USD 2.7227
EUR 3.1910
RUB 3.4642
თბილისი
5 ქართველი, რომელიც უცხოურ თამაშების ინდუსტრიაში მოღვაწეობს
თარიღი:  979

თამაშების ინდუსტრია ბოლო ათწლეულებია, განსაკუთრებული პოპულარობით სარგებლობს და დროსთან ერთად, მასზე მოთხოვნა უფრო იზრდება. კომპანიები საკმაოდ დიდ თანხებს ხარჯავენ ვიდეო თამაშის შესაქმნელად, რადგან სექტორი საკმაოდ დიდია, შეიძლება უფრო დიდიც კი ვიდრე, კინო ან მუსიკალური ინდუსტრია. ამის თქმის საფუძველს გვაძლევს სტატისტიკები, რომლებიც გვეუბნება, რომ მსოფლიოში ორ მილიარდზე მეტი მოთამაშეა, რაც მსოფლიოს მოსახლეობის 26%-ს ნიშნავს. რაც მთავარია, ეს ყველაფერი არ არის, რადგან ინდუსტრიას კიდევ უფრო მეტ ზრდას უწინასწარმეტყველებენ როგორც ფინანსურად, ისე პოპულარობის კუთხით.

 

საქართველოშიც არაერთი დეველოპერი თუ დიზაინერი მუშაობს ამ მიმართულებით და ბევრ მათგანს არა მხოლოდ ლოკალურ, არამედ უცხოურ ბაზარზეც აქვს წარმატებული საქმიანობა. ისინი გვიყვებიან, რომ ეს სფერო ნამდვილად მომავლის პროფესიაა და თუ მიჰყვები, დიდ მასშტაბებზე გასვლის რეალური შესაძლებლობებიც გეძლევა.

თამაშების ინდუსტრიაში 9 წელია ვმოღვაწეობ. თავიდან პატარა საბავშვო საგანმანათლებლო თამაშებით დავიწყე, შემდეგ კომერციულ მობილურ თამაშებზე ვმუშაობდი რამდენიმე ქართულ კომპანიაში. პირველი თანამშრომლობა უცხოურ კომპანიაში სამი წლის წინ დაიწყო. თამაშების ინდუსტრიის კონფერენციაზე ბევრი საინტერესო ადამიანის გაცნობასთან ერთად საშუალება მომეცა, მეცადა ბედი და მეპოვა სამსახური საზღვარგარეთ. საქართველოში დაგროვებულმა გამოცდილებამ და რამდენიმე მზა პროდუქტმა უცხოურ კომპანიებში დაინტერესება გამოიწვია. მათ შორის აღმოჩნდა საერთაშორისო კომპანია Huuuge Games რომელთანაც დღემდე ვთანამშრომლობ.

Huuuge Games-თან თანამშრომლობა მობილური ტელეფონის კლასიკურ დომინოზე მუშაობით დაიწყო. Მასზე ორი წელი ვმუშაობდი და მიხარია იმის თქმა რომ პროექტმა საკმაოდ დიდ წარმატებას მიაღწია. ამჯერად ვმუშაობ Traffic Puzzle-ზე რომელიც არის მობილური ტელეფონის 2D თავსატეხი თამაში. Თამაში გამოირჩევა თავისი უნიკალური მექანიზმით რაც სხვა თავსატეხებისგან გამოარჩევს. Მასზე მუშაობა საკმაოდ გამომწვევი და საინტერესოა”, – ნიკოლოზ ასტამიძე, Unity დეველოპერი.

თამაშის დეველოპმენტის ინდუსტრიაში 4 წელზე მეტია, რაც ვარ. პირველი მნიშვნელოვანი ურთიერთობა შედგა დაახელობით 2 წლის წინ, როდესაც  Arvrse Studio-მ ამიყვანა Game Designer-ის პოზიციაზე, და მალევე Lead Game Designer გავხდი.

