USD 2.7207
EUR 2.9509
RUB 2.8314
თბილისი
18 სექტემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  93

18 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 261-ე დღე (ნაკიან წლებში – 262-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 104 დღე.

დღის მოვლენები

96 : ნერვა რომის იმპერატორად გამოცხადდა დომიციანეს მკვლელობის შემდეგ.

324 : კონსტანტინე დიდი ანადგურებს ლიცინიუსს ქრისოპოლისის ბრძოლაში და რომის იმპერიის ერთპიროვნული მმართველი ხდება.

1180 : ფილიპ ავგუსტუსი საფრანგეთის მეფე ხდება.

1502 : ქრისტეფორე კოლუმბი კოსტა-რიკაზე დგამს ფეხს მის მეოთხე, ბოლო მოგზაურობაში.

1635 : იმპერატორი ფერდინანდ II საფრანგეთს ომს უცხადებს.

1739 : ბელგრადის ხელშეკრულებით ბელგრადი ოსმალეთის იმპერიას გადაეცა.

1789 : ამერიკის მთავრობა პირველ სესხს იღებს — $191 608,81 დოლარს.

1793 : კაპიტოლიუმის შენობის პირველი ქვაკუთხედი ჩაიდო ჯორჯ ვაშინგტონის მიერ.

1809 : სამეფო ოპერის თეატრი იხსნება ლონდონში.

1810 : მთავრობის პირველი ხუნტა განხორციელდა ჩილეში — პირველი ნაბიჯი ქვეყნის ესპანეთისგან განთავისუფლებაში.

კონსტანტინე დიდი

კონსტანტინე დიდი

ქრისტეფორე კოლუმბი

სამეფო ოპერის თეატრი

ფიდელ კასტრო

1812 : მოსკოვის ხანძარმა ქალაქის შენობათა 90% და 1 000 ეკლესია გაანადგურა.

1830 : ბალტიმორში ჩატარებულ შეჯიბრში ცხენმა პირველ ლოკომოტივს აჯობა სიჩქარეში.

1851 : ნიუ-იორკ დეილი ტაიმი, რომელიც მოგვიანებით ნიუ-იორკ ტაიმსი გახდა, გამოდის

1885 : მასობრივი არეულობა დაიწყო მონრეალში სავალდებულო წითელას აცრის გამო ატეხილი პროტესტის შედეგად.

1906 : ტაიფუნით გამოწვეულმა ცუნამიმ ჰონკონგში 10.000-ზე მეტი ადამიანი იმსხვერპლა.

1910 : ამსტერდამში 25 000-იანი მანიფესტაცია მოაწყვეს მამაკაცთა და ქალთა საერთო საარჩევნო უფლების მოთხოვნით.

1919 : ნიდერლანდებში ქალებს საყოველთაო არჩევნებში კენჭისყრის უფლება მიეცათ.

1922 : უნგრეთი ერთა ლიგაში გაწევრიანდა.

1934 : სსრკ ერთა ლიგის წევრი გახდა.

1943 : მეორე მსოფლიო ომი — მინსკის ებრაელები დახოცეს სობიბორთან.

1945 : გენერალი დაგლას მაკართურს საკუთარი საკომანდო შტაბ-ბინა ტოკიოში გადააქვს.

1960 : ფიდელ კასტრო ნიუ-იორკში ჩადის, როგორც გაეროში კუბის დელეგაციის მეთაური.

1962 : რუანდა, ბურუნდი და იამაიკა გაეროს წევრები გახდნენ.

1973 : აღმოსავლეთი და დასავლეთი გერმანიები გაეროს წევრები გახდნენ.

1976 : მაო ძედუნის დაკრძალვა პეკინში.

1982 : ქრისტიანული მილიცია ლიბანში 600 პალესტინელ ლტოლვილს ხოცავს.

1987 : აშშ და სსრკ ბირთვული ქობინების ერთობლივ განდადგურების შესახებ აცხადებენ.

1990 : ლიხტენშტაინი გაეროს წევრი ხდება.

