USD 2.7143
EUR 3.2143
RUB 3.2694
თბილისი
30 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
 371

30 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 303-ე დღე (ნაკიან წლებში – 304-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 62 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1270 : მერვე ჯვაროსნული ომი და ტუნისის ალყა სრულდება სიცილიის მეფე კარლ I-სა და ტუნისის სულთანს შორის შეთანხმებით.
  • 1905 : რუსეთის მეფე ნიკოლოზ II ამტკიცებს რუსეთის პირველ კონსტიტუციას და საკანონმდებლო ასამბლეის შექმნას.
  • 1918 : ოსმალეთის იმპერია მოკავშირეებთან ცეცხლის შეწყვეტაზე თანხმდება, რითაც სრულდება პირველი მსოფლიო ომი ახლო აღმოსავლეთში.
  • 1920 : ავსტრალიის კომუნისტური პარტია ჩამოყალიბდა სიდნეიში.
  • 1941 : ნაცისტებმა 1500 ებრაელი პიდჰაიციდან (დასავლეთი უკრაინა) ბელზეკის სიკვდილის ბანაკში გაამგზავრეს.
  • 1947 : ტარიფებსა და ვაჭრობაზე საერთო შეთანხმება (GATT) შევიდა ძალაში, რამაც საფუძველი მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციას ჩაუყარა.
  • 1960 : მაიკლ ვუდროფი პირველ წარმატებულ თირკმლის გადანერგვას ატარებს დიდ ბრიტანეთში, ედინბურგის სამეფო ჰოსპიტალში.
  • 1961 : საბჭოთა კავშირმა წყალბადის ატომის ბომბი „ცარ ბომბა“ გამოცადა ახალ მიწაზე; 58 მეგატონის სიმძიმის ყუმბარა დღემდე უდიდესი ბირთვული დანადგარია, რომელიც კი ოდესმე გამოუცდიათ. ნიკიტა ხრუშჩოვის განცხადებით, მეცნიერები 100 მეგატონას გეგმავდნენ, თუმცა იძულებული გახდნენ დანადგარის წონა შეემცირებინათ, რათა მოსკოვის ყველა ფანჯრის ჩამსხვრევა თავიდან აეცილებინათ.
  • 1983 : არგენტინაში პირველი დემოკრატიული არჩევნები ჩატარდა შვიდწლიანი სამხედრო დიქტატურის შემდეგ.
  • 1985 : კოსმოსური შატლი „ჩელენჯერის“ ბოლო წარმატებული მისია განხორციელდა.
  • 2005 : დრეზდენის ფრაუენკირხეს 13-წლიანი რესტავრაცია დასრულდა.
  • 2008 : ინდოელი ვისვანათან ანანდი ბონში ვლადიმერ კრამნიკს ამარცხებს და ჭადრაკში მსოფლიო ჩემპიონის ტიტულს ინარჩუნებს.
  • 2009 :
    • მსოფლიოში უდიდესი სამგზავრო გემის Oasis of the Seas მშენებლობა დასრულდა.
    • ICANN ქვეყნებს და ტერიტორიებს ნებას რთავს საკუთარ მშობლიურ ანბანზე ზედა დონის ინტერნეტ დომენები შექმნან.
  • 2011 : ყირგიზეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში ალმაზბეკ ატამბაევი იმარჯვებს.
  • 2012 : უოლტ დისნეის კომპანიამ შეიძინა ჯორჯ ლუკასის Lucasfilm 4,05 მილიარდ აშშ დოლარად, რითაც მას გადაეცა „ვარსკვლავური ომების“ მომავალი ფილმების წარმოების უფლება.
  • 2014 : შვედეთი ევროპის კავშირის პირველი ქვეყანა გახდა, რომელმაც პალესტინის სახელმწიფო აღიარა.
  • 2022 : ბრაზილიის საპრეზიდენტო არჩევნებში ყოფილმა პრეზიდენტმა, მემარცხენე ლუის ინასიუ ლულა და სილვამ გაიმარჯვა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1735 : ადამსი, ჯონ — აშშ-ის პრეზიდენტი
  • 1762 : შენიე, ანდრე — ფრანგი პოეტი
  • 1887 : ჰაიმი, გეორგ — გერმანელი მწერალი
  • 1906 : ჯუზეპე ფარინა — იტალიელი ავტომრბოლელი. (გ. 1966)
  • 1911  : აღაბაბიანი, რუბენ — სომეხი არქიტექტორი, პოეტი, მთარგმნელი
  • 1960 : დიეგო მარადონა — არგენტინელი ფეხბურთელი და მწვრთნელი.
  • 1966 : ზაზა ურუშაძე — ქართველი კინორეჟისორი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1903 : ოძაკი კოიო — იაპონელი მწერალი.
  • 1977 : ბაგრატიონი, ირაკლი გიორგის ძე — ბაგრატიონთა მუხრანბატონების შტოს შთამომავალი.