პირადი გამოცდილებით ვიტყვი, რომ ყველაზე მოსახერხებელი გზა უცხოურ კომპანიებზე გასასვლეად, არის უცხოურ GameJam-ებზე მონაწილეობა და შემდეგ Linkedin-ზე ვაკანსიების დაუღალავად შევსება. საშუალოდ 100 შევსებული ვაკანსიიდან მხოლოდ რამდენიმე დაინტერესდა ჩემი კანდიდატურით. 

პირველი პირის Shooter თამაშები ჩემთვის ყოველთვის გამოირჩეოდა. Arvrse Studio მუშაობდა ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზე დაფუძნებულ პირველი პირის შუთერ თამაშ Metalands-ზე. Metalands-ში ინტეგრირებულია NFT-ები და Crypto ვალუტა. მაშინ, როდესაც ამ პროექტზე დავიწყე მუშაობა GameFi პროექტები თითქმის არ არსებობდა და Metalands-ი იყო ერთ-ერთი პირველი. ახლა საქართველოში დავბრუნდი, პარტნიორებთან ერთად შევქმენით კომპანია და პროექტ Meta Nemeses-ზე ვმუშაობ”, –  ცოტნე პავლიაშვილი Lead Game Designer.

ოქტომბერში 11 წელი შესრულდება, რაც უკვე თამაშების ინდუსტრიაში ვარ. პირველად უცხოურ კომპანიასთან თანამშრომლობა ჩემი სტარტაპის მეშვეობით დამყარდა, როდესაც 2014 წელს Gamefounders სტარტაპ აქსელერატორის გრანტი მოვიპოვეთ. ამის შემდეგ ვიმუშავე ამერიკაში და სერბეთში; ამჟამად ფინეთში ვმოღვაწეობ. 

მინდა აღვნიშნო, რომ თამაშების ციფრული ბუნებიდან გამომდინარე, შესაძლებელია ადამიანმა საქართველოშივე შექმნას საკუთარი პროდუქტი და მსოფლიო ბაზარზე გაიტანოს; ანუ უცხოურ კომპანიაზე გასვლა არ არის ერთადერთი გზა ამ ინდუსტრიაში ჩართვის. უცხოურ კომპანიაზე გასვლას რაც შეეხება: ამ ინდუსტრიაში აკადემიური მიღწევები დიდად არ ფასობს. მთავარი დატვირთვა ეძლევა ადამიანის უნარებს და გამოცდილებას. 

უნარების გაზრდის საუკეთესო გზა ამ საქმიანობაში არის პრაქტიკა; პრაქტიკა რა გზით მოვიპოვოთ ამის ბევრი წყაროა ინტერნეტში, გააჩნია ფოკუსს და დისციპლინას (დიზაინი, პროგრამირება, ხელოვნება და ა.შ.). 

შესაფერისი უნარების შეძენის შემდეგ, მრავალი გზა არსებობს მათი მსოფლიო ბაზარზე გამოყენების და გამოცდილების მიღების. შეიძლება აუთსორს საიტის მეშვეობით დისტანციური საქმის პოვნა (მაგალითად upwork.com) და აქედან გამოცდილების შეძენა რაც შემდეგი სამსახურის შოვნას გაგიადვილებთ. დღეს ასევე შეიძლება სხვადასხვა სტუდიების საიტებზე პოზიციების მოძიება – პანდემიის შედეგად თამაშების ინდუსტრიაში დისტანციური სამსახური ნორმა გახდა”, – სანდრო ქვლივიძე, Design Lead @ Rovio Entertainment.