1997 : აშშ-ის მედია-მაგნატი ტედ ტერნერი გაეროს 1 მილიარდ დოლარს სწირავს.

1997 : უელსელი ამომრჩევლები 50,3%-ით უელსის ავტონომიაზე რეფერნდუმში თანხმობას აცხადებენ.

2008 : საერთაშორისო ასტრონომიულმა კავშირმა ჰაუმეა მზის სისტემაში მეხუთე ჯუჯა პლანეტად გამოაცხადა.

2011 : ევრობასკეტი 2011-ის გამარჯვებული ესპანეთის ნაკრები გახდა.

2014 :

შოტლანდიამ რეფერენდუმში გაერთიანებული სამეფოსგან გამოყოფაზე უარი თქვა.

ავღანეთის საარჩევნო კომისიამ აშრაფ ღანი ახალ პრეზიდენტად გამოაცხადა.

ამ დღეს დაბადებულნი

53 : ტრაიანე — რომის იმპერატორი

1752 : ლეჟანდრი, ადრიან მარი — ფრანგი მათემატიკოსი

1761 : გრიგორ XVI — რომის პაპი

1786 : ქრისტიან VIII — დანიის და ნორვეგიის მეფე

1905 : გარბო, გრეტა — შვედი-ამერიკელი მსახიობი

1908 : ამბარცუმიანი, ვიქტორ — სომეხი ასტროფიზიკოსი

1923 : რუმინეთის დედოფალი ანა

1961 : განდოლფინი, ჯეიმზ — ამერიკელი მსახიობი (სოპრანოს კლანი)

1976 : რონალდო — ბრაზილიელი ფეხბურთელი.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

96 : დომიციანე — რომის იმპერატორი

1180 : ლუი VII — საფრანგეთის მეფე

1598 : ტოიოტომი ჰიდეიოსი — ფეოდალური იაპონიის სახელმწიფო მოღვაწე და მხედართმთავარი

1783 : ეილერი, ლეონარდ — შვეიცარიელი მათემატიკოსი, მექანიკოსი და ფიზიკოსი

1807 : სმუგლევიჩი, ფრანცისკ — პოლონელი მხატვარი

1911 : პეტრე სტოლიპინი — რუსი სახელმწიფო მოღვაწე, პრემიერ მინისტრი

1927 : ტოკუტომი როკა — იაპონელი მწერალი

1961 : ჰამარშელდი, დაგ ილმარ — შვედეთის სახელმწიფო მოღვაწე

2017 : სოტკილავა, ზურაბ - ქართველი ტენორი

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

ზაქარია და ელისაბედი — იოანე ნათლისმცემელის მშობლები

თაიფალე და თიბეა

წმინდა სარვილე

წმინდა რაისა

წმინდა იუვენტინე და მაქსიმე

80 წმინდანი ნიკომიდიას წამებულნი

წმინდა აბდე

რეგიონი
რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენა-გაშენების მასშტაბური პროექტის განხორციელება იწყება

ქალაქ რუსთავის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი პროექტის, რუსთავის ჭალის ეკოსისტემის აღდგენა დავიწყეთ. პროექტი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად აკუმულირებული თანხებიდან დაფინანსდება, - ამის შესახებ გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის პრეზენტაციაზე განაცხადა.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეს არის პირველი პრეცედენტი მას შემდეგ, რაც ამოქმედდა გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის შესახებ ახალი კანონი, რომელმაც მოგვცა შესაძლებლობა და დანერგა ეს პრინციპი.

მისივე თქმით, ჭალის ტერიტორიის აღდგენა, ერთი მხრივ, დადებითად იმოქმედებს რუსთავის ჰაერის ხარისხზე, რაც ჩვენთვის პრიორიტეტულია და, ამავდროულად, რუსთაველებს და რუსთავის სტუმრებს ექნებათ ძალიან ლამაზი, მოწესრიგებული და მასშტაბური რეკრეაციული სივრცე.

სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, რუსთავის ჭალის ტერიტორიაზე, 160 ჰა ფართობზე მოეწყობა ტურისტულ-რეკრეაციული ინფრასტრუქტურა - საფეხმავლო და ველობილიკები, მოსასვენებელი სივრცეები, საგუშაგო კოტეჯები, საპრეზენტაციო სივრცე, დამონტაჟდება ფრინველებსა და ცხოველებზე დაკვირვების პროცესისთვის საჭირო ფოტოხაფანგები, მტკვარზე მოეწყობა მყარი ნარჩენებისგან წყლის გამწმენდი ბარიერი; 24 ჰა ფართობზე კი, 60 ათასი ხის ნერგი დაირგვება. პარკი ვიზიტორებს ფიზიკური აქტივობებისთვის უსაფრთხო და ხელსაყრელ გარემოს შესთავაზებს, სადაც საგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება გარემოს დაცვის საკითხებზე შემეცნებითი შეხვედრების მოწყობა.

პროექტის პრეზენტაციას რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე, საქართველოს პარლამენტის წევრები მაია ბითაძე და ირაკლი შატაკიშვილი ესწრებოდნენ.

რუსთავის მერმა სამოქალაქო აქტივისტებს, საქართველოს პარლამენტს და სამთავრობო გუნდს მადლობა გადაუხადა პროექტის მხარდაჭერისთვის და რუსთავის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვისთვის.

„ეს სივრცე ჩვენი ქალაქის ფილტვებია, რომელიც, სამწუხაროდ, 90-იან წლებში იყო განადგურებული. დღეს ჩვენს თაობას, ჩვენს გუნდს გვაქვს შესაძლებლობა, ყველამ ერთად მივიღოთ მონაწილეობა, აღვადგინოთ უნიკალური ჭალის ტყე, რომელიც გააჯანსაღებს და გააუმჯობესებს ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას. ეს არის უპრეცედენტო, ძალიან მასშტაბური პროექტი, რომელსაც რუსთაველები დიდი ხანია ველოდებით“, - აღნიშნა ნინო ლაცაბიძემ.

საქართველოს პარლამენტის წევრმა მაია ბითაძემ პროექტის მასშტაბურობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის განხორციელება ქალაქის რეკრეაციულ განვითარებას შეუწყობს ხელს, რომელიც მიმზიდველი იქნება როგორც ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, ასევე ტურისტებისთვის.

„გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და რუსთავის მერიის ერთობლივი ძალისხმევით აღდგება და განახლდება 160 ჰა რუსთავის ტყის ჭალების ტერიტორია. ეს არის უპრეცედენტო პროექტი, რომელიც გარემოს დაცვით ფონდში აკუმულირებული თანხებით განხორციელდება“, - განაცხადა მაია ბითაძემ.

„პროექტის განსახორციელებლად საჭირო თანხები გარემოსდაცვითი ფონდის ბიუჯეტიდან გამოიყო, რომელიც გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ფულადი ანაზღაურების შედეგად გადახდილი თანხებით შეიქმნა. გარემოსდაცვითი ფონდები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში არსებობს, თუმცა აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში საქართველო პირველია, რომელმაც მსგავსი ფონდი შექმნა. აღნიშნული ფონდის მიზანი გარემოს მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვა და განხორციელებაა. აღსანიშნავია, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტი გარემოსდაცვითი ფონდიდან დაფინანსებული პირველი პროექტია.

ჭალის ტყე ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის საზღვრებში, მტკვრის ორივე სანაპიროზე, ძველსა და ახალ ხიდს შორის არსებულ სივრცეში მდებარეობს. ჭალის ტყის განვითარების სტრატეგიის დოკუმენტის თანახმად, ამჟამად ეს მონაკვეთი გამოუყენებელ სივრცეს წარმოადგენს,სადაც ეკოსისტემა დეგრადირებულია და დაბინძურებულია სხვადასხვა ტიპის ნარჩენით“, - ნათქვამია სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.