7-8 ოქტომბერს დაკარგა, არ მომხდარა არაბულ-ებრაულ ომების დროიდან, ამიტომაც ძნელი არ არის ისრაელის მოსახლეობის რისხვის გაგება.  „ჰამასის“ თავდასხმას ბევრი ებრაელი ისრაელის სახელმწიფოს არსებობის მუქარად აღიქვამს.

საქმე ეხება ღაზას სექტორის ტერიტორიის მთლიან გაკონტროლებას და „ჰამასის“, უპირველესად კი მისი რადიკალური სამხედრო ფრთის განადგურებას. ეს ძალიან რთულ ამოცანას წარმოადგენს. ისრაელს საფრთხე ემუქრება ჩრდილოეთიდანაც - ლიბანის ტერიტორიიდანაც, სადაც „ჰამასის“ მსგავსი ორგანიზაცია - „ჰეზბოლაა“ გაბატონებული. საფრთხეა მოსალოდნელი სირიის მხრიდანაც... მოკლედ, ებრაელებს ირგვლივ ბევრი არაკეთილმოსურნე და მტერი ჰყავს. რა თქმა უნდა, ისრაელს მდიდარი საომარი გამოცდილება აქვს, ადრეც ბევრჯერ უბრძოლია რამდენიმე ფრონტზე, გაუმარჯვნია კიდეც, მაგრამ ღაზას სექტორი სპეციფიკურია. საკითხი ასე დგას: რას გააკეთებს და რას უზამს სექტორს ისრაელის არმია.

პირველი სცენარი: ტრადიციული...

ღაზას სექტორს ისრაელის ავიაცია და სარაკეტო ქვედანაყოფები ინტენსიურად უკვე ბომბავს, მაგრამ სახმელეთო ოპერაციას, არმია, ალბათ, ისევე როგორ ადრე აკეთებდა ხოლმე, ძლიერი საარტილერიო მომზადებით დაიწყებს: პირველ რიგში ისევ დაიბომბება სამხედრო ობიექტები, მართვისა და კავშირგაბმულობის ცენტრები, საწყობები და ა.შ. ამის შემდეგ ღაზაში შეიჭრებიან ჯავშანსატანკო ნაწილები და ქვეითთა ქვედანაყოფები, რომლებიც, ჰაერიდან დახმარებით, დაიწყებენ „ჰამასის“ ცოცხალი ძალის განადგურებას. გამოყენებული იქნება რადიოელექტრონული ბრძოლის საშუალებები, კავშირის ჩახშობის მიზნით.

ღაზას სექტორში მდებარე გვირაბების შესასვლელები დაიბლოკება ან ნადგურდება. ფინალურ სტადიაზე ისრაელის სპეცდანიშნულების რაზმები „ჰამასის“ მიმალულ მებრძოლებს და მათ მეთაურებს ან ადგილზე გაანადგურებენ, ან ტყვედ აიყვანენ.

მაგრამ ეს მხოლოდ თეორიულად, პრაქტიკულად კი... ღაზას გაკონტროლება ძალიან ძნელ ამოცანას წარმოადგენს.

რა თქმა უნდა, „ჰამასს“ არ სძინავს და ისიც გეგმებს ადგენს, ითვალისწინებს ისრაელის მოსალოდნელი დარტყმის სიმძიმეს და ზომებს იღებს.

ღაზას სექტორის ირგვლივ ადგილი ღიაა, ვაკეა და უბრალო დრონებითაც შეიძლება საჰაერო დაზვერვა და ისრაელის საჯარისო შენაერთების თავმოყრის ადგილის გაგება. შესაბამისად, სახმელეთო ოპერაციის დაწყების მოულოდნელობის ფაქტორი „ჰამასისათვის“ მეტ-ნაკლებად გამორიცხული იქნება.

ისრაელის არმია იოლად გადალახავს დანაღმულ ველებს (მას შესაბამისი ტექნიკა ბევრი აქვს), პალესტინელთა გამაგრებულ ზღუდეებს და ქალაქ ღაზას მიადგება. აი, აქ უკვე პრობლემები გაჩნდება: აქვს თუ არა ისრაელის არმიას მჭიდროდ დასახლებულ ქალაქის ქუჩებში ბრძოლის გამოცდილება, როცა მოწინააღმდეგე ყოველი შენობიდან ისვრის? ეს კითხვა რიტორიკულია.

ქალაქის ბრძოლებში უფრო მაღალ ეფექტურობას ავლენენ მსუბუქად შეიარაღებული პატარ-პატარა ჯგუფები - როგორც თავდამსხმელების, ასევე თავდამცველების მხრიდან

თავდამცველმა მხარემ, ცხადია, უკეთესად იცის ადგილმდებარეობა, იცის თუ სად აქვს დამალული იარაღი, მას აქვს მოსახლეობის მხარდაჭერაც, რომელთა გამოყენება, უკიდურეს შემთხვევაში, „ცოცხალი ფარის“ სახითაც შეიძლება.