ბავშვობიდან მიტაცებდა კომპიუტერული თამაშები,თუმცა არასდროს დავინტერესებულვარ თუ როგორ ხდებოდა მათი შექმნა.5 წლის წინ დავუახლოვდი გეიმ დეველოპერების ჯგუფს,რომლებთან ერთადაც შემდეგში დავაარსე კომპანია Digital Road Studio. თავიდან არ ვიცოდი კონკრეტულად რა მინდოდა ამ სფეროში,ამიტომაც მოვსინჯე ყველა ძირითადი განხრა.3 წლის წინ გადავწყვიტე რომ გავყოლოდი 3დ დიზაინს.რაც შეეხება უცხოურ კომპანიებთან მუშაობას.თავიდან დამჭირდა საკმაო დრო რომ პორტფოლიო შემექმნა რადგან ამ სფეროში უნარების ძირითადი ინდიკატორი პორტფოლიოა.პორტფოლიოსთან ერთად ვცდილობდი გამეცნო გეიმ დეველოპერები სხვადასხვა ფორუმებიდან და დისკორდ ჯგუფებიდან.საბოლოოდ ჩემი პირველი თანამშრომლობა უცხოურ კომპანიასთან შედგა 2021 წელს.ეს იყო Leartes Studios-თან დაწყებული თანამშრომლობა 3D environment artist ის პოზიციაზე.სტუდიაში მუშაობამ ხელი შეუწყო ჩემი განვითარების ტემპის ზრდას,რის შედეგადაც უკვე წელს მოვახერხე დამეწყო თანამშრომლობა ერთ-ერთ მოწინავე outsorce კომპანია Dekogon-თან”, – საბა დეკანოსიძე, game დეველოპერი.

თამაშების ინდუსტრიაში, შეიძლება ითქვას, რომ ბავშვობიდან ვარ, ჯერ კიდევ საკმარისი სასწავლო რესურსი არ არსებობდა ინტერნეტში როდესაც გადავწყვიტე, სახლში ჩემით მესწავლა დეველოპმენტი. მაშინ დეველოპმენტის ყველა სფერო მაინტერესებდა, თუმცა დაახლოებით 6 წლის წინ გადავწყვიტე, ძირითად სფეროდ ავირჩიე ვიზუალური ექტების შემქნა. ამ ეტაპზე ნამუშევარი მაქვს 5 კომპიუტერულ თამაშზე, სხვადასხვა უცხოურ კომპანიებთან. პირველი თანამშრომლობა დაიწყო დაახლოებით 3 წლის წინ, სადაც ვიყავი ჯუნიორ ვიზუალური ეფექტების არტისტი. ახლა კი ვმუშაობ Jaw Drop Games ში, ლიდ ვიზუალური ეფექტების არტისტად. ასევე ვმუშაობ ქართულ პროექტზე Meta Nemesis. დაახლოებით 1 წლის წინ მეგობრებთან ერთად დავარეგისტრირე თამაშების დეველოპერული კომპანია და ვთანამშრომლობთ ესტონურ კომპანია Ringtail თან.

ამ ეტაპზე ვმუშაობ FPS რითმულ თამაშზე პერსონალური კომპიუტერისთვის. ამ პროექტზე მევალება ვიზუალური ეფექტების შექმნა, ოპტიმიზაცია და თამაშში ინტეგრაცია. ვიდეოში რაც არის, ყველა ეფექტი (გასროლა, აფეთქება, გარემოს ეფექტები) ჩემი გაკეთებულია”, – გიორგი გედიანიძე, თამაშების ვიზუალური ეფექტების არტისტი.

ავტორი: მარიამ გოჩიაშვილი

წყარო:https://www.marketer.ge/

ანალიტიკა
«The Guardian»: „ პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“

„სწორედ იმ დროს, როცა მსოფლიოს უაღრესად ჭირდება ბრძენი უხუცესები, პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“ - ასეთი სათაური აქვს ბრიტანულ გაზეთ „გარდიანში“ (The Guardian) გამოქვეყნებულ სტატიას, რომლის ავტორია დევიდ ვან რეიბრუკი, ნობელის პრემიის ლაურეატი ფილოსოფიაში ნიდერლანდებიდან.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

მოდით ერთ დელიკატურ საკითხზე მსჯელობას შევეცადოთ: ვისაუბროთ ასაკზე ისე, რომ ეიჯიზმში - ასაკობრივ დისკრიმინაციაში - არ გადავვარდეთ.

