USD 2.7174
EUR 2.9356
RUB 2.8086
თბილისი
25 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში!
 74

25 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 298-ე დღე (ნაკიან წლებში – 299-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 67 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1147 : პორტუგალიელები, აფონსო I-ის ხელმძღვანელობით, და ჯვაროსნები ინგლისიდან ლისაბონს იღებენ ოთხთვიანი ალყის შემდეგ.
  • 1760 : ჯორჯ III დიდი ბრიტანეთის მეფე ხდება.
  • 1854 : ბალაკლავას ბრძოლა ყირიმის ომის დროს.
  • 1861 : ტორონტოს სააქციო ბირჟა გაიხსნა.
  • 1900 : ბრიტანეთი ტრანსვაალს იპყრობს.
  • 1917 : ბოლშევიკების რევოლუცია დაიწყო (ივლიუსის კალენდრით). ახალი კალენდრით ეს თარიღი 7 ნოემბერია.
  • 1935 : ტროპიკულმა ქარიშხალმა ჰაიტიზე 2000 ადამიანი იმსხვერპლა.
  • 1935 : ადოლფ ჰიტლერი და ბენიტო მუსოლინი რომი-ბერლინის აქსისს ქმნიან.
  • 1945 : იაპონიის მოკავშირეთათვის დანებებით ჩინეთი ხელსაყრელ მომენტს ირჩევს და ტაივანს იღებს.
  • 1950 : ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა კორეის ომში ჩაება.
  • 1962 : კუბის ქობინთა კრიზისი — ედლაი სტივენსონი გაეროს სხდომაზე ავრცელებს ფოტოებს, რომლებზეც კუბაზე საბჭოთა ქობინების არსებობა დასტურდება.
  • 1971 : გაერომ გააუქმა ჩინეთის რესპუბლიკის წევრობა. სანაცვლოდ გაეროს წევრი გახდა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკას.
  • 1977 : სსრკ-ში დაწესდა საპატიო წოდება სსრკ-ის სახალხო ექიმი
  • 1991 : ათდღიანი ომიდან სამ თვეში სლოვენიას იუგოსლავიის სახალხო ჯარის ბოლო ჯარისკაცი ტოვებს.
  • 1992 : ლატვია პოსტსაბჭოურ სივრცეში პირველ კონსტიტუციას იღებს.
  • 1993 : გამოქვეყნდა ედუარდ შევარდნაძის მოწოდება საქართველოში სამოქალაქო ომის შეწყვეტისა და შერიგების შესახებ.
  • 2001 : „Microsoft-მა“ გამოუშვა Windows XP.
  • 2003 : ფიჭვნარს მოდებული ცეცხლი კალიფორნიის ისტორიაში მეორე უდიდესი ხანძარი გახდა.
  • 2007 : ჩინეთმა მთვარის კვლევის პროგრამა დაიწყო მთვარის ორბიტაზე ჩან'ე 1-ის გაყვანით ხიჩანის კოსმოდრომიდან.
  • 2015 : ჯონ მაგუფული ტანზანიის პრეზიდენტად აირჩიეს.
  • 2018 :
    • საჰლე-ვორკ ზევდე ეთიოპიის პირველი ქალი-პრეზიდენტი გახდა.
    • უკრაინელი რეჟისორი ოლეგ სენცოვი სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.
  • 2022 : რიში სუნაკი გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1692 : ელიზაბეტ ფარნესი — ესპანეთის დედოფალი
  • 1789 : სამუელ ჰაინრიხ შვაბე — გერმანელი ასტრონომი
1811 : ევარისტ გალუა — ფრანგი მათემატიკოსი (გ.1832)
  • 1825 : იოჰან შტრაუსი (შვილი) — ავსტრიელი კომპოზიტორი
  • 1838 : ჟორჟ ბიზე — ფრანგი კომპოზიტორი (გ.1875)
  • 1881 : პაბლო პიკასო — ესპანელი მხატვარი (გ.1973)
  • 1895 : ელევ შკოლი — ისრაელის პრემიერ-მინისტრი
  • 1902 : ნუცა ღოღობერიძე — პირველი რეჟისორი ქალი საქართველოში
  • 1906 :
    • გიორგი საღარაძე — ქართველი მსახიობი
    • გიორგი ხუნდაძე — ქართველი ქირურგი
  • 1920 : მარინე თბილელი — ქართველი მსახიობი
  • 1921 : მიჰაი I — რუმინეთის მეფე
  • 1926 :
    • ავთანდილ ვარაზი — ქართველი ფერმწერი
    • გალინა ვიშნევსკაია — რუსი სოპრანო
  • 1931 : ანი ჟირარდო — ფრანგი მსახიობი
  • 1932 : ნოდარ ვალიშვილი— ქართველი მათემატიკოსი, პედაგოგი, პროფესორი, თანამდებობის პირი
  • 1955 : იაბსი, მათიას — გერმანელი გიტარისტი და სიმღერების ავტორი (Scorpions)
  • 1984 : პერი, კეტი — ამერიკელი მომღერალი და სიმღერების ავტორი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 304 : მარცელინუსი — რომის პაპი
  • 625 : ბონიფაციუს V — რომის პაპი
  • 1047 : მაგნუს I კეთილშობილი — დანიის და ნორვეგიის მეფე
  • 1154 : სტეფანე — ინგლისის მეფე
  • 1359 : ბეატრის კასტილიელი — პორტუგალიის დედოფალი 1325-57 წლებში
  • 1400 : ჯეფრი ჩოსერი — ინგლისელი პოეტი, პროზაიკოსი, ფილოსოფოსი
  • 1495 : ჟუან II — პორტუგალიის მეფე 1481–1495 წლებში
  • 1647 : ტორიჩელი, ევანჯელისტა — იტალიელი მათემატიკოსი და ფიზიკოსი.
  • 1760 : ჯორჯ II — დიდი ბრიტანეთის მეფე (დ.1683)
  • 1829 : ქაიხოსრო ბატონიშვილი — გურიის სამთავროს რეგენტი
  • 1833 : აბას-მირზა — სპარსეთის პრინცი
  • 1848 : სავინი, ფრიდრიხ კარლ ფონ — გერმანელი იურისტი
  • 1920 : ალექსანდროს I — საბერძნეთის მეფე
  • 1937 : ღვალაძე, ევგენ — იურისტი, ეროვნული მოძრაობის მოღვაწე (დ.1900)
  • 1945 : ლაი, რობერტ — გერმანელი სახელმწიფო მოღვაწე (დ.1890)
  • 1955 : ალექსანდრე წუწუნავა — ქართველი რეჟისორი, სცენარისტი
  • 1976 : რაიმონ კენო — ფრანგი მწერალი, პოეტი, ესეისტი, მთარგმნელი
  • 2002 : რიჩარდ ჰარისი — ირლანდიელი მსახიობი და მომღერალი
  • 2008 : მუსლიმ მაგომაევი — აზერბაიჯანელი მომღერალი, ბარიტონი
  • 2016 : კარლოს ალბერტო ტორესი — ბრაზილიელი ფეხბურთელი და ფეხბურთის მწვრთნელი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • პროვოსი, ტარახოსი და ანდრონიკე
    • ღირსი კოზმა
    • წმინდა დომნიკა
    • მარტინე ტურელი
    • დღესასწაული იერუსალიმის ღვთისმშობლის ხატისა
რეგიონი
ოკუპირებულ სოხუმში ღონისძიება გაიმართება, რომელსაც სომხეთიდან და საბერძნეთიდანაც დაესწრებიან

