USD 2.7247
EUR 2.9345
RUB 2.7873
თბილისი
25 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  511

25 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 329-ე დღე (ნაკიან წლებში – 330-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 36 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1491 : ესპანეთში მავრების ბოლო საყრდენის - გრანადის - ალყა იწყება.
  • 1500 : ქრისტეფორე კოლუმბი თავის მესამე მოგზაურობიდან ესპანეთში ბრუნდება
  • 1667 : მიწისძვრამ შემახაში, აზერბაიჯანი, 80 000 ადამიანი იმსხვერპლა.
  • 1758 : ქალაქი პიტსბურგი დაარსდა პენსილვანიაში.
  • 1783 : ამერიკის რევოლუციური ომი - ბრიტანეთის ბოლო ჯარები ტოვებს ქალაქ ნიუ-იორკს პარიზის ხელშერკულების ხელმოწერიდან სამ თვეში.
  • 1795 : პოლონეთის დაყოფა - დამოუკიდებელი პოლონეთის ბოლო მეფე სტანისლაუს პონიატოვსკი იძულებით გადააყენეს და რუსეთში გადაასახლეს.
  • 1867 : ალფრედ ნობელმა დინატიმი დააპატენტა.
  • 1905 : დანიის პრინცი კარლი ნორვეგიაში ჩავიდა და ქვეყნის მეფედ - ჰააკონ VII-დ აკურთხეს.
  • 1918 : ვოევოდინა, ყოფილი ავსტრია-უნგრეთის მიწა, სამეფოს გამოეყო და თავი სერბეთის ნაწილად გამოაცხადა.
  • 1936 : ბერლინში გერმანია და იაპონია ანტიკომინტერნის პაქტს აწერენ ხელს საბჭოთა კავშირისგან თავის ერთობლივი ძალებით დასაცავად.
  • 1940 : მცხეთის არქეოლოგიური გათხრებისას აღმოაჩინეს არმაზის ბილინგვა.
  • 1941 : ფინეთი ანტიკომინტერნის პაქტს შეუერთდა.
  • 1947 : წითელი პანიკა - „ჰოლივუდის ათეული“ კინოსტუდიებმა შავ სიაში შეიყვანეს.
  • 1950 : ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა კორეის ომში ჩაერთო და ათასობით ჯარისკაცი გაგზავნა მდინარე იალუს გაღმა გაეროს ჯარებთან საბძოლველად.
  • 1975 : სურინამი ნიდერლანდებისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
  • 1992 : ჩეხოსლოვაკიის ფედერალური ასამბლეა ქვეყნის ჩეხეთად და სლოვაკეთად გაყოფას აძლევს ხმას.
  • 2000 : ბაქოში მიწისძვრა მოხდა.
  • 2009 : საინვესტიციო კომპანია Dubai World, რომელსაც დუბაის მთავრობა ფლობს, კრედიტორებს ექვსთვიან მორატორიუმს სთხოვს $59-მილიარდიან ვალზე, რასაც რეგიონის ფინანსური ბაზრების კრიზისი მოყვა.
  • 2016 : კუბის რევოლუციის ლიდერი ფიდელ კასტრო 90 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1493 : ოსანა კოტორელი – კათოლიკე განდეგილი კოტორიდან.
  • 1562 : ლოპე დე ვეგა — ესპანელი დრამატურგი და პოეტი (გ. 1635)
  • 1858 : კაპუსი, ალფრედ — ფრანგი ჟურნალისტი და დრამატურგი (გ.1922)
  • 1870 : საკაი ტოსიჰიკო — იაპონიის საზოგადო მოღვაწე და პუბლიცისტი (გ.1933)
  • 1881 : იოანე XXIII — რომის პაპი (გ.1963)
  • 1897 : გრანელი, ტერენტი — ქართველი პოეტი.
  • 1915 : პინოჩეტი, აუგუსტო — ჩილეს გენერალი, პრეზიდენტი (გ. 2006)
  • 1922 : ბაიაძე, ვასილ — ქართველი კრიტიკოსი (გ. 1993)
  • 1926 : ანდერსონი, პოლ — ამერიკელი მწერალი (გ. 2001)
  • 1959 : არტურო პერეს-რევერტე — ესპანელი ნოველისტი.
  • 1960 : გრანტი, ემი — ამერიკელი მომღერალი
  • 1988 : ნოდარ ქუმარიტაშვილი — ქართველი მოციგავე

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1763 : ანტუან ფრანსუა პრევო — ფრანგი მწერალი
  • 1885 : ალფონსო XII — ესპანეთის მეფე
  • 1981 : ასლანიკაშვილი, ალექსანდრე — ქართველი გეოგრაფ-კარტოგრაფი
  • 1990 : მერაბ მამარდაშვილი — ქართველი ფილოსოფოსი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იოანე მოწყალე
    • ნილოს მმარხველი
    • აქია წინასწარმეტყველი
    • ნილოს მირონმდინარე
ანალიტიკა
«The Hill» (აშშ): „მკვდრეთით აღმდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“

ამერიკული გაზეთი „ჰილი“ (The Hill) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „მკვდრეთით აღმსდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“ (ავტორი - დერეკ ჰანტერი).

