USD 2.7070
EUR 3.1344
RUB 3.3058
თბილისი
«Sabah» (თურქეთი): „სახალხო-რესპუბლიკური პარტიის ბრძოლა ახალ თურქეთთან“
თარიღი:  262

„თურქულ ოპოზიციას, რომლის ერთ-ერთ წარმოამდგენელს ხელისუფლების მიერ დაპატიმრებული სტამბოლის მერი ეკრამ იმამოღლუ წარმოადგენს, იმედი აქვს, რომ რეჯეფ ერდოღანთან ბრძოლაში დასავლეთი დაეხმარება“, - წერს თურქული გაზეთი „საბაჰი“ (Sabah) სტატიაში სათაურით „სახალხო-რესპუბლიკური პარტიის ბრძოლა ახალ თურქეთთან“ (ავტორი - ბერჯან თუთარი), - „მაგრამ დასავლეთი ისეთი აღარ არის, როგორიც ადრე იყო: გლობალისტები დონალდ ტრამპთან ბრძოლაში მრცხდებიან და მათ თურქეთის საქმეები ნაკლებად ადარდებთ“.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

თურქეთის საგარეო და საშინაო დღის წესრიგი დიამეტრალურად განსხვავდებიან ერთმანეთისაგან. იმ დროს, როცა ქვეყნის გარეთ მსოფლიო თურქეთზე პოზიტიურად ლაპარაკობს, როცა მმართველი პარტია ისტორიას ქმნის და საერთაშორისო იერარქიას ცვლის, ქვეყნის შიგნით სახალხო-რესპუბლიკური პარტიის ეგიდით მიმდინარეობს კულტივირება იმისა, რომ თურქეთი „მესამე სამყაროს“ ქვეყანას მიეკუთვნება, სადაც სამოქალაქო ომის სცენარი შეიძლება გათამაშდეს.

ანუ ერთი მხრივ, არის თურქეთი, სადაც ოპოზიცია ფსონს ქაოსზე დებს, ხოლო მეორე მხრივ, არის თურქეთი, რომელიც მსოფლიო პოლიტიკის მაგიდაზე ზის და მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. პირველზე, „არანამდვილ თურქეთზე“, ძირითადად მხოლოდ ოპოზიციური [ქემალისტური] სახალხო-რესპუბლიკური პარტია ლაპარაკობს. არანაირი ეჭვი არ არსებობს, რომ „არანამდვილი“ თურქეთის მომხრეები წააგებენ. სახალხო-რესპუბლიკურ პარტიას იდეოლოგიური სიბრმავე ჭირს, მისი მომხრეები კი კორუფციონერები არიან. ტყუილად კი არ წერდა რამდენიმე თვის წინათ ამერიკული კონსერვატიული ჟურნალი „ნიუსვიქი“, რომ ვინც რეჯეფ ერდოღანის წინააღმდეგ გამოდის, მათ გამარჯვების არავითარი შანსი არ აქვთო“. უფრო მეტიც - ჟურნალმა გააფრთხილა არა მხოლოდ ჩვენი შინაური ოპოზიცია, არამედ დასავლური ლობიც.

შესაბამისად, სახალხო-რესპუბლიკელებს, რომლებიც დახმარებისთვის „ძველი დასავლეთის“ იდეოლოგიურ სტრუქტურებს ევედრებიან - ისეთებს, როგორებიცაა „სი-ენ-ენ ინტერნეიშენელი“ (CNN International), „ბიბისი“ (BBC), „ეკონომისტი“ (The Economist) და „ნიუ-იორკ თაიმსი“ (The New York Times) - ახალი მარცხი ელოდებათ. ჩამოთვლილ სტრუქტურებს და იმ პოლიტიკურ ძალებს, რომლებიც მათ აკონტროლებენ, ამჟამად თვითონ აქვთ გასაჭირი და ცდილობენ როგორმე თავი გადაირჩინონ „ახალი დასავლეთის“ შეტევების გამო, აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის ხელმძღვანელობით.

