USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
22 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
дата:  276

22 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 295-ე დღე (ნაკიან წლებში – 296-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 70 დღე.

დღის მოვლენები

  • 362 : დაფნეს აპოლონის ტაძარს, ანტიოქთან, გაურკვეველ ვითარებაში წარმოქმნილი ხანძარი ანადგურებს.

  • 1383 : კრიზისი პორტუგალიაში - სამოქალაქო ომისა და არეულობის დასაწყისი მეფე ფერნანდოს გარდაცვალების შემდეგ პორტუგალიის სამეფო ტახტის მემკვიდრის გარეშე.

  • 1605 : კახეთის აჯანყება, რომელმაც შეიწირა კახეთის მეფე კონსტანტინე I.

  • 1721 : პეტრე I-მა სრულიად რუსეთის იმპერატორის წოდება მიიღო.

  • 1797 : ანდრე-ჟაკ გარნერინის პირველი ნახტომი პარაშუტიდან დაფიქსირდა პარიზის თავზე ათასი მეტრის სიმაღლიდან.

  • 1836 : სემ ჰიუსტონის ინაუგურაცია ტეხასის რესპუბლიკის პირველ პრეზიდენტად.

  • 1842 : იუველირი გუსტავ ფაბერჟე სანქტ-პეტერბურგში პირველ სახელოსნო-მაღაზიას ხსნის.

  • 1844 : დიდი იმედგაცრუების დღე - უილიამ მილერის წინასწარმეტყველების მიუხედავად ქრისტეს მეორედ მოსვლა და მსოფლიოს დასასრული არ შედგა. იმედგაცრუებული დარჩა მილერიზმის მიმდევართა უმრავლესობა.

  • 1883 : ნიუ-იორკში მეტროპოლიტენ ოპერა გაიხსნა გუნოს ფაუსტის წარმოდგენით.

  • 1907 : 1907-ის პანიკა - ნიკერბოკერის სატრასტო კომპანიის აქციათა ვარდნა იწვევს მოვლენათა ჯაჭვურ რეაქციას, რომელიც დასაბამს აძლევს დიდ დეპრესიას.

  • 1953 : ლაოსი დამოუკიდებელი გახდა საფრანგეთისაგან.

  • 1962 : კუბის ქობინთა კრიზისი - აშშ-ის პრეზიდენტი ჯონ ფ. კენედი აცხადებს, რომ ამერიკულმა ჯაშუშმა თვითმფრინავებმა აღმოაჩინეს საბჭოელების ბირთვული იარაღი კუბაზე და, რომ მან კუნძულის გარშემო სანაოსნო კარანტინი გამოაცხადა.

  • 1964 : ჟან-პოლ სარტრი დაჯილდოვდა ნობელის პრემიით ლიტერატურის დარგში, მაგრამ უარი განაცხადა მის მიღებაზე.

  • 1964 : კანადის მრავალპარტიული საპარლამენტო კომიტეტი ირჩვს დიზაინს, რომელიც ამ დღიდან ოფიციალურად კანადის დროშა ხდება.

  • 1966 : სუპრიმსი ხდება პირველი ქალთა მუსიკალური ჯგუფი, რომლის ალბომმაც გაყიდვებით პირველი ადგილი დაიჭირა (The Supremes A'Go-Go).

  • 1968 : აპოლოს პროგრამა - აპოლო 7 მშვიდობით დაეშვა ატლანტის ოკეანეში დედამიწის ირგვლივ 163-ჯერ ორბიტირების შემდეგ.

  • 1969 : ლედ ზეპელინი გამოსცემს კლასიკურ ალბომს სახელწოდებით Led Zeppelin II, რომელშიც შევიდა ჰიტ სინგლი „Whole Lotta Love“.

  • 1975 : საბჭოთა კოსმოსური სადგური ვენერა-9 ვენერის ზედაპირზე დაეშვა.

  • 1975 : აშშ-ის საჰაერო ძალების ტექ. სერჟანტი ლეონარდ მატლოვიჩი, ვიეტნამის ომის დამსახურებული ვეტერანი დათხოვნილ იქნა სამხედრო სამსახურიდან ჟურნალ ტაიმის გარეკანზე საჰაერო ძალების უნიფორმით სათაურით „მე ჰომოსექსუალისტი ვარ“ გამოჩენის გამო.

