USD 2.7102
EUR 3.1127
RUB 3.3361
თბილისი
13 იანვარი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  

13 იანვარი — გრიგორიანული კალენდრის მე-13 დღე. წლის ბოლომდე დარჩენილია 352 დღე (ნაკიან წელში — 353).

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 27 : რომის სენატის დადგენილებით ოქტავიანეს მიენიჭა იმპერატორის, ავგუსტუსის და პრინცეფსის წოდებები. ეს დღე რომის იმპერიის დაბადების დღედ ითვლება.
  • 1847 : კაუენგას ტრაქტატით დასრულდა მექსიკა-აშშ-ის ომი კალიფორნიაში.
  • 1559 : ელისაბედ I-ის ინგლისის დედოფლად კურთხევის ცერემონია შედგა ვესტმინსტერის სააბატოში.
  • 1602 : უილიამ შექსპირის „უინძორის მხიარული ცოლები“ გამოიცა.
  • 1610 : გალილეო გალილეიმ იუპიტერის მეოთხე თანამგზავრი „კალისტო“ აღმოაჩინა.
  • 1782 : მანჰაიმში შედგა პრემიერა ფრიდრიხ შილერის დრამისა „ყაჩაღები“.
  • 1830 : ახალი ორლეანის დიდი ხანძარი დაიწყო.
  • 1873 : სანქტ-პეტერბურგში შედგა პრემიერა ნიკოლოზ რიმსკი-კორსაკოვის ოპერისა „მაისის ღამე“ (რუს. «Майская ночь»)
  • 1898 : ფრანგმა მწერალმა ემილ ზოლამ გამოაქვეყნა თავისი წერილი „დრეიფუსის საქმე“.
  • 1910 : ოპერის ტრანსლაცია განხორციელდა პირველად რადიოთი — ენრიკო კარუზოს შესრულებით ნიუ-იორკის მეტროპოლიტენ ოპერის თეატრიდან.
  • 1915 : მიწისძვრამ ავეძანოში (იტალია) 29 800 ადამიანი იმსხვერპლა.
  • 1930 : მიკი მაუსის კომიქსი გამოჩნდა პირველად.
  • 1934 : საბჭოთა კავშირში მეცნიერებათა კანდიდატის ხარისხი შემოიღეს.
  • 1938 : ინგლისის ეკლესიამ ევოლუციის თეორია მიიღო.
  • 1942 : ჰენრი ფორდმა დააპატენტა პლასტმასის ავტომანქანა, რომელიც ჩვეულებრივზე 30%-ით ნაკლებს იწონიდა.
  • 1953 : მარშალი იოზიპ ტიტო იუგოსლავიის პრიზედნეტი გახდა.
  • 1963 : პუტჩისტებმა მოკლეს ტოგოს რესპუბლიკის პირველი პრეზიდენტი სილვანუს ეპიფანიო ოლიმპიო
  • 1968 : ჯონი კეში მის განთქმულ ალბომს წერს ცოცხალი შესრულებით ფოლსომის საშტატო საპყრობილედან.
  • 1986 : ჩრდილოეთ იემენში დაიწყო სამოქალაქო ომი.
  • 1991 : 12 იანვრის ღამით და 13 იანვარს (ვილნიუსის სისხლიანი კვირა) საბჭოთა ომონის რაზმმა დაიკავა რადიო-ტელევიზიის კომიტეტის შენობა და ტელევიზიის ანძა ვილნიუსში (ლიეტუვა). ამ ძალადობრივი ოპერაციის შედეგად დაიღუპნენ მშვიდობიანი უიარაღო დამცველები — 14 ადამიანი და 1000-ზე დაშავდა.
  • 1993 : ერიხ ჰონეკერი (გერმანია) თავის მეუღლესთან ერთად გადასახლდა საცხოვრებლად ჩილეში.
  • 2011 : სამხრეთ კორეაში ერთ მილიონზე მეტი ღორი დამარხეს ცოცხლად ფეხი-პირის ღრუს დაავადების აფეთქების გამო.
  • 2012 : იტალიის დასავლეთ სანაპიროსთან საკრუიზო გემის Costa Concordia ავარიის შედეგად დაიღუპა არანაკლებ ხუთი ადამიანი.
  • 2020 : მალტაში მიმდინარე პოლიტიკური კრიზისის ფონზე ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი რობერტ აბელა ხდება.
  • 2021 : დონალდ ტრამპი აშშ-ის პირველი პრეზიდენტი გახდა, რომელსაც წარმომადგენელთა პალატამ იმპიჩმენტი ორჯერ გამოუცხადა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1334 : ენრიკე II — კასტილიისა და ლეონის მეფე.
  • 1773 : იოსებ ილარი ეკელი — ავსტრიელი იეზუიტი მღვდელი და ნუმიზმატი.
  • 1777 : ელიზა ბონაპარტი — საფრანგეთის პრინცესა და ტოსკანას ჰერცოგინია.
  • 1862 : ალექსანდრე ყიფშიძე — ქართველი ისტორიკოსი და საზოგადო მოღვაწე.
  • 1872 : ნინო ნაკაშიძე — ქართველი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე.
  • 1876 : ოტო ლიბკნეხტი — გერმანელი ქიმიკოსი
  • 1890 : იური ულუოტსი — ესტონელი პოლიტიკოსი.
  • 1892 : ჯამალზადე — ირანელი მწერალი.
  • 1905 : ვასილ კაციტაძე — ქართველი ჰიგიენისტი.
  • 1908 : სიმონ ვირსალაძე — ქართველი თეატრალური მხატვარი
  • 1908 : ვალენტინ თოფურიძე — ქართველი მოქანდაკე
  • 1919 : იგორ გუზენკო — საბჭოთა კრიპტოგრაფი.
  • 1926 : მაიკლ ბონდი — ინგლისელი მწერალი.
  • 1930 : ფრენსის შტერნჰაგენი — ამერიკელი მსახიობი.
  • 1937 : არიადნა შენგელაია — ქართველი მსახიობი
  • 1956 : ზაქირ კარალოვი — აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსი
  • 1960 : ოლგა ვასილიევა — რუსი პოლიტიკოსი და სახელმწიფო მოღვაწე
  • 1966 : პატრიკ დემპსი — ამერიკელი მსახიობი და ავტომრბოლელი.
  • 1969 : ემერიკ შოპრადი — ფრანგი პოლიტიკოსი
  • 1969 : სტივენ ჰენდრი — შოტლანდიელი ყოფილი პროფესიონალი სნუკერისტი.
  • 1976 : მარიო იეპესი — კოლუმბიელი ფეხბურთელი.
  • 1977 : ორლანდო ბლუმი — ბრიტანელი მსახიობი.
  • 1984 : რაიფ ბადავი — არაბი მწერალი და აქტივისტი.
  • 1990 : მამადუ სახო — ფრანგი ფეხბურთელი
  • 1994 : ნიკოლოზ კაჭარავა — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1995 : ლეანდრო რიბეირო — ბრაზილიელი ფეხბურთელი
  • 1997 : ოთარ გოშაძე — ქართველი ფეხბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • ძვ. წ. 85 : გაიუს მარიუსი — რომაელი პოლიტიკური მოღვაწე.
  • 858 : ეთელვულფი — ესექსის მეფე.
  • 888 : კარლოს მსუქანი — საღვთო რომის იმპერატორი.
  • 1177 : ჰენრიხ II — ავსტრიის მეფე.
  • 1330 : ფრიდრიხ I — ავსტრიის მეფე.
  • 1766 : ფრედერიკ V — დანიის მეფე.
  • 1941 : ჯოისი, ჯეიმზ — ირლანდიელი მწერალი.
  • 1988 : ჩანგ ჩინგ-კუო — ჩინეთის პრეზიდენტი.

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • ღირსი საბიანა
    • მელანია რომაელი
  • აგრეთვე:
    • ლიეტუვა : თავისუფლების დამცველთა დღე (1991).
საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.