USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
3 აპრილი - ეს დღე ისტორიაში
дата:  271

3 აპრილი — გრიგორიანული კალენდრის 93-ე დღე (ნაკიან წლებში - 94–ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 272 დღე.

დღის მოვლენები

1043 : ედუარდ აღმსარებელი ინგლისის მეფედ აკურთხეს.

1077 : ფრიულის პირველი პარლამენტი შეიქმნა.

1502 : ქრისტეფორე კოლუმბის მეოთხე ექსპედიცია დაიწყო.

1559 : საფრანგეთმა და ესპანეთმა კატო-კამბრეზიის ზავი დადეს, რამაც ბოლო მოუღო იტალიის ომებს.

1885 : გოტლიბ დაიმლერმა ძრავის საკუთარი დიზაინისთვის პატენტი მიიღო გერმანიაში.

1895 : ოსკარ უაილდის სასამართლო პროცესი იწყება ჰომოსექსუალიზმის ბრალდებით.

1917 : ვ. ი. ლენინი ემიგრაციიდან დაბრუნდა პეტროგრადში, რაც რუსეთის რევოლუციაში ბოლშევიკთა ლიდერობის დასაბამი გახდა.

1922 : იოსებ სტალინი საბჭოთა კავშირის კომპარტიის პირველი გენერალური მდივანი გახდა.

1942 : მეორე მსოფლიო ომი: იაპონიის ძალები აშშ-ისა და ფილიპინების ჯარებს იგერიებენ ბატაანის ნახევარკუნძულზე.

1948 : პრეზიდენტი ჰარი ტრუმანი მარშალის გეგმას აწერს ხელს, რომლითაც 16 ქვეყანას $5 მილიარდი დოლარის დახმარება გამოეყო.

1973 : პირველი მობილური სატელეფონი კავშირი დამყარდა ქალაქ ნიუ-იორკში.

1975 : ბობი ფიშერი უარს ამბობს საჭადრაკო მატჩზე ანატოლი კარპოვის წინააღმდეგ, რითაც ამ უკანასკნელს მსოფლიო ჩემპიონის ტიტული ენიჭება.

1982 : ბრიტანეთის საზღვაო ძალები სამხრეთ ატლანტიკისკენ მიემართება არგენტინისთვის ფოლკლენდის კუნძულების ჩამოსართმევად.

2007 : ჩვეულებრივი სამგზავრო მატარებლის სისწრაფის ოფიციალური ახალი მსოფლიო რეკორდი დაამყარა ფრანგულმა TGV-მ (574,8 კმ/სთ) პარიზთან.

2008 : ჟიულ ვერნი, პირველი ევროპული ავტომატური კოსმოსური ხომალდი, წარმატებით ახორციელებს სრულიად ავტომატურ მიერთებას საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურთან.

2017 : სანქტ-პეტერბურგის მეტროში აფეთქების შედეგად, 11 ადამიანი დაიღუპა და 50-ზე მეტი დაშავდა.

2022 : როდრიგო ჩავეს რობლესი კოსტა-რიკის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

1903 : პეტერ ჰუხელი — გერმანელი მწერალი

1924 : მარლონ ბრანდო — ამერიკელი მსახიობი

1930 : ჰელმუტ კოლი — გერმანელი პოლიტიკოსი

1932 : ვილჰელმ ოსტვალდი — გერმანელი ქიმიკოსი

1961 : ედი მერფი — მსახიობი, კომიკოსი

1961 : ედვარდ ჰაიმორი — ინგლისელი მსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

