USD 2.7136
EUR 3.0211
RUB 2.9547
თბილისი
21 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  790

დღის მოვლენები

მზის დაბნელება 1999 წელს.ფიროსმანი.jpg

ძვ. წ. 2137 : ჩინეთში მზის დაბნელების პირველი აღწერა.

ძვ. წ. 63 : კონსული ციცერონი რომის სენატში წარმოთქვავს სიტყვას კატალინაას წინააღმდეგ.

1512 : მარტინ ლუთერი ვიტენბერგის უნივერსიტეტის თეოლოგიური ფაკულტეტის პროფესორი ხდება.

1520 : ფერნანდო მაგელანი გადის ატლანტისა და წყნარი ოკეანეების დამაკავშირებელ სრუტეზე, რომელსაც შემდგომში მისი სახელ დაერქვა.

1805 : ტრაფალგარის ბრძოლა - ბრიტანეთის სამხედრო-საზღვაო ფლოტმა ადმირალ ლ. ნელსონის მეთაურობით ესპანეთის სანაპიროსთან დაამარცხა საფრანგეთისა და ესპანეთის ფლოტი. ეს დღე გახდა ბრიტანული ფლოტის დომინირების პერიოდის დასაწყისი, რომელიც მე-20 საუკუნემდე გაგრძელდა.

1824 : ჯოზეფ ასპდინი აპატენტებს პორტლანდცემენტს.

1858 : პარიზში კანკანი შესრულდა პირველად.

1934 : მაო ძე-დუნმა დაიწყო „დიდი მარში“.

1945 : საფრანგეთში ქალებმა არჩევნებში ხმის მიცემის უფლება მიიღეს.

1945 : არგენტინის სამხედრო და პოლიტიკური ლიდერი ხუან პერონი მსახიობ ევიტაზე ქორწინდება.

1959 : ნიუ-იორკში გაიხსნა სოლომონ გუგენჰაიმის მუზეუმი, შენობის პროექტის ავტორი იყო ფრენკ ლოიდ რაიტი.

1967 : ვაშინგტონში გაიმართა საპროტესტო აქცია ვიეტნამის ომის საწინააღმდეგოდ. 100 000-ზე მეტმა ადამიანმა მიიღო მონაწილეობა. პარალელურად მსგავსი დემონსტრაციები ჩატარდა იაპონიაში და დასავლეთ ევროპაში.

1983 : წონისა და ზომის მე-17 საყოველთაო კონფერენციაზე განისაზღვრა მეტრი სინათლის სიჩქარესთან მიმართებაში, როგორც დისტანცია, რომელსაც სინათლე გადის ვაკუუმში 1/299,792,458 წამში.

1994 : ჩრდილოეთ კორეა და აშშ ხელს აწერენ ხელშეკრულებას, რომელიც ჩრდილოეთ კორეას აიძულებს გააჩეროს ბირთვული იარაღის პროგრამა და ინსპექციების ნება დართოს.

2006 : სოფ. მირზაანში ჩატარდა ფიროსმანობა.

2007 : კიმი რაიკონენი 2007 წლის ფორმულა ერთის ჩემპიონატში იმარჯვებს.

2009 :

ფრუიტადენსი, უმცირესი ცნობილი ფრინველმენჯოსანი დინოზავრის სახეობა, აღმოაჩინეს.

მარშალის კუნძულების პრეზიდენტი ლიტოკვა ტომეინგი გადააყენეს ქვეყნის პირველ წარმატებულ უნდობლობის კენჭისყრაში.

2011 : ტერორისტულმა ორგანიზაცია ეტამ განცხადება გაავრცელა ბრძოლის შეწყვეტის შესახებ.

2012 : ქუთაისში საქართველოს მერვე მოწვევის პარლამენტი შეიკრიბა.

2014 : კონგოელი ექიმი დენის მუკვეგე სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.

 

ამ დღეს დაბადებულნი

ალფრედ ნობელი

1328 : ჩჟუ იუანჩჟანი — ჩინეთის იმპერატორი

1675 : ჰიგასიამა — იაპონიის იმპერატორი

1790 : ალფონს დე ლამარტინი — ფრანგი პოეტი

1833 : ალფრედ ნობელი — შვედი გამომგონებელი (გ. 1896)

1847 : ანტონიო ფავარო — იტალიელი მათემატიკოსი

1881 : კლინტონ დავისონი — ამერიკელი ფიზიკოსი.

