USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
რა ვითარებაა ამ დროისთვის უკრაინაში
Date:  599
2023 წლის 20-21 მაისის შეჯამება უკრაინაში:
- ბახმუტის დიდი ნაწილი რუსებმა დაიკავეს. უკრაინელების განცხადებით მათ ხელში ამ დრომდე რჩება ქალაქის უკიდურესი სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილის რამდენიმე ქუჩა (ქალაქის შესასვლელ-გასასვლელი, ივანივსკესაკენ). ბახმუტის მიმართულებაზე რუსული არმია, "ვაგნერი", სპეციალური სამხედრო ძალები, გრუ-ს სპეცრაზმი და ათასობით მობილიზებული მოქმედებდა. ამ ფონზე ბახმუტის მიმართულებამ თავისი მოვალეობა სრულად შეასრულა და დიდწილად გამოფიტა "ვაგნერიც", მნიშვნელოვანი დარტყმა მიაყენა გრუ-ს სპეცრაზმს, ურთიერთშუღლში გადაიყვანა არმია და დაქირავებულები და პრაქტიკულად თავის თავზე მიიღო რუსული ათთვიანი შეტევაც.
