USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
10 მარტი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  224

10 მარტი — გრიგორიანული კალენდრის 69-ე დღე (ნაკიან წლებში — 70-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 296 დღე.

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 241 : პირველი პუნიკური ომი უკანასკნელი ეგატის კუნძულებთან ბრძოლა, რომელმაც განაპირობა რომის გამარჯვება.
  • 1624 : ინგლისმა ომი გამოუცხადა ესპანეთს.
  • 1801 : ბრიტანეთში ჩატარდა მოსახლეობის პირველი აღწერა.
  • 1813 : გერმანიაში დაწესდა სამხედრო ორდენი რკინის ჯვარი.
  • 1830 : ჩეჩნები და დაღესტნელები იწყებენ დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლას.
  • 1893 : კოტ-დ’ივუარი საფრანგეთის კოლონია ხდება.
  • 1910 : ჩინეთში აიკრძალა მონობა.
  • 1952 : ფულგენსიო ბატისტა ტარმატებულ სამხედრო გადატრიალებას ახდენს კუბაზე.
  • 1967 : აშშ-ის ავიაციამ განახორციელა პირველი საჰაერო დარტყმები ვიეტნამზე.
  • 1982 : სიზიგი — მზის სისტემის 9 პლანეტა ერთ ხაზზე ეწყობა მზის გასწვრივ.
  • 2009 : გერმანიაში, ვინენდენის სკოლაში მომხდარმა სროლებმა 15 ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა.
  • 2012 : საქართველოს მორაგბეთა ეროვნულმა ნაკრებმა რუმინეთის ეროვნული ნაკრები ანგარიშით 19:13 დაამარცხა.
  • 2017 : სამხრეთ კორეის კონსტიტუციურმა სასამართლომ პრეზიდენტ პაკ კინ ჰეს იმპიჩმენტი დაამტკიცა.
  • 2022 : კატალინ ნოვაკი უნგრეთის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1452 : ფერდინანდ II — არაგონის (1479–1516) —სიცილიისა (1468–1516), ნეაპოლის მეფე (1504–1516)
  • 1503 : ფერდინანდ I — საღვთო რომის იმპერატორი (1558–1564)
  • 1533 : ფრანჩესკო III გონძაგა — მანტუის ჰერცოგი (1540–1550)
  • 1748 : ჯონ პლეიფერი — შოტლანდიელი გეოლოგი და მათემატიკოსი.
  • 1772 : ფრიდრიხ შლეგელი — გერმანელი ფილოსოფოსი
  • 1786 : ხოსე მარია ვარგასი — ვენესუელის მე-4 პრეზიდენტი (1835–1836)
  • 1787 : უილიამ ეტი — ინგლისელი მხატვარი
  • 1787 : ფრანსისკო მარტინეს დე ლა როსა — ესპანელი მწერალი
  • 1788 : იოზეფ ფონ აიხენდორფი — გერმანელი პოეტი და პროზაიკოსი
  • 1789 : მანუელ დე ლა პენია ი პენია — მექსიკელი პოლიტიკური მოღვაწე
  • 1833 : პედრო ანტონიო დე ალარკონი — ესპანელი ნოველისტი
  • 1840 : ფენი ვანდეგრიფტი — შოტლანდიელი მწერლის რობერტ ლუის სტივენსონის მეუღლე
  • 1845 : ალექსანდრე III — რუსეთის იმპერატორი (1881–1894)
  • 1847 : ქეით შეპარდი — ახალზელანდიელი ქალთა უფლებების დამცველი.
  • 1858 : კოკიჩი მიკიმოტო — იაპონელი მეწარმე.
  • 1873 : იაკობ ვასერმანი — გერმანელი მწერალი.
  • 1873 : მარია პერინი — იტალიელი ბალერინა, და ქართული საბალეტო სკოლის ფუძემდებელი.
  • 1875 : ვლადიმერ ახმეტელი — ქართველი პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე
  • 1879 : ჰანს ლუთერი — გერმანელი პოლიტიკოსი.
  • 1888 : ბარი ფიცჯერალდი — ირლანდიელი მსახიობი.
  • 1889 : ტარასი კვარაცხელია — ქართველი აგრონომი
  • 1900 : პიტერ დე როუზი— ამერიკელი ჯაზ–პოპ მუსიკოსი.
  • 1905 : ლევან გოთუა — ქართველი მწერალი
  • 1909 : ვახტანგ არეშიძე — ქართველი მსახიობი
  • 1915 : გამარ ალმასზადე — აზერბაიჯანელი ბალერინა
  • 1915 : შოთა შავგულიძე — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1920 : ბორის ვიანი — ფრანგი პროზაიკოსი
  • 1923 : ზოია რუხაძე — ქართველი პარტიზანი ქალი
  • 1932 : იენგ ტირიტი — კამბოჯელი პოლიტიკოსი
  • 1935 : ნოდარ ჭითანავა — ქართველი ეკონომისტი
  • 1936 : ზეპ ბლატერი — ფიფა-ს პრეზიდენტი (1998–2015)
  • 1936 : ანზორ გომართელი — ქართველი მოქანდაკე.
  • 1938 : იერონიმე II — ელადის მართლმადედებელი ეკლესიის მეთაური
  • 1940 : ჩაკ ნორისი — ამერიკელი მსახიობი.
  • 1940 : დეივიდ რეიბი — ამერიკელი დრამატურგი და სცენარისტი.
  • 1956 : ჰელმუტ ლანგი — ავსტრიელი მოდის დიზაინერი
  • 1957 : ოსამა ბინ ლადენი — ალ-კაიდას დამფუძნებელი
  • 1957 : გრემ ბროუდი — ინგლისელი დრამერი
  • 1958 : შერონ სტოუნი — ამერიკელი კინომსახიობი.
  • 1964 : ნენე ჩერი — შვედი მომღერალი
  • 1964 : ედუარდი (უესექსის ერლი) — გაერთიანებული სამეფოს დედოფლის, ელისაბედ II-ისა და ჰერცოგ ფილიპეს უმცროსი შვილი.
  • 1971 : ჯონ ჰემი — ამერიკელი მსახიობი
  • 1973 : ევა ჰერციგოვა — ჩეხი სუპერმოდელი და მსახიობი.
  • 1976 : გიორგი მეგრელიშვილი — ქართველი მსახიობი, სცენარისტი და რეჟისორი.
  • 1981 : გიორგი ადამია — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1981 : სამუელ ეტო’ო — კამერუნელი ფეხბურთელი
  • 1984 : ოლივია უაილდი — ამერიკელი მსახიობი.
  • 1985 : ლასანა დიარა — ფრანგი ფეხბურთელი
  • 1992 : ემილი ოსმენტი — ამერიკელი მსახიობი და მომღერალი
  • 1993 : ჯეკ ბატლენდი — ინგლისელი ფეხბურთელი
  • 1994 : ბუდუ ზივზივაძე — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1994 : პაპუნა ფონიავა — ქართველი ფეხბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1819 : იაკობი, ფრიდრიხ ჰაინრიხ — გერმანელი მწერალი და ფილოსოფოსი
  • 1878 : ახუნდოვი, მირზა — აზერბაიჯანელი მწერალი-განმანათლებელი
  • 1895 : მუხრანბატონი, ივანე — მსხვილი ქართველი მემამულე.
  • 1900 : ჰარტმანი, იოჰან პეტერ ემილ — დანიელი კომპოზიტორი.
  • 1932 : ჰალირი, ჰანს — გერმანელი ბოტანიკოსი.
  • 2001 : ვოროშილოვი, ვლადიმერ — რუსი ტელეწამყვანი და რეჟისორი.

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • პორფირე ღაზელი
    • სებასტიანე და ქრისტოდულე
    • იოანე კალფა
კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.