„ძველი დასავლეთის“ ლიდერებს თავიანთი პრობლემებიც თავზე საყრელად აქვთ. ამ პირობებში არცერთი არ მოახდენს რეაგირებას სახალხო-რესპუბლიკელების საჩივრებზე, ხვეწნაზე და ვედრებაზე. უბრალოდ, მათ არ შეუძლიათ რეაგირება. იმიტომ, რომ ახალი მსოფლიო იერარქიის ყველა ლიდერი, როგორებიც არიან ერთი მხრივ, დონალდ ტრამპი, ვლადიმერ პუტინი და ჩინეთის ლიდერი სი ძინპინი, ხოლო მეორე მხრივ, ისინი, რომელთა პოზიციებს საფრთხე შეექმნა - უკრაინის, საფრანგეთის, დიდი ბრიტანეთისა და გერმანიის ლიდერები, ყველა  რეჯეფ ერდოღანში მშველელს და გადამრჩენელს ხედავს.  ეს ასეა, იმის მიუხედავად, რომ ოპოზიციურ სახალხო-რესპუბლიკურ პარტიას რეჯეფ ერდოღანის დამხობა ძალიან სურს.

ამიტომაც პარტიის ლიდერის ოზგიურ ოზელისა და ტანდემის - ეკრემ და დილეკ იმამოღლუების ასეთი სახის თხოვნები მასმედიის მეშვეობით დასავლელი ლიდერებისადმი - „ჩვენ ხომ მეგობრები ვართ, დაგვეხმარეთ. ჩვენ თავს მიტოვებულებად ვგრძნობთ. თურქეთში უსამართლობა ბატონობს. გვიშველეთ“ - უაპასუხოდ დარჩება. მათ არავინ არ ეხმაურება. ამ შემთხვევაში სახალხო-რესპუბლიკელებთან დაკავშირებული პარადოქსი კიდევ უფრო ღრმად ჩნდება: ისინი იმდენად უცოდინარები არიან, რომ დასავლეთს ასე ეუბნებიან: „დაგვეხმარეთ ერდოღანის დამხობაში“ და ეს იმ დროს, როცა თურქეთის ამჟამინდელი ხელმძღვანელობა მნიშვნელოვან მოთამაშედ განიხილება არამარტო ჩრდილოეთში და გლობალურ სამხრეთში, არამედ ახლო აღმოსავლეთში და აფრიკაში.

სხვათა შორის, პრეზიდენტ ერდოღანის დამხობას დასავლეთი ადრეც ცდილობდა და წაგებული დარჩა, ახლა კი ყველა მათგანი, ვინც ერდოღანის წაქცევას ცდილობდა, ერთმანეთს ასწრებენ, ხელს პირველი რომელი ჩამოართმევს თურქეთის პრეზიდენტს. მათ, ვისაც სურს იმის გაგება, თუ რომელ დასავლელ ლიდერებს ვგულისხმობთ, ვურჩევთ თავი შეიკავოს სოციალური ქსელების კითხვისაგან, სტამბოლის მიტინგებში მონაწილეობისაგან და ყურადღება გადაიტანონ ბოლო ოთხ-ხუთ დღეში მიმდინარე გლობალურ დიპლომატიურ პროცესებზე.

სახალხო-რესპუბლიკური პარტია დახმარებას სთხოვს ნატოს გენერალურ მდივანს, რომელიც ამბობს, რომ „ჩვენ ევროპის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა თურქეთის გარეშე ვერც წარმოგვიდგენია“. იმავე სახალხო-რესპუბლიკელებს თურქეთის იმ ხელისუფლების დამხობა სურთ, რომელსაც პუტინი და ტრამპი საკვანძო როლს ანიჭებენ უკრაინაში მშვიდობის მისაღწევად. უფრო მეტიც - თურქეთი ახალ მსოფლიო წესრიგში მოიხსენიება როგორც „გლობალური ტრიოს“ წევრი, აშშ-სა და რუსეთთან ერთად.

ეს ხდება იმ მომენტში, როცა ლიბიაში, სირიაში, სომალში, ეთიოპიაში, ყარაბაღში და ყატარში მიღწეული გამარჯვებების შემდეგ სუდანშიც იგივენაირად ვმოქმედებთ. სწორედ თურქეთის მხარდაჭერით შეწყდა სუდანში სამოქალაქო ომი, რომელიც ქვეყანას 23 თვის განმავლობაში არყევდა და ანადგურებდა.