  • 1986 : აშშ პრეზიდენტი რონალდ რეიგანი ხელს აწერს კანონს „1986 წლის გადასახადთა რეფორმის აქტი“.

  • 2008 : დონორთა კონფერენციაზე მსოფლიოს ქვეყნები საქართველოს ომისშემდგომი რეაბილიტაციისთვის $4.55 მილიარდი დოლარის გამოყოფაზე შეთანხმდნენ.

  • 2009 :

    • შვედეთის ეკლესიამ გადაწყვიტა ერთი სქესის წყვილთა ჯვრისწერა ჩაატაროს.

    • კომპანიის Microsoft ოპერაციული სისტემა Windows 7 გამოვიდა.

    • რუსული სამოქალაქო უფლებების საზოგადოება მემორიალი 2009 წლის სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.

  • 2020 : ზუგდიდში ბანკის დაყაჩაღებისას შეიარაღებულმა პირმა მძევლად 18 ადამიანი აიყვანა.

  • 2022 : იტალიის პირველი ქალი პრემიერ-მინისტრი ჯორჯა მელონი გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1197 : ჯუნტოკუ — იაპონიის იმპერატორი (გ. 1242)

  • 1511 : რაინჰოლდი, ერაზმუს — გერმანელი ასტრონომი და მათემატიკოსი (გ. 1553)

  • 1688 : ნადირ შაჰი — სპარსეთის შაჰი (გ. 1747)

  • 1689 : ჟუან V — პორტუგალიის მეფე

  • 1811 : ლისტი, ფრანც — უნგრელი კომპოზიტორი (გ. 1866)

  • 1844 : ბერნარი, სარა — ფრანგი მსახიობი (გ. 1923)

  • 1881 : დევისონი, კლინტონ — ამერიკელი ფიზიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი (გ. 1958)

  • 1907 : ფოქსი, ჯიმმი — ამერიკელი ბეისბოლისტი (გ. 1967)

  • 1913 : ბაო-დაი — ვიეტნამის იმპერატორი (გ. 1997)

  • 1929 : იაშინი, ლევ — რუსი ფეხბურთელი (გ. 1990)

  • 1943 : დენევი, კატრინ — ფრანგი მსახიობი

  • 1945 : ვესტი, ლესლი — ამერიკელი მუსიკოსი

  • 1964 : ნოღაიდელი, ზურაბ — ქართველი სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე

  • 1967 : გერრა, რიტა — პორტუგალიელი მომღერალი

  • 1968 : შეგგი — იამაიკელი მუსიკოსი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1383 : ფერნანდუ I — პორტუგალიის მეფე (დ. 1345)

  • 1605 : კონსტანტინე I — კახეთის მეფე (დ. 1571)

  • 1906 : სეზანი, პოლ — ფრანგი მხატვარი (დ. 1839)

  • 1916 : კილპინი, ჰერბერტ — ინგლისელი ფეხბურთელი (დ. 1870)

  • 1928 : ფიშერი, ენდრიუ — ავსტრალიის მე-5 პრემიერ მინისტრი (დ. 1862)

  • 1934 : პრიტი ბოი ფლოიდი — ამერიკელი განგსტერი (დ. 1904)

  • 1935 : ვადაპეტი, კომიტას — სომეხი კომპოზიტორი (დ. 1869)

  • 1978 : რაილი, ჯონ — ინგლისელი პეოტი (მოკლეს) (დ. 1937)

  • 1979 : ბულანჟერი, ნადია — ფრანგი კომპოზიტორი და მასწავლებელი (დ. 1887)

  • 1995 : კინგსლი ემისი — ინგლისელი მწერალი (დ. 1922)

  • 1998 : ამბლერი, ერიკ — ინგლისელი ნოველისტი (დ. 1909)

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

    • წმიდა მოციქული იაკობ ალფესი

    • ანდრონიკე და ათანასია

    • ებენტი და მაქსიმე

    • პოპლია დიაკონისა

    • პეტრე გალატიელი

    • აბრაამი და მისი ძე ლოტი

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати