USD 2.6975
EUR 3.1825
RUB 3.4401
თბილისი
აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის სიტუაცია კიდევ უფრო გართულდა (ბლოგი)
თარიღი:  1767
აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის სიტუაცია კიდევ უფრო გართულდა. თითქმის ყოველდღიურად მიმდინარეობს სროლები როგორც ყარაბაღის ხაზთან, ისევე სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე. შეტაკებები არამხოლოდ ქალბაჯარის სასაზღვრო რაიონში, არამედ ნახიჩევანის მიმართულებითაც ფიქსირდება. ნახიჩევანისაკენ სომხეთი აზერბაიჯანს აბრალებს ესკალაციას, აზერბაიჯანი კი სომხეთს. არადა ამ აზერბაიჯანულ ექსკლავში აზერბაიჯანის სამხედრო ძალების ერთ-ერთი გამორჩეული დანაყოფები არიან ბაზირებულნი.
აღსანიშნავია, რომ აზერბაიჯანს ზანგეზურის სატრანსპორტო დერეფანი, რომელიც სომხეთის სიუნიქის ოლქზე გადის, სწორედ ნახიჩავენისაკენ გადასაადგილებლად სჭირდება, ხოლო აქედან კი გზა თურქეთისაკენ მიდის.
სიტუაცია განსაკუთრებით ორი მიზეზითაა ყურადსაღები:
1. აზერბაიჯანის არმია სამხედრო სწავლების ფონზე სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრისაკენ გადაადგილდება, რომელთა სამხედრო მანქანებზეც ამოტრიალებული A ნიშანია დატანილი. ეს კი წააგავს უკრაინის ომში რუსულ სამხედრო ტექნიკაზე დაწერილ Z, V და O სიმბოლოებს. ყველაფერთან ერთად ამას ფსიქოლოგიური წნეხის მოტანა შეუძლია ოფიციალური ერევნის წინააღმდეგ.
2. მიმდინარე პროცესებზე რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ პასუხისმგებლობა ფაშინიანის მთავრობას აჰკიდა, ხოლო ფაშინიანმა რუსეთზე სომხეთის უპირობო დამოკიდებულებას შეცდომა უწოდა.
იმ ფონზე, რომ რუსეთი პრაქტიკულად მთლიანადაა გადართული უკრაინაში პოზიციების შენარჩუნებაზე, ხოლო ევროპისათვის კავკასიის შუა სატრანსპორტო და ენერგო დერეფანი კრიტიკული მნიშვნელობისაა, ამიტომ აზერბაიჯანი საკმაოდ თამამად მოქმედებს. ამას ემატება დიდი შიდა პოლიტიკური დაძაბულობა სომხეთის შიგნით, რომელშიც რუსეთი არანაკლებადაა ჩარეული - კრემლისთვის ფაშინინზე მეტად ქოჩარიანის ფრთა და დაშნაკცუთიუნია მისაღები. ქოჩარიანისა და საღათელიანის ფრთა უფრო რადიკალური და შეიძლება ითქვას, რომ რევანშისტულიცაა და პრინციპში აზერბაიჯანის ტერიტორიულ მთლიანობას არ აღიარებს.
შიდა კრიზისის ეს გზა აზერბაიჯანმა 92-93 წლებში გაიარა: როდესაც ოფიციალური ბაქო ყარაბაღში მარცხდებოდა ქაოსი და დაპირისპირება (მათ შორის სამხედრო გადატრიალება) თითქოს ჩვეულ ამბად იქცა იქ.
მიმდინარე მოვლენები აპრიორი არ გულისხმობს, რომ სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყება, მაგრამ ფაქტია, რომ აზერბაიჯანი ზეწოლას ზრდის სომხეთთან მიმართებით. ამაზე კი არც სომხეთია პასიურ მდგომარეობაში - ფაშინიანს პასიურობას რთულად თუ აპატიებენ.
ბაქოს ორი უმთავრესი ამოცანა აქვს გადასაჭრელი - ყარაბაღის სრული კონტროლი და ზანგეზურის დერეფანზე ტვირთების შეუფერხებლად გატარება. აზერბაიჯანში ალიევის მხარდაჭერა საკმაოდ ძლიერია, რასაც ემატება დრო და გარემოებაც - დასუსტებული სომხეთისა და რუსეთის გარდა დასავლეთიც გასათვალისწინებელია, რომელსაც თვალები ახლა უკრაინისაკენ უფრო აქვს მიპყრობილი, ვიდრე სამხრეთ კავკასიისაკენ და არც ბაქოსთან დაპირისპირებისათვისაა მზად. შესაბამისად, აზერბაიჯანის მცდელობა პოლიტიკური მიზნები ზეწოლით მიაღწიოს - ნათელია, მაგრამ რა მოხდება თუკი ეს ზეწოლა ნაწილობრივ ან სრულად უშედეგო იყო? მოიმატებს თუ დაიკლებს ესკალაცია ეს ჯერ კიდევ საკითხავია. გასათვალისწინებელია, რომ კრიზისს ორი მიზეზი აქვს - ერთი თავად აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობის საკითხია, სადაც აზერბაიჯანული პოზიციები შედარებით მყარია (როგორც სამხედრო, ისე სამართლებრივი კუთხით), ხოლო მეორე, სომხეთის ტერიტორიაზე გამავალი დერეფნის საკითხია. აქ კი სიტუაცია ლოკალურის გარდა საერთაშორისო მასშტაბებამდე გადის სადაც დაინტერესებულ მხარედ აზერბაიჯანის გარდა თურქეთიც გვევლინება, ხოლო სამართლებრივად და პოლიტიკურად უფრო მეტი კითხვები ჩნდება, ვიდრე პასუხებია.
მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე
თბილისი
გადასასვლელ ხიდთან 280-მეტრიანი საავტომობილო ესტაკადის მშენებლობაზე ₾100 მილიონი დაიხარჯება