არასოდეს არ მომხდარა ისეთი პრეცედენტი პლანეტის თანამედროვე ისტორიაში, როგორიც დღეს არის: მსოფლიოში მშვიდობის ბედი ისეთი ადამიანების ხელშია, რომლებიც საკმაოდ ხანდაზმულები არიან. ვლადიმერ პუტინს და სი ძინპინს 72 წელი შეუსრულდათ, ნარენდრა მოდი - 74 წლისაა, ბენიამინ ნეთანიაჰუ - 75-ის, დონალდ ტრამპი - 79-ის, ალი ჰამენეი - 86-ის.

რასაკვირველია, მედიცინის განვითარების წყალობით, ადამიანები სულ უფრო მეტ ხანს ცოხლობენ და შეუძლიათ აქტიური ცხოვრებით იცხოვრონ, მაგრამ ამის მიუხედავად, დრეს ცვენ მოწმენი ვართ იმ პოლიტიკური ლიდერების რაოდენობის ზრდისა, რომლებიც ასაკის კვალობაზე სულ უფრო ამკაცრებენ საკუთარ ხელისუფლებას, ხშირად თავიანთი ახალგაზრდა კოლეგების ხარჯზე.

გასულ კვირაში ჰააგაში ნატოს ყოველწლიურ სამიტზე ალიანსის ლიდერები, ემანუელ მაკრონის და მეტე ფრედერიქსონის (ორივე 47-47 წლისაა), ჯორჯა მელონის (48 წლის), პედრო სანჩესის (53 წლის) ჩათვლით, იძულებულნი იყვნენ დათანხმებულიყვნენ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას სამხედრო ბიუჯეტის გაზრდის შესახებ. ნატოს წევრი ქვეყნების მეთაურების საშუალო ასაკი 60 წელს შეადგენს: გერმანიის კანცლერი 69-ისაა, ხოლო თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ ერდოღანი - 71 წლის.

ყველა დაეთანხმა სამხედრო ასიგნებათა 5%-იან ზრდას, თუმცა აშკარაა, რომ ეს ციფრო თვითნებურად არის დადგენილი - მისი განხილვა სერიოზული დებატებით არ მომხდარა არც ნატოში და არც წევრი ქვეყნების შიგნით. ამ დროს უფრო მეტად სამხედრო-პოლიტიკური რეალობას კი არ მიექცა ყურადღება, არამედ ჭირვეული ამერიკელი პატრიარქის პატივისცემას და მის აკვიატებულ მოთხოვნას. ნატოს გენერალური მდივანი მარკ რიუტე, რომელიც მხოლოდ 58 წლისაა, ისე შორს წავიდა აშშ-ის პრეზიდენტისადმი მოწიწებაში, რომ დონალდს „მამიკოთი“ (Daddy) მიმართა. ეს დიპლომატია არ არის. ეს მორჩილებაა.

თაობათა კონფლიქტი სხვა არენებზეც ხდება: უკრაინის 47 წლის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი უპირისპირდება მასზე ბევრად უფროსი ასაკის კოლეგას - რუსეთის 72 წლის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს. იმავე ასაკის მქონე სი ძინპინი მტრული თვალით უყურებს ტაივანის  პრეზიდენტს, რომელიც კომუნისტ ბელადზე 7 წლით უმცროსია. ბენიამინ ნეთანიაჰუ, რომლის წლოვანება საუკუნის სამ მეოთხედს შეადგენს, აუღელვებლად უყურებს ღაზას სექტორის განადგურებას, რომლის მოსახლეობის საშუალო ასაკი 18-20 წელია. ირანში 86 წლის ლიდერი მართავს ქვეყნის 80-მილიონიან მოსახლეობას, რომელთა საშუალო ასაკი 32 წელია. კამერუნელი 92 წლის პრეზიდენტი პოლ ბია 1982 წლიდან იმყოფება იმ ქვეყნის სათავეში, რომლის მცხოვრებლების საშუალო ასაკს 18 წელი შეადგენს, ხოლო სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა - 62 წელს.