ამრიგად, ახლა სწორედ სახალხო-რესპუბლიკური პარტია ებრძვის ახალ თურქეთს, რომელიც საერთაშორისო კლიმატს და ისტორიას ქმნის. მაგრამ თურქთის დამარცხება შეუძლებელია, წავიდა ის დრო, როცა მას ზემოდან უყურებდნენ. იმედი გვაქვს, რომ რაც დრო გავა, სახალხო-რესპუბლიკელები მიეჩვევიან იმ აზრს, რომ რეჯეფ ერდოღანი უძლეველია. მოვლენათა მსვლელობა ამას ადასტურებს.

წყარო: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/bercan-tutar/2025/03/29/chpnin-yeni-turkiye-ile-savasi

ანალიტიკა
კრემლს ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - გიორგი კობერიძე
დღევანდელი რუსული ბეჭდური პრესა ივლისის თვეში ეკონომიკური ვითარების დამძიმებაზე საუბრობს - რაც რუსეთის დახურული სისტემის პირობებში საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. გაზეთები აღნიშნავენ, რომ: საშუალოდ 12%-ით მოხდა რუსეთში კომუნალურები გადასახადების ზრდა. გაძვირდა პურის ფასიც, არადა ხორბლის ფასი გაიაფდა. მშენებლობის ბიზნესი დაეცა და ქარხნები იხურება.
 
მიზეზი? მუშახელის კატასტროფული დეფიციტი ბაზარზე, რასაც ადამიანური რესურსების კლების ხარჯზე ემატება მოთხოვნის ბუნებრივი შემცირება - რუსების ნაწილი ფრონტზე კვდება, ნაწილი კი ქვეყნიდან გარბის. დარჩენილი კვალიფიციური მუშახელი კი სამხედრო ინდუსტრიაშია მობილიზებული. იაფ ხორბალს რუსეთი თავის მოკავშირეებს საბითუმო ფასებში ყიდის, ხოლო ბაზარზე შემოსავლის შესანარჩუნებლად კრემლთან დაახლოებული პურის მსხვილი მეწარმეები მის ფასს ზრდიან.
 
ამას კი ემატება სანქციები. დღეს ევროპის მხრიდან სანქციების მე-18 პაკეტი დამტკიცდა, რომელიც რუსეთის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიას ურტყამს. 47.6 დოლარი - ესაა ის თანხა, რომელზე ძვირადაც ნავთობს არ შეიძენს ევროკავშირი და ბრიტანეთი რუსეთისაგან, რომელსაც გათვლა 60 დოლარზე ჰქონდა. კრემლს რომ მყარი მოგება ჰქონდეს 70 დოლარად უნდა ჰყიდდეს ბარელს. სანქციების მიხედვით ნორდ სტრიმების გაზსადენები აღარ ამუშავდება. ამას ემატება რუსულ ჩრდილოვან ფლოტზე დევნაც, რომელიც სხვა ქვეყნების დროშის ქვეშ მცურავი ხომალდების დახმარებით ცდილობდა რუსული ნავთობის ევროპაში გაყიდვას და სანქციების გვერდის ავლას.
 
ამ ფონზე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რუსეთში ტოტალიტარული მმართველობა კიდევ უფრო უჭერს მოსახლეობას: ქვეყანაში 5500 აკრძალული საიტი, მუსიკა, საინფორმაციო საშუალება, კოდური სიტყვა, ფილმი და გამოთქმაა, რისი მოძიებაცა და ნახვაც არ შეიძლება, მათ შორის არც VPN-ის გამოყენებით. თუ ნახავ ჯერ დაგაჯარიმებენ, შემდეგ ჯერზე კი პასუხისგებაში მისცემენ შენს თავს.
 
მზარდი ინფლაციისა და ძირითადი რესურსების სამხედრო წარმოებასა თუ ფრონტზე მობილიზების ფონზე ეკონომიკური პერსპექტივა კარგად არ გამოიყურება. არსებობს ვარაუდი, რომ გვიანი შემოდგომიდან რუსეთი კიდევ უფრო მეტი ბანკნოტების დაბეჭდვას აპირებს.
 