1904 : გიორგი ვასილის ძე წერეთელი — ქართველი ენათმეცნიერი

1925 : სელია კრუზი — კუბელი მომღერალი

1929 : ურსულა ლე გიუნი — ამერიკელი მწერალი

1945 : ნიკიტა მიხალკოვი — რუსი მსახიობი და რეჟისორი

1949 : ბინიამინ ნეთანიაჰუ — ისრაელის პრემიერ მინისტრი

1957 : ვოლფგანგ კეტერლე — გერმანელი ფიზიკოსი

1964 : ჯონ კარინი — ამერიკელი მუსიკოსი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

ჰორაციო ნელსონი

310 : ეუსებიუსი — რომის პაპი

1422 : შარლ VI შლეგი — საფრანგეთის მეფე

1500 : გო-ცუჩიმიკადო — იაპონიის იმპერატორი

1602 : დავით I — კახეთის მეფე

1805 : ჰორაციო ნელსონი — ბრიტანელი ადმირალი (დაიღუპა ტრაფალგარის ბრძოლაში.)

1845 : ნიკოლოზ ბარათაშვილი — ქართველი პოეტი.

1931 : არტურ შილერი — ავსტრიელი დრამატურგი.

1969 : ჯეკ კერუაკი — ამერიკელი მწერალი.

1970 : თედორე ბეგიაშვილი — ქართველი ფილოლოგი და პედაგოგი, ფოლკლორისტი

1984 : ფრანსუა ტრიუფო — ფრანგი კინორეჟისორი (დ. 1932)

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

ღირსი პელაგია

ღირსი ტაისია

პელაგია ქალწული

რეგიონი
გორში, 12 ჰექტარზე გაშენებული ცენტრალური პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქცია დასრულდა
ქალაქ გორის ცენტრალური პარკის რეკონსტრუქცია-რეაბილიტაცია დასრულდა
 
განახლებული პარკით უკვე სარგებლობენ ქალაქის მაცხოვრებლები და მისი სტუმრები
 
პარკის ტერიტორია დაიყო სხვადასხვა ტიპის - სპორტულ, კულტურულ და რეკრეაციულ ზონებად. შეიქმნა ისეთი ახალი სივრცეები, რომელიც ბევრად უფრო კომფორტულს ხდის პარკში დასვენებას და დროის გატარებას ახალგაზრდებისთვის, ბავშვებისა თუ მათი მშობლებისათვის
 
რეაბილიტაცია ჩაუტარდა პარკში არსებულ ხელოვნურ ტბასა და 2 შადრევანს, შენობა-ნაგებობებს და საზოგადოებრივ საპირფარეშოებს; მოეწყო ახალი საფეხმავლო ბილიკები, ფანჩატურები, სივრცეები ღია კაფეებისთვის, სკეიტპარკი, ფამფტრეკი და საბავშვო ატრაქციონები
 
„12 ჰექტარზე გაშენებული გორის ცენტრალური პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქცია დასრულდა. პარკმა მოგვცა ყველა ასაკის ადამიანისთვის საინტერესო, სხვადასხვა დანიშნულების სივრცეების მოწყობის შესაძლებლობა. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ პარკში შეიქმნა ინფრასტრუქტურა, რომელიც იმართება კერძო სექტორის ჩართულობით. განახლებული პარკით გორს უკვე აქვს დიდი და საინტერესო რეკრეაციული სივრცე, რაც მნიშნელოვანია ყველა ქალაქისთვის,”-ამის შესახებ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრმა, ირაკლი ქარსელაძემ გორის ახლად რეაბილიტირებული ცენტრალური პარკის მონახულების შემდეგ განაცხადა
 
პარკის გამწვანებისათვის, 46,793 კვმ ტერიტორიაზე დაირგო ბალახი, 237 ხე და 10,649 მცენარე, დამონტაჟდა საინჟინრო ქსელები კანალიზაციის, წყალმომარაგების და საირიგაციო ავტომატიზებული სისტემებისთვის. თანამედროვე პარკების ანალოგიურად, ტერიტორიაზე ცალკე მოეწყო ძაღლების სასეირნო სპეციალური სივრცე
 
გორის ცენტრალური პარკის განახლებული ინფრასტრუქტურა სრულად ადაპტირებულია შეზღუდული შესაძლებლობის პირებისა და ბავშვის ეტლით მოსარგებლე მშობლებისთვის
 
გორის პარკის რეაბილიტაცია-რეკონსტრუქციის სამუშაოები მსოფლიო ბანკისგან მიღებული სესხის ფარგლებში, 12.2 მილიონ ლარზე მეტით დაფინანსდა.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.