რასაკვირველია, ჩვენ არ ვდგავართ გერონტოკრატიული შეთქმულების წინაშე. ჯერ-ჯერობით არც მოხუცი მოქმედი ლიდერების კლუბი არ არსებობს, რომლებიც მსოფლიოს ბატონობას სიცოცხლის ბოლომდე ესწრაფვიან... მაგრამ არის რაღაც შემაშფოთებელი იმაში, რომ  მშვიდობა ინგრევა სწორედ იმ ადამიანების მიერ, რომელთა ცხოვრება მეორე მსოფლიო ომის შემდომი არქიტექტურით განისაზღვრა. ალი ჰამენეი 6 წლისა იყო, როცა ჯერ გერმანიამ, შემდეგ კი იაპონიამ ხელი უსიტყვო კაპიტულაციას მოაწერეს.

დონალდ ტრამპი 1946 წელს დაიბადა, როცა გაერომ თავისი პირველი გენერალური ასამბლეის სხდომა ჩაატარა. ბენიამინ ნეთანიაჰუ  დაიბადა ისრაელის სახელმწიფოს შექმნიდან ერთი წლის შემდეგ. ნარენდრა მოდი დაიბადა 1950 წელს, როცა ინდოეთი საპარლამენტო რესპუბლიკად გამოცხადდა და ქვეყნის კონსტიტუცია მიიღეს. ვლადიმერ პუტინი ქვეყანას 1952 წლის ოქტომბერში მოევლინა, იოსებ სტალინის სიკვდილამდე რამდენიმე თვით ადრე. ამხანაგი სი ძინპინი - 1953 წლის ივნისში დაიბადა, სტალინის სიკვდილის შემდეგ. რეჯეფ ერდოღანი გაჩნდა 1954 წელს, თურქეთის ნატოში შესვლიდან ორი წლის შემდეგ. ყველა ჩამოთვლილი პირები ომისშემდგომი ეპოქის ბავშვები არიან და ახლა, როცა თავიანთი სიცოცხლის მიჯნას უახლოვდებიან, ისინი, როგორც ჩანს, მზად არიან იმ მსოფლიოს დასანგრევად, რომლებშიც თვითონ დაიბადნენ. ასთი მოქმედება შურისძიებას ჰგავს.

დიახ, საერთაშორისო წესრიგი, რომელიც თეორიულად გარკვეულ წესებს ემყარებოდა, პრაქტიკაში ყოველთვის არეულ-დარეული იყო, ვიდრე ეს ქაღალდზე ჩანდა. მაგრამ, ნებისმიერ შემთხვევაში რაღაც იდეალი არსებობდა, რომლის მიღწევას ყველა თავისებურად ცდილობდა. არსებობდა საერთო მორალური პრინციპები - დიახ, მყიფე, მაგრამ გულწრფელი, რომელიც იმ რწმენას ემყარებოდა, რომლის მიხედვით, კაცობრიობას აღარ უნდა გაემეორებინა მე-20 საუკუნის პირველი ნახევრის მხეცობები და რომ უმჯობესია უთანხმოებები დიალოგისა და დიპლომატიის მეშვეობით მოგვარდეს. დღეს ეს რწმენები აორთქლდა, გაქრა და უმეტესად იმ ადამიანთა გონებასა და სულში, რომლებისთვისაც ყველაზე ძვირფასი უნდა ყოფილიყო და რომელებიც სიკეთის რწმენას ყველაზე მეტად უნდა გაფრთხილებოდნენ.