თბილისის მერია გადასასვლელ ხიდთან, ცოტნე დადიანისა და სადგურის მოედნის დამაკავშირებელი ესტაკადის მშენებლობას გეგმავს. ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტი 2026 წლის ბიუჯეტში უკვე გათვალისწინებულია და მასზე მომდევნო წელს 10 მილიონი ლარი დაიხარჯება, 2027 წელს კი დამატებით 87.5 მილიონი ლარი. მთლიანობაში 280-მეტრიანი ესტაკადის პროექტირება-მშენებლობის წინასწარი სავარაუდო ღირებულება 100 მილიონ ლარს შეადგენს. პროექტზე საგზაო მარშრუტის კვლევაზე 2025 წელს უკვე 2.5 მილიონი ლარი დაიხარჯა.

2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ სარკინიგზო მაგისტრალი ქალაქის ცენტრალურ მონაკვეთს ყოფს იმგვარად, რომ მოედნის პარალელურად არსებულ ქუჩებს შორის დაკავშირებადობა მინიმალურია და აუცილებელია საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ახალი ინფრასტრუქტურის შექმნით ქალაქის უბნების დაკავშირებადობა გაუმჯობესდეს.

"ქალაქ თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის კორიდორი და თანმდევი ინფრასტრუქტურა ქმნის 4-კილომეტრიან მონაკვეთს აღმოსავლეთ-დასავლეთ სატრანსპორტო კავშირის გარეშე, გარდა შეზღუდული რაოდენობის საფეხმავლო კავშირებისა. ეს ისტორიული დაბრკოლება ხელს უშლის თბილისის სატრანსპორტო გეგმის პრიორიტეტებისკენ მისწრაფებას. სადგურის მოედანი მდებარეობს აღნიშნულ ამ 4-კილომეტრიან მონაკვეთში. ის წარმოადგენს დედაქალაქის უმნიშვნელოვანეს სატრანსპორტო „ჰაბს“, სადაც თავს იყრის 61 ავტობუსის მარშრუტი, მეტროს 2 ხაზი, ისევე როგორც საქართველოს რკინიგზის სერვისები. ტერიტორია ემსახურება საათში 330 ავტობუსის სერვისს, საიდანაც მომავალში 150 გამოიყენებს ხიდს. თბილისის სატრანსპორტო გეგმის თანახმად, სადგურის მოედანი ასევე იქნება თბილისის საგარეუბნო რკინიგზის სერვისების თავმოყრის წერტილი, რაც კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს გახდის მისი, როგორც სატრანსპორტო ჰაბის ფუნქციას. ამჟამინდელი მდგომარეობით, აღმოსავლეთ-დასავლეთ კავშირის არარსებობა აფერხებს მაღალი ხარისხის ჰაბის განვითარებას, ხშირად 22 ავტობუსის მარშრუტის შეწყვეტა ხდება ვადაზე ადრე ან ახორციელებენ 1.5 კილომეტრიანი შემოვლითი მგზავრობას, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის გადაადგილების დროს, ჰაერის დაბინძურებასა და ვიბრაციას, ისევე როგორც ამცირებს მარშრუტების ხარჯეფექტიანობას. თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევამ, რომელიც მსოფლიო ბანკის დახმარებით ჩატარდა, მულტიკრიტერიუმიანი ანალიზის საშუალებით, გამოავლინა თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის ხაზის ორ მხარეს (აღმოსავლეთ და დასავლეთ) შორის ახალი კავშირის შექმნის საუკეთესო ალტერნატივა - საზოგადოებრივი ტრანსპორტის პრიორიტეტის მქონე საავტომობილო ხიდი, დადიანის ქუჩასა და სადგურის მოედანს შორის. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია ფლობს თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევის საფუძველზე შექმნილ ანგარიშს, კონცეფციას. პროექტის მიზანი არის, ამ კონცეფციით განსაზღვრული, საავტომობილო ხიდის მშენებლობა.

აღნიშნული ობიექტი წარმოადგენს საავტომობილო ხიდს ქალაქ თბილისში, რომელიც დააკავშირებს სადგურის მოედანს დადიანის ქუჩასთან და იქნება 280 მეტრი სიგრძის, 8.5 მეტრი სიგანის სწორ მონაკვეთში, ხოლო 15 მეტრი სიგანის მოხვევის მონაკვეთში (ე.წ. სპირალი, რომელიც ეშვება სადგურის მოედანზე). ხიდი იქნება ორზოლიანი და დასავლეთით, სადგურის მოედანზე დაშვებისას, რამპას ექნება მარჯვნივ ჩამხვევი ზოლი. რკინიგზის დერეფნის კვეთისას აუცილებელია 7 მეტრიანი სხვაობა რკინიგზის ლიანდაგსა და ხიდის სტრუქტურას შორის. საავტომობილო ხიდი ითვალისწინებს 18 მეტრიანი ავტობუსების მართვის ტრაექტორიებს, მისი მაქსიმალური გრძივი ქანობი - 10.7%, ხოლო მინიმალური რადიუსი - 12 მეტრი. საავტომობილო ხიდის გამტარობა შერეული ნაკადების პირობაში იქნება 800 ავტომობილი ერთ საათში ერთი მიმართულებით", - ნათქვამია 2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში.

წყარო: https://bm.ge

sadguris-moedani_o_h

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის