USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
2 თებერვალი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  

2 თებერვალი — გრიგორიანული კალენდრის 33-ე დღე. წლის ბოლომდე დარჩენილია 332 დღე (ნაკიან წელში - 333).

 

დღის მოვლენებ

  • 1536 : ესპანელი პედრო დე მენდოზა აფუძნებს ბუენოს აირესს, არგენტინა.
  • 1653 : ახალი ამსტერდამი (მოგვიანებით გადაერქვა ნიუ-იორკი) დაფუძნდა.
  • 1812 : რუსეთი აფუძნებს ბეწვეულით ვაჭრობის კოლონიას ფორტ როსთან, კალიფორნიის სანაპიროზე.
  • 1848 : კალიფორნიის ოქროს ცხელება - სიმდიდრის მაძიებელი ჩინელი ემიგრანტებით დატვირთული პირველი გემი ჩამოდგა სან-ფრანცისკოს ყურესთან.
  • 1878 : საბერძნეთი თურქეთს ომს უცხადებს.
  • 1920 : საფრანგეთი მემელის ოკუპირებას ახდენს.
  • 1920 : ტარტუს სამშვიდობო შეთანხმებით რუსეთმა ცნო ესტონეთის დამოუკიდებლობა.
  • 1933 : ადოლფ ჰიტლერი გერმანიის პარლამენტს შლის.
  • 1940 : ფრენკ სინატრას დებიუტი შედგა ტომი დორსის ორკესტრის თანხლებით.
  • 1943 : საბჭოთა ჯარებმა გაიმარჯვეს სტალინგრადთან.
  • 1967 : ამერიკის კალათბურთის ასოციაცია შეიქმნა.
  • 1971 : ბრიტანეთის საელჩო დუბლინში დაინგრა სისხლიანი კვირის პროტესტის ნიშნად.
  • 1989 : საბჭოთა ომი ავღანეთში - სამჭოთა კავშირის ბოლო სამხედრო კოლონა ტოვებს ქაბულს, ასრულებს რა ცხრა წლიან სამხედრო ოკუპაციას.
  • 1992 : თბილისში „სამხედრო საბჭოს“ ტერორისტებმა დახვრიტეს ეროვნული ხელისუფლების მომხრეთა მასობრივი, მშვიდობიანი საპროტესტო მსვლელობის მონაწილეები. საერთაშორისო სამართალდამცავი ორგანიზაციების მონაცემებით მოკლული იქნა 23 და დაჭრილი 183.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1208 : ხაიმე I დამპყრობელი — არაგონის მეფე
  • 1536 : ტოიოტომი ჰიდეიოსი — ფეოდალური იაპონიის სახელმწიფო მოღვაწე და მხედართმთავარი.
  • 1841 : ფრანსუა ალფონს ფორელი — შვეიცარიელი ბუნებისმეტყველი და ექიმი.
  • 1865 : სიმონ კლდიაშვილი — ქართველი არქიტექტორი.
  • 1866 : სამსონ დუმბაძე — ქართველი სამხედრო მოღვაწე
  • 1876 : პიუს XII —* რომის პაპი (1939–1958)
  • 1882 : ჯეიმზ ჯოისი — ირლანდიელი მწერალი.
  • 1883 : აკიტა უძიაკუ — იაპონელი მწერალი.
  • 1891 : ანტონიო სენი — იტალიელი პოლიტიკოსი.
  • 1892 : ბორის კუფტინი — რუსი არქეოლოგი და ეთნოგრაფი.
  • 1892 : კუნო ჰოფმაისტერი — გერმანელი ასტრონომი
  • 1894 : საფიე ალი — თურქი ექიმი.
  • 1896 : კაზიმირ კურატოვსკი — პოლონელი მათემატიკოსი
  • 1896 : პეტრე აღნიაშვილი — რევოლუციური მოძრაობის მოღვაწე საქართველოსა და ამიერკავკასიაში.
  • 1901 : იაშა ჰეიფეცი — ებრაელი მევიოლინე
  • 1901  : იუსტინიანე — სრულიად რუმინეთის პატრიარქი (1948–1977 ).
  • 1902 : ხოსეპ სამიტიერი — ესპანელი ფეხბურთელი
  • 1912 : მილვინა დინი — ბრიტანელი კარტოგრაფი
  • 1922 : სტოიანკა მუტაფოვა — ბულგარელი მსახიობი.
  • 1926 : ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენი — ფრანგი პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე
  • 1934 : ოთარ იოსელიანი — ქართველი კინორეჟისორი
  • 1946 : ისაიას აფევერკი — ერიტრეის სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე.
  • 1946 : ალფა უმარ კონარე — მალელი პოლიტიკური მოღვაწე.
  • 1952 : პაკ კინ ჰე — სამხრეთ კორეელი პოლიტიკოსი.
  • 1963 : ევა კესიდი — ამერიკელი ვოკალისტი
  • 1963: ანდრეი კისკა — სლოვაკი ფილანტროპი
  • 1967 : გუბაზ სანიკიძე — ქართველი პოლიტიკოსი
  • 1970 : ვლადიმერ დგებუაძე — ქართველი ძიუდოისტი.
  • 1977 : შაკირა — კოლუმბიელი მომღერალი
  • 1980 : გრიგოლ ბედიაშვილი — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1983  : ვლადიმირ ვოსკობოინიკოვი — ესტონელი ფეხბურთელი
  • 1983 : არსენ პავლოვი — უკრაინის აღმოსავლეთ ნაწილში განვითარებული სამხედრო კონფლიქტის მონაწილე
  • 1987 : ჟერარდ პიკე — ესპანელი ფეხბურთელი
  • 1989 : ფელიპე ლიმა — ბრაზილიელი ფეხბურთელი
  • 1989 : ივან პერიშიჩი — ხორვატი ფეხბურთელი
  • 1990 : გოგიტა გოგატიშვილი — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1992 : ირაკლი ტაკიძე — ქართველი ფეხბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1907 : მენდელეევი, დიმიტრი — რუსი ქიმიკოსი.
  • 1925 : ჰევისაიდი, ოლივერ — ინგლისელი ფიზიკოსი და მათემატიკოსი
  • 1952 : კალისტრატე — საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი
  • 1967 : არტემ ერქომაიშვილი — ქართველი ლოტბარი
  • 2005 : მაქს შმელინგი — გერმანელი სპორტსმენი
  • 2014 : ფილიპ სეიმურ ჰოფმანი — ამერიკელი მსახიობი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • ექვთიმე აღმსარებელი (კერესელიძე)
    • ექვთიმე დიდი
    • ინა, პინა და რიმა
    • წმინდა ვასი, წმინდა ევსევი, წმინდა ევტიქი და წმინდა ვასილიდა
    • წმინდა ზაქარია
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.