დღეს უპრეცედენტო მომენტია. წინა მსოფლიო მართლწესრიგის არქიტექტორები - ადოლფ ჰიტლერი, ბენიტო მუსოლინი, იოსებ სტალინი და მაო ძედუნი სულ რაღაც 30-40 წლისანი იყვნენ, როცა ხელისუფლებაში მოვიდნენ. ახალმა თაობამ ახალი მსოფლიო ააშენა, მაგრამ წინა მართლწესრიგის შედეგებს შეეჯახნენ. დრეს ახალი მსოფლიოც ინგრევა იმ ძველი თაობის ადამიანების მიერ, რომლებიც ვერ იცოცხლებენ იმ დრომდე, რათა დაინახონ, როგორი ნანგრევები დარჩება მათი მოქმედებით.

ჩვენ შეიძლებოდა გვქონოდა იმის იმედი, რომ თაობა, რომელსაც ბედმა გაუღიმა და სიცოცხლის ხანგრძლივობა გაუგრძელდა, თავიანთი სიკვდილის შემდეგ სიკეთის, პტივისცემის და გლობალური პოზიტიური ხელმძღვანელობის მემკვიდრეობას დატოვებდა. ამის ნაცვლად ჩვენ მოწმენი ვართ ბოლო ათწლეულებში მომხდარი ყველაზე უარესი რეპრესიების, ძალადობის, გენოციდების, ეკოციდების და საერთაშორისო სამართლის მიმართ უპატივცემლო დამოკიდებულებისა, რომლებსაც ყველაზე მეტად ულმობელი 70-80 წლის მოხუცები სჩადიან და რომლებიც, როგორც ჩანს, უფრო მეტად იმით არიან დაინტერესებული, რომ თავი აარიდონ სამართლებრივ პასუხისმგებლობას, ვიდრე მშვიდობის შენარჩუნებაზე იზრუნონ.

მაგრამ ასე არ უნდა იყოს.

როცა ნელსონ მანდელამ 1999 წელს სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტის პოსტი დატოვა, მან ჩამოაყალიბა ორგანიზაცია „უხუცესები“, რომელიც ყოფილ მსოფლიო ლიდერებს აერთიანებდა. ისინი მუშაობდნენ მშვიდობის, სამართლიანობისა და ადამიანის უფლებების მხარდასაჭერად. დღეს, მოქმედებენ რა კონსენსუსის ტრადიციებით და წინა თაობების პოლიტიკოსთა საუკეთესო გამოცდილებით, „უხუცესების“ წევრები ითვლებიან იმის მაგალითად, თუ როგორ შეუძლიათ ასაკოვან ადამიანებს კაცობრიობას მოუტანონ მეტი სინათლე, გამოხატონ თანაზიარობა, იმოქმედონ სინდისით და არა მარტო გავლენითა და ძალით.

პრობლემა მოხუცებულობაში არ არის. პრობლემა იმაშია, თუ როგორი მიზნის მიღწევა სურთ მისი სარგებლობით და რას აძლევენ უპირატესობას. მსოფლიოს არ სურს ისეთი ახალი მოხუცი ძალოვანი პირები, რომლებსაც მმართველის საჭისა და ტახტის დატოვება არ სურთ. მსოფლიოსათვის უკეტესია ის მოხუცი ლიდერები, ის უხუცესები, რომლებიც მზად არიან კომპრომისებისათვის და ადამიანთა ენერგიის სასიკეთოდ წარმართვისათვის. ისინი, ვინც მემკვიდრეობაზე ფიქრობენ არა როგორც პირად დიდებაზე, არამედ როგორც მშვიდობაზე, რომელსაც ისინი თავიათი სიცოცხლის შემდეგ დატოვებენ. ჩვენს დროში გვჭირდება არა ბატონობა, არამედ სიბრძნის გამოვლენა. და ეს, საბოლოო ჯამში, არის ის, რაც მმართველს ლიდერისაგან განასხვავებს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.