თავდამსხმელი მხარე კი იძულებულია უფრო მეტად საკუთარი საბრძოლო ტექნიკის იმედად იყოს, რომელიც, ქალაქის ვიწრო ქუჩებში მოწყვლადი ხდება. „ცახალისათვის“ ყველაზე დიდი პრობლემა, ალბათ, გვირაბები იქნება: პალესტინელი ინჟინრების ძალისხმევის წყალობით გვირაბები ისეთი პრიმიტიულები აღარ არიან, როგორებიც წლების წინ იყო. ამჟამად ღაზას ქვეშ, როგორც ზემოთ აღინიშნა, მთელი მიწისქვეშა ქალაქია - დერეფნების რთული სისტემა, რომელთა ამოსასვლელები ძნელად შესამჩნევია - მაგალითად, ამოსასვლელი შეიძლება იყოს რომელიღაც არაბი მარტოხელა მოხუცი ბებიის სახლი.

დიდი ალბათობით, სწორედ მიწისქვეშ არსებულ სათავსოებში ჰყავს დამწყვდეული „ჰამასს“ 7 ოქტომბერს გატაცებული მძევლები, ანუ მათი გათავისუფლება უკიდურესად რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

მეორე სცენარი - ბლოკადა

ღაზას სექტორი, პრინციპში, უკვე ბლოკირებულია - არ მიეწოდება გაზი, ელექტრონერგია, საწვავი... ბლოკადა ლოგიკური სვლაა, მაგრამ პროგნოზირებადი. „ჰამასმა“, სავარაუდოდ, ეს გაითვალისწინა და ამიტომ მას საკმაო რაოდენობით ექნება მომარაგებული საწვავიც და დიზელგენერატორებიც, რასაც ვერ ვიტყვით მოსახლეობაზე. საბოლოო ჯამში, ხანგრძლივ ბლოკადას მოსახლეობისათვის მძიმე შედეგების გამოწვევა შეუძლია - ცივილიზაციისაგან დახურულ ქალაქში შეიძლება ეპიდემია და შიმშილობა დაიწყოს.

ამის გამო საჭირო გახდება ჰუმანიტარული დერეფნების გახსნა, საფილტრაციო ბანაკების მოწყობა, ლტოლვილებისათვის ადგილის გამონახვა, რაც ისრაელისთვის ზედმეტი თავსატეხი იქნება. ღაზას სექტორის ორმილიონიანი მოსახლეობის ჰუმანიტარული კრიზისით ისეთი პრობლემები გაჩნდება, რომელსაც ისრაელი საკუთარი ძალებით ვერ გადაწყვეტს და ამიტომ რაც მოხდება, ყველაფერი მას დაბრალდება..

თანაც ბლოკადის დროს ისრაელს მაინც მოუწევს სამხედრო ოპერაციის განხორციელება: გულუბრყვილობა იქნებოდა იმაზე ფიქრი, რომ „ჰამასელებს“ მოშივდებათ, მოწყურდებათ, გვირაბებიდან ხელაწეულები ამოვლენ და „ცახალის“ ჯარისკაცებს ჩაბარდებიან.

არჩევანი ცუდს და უარესს შორის

სწორედ ასეთი არჩევანის წინაშე აღმოჩნდა ისრაელი. „ჰამასის“ რადიკალური ფრთა დღეს ისეთი ძლიერია, როგორც არასდროს. ერთი მხრივ, გასაგებია, რომ მისი მეთაურების ფიზიკური განადგურება ისრაელს არაბულ სამყაროსთან პრობლემებს გაუმრავლებს, მაგრამ მეორე მხრივ, ისრაელს სხვა გზა არ აქვს - 7 ოქტომბრის ტრაგედია ქვეყნის მთავრობას გადაუდებელი ზომების მიღებისაკენ აიძულებს.

თავისი მასშტაბებით ისრაელის არმიის მოსალოდნელი ოპერაცია შეიძლება 2015 წელს ერაყში მომხდარ ბრძოლას შევადაროთ - როცა ქალაქი მოსული „ისლამური სახელმწიფოს“ მებრძოლებს ჰქონდათ ხელში ჩაგდებული. ორმილიონიანი ქალაქისათვის ბრძოლა 9 თვე გრძელდებოდა, დაიღუპა ათი ათასობით ადამიანი, მილიონი კი ლტოლვილად იქცა.

სუფთა სამხედრო თვალსაზრისით, სახმელეთო ოპერაციის შედეგად ისრაელს შეუძლია გაანადგუროს „ჰამასის“ მეთაურთა უმრავლესობა და მოკლევადიან წარმატებას მიაღწიოს, მაგრამ თუ არ იქნება შეთანხმება მტკიცე მშვიდობაზე, „ჰამასი“ ალბათ, აღორძინდება, მის რიგებს განრისხებული და რადიკალურად განწყობილი ახალგაზრდები შეავსებენ.

წყარო: https://www.bbc.com/russian/articles/ckd9jd4rq5no

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.