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იოსებ I ჯანდიერი
    • წმინდა კოზმანი
    • ოსე წინასწარმეტყველი
    • ანდრია კრეტელი
    • კოზმა და დამიანე და ძმანი მათნი: ლეონტი, ანთიმოზი და ევტროპი
    • აღმოყვანება ნაწილთა წმიდისა ლაზარესი, ოთხთა დღეთა საფლავად მდებარისა
თბილისი
თბილისის რომელ ქუჩებს გაეთიშებათ დენი 18 სექტემბერს?

სხვადასხვა სამუშაოების ჩატარების გამო 18 სექტებერს ელექტრომომარაგება დროებით შეიზღუდება

დიდუბის და ჩუღურეთის რაიონები

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარ მეფის  გამზირის, წერეთლის გამზირის (ნაწილობრივ), ნორიოს აღმართის, ცაბაძის (ნაწილობრივ), ფიფიების, ვორონინის, თევდორე მღვდლის, გორის, ბათუმის, ფოთის, ბაგრატიონის, ევდოშვილის, აბასთუმნის, ჩუბინაშვილის, ფოცხვერაშვილის, გოგოლის, გროზნოს, მამრაძის, დონდუას, ქინქლაძის, ჩიტაიას, ცხრა ძმა ხერხეულიძის, თვალჭრელიძის, ცოტნე დადიანის, ართვინის, კაპანაძის, ფარავნის, მამარდაშვილის, თეთნულდის, კიკვიძის, პალიასტომის, მარუაშვილის და ზაზიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: გარდაბნის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), ლოტკინის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), რეხის დასახლების, ხაჩატურიანის, რეხის, ენუქიძის, გაბისკირიას, ყუბანეიშვილის, ჟორდანიას, თამარ და აკაკი პაპავების, ჯინჭარაძე, ლოლაძის, მახათას, ცაიშის, დადიანი-ანჩაბაძის, აგიაშვილის, ივერთუბნის, ბარაკონის, კარტოზიას, ხორნაულის, ყანჩელის, დოლიძის, გაბუნიას, ბეთაშვილის, ალავერდის, ახალი რეხის, ვალერიან კანდელაკის,  მახათას, თამარ მამულაშვილის, მარინე უთმელიძის, გურამ გაბისკირიას, რაულ ეშბას, ალოიზ მიზანდარის და ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთლის ქუჩების მოსახლეობას. 

კრწანისის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: რუსთავის გზატკეცილის (ნაწილობრივ), სოფელი ფონიჭალას, ფონიჭალის დასახლების, ქვემო ფონიჭალის დასახლების, ვაგზლის, გულიკო გოდოლაძის, ევსტათი მცხეთელის, შოთა ნიშნიანიძის და სადგურის ქუჩების მოსახლეობას. 

ვაკის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), მოსაშვილის, ბერძენიშვილის, დარიალის, კავსაძის და ფალიაშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 19:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), დიდიმ მირცხულავას, ირაკლი აბაშიძის, ფალიაშვილის, არაყიშვილის და ბაზალეთის ქუჩების მოსახლეობას. 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.