„სიტყვას „ისტორიული“ პოლიტიკაში ხშირად იყენებენ ხოლმე და მას ფეხბურთის ბურთივით ათამაშებენ, ზოგჯერ კი მიზანში ვერ ურტყამენ. დონალდ ტრამპთან მიმართებით კი ამ სიტყვის გამოყენება სამართლიანია. მისი მიღწევა მართლაც ისტორიულია. მან უდიდესი რევანში აიღო პოლიტიკაში.

დონალდ ტრამპი არამხოლოდ პოლიტიკური გვამი იყო, არამედ საერთოდ, „პერსონა ნონ-გრატა“ როგორც ვაშინგტონში, ასევე მშობლიურ ნიუ-იორკშიც. და როგორც ხდება ხოლმე პოლიტიკაში, მას საპყრობლეში გაგზავნითაც ემუქრებოდნენ... და ახლა იგი თეთრ სახლში ძლევამოსილად ბრუნდება - ისეთ თამაშში გამარჯვების შემდეგ, რომელიც მანამდე არავის უთამაშია.

აშშ-ის ისტორიაში დონალდ ტრამპამდე მისნაირად მხოლოდ 22-ე და 24-ე პრეზიდენტი გროვერ კლივლენდი იქნა არჩეული ორი ვადით („შუალედური შესვენებით“ 1885-1889 და 1893-1897 წლებში). მსგავსი შემთხვევა ჰქონდა რიჩარდ ნიქსონს, რომელმაც 1960 წელს საპრეზიდენტო არჩევნებიც წააგო, გუბერნატორის არჩევნებიც (1962 წელს) და განაცხადა - „მორჩა, მეგობრებო, რიჩარდ ნიქსონს ვეღარსად ვეღარ ნახავთ - იმიტომ, რომ ეს ჩემი ბოლო პრეს-კონფერენციაა“. ჩვენ მისი ნახვა მაინც მოგვიწია 1968 წელს, თეთრ სახლის ოვალურ კაბინეტში. თუ რითი დაასრულა მან თავისი პრეზიდენტობა, გვახსოვს („უოტერგეიტით“), მაგრამ ფაქტია, რომ მისი დაბრუნება იმ დროისათვის ძალზე შთამბეჭდავი იყო.

დონალდ ტრამპმა კი რიჩარდ ნიქსონსაც გადააჭარბა. იგი ფაქტიურად „დამარხული“ იყო  საკუთარი რესპუბლიკური პარტიის წევრების მხრიდანაც კი, სხვები კი მოთმინებით ელოდნენ, რომ იგი უბრალოდ გუდა-ნაბადს აიკრავდა და პოლიტიკიდან წავიდოდა. მაგრამ ასე არ მოხდა.

ამერიკელებმა თავისი პოზიცია გამოხატეს: მათ ცვლილებები სურდათ და კიდეც განახორციელეს. დონალდ ტრამპი ვერაფერმა ვერ შეაჩერა - ვერც ბრალდებებმა, ვერც თავდასხმებმა... ყველა მემარცხენე გაზეთი და ტელევიზია აკრიტიკებდა, ემუქრებოდა, აშინებდა, მაგრამ ისინი ყველა „ქაღალდის ვეფხვები“ აღმოჩნდნენ, დონალდ ტრამპმა ყველა „დაიკიდა“. რას იზამენ ახლა ტელეარხების MSNBC-სა და CNN-ის ხელმძღვანელები და მაყურებლები? ვინ აღმოჩნდა მარგინალი - ისინი თუ დონალდ ტრამპი? აღიარებენ თუ არა იმას,  რომ არასწორად იქცეოდნენ - როცა ყველას, ვინც დონალდ ტრამპის გვერდით იდგა, გიჟებად და  სულელებად თვლიდნენ?

მოკლედ, დონალდ ტრამპი „კონსტანტის“ (მუდმივის) განსახიერებაა: იგი იყო, არის და იქნება.

წყარო: https://thehill.com/opinion/campaign/4975713-donald-trump-greatest-comeback-since-lazarus/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.