დროებით ოკუპირებულ სოხუმში "მოსკოვის სახლის" მხარდაჭერით, კონფერენცია "ტრადიციული ოჯახის ღირებულებები - ხალხთა ერთიანობის საფუძველი", "ოჯახი და მშვიდობა" გაიმართება. აღსანიშნავია, რომ კონფერენციას იმ ქვეყნების წარმომადგენლებიც დაესწრებიან, რომლებიც "აფხაზეთის დამოუკიდებლობას" არ აღიარებენ.

მედიის ინფორმაციით, მონაწილეობას მიიღებენ სამთავრობო უწყებების, განათლების, მეცნიერების, ბიზნესის, სასულიერო პირებისა და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების წარმომადგენლები აფხაზეთიდან, რუსეთიდან, სირიიდან, ბელარუსიდან, უზბეკეთიდან, სამხრეთ ოსეთიდან, ყაზახეთიდან, საბერძნეთიდან და სომხეთიდან.

ღონისძიების ანონსში წერია:

მოდით, განვიხილოთ:
- ოჯახის მხარდაჭერა და დაცვა;
- ტრადიციული ოჯახური ღირებულებების შენარჩუნება;
- მრავალშვილიანი ოჯახების როლისა და მშობლის ავტორიტეტის გაზრდა;
- ოჯახის კეთილდღეობის შენარჩუნება, შობადობის გაზრდა და განქორწინებების შემცირება.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.