2023 წლის 20-21 მაისის შეჯამება უკრაინაში:
- ბახმუტის დიდი ნაწილი რუსებმა დაიკავეს. უკრაინელების განცხადებით მათ ხელში ამ დრომდე რჩება ქალაქის უკიდურესი სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილის რამდენიმე ქუჩა (ქალაქის შესასვლელ-გასასვლელი, ივანივსკესაკენ). ბახმუტის მიმართულებაზე რუსული არმია, "ვაგნერი", სპეციალური სამხედრო ძალები, გრუ-ს სპეცრაზმი და ათასობით მობილიზებული მოქმედებდა. ამ ფონზე ბახმუტის მიმართულებამ თავისი მოვალეობა სრულად შეასრულა და დიდწილად გამოფიტა "ვაგნერიც", მნიშვნელოვანი დარტყმა მიაყენა გრუ-ს სპეცრაზმს, ურთიერთშუღლში გადაიყვანა არმია და დაქირავებულები და პრაქტიკულად თავის თავზე მიიღო რუსული ათთვიანი შეტევაც.
მეორეს მხრივ, პრიგოჟინმა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" წარმოაჩინა, როგორც ბრძოლისუნარიანი სამხედრო ძალა და ცდილობს ისე წარმოჩინდეს, როგორ რუსულ არმიაზე უკეთ მოქმედი დაჯგუფება. მაგრამ ამ ყველაფრის გარდა, ბახმუტის დიდწილად აღება მისი მხრიდან ერთგვარი იმუნიტეტის მოპოვების მცდელობაცაა, რათა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" გადაარჩინოს და თუკი მას მართლაც აქვს იმის სურვილი რომ გავიდეს ქალაქიდან ამის უფლებაც მიიღოს მოსკოვიდან. მეტიც, არის შესაძლებლობა რომ თუკი "ვაგნერს" მართლაც მიეცა ქალაქიდან გასვლის უფლება პრიგოჟინის ნაწილებმა თავი სუდანის სამოქალაქო ომში ამოყონ. თუმცა პრიგოჟინს რუსეთის გენერალურ შტაბში უფრო სურს ადგილის მოძიება.
ბახმუტის უკიდურეს დასავლეთ ნაწილსა და ქალაქის დასავლეთ შესასვლელებთან ბრძოლა გაგრძელდება თუ უკრაინელები მის ევაკუაციას მოახდენენ არაა ცნობილი.
საინტერესოა, დღეს პრეზიდენტმა ბაიდენმა განაცხადა, რომ ბახმუტისათვის ბრძოლაში რუსებმა 100 ათასი ადამიანი დაკარგესო (აქ მარტო მოკლული არ იგულისხმება, არამედ დაჭრილიც, ტყვეც, დეზერტირიც). ეს ციფრი წარმოუდგენელი არ არის თუკი გავითვალისწინებთ, რომ დასავლური შეფასებებით ორი კვირის წინ, მხოლოდ დაღუპულების სახით რუსებს 20 ათასი ჰყავდათ, სოლედარში კი 7-10 ათასი.
უკრაინელთა დანაკარგებზე ცნობები არ არის, თუმცა ვარაუდობენ, რომ საერთო მსხვერპლი უკრაინელთა მხრიდან (ანუ დაღუპულები და დაჭრილები კომბინირებულად) 15-20 ათასია. ბახმუტის მიმართულებით საბრძოლო მოქმედებები აგვისტოს პირველი კვირიდან დღემდე მიმდინარეობს.
ამასთან, აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ის მითი ჩვეულებრივი პროპაგანდაა თითქოს ბახმუტის მიმართულებაზე მხოლოდ "ვაგნერი" იბრძოდა. ამ მითს ორი მიზანი აქვს - შექმნან "ვაგნერისაგან" ერთადერთი ბრძოლისუნარიანი ძალის სიმბოლო და მეორეს მხრივ უკრაინელები წამოაჩინონ სუსტები, რომლებიც თითქოს კერძო დაქირავებულებმა და პატიმრებმა დაამარცხეს. "ვაგნერის" გარდა ამ მიმართულებით იყო წარმოდგენილი მე-4, 72-ე, 57-ე და მე-200 რუსული ბრიგადები (დაახლოებით 25-30 ათასი სამხედრო), 137-ე და 9-ე ცალკეული რუსული საარმიო პოლკი (დაახლოებით 7 ათასი სამხედრო), "გრუ"-ს სპეციალური დანაყოფი (ციფრი უცნობია), რუსული მობილიზებული ნაწილები (დაახლოებით, 20 ათასი სამხედრო), ლუგანსკელი სეპარატისტების 5000 სამხედროსაგან შემდგარი ბრიგადა და სხვა კერძო დაქირავებულები (დაახლოებით 3000 სამხედრო).
- ბევრად უკეთესი სიტუაციაა ბახმუტის ირგვლივ. ქალაქის სამხრეთით უკრაინული სამხედრო იერიში გრძელდება. უკრაინელები რუსულ პოზიციებს ინტენსიურად უტევენ კლიშჩიივკას მიმართულებით. ბოლო ორ დღეში 1.5 კილომეტრით წაიწიეს წინ. ოპერაციაში წამყვან როლს "აზოვის" ბრიგადა ასრულებს (პოლკი აღარაა, გაიზარდა მისი ზომა). ასეთივე კარგი სიტუაციაა ხრომოვესთან, ქალაქი ბახმუტის ჩრდილო-დასავლეთთ, სადაც უკრაინელთა მიერ რამდენიმე დღის წინ გათავისუფლებული პოზიციები კვლავ მათ ხელშია.
- ბოლო ორი დღეა ძალიან ინტენსიურად იბომბება რუსული პოზიციები უკრაინული ფრთოსანი რაკეტებითა და უკრაინული დრონებით:
1. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის საპორტო ქალაქი ბერდიანსკი. სავარაუდოდ, გამოყენებული იქნა ბრიტანული Storm Shadow. აფეთქებულია ყაზარმა და სამეთაურო შტაბი;
2. დაიბომბა დონეცკის ოლქი - ქალაქი დონეცკი და იენაკიიევე. სამიზნეები იარაღის საწყობები და სამხედრო შტაბი იყო. დიდი იარაღის საწყობი აფეთქებულ იქნა მოსპინოშიც.
3. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის ფრონტისპირა ორი ოკუპირებული ტერიტორიის - პოლოჰისა და ტოკმაკის - სამხედრო სამიზნეები.
- საარტილერიო იერიშები მიმდინარეობს რუსეთში, ბელგოროდის ოლქის ქალაქი შებეკინოს სიახლოვეს, სადაც რუსული თავდაცვის პოზიციებია მოწყობილი. დრონებით დაიბომბა უშუალოდ ქალაქი ბელგოროდის სამხედრო სამიზნეებიც ისევე, როგორც ვორონეჟი.
- უკრაინელებმა რუსული პოზიციების მაღალინტენსიური დამუშავება დაიწყეს ხერსონის ოლქში, მდინარე დნიპროს აღმოსავლეთ სანაპიროზე. დღევანდელი საარტილერიო იერიშით რუსული საცეცხლე პოზიციები იქნა განადგურებული.
- რუსები ცდილობენ ოკუპირებულ ზაპორიჟიასა და ხერსონის ოლქების ნაწილში პასპორტიზაცია დაიწყონ. მათი გათვლა მარტივია - რუსული პასპორტის აღების შემდეგ მათი გაწვევა დაიწყება, ხოლო ვინც არ აიღებს რუსულ პასპორტს როგორც პრო-უკრაინელი საკუთარი საცხოვრებლის ან დატოვება მოუწევს ან დააკავებენ.
ზოგადი შეფასება:
ბახმუტმა თავისი როლი შეასრულა და დაახლოებით ისე, როგორც თავის დროზე მარიუპოლმა გააკეთა ეს - რუსული შემტევი ნაწილები ქალაქში და მის ირგვლივ იმაზე მეტ ხანს დააკავა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო. ახლა უკრაინული კონტრშეტევისათვის პოლიტიკური, სამხედრო და ფსიქოლოგიური მზაობა არსებობს.
პ.ს. "დროებაში" ამ თემაზე საინტერესო სიუჟეტი გაკეთდა. ერთ-ერთი რესპონდენტი მეც გახლავართ და ბმულის სახით კომენტარებში დავურთავ.