მუშახელის დეფიციტის ფონზე ინდური პრესა საუბრობდა პოტენციურ გეგმაზე, რომლის მიხედვითაც რუსეთი წლის ბოლომდე მილიონი ინდოელი მუშახელის რეკრუტირებას აპირებს, თუმცა ამ ამბავმა რუსეთში დადებითი რეაქცია არ გამოიწვია, რის გამოც რუსეთის შრომის მინისტრმა აღნიშნული ინფორმაცია უარყო. მიუხედავად ამისა, მარტო წელს რუსეთში 71,817 ინდოეთის მოქალაქეზე გაიცა ოფიციალური სამუშაო ნებართვა. ეს რაც ლეგალურად ჩანს, და რაც არა ის კიდევ სხვაა. ინდოელების გარდა რუსეთში დიდი რაოდენობით არიან შუა აზიელები და ჩინელები.
 
ამ ვითარებაში ფრონტზე რუსეთის ვითარება არასახარბიელოა. დონეცკის მონაკვეთზე მომარაგების გზას უკვე ეწოდა "სიკვდილის ხაზი", სადაც უკრაინული დრონები ყველაფერს ბომბავენ რაც კი გადაადგილდება. მიუხედავად ამისა, რუსეთი არ წყვეტს ცოცხალი ძალის მობილიზებას და დონეცკის ოლქის დასავლეთ ნაწილში, პოკროვსკის სექტორზე დაწოლას. რუსეთის მხრიდან ყველა გათვლა ისეთი იყო, რომ პოკროვკი ჯერ 2024 წლის ბოლომდე უნდა აეღოთ, შემდეგ 2025 წლის მარტამდე, ახალი თარიღი 2025 წლის 9 მაისი იყო, შემდეგ კი ამ სექტორზე დაწყებული შეტევის ერთი წლის თავი, ანუ ივლისი. მაგრამ ერთი წლის თავზე რუსები ჯერ კიდევ არ არიან ქალაქის ფარგლებში შესულები. ზოგადად პოკროვკისაკენ გაჭრას რუსები 2024 წლის თებერვლიდან ცდილობენ, ავდიივკას დაცემის შემდეგ.
 
დასავლური მედია ამბობს, რომ რუსული ზაფხულის შეტევის მხოლოდ პირველი ფაზა ვიხილეთ ჯერ და რომ მეორე ფაზა ჯერ კიდევ წინააო. ისინი 150 ათას დამატებით რუს, კორეელ და სხვა ქვეყნებიდან დაქირავებულ სამხედროებზე საუბრობენ და ახალი მიმართულებით გაჭრას არ გამორიცხავენ, ან ძველ სექტორებზე მათ გადანაწილებასა და უკრაინულ პოზიციებზე დაწოლის გაძლიერებას.
 
კრემლი ტრამპის მიერ მიცემულ 50 დღიან ვადას მაქსიმალური შეტევისათვის გამოიყენებს და ამაში უცნაური არაფერია. მთავარია რამხელა იქნება მსხვერპლი და გამოფიტვა. როგორც ამერიკის სახელმწიფო მდივანმა აღნიშნა, მხოლოდ წელს რუსეთს 100 ათასი მოკლული ჰყავს. მან ხაზი გაუსვა ფაქტს, რომ საუბარია მოკლულ სამხედროებზე და არა დაჭრილებზე, დაშავებულებზე ან ტყვეებზე. რუსეთი წლებია იმით პოზიციონირებს, რომ თითქოს ბოლო სამხედრომდე და ბოლო საკვებამდე შეუძლია იომოს. ასეთი რამ არცერთ სახელმწიფოს არ შეუძლია, მაგრამ კრემლს რომ ომის შეწყვეტის მზაობა ჯერ კიდევ არ აქვს და რუსეთის ეკონომიკის შეწირვასაც არ ერიდება - ეს უკვე ვნახეთ. და ისიც ნათელია, რომ ახლა ომს სერიოზული გამოფიტვის სახე აქვს მიღებული, რის გამოც დამატებითი მოთამაშეებისა და სახელმწიფოების ირიბი ჩართვა კიდევ უფრო მზარდია.
 
პუტინმა ისიც კარგად იცის, რომ ომის შეწყვეტა სხვა მიზეზითაცაა საშიში - ამდენი სამხედროსა და ციხეებიდან გამოსული, თუ მობილიზებული კრიმინალის რესოციალიზაცია ძალიან რთული იქნება, მით უფრო გართულებული ეკონომიკური ვითარებიდან გამომდინარე. თუმცა ყველაფერს აქვს თავისი ზედა ზღვარი - ეკონომიკის გამძლეობასაც, მსხვერპლის რაოდენობასაც და გამარჯვების რწმენასაც.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.