1287 : ჰონორიუს IV — პაპი

1606 : ჩარლზ ბლუნტი — ინგლისელი პოლიტიკოსი

1682 : ბარტოლომე ესტებან მურილო — ესპანელი მხატვარი

1691 : ჯინ პეტიტოტი — შვეიცარიელი მინანქარზე მხატვარი

1695 : მელჩიორ დ’ჰონდეცოეტერი — ჰოლანდიელი მხატვარი

1717 : ჯაქუეს ოზანამი — ფრანგი მათემატიკოსი

1728 : ჯეიმზ ანდერსონი — შოტლანდიელი ადვოკატი

1792 : ჯორჯ პოკოკი — ბრიტანელი ადმირალი

1804 : ჯედრზეი კიტოუიზი — პოლონელი მღვდელი

1827 : ერნსთ ჩლადნი — გერმანელი ფიზიკოსი

1849 : ჯულიას სლოუაკი — პოლონელი პოეტი

1868 : ფრენც ბერვოლდი — შვედი კომპოზიტორი და გამომგონებელი

1882 : ჯესი ჯეიმზი — ამერიკელი მძარცველი

1897 : იოჰანეს ბრამსი — გერმანელი კომპოზიტორი

1901 : რიჩარდ დ’ოილი კარტი — ბრიტანელი იმპრესარიო

1930 : ემა ალბანი — კანადელი სოპრანო

1932 : ვილჰელმ ოსტვოლდი — გერმანელი ქიმიკოსი

1936 : ბრუნო ჰაუპტმენი — გერმანელი ჩარლზ ლინდბერგ III-ისმკვლელი

1943 : კონრად ვეიდტი — გერმანელი მსახიობი

1950 : კარტერ გ. ვუდსონი — აფრიკელ-ამერიკელი ისტორიკოსი, ავტორი, ჟურნალისტი და ”შავი ისტორიის თვის” დამაარსებელი

1950 : კურტ ვაილი — გერმანელი კომპოზიტორი

1952 : მინა სილანპა — ფინელი პოლიტიკოსი

1965 : ერნსთ კირჩვეგერი — ავსტრიელი კომუნისტი

1971 : იოსეფ ვალაჩი — ამერიკელი განგსტერი

1972 : ფერდი გროფი — ამერიკელი კომპოზიტორი

1975 : მერი ური — შოტლანდიელი მსახიობი

1978 : რეი ნობლი — ინგლისელი ბენდის ლიდერი და კომპოზიტორი

1981 : ხუან ტრიპი — „Pan American World Airways“-ის დამაარსებელი

1982 : უარენ ოატესი — ამერიკელი მსახიობი

1986 : პეტერ პირსი — ინგლისელი ტენორი

1987 : ტომ სესტაკი — ამერიკელი ფეხბურთელი

1990 : სარა ვეიგანი — ამერიკელი მომღერალი

1991 : ჩარლზ გორენი — ამერიკელი მწერალი

1991 : გრაჰამ გრისი — ინგლისელი მწერალი

1993 : პინკი ლი — ამერიკელი კომედიური მსახიობი და ბავშვური გადაცემების წამყვანი

1994 : ფრენკ ველსი — ამერიკელი ბიზნესმენი

1995 : ალფრედ ჯ. ბილსი — კანადელი ბიზნესმენი

1998 : მერი ქერთრაითი — ინგლისელი მათემატიკოსი

1999 : ლიონელ ბარტი — ინგლისელი კომპოზიტორი

2000 : ტერენზე მკენა — ამერიკელი მწერალი და ფილოსოფოსი

2002 : ფედ გადჯეტი — ინგლისელი მომღერალი და მუსიკოსი

2003 : მაიკლ კელი — ამერიკელი ჟურნალისტი

2005 : ტონი კროატო — იტალიელი მომღერალი

2007 : ედი რობინსონი — ამერიკელი ფეხბურთის მწვრთნელი

2007 : ნინა ვენგი — აზიაში ყველაზე მდიდარი ქალი

2021 : გურამ დოჩანაშვილი — ქართველი მწერალი

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

იაკობ ეპისკოპოსი

კირილე კატანელი

თომა კონსტანტინეპოლელი

სერაფიმე ვირიცელი

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати