USD 2.6797
EUR 2.8777
RUB 2.9252
თბილისი
2 ნოემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  651

2 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 306-ე დღე (ნაკიან წლებში – 307-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 59 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1772 : ამერიკის რევოლუცია - სემუელ ადამსი და ჯოზეფ უორენი პირველ კორესპონდენციათა კომიტეტს აყალიბებენ.
  • 1889 : ჩრდილოეთ დაკოტა და სამხრეთ დაკოტა აშშ-ის 39-ე და მე-40 შტატები ხდებიან.
  • 1914 : რუსეთმა ოსმალეთის იმპერიას ომი გამოუცხადა.
  • 1936 : იტალიის დიქტატორი ბენიტო მუსოლინი რომი-ბერლინის აქსისის ჩამოყალიბების შესახებ აცხადებს, ქმნის რა აქსისის ძალების ალიანსს.
  • 1936 : ბრიტანეთის სამაუწყებლო კორპორაცია (BBC) სატელევიზიო მაუწყებლობას იწყებს, რითაც პირველი რეგულარული სატელევიზიო სამსახური ხდება, რომელიც დღემდე მოქმედებაშია.
  • 1937 : მოსკოვის კრემლის ხუთ გუმბათზე ლალის ვარსკვლავები აინთო.
  • 1956 : ლიტვის ახალგაზრდობის დემონსტრაციები ვილნიუსსა და კაუნასში.
  • 1959 : ყინულის ჰოკეიში პირველად შემოიღეს სახის დამცავი ნიღაბი, მეკარე ჟაკ პლანტისთვის სახეში ჰოკეის ჯოხის ჩარტყმის გამო მიყენებული ზიანის შემდეგ.
  • 1965 : ალბანეთის პრეზიდენტი ენვერ ხოჯა აცხადებს საბჭოთა კავშირთან ურთიერთობის გაწყვეტის შესახებ და ქვეყნის ახალ მოკავშირედ ჩინეთს ასახელებს.
  • 1984 : სიკვდილით დასჯა - ველმა ბარფილდი პირველი სიკვდილმისჯილი ქალი ხდება აშშ-ში 1962 წლიდან.
  • 1988 : მორისის ჭია - პირველი ინტერნეტით გავრცელებული კომპიუტერული ვირუსი, რომელმაც საზოგადოებრივი მაუწყებლობის მნიშვნელოვანი ყურადღება მიიპყრო, გავრცელდა მასაჩუსტეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტიდან.
  • 1991 : ბართლომე I კონსტანტინოპოლის პატრიარქი ხდება.
  • 2009 :
    • ევროპის კოსმოსური სააგენტოს SMOS და Proba-2 თანამგზავრები გაუშვეს პლისეცკის კოსმოდრომიდან, რუსეთი.
    • ჰამიდ კარზაი მეორე ვადით აირჩიეს ავღანეთის პრეზიდენტად, მას შემდეგ რაც ოპონენტმა აბდულა აბდულამ მეორე რაუნდიდან საკუთარი კანდიდატურა მოხსნა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1082 : ჰუიცონგი — ჩინეთის იმპერატორი
  • 1667 : სობიესკი, იაკუბ — პოლონეთის პრინცი
  • 1755 : მარია ანტუანეტა — საფრანგეთის დედოფალი
  • 1795 : პოლკი, ჯეიმზ ნოქს — აშშ-ის პრეზიდენტი
  • 1844 : მეჰმედ V — ოტომანების სულთანი
  • 1865 : ჰარდინგი, უორენ გამალიელ — აშშ-ის 29-ე პრეზიდენტი
  • 1877 : აგა ხანი III — შიას იმამი
  • 1906 : ბაბალაშვილი, ივანე — ქართველი გენერალ-მაიორი
  • 1911 : ელიტისი, ოდისეუს — ბერძენი მწერალი
  • 1929 : ტეილორი, რიჩარდ — ამერიკელი ფიზიკოსი
  • 1944 : ალექსანდრე მეტრეველი — ქართველი ჩოგბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1285 : პეტრე III — არაგონის მეფე
  • 1327 : ხაიმე II — არაგონის მეფე
  • 1950 : შოუ, ჯორჯ ბერნარდ — ირლანდიელი დრამატურგი
  • 1966 : არაკი სადაო — იაპონიის სამხედრო და პოლიტიკური მოღვაწე
  • 2004 : შეიხ ზაიედ ბინ სულთან ალ ნაჰაიანი — გაერთიანებული არაბული ემირატების პრეზიდენტი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • მამა გაბრიელი
    • წმინდა არტემი
    • გერასიმე ათონელი

 

სპორტი
2026 წელს ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატი თბილისში გაიმართება
2026 წელს ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატი თბილისში გაიმართება. ეს გადაწყვეტილება დღეს ზაგრებში იქნა მიღებული მას შემდეგ, რაც მოცემულ ინიციატივას საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ დაუჭირა მხარი.
ძიუდოში წლევანდელ ევროპის ჩემპიონატს კი ხორვატიის დედაქალაქმა უმასპინძლა. ძიუდოში საქართველოს ნაკრებმა კონტინენტის პირველობა რვა მედლით დაასრულა. ინდივიდუალურ ასპარეზობაში ქართველმა სპორტსმენებმა ორი ოქრო, ორი ვერცხლი და სამი ბრინჯაოს მედალი მიიღეს და გუნდურ ჩათვლაში პირველი ადგილი დაიკავეს. ხოლო ტურნირის დასკვნით დღეს გუნდურ ასპარეზობაში საქართველოს ქალთა და ვაჟთა შერეული ნაკრები ვიცე-ჩემპიონი გახდა.
ჩემპიონატზე ოქროს მედლები ვაჟა მარგველაშვილმა და ტატო გრიგალაშვილმა, ვერცხლი ილია სულამანიძემ და გურამ თუშიშვილმა, ბრინჯაო კი ეთერ ლიპარტელიანმა, ლაშა ბექაურმა და ლაშა შავდათუაშვილმა მოიპოვეს.
ევროპის ჩემპიონატს ზაგრებში საქართველოს კულტურისა და სპორტის მინისტრის პირველი მოადგილე იოსებ ბაღათურია, ხორვატიის რესპუბლიკაში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი ზაზა გოგსაძე და საქართველოს ძიუდოს ფედერაციის პრეზიდენტი გიორგი ათაბეგაშვილი ესწრებოდნენ. იოსებ ბაღათურიამ ტურნირის დასკვნით დღეს გუნდურ ასპარეზობაში გამარჯვებული ნაკრებების დაჯილდოების ცერემონიაშიც მიიღო მონაწილეობა.
ზაგრებში გამართულ კონტინენტის პირველობაზე ევროპის ჩემპიონატის საქართველოში ჩატარების შესახებ ხელშეკრულებას მოეწერა ხელი. საქართველოს პრემიერ-მინისტრის, ირაკლი კობახიძის, მხარდაჭერით საქართველომ ევროპის ძიუდოს კავშირის შეთავაზება მიიღო 2026 წლის აპრილში ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატს უმასპინძლოს.
ზაგრებში ევროპის ძიუდოს კავშირმა 2023 წლის საუკეთესო მამაკაც ძიუდოისტად ტატო გრიგალაშვილი, წლის საუკეთესო ახალგაზრდა მამაკაც ძიუდოისტად შალვა გურეშიძე, წლის საუკეთესო გუნდად კი საქართველოს ქალთა და ვაჟთა შერეული ნაკრები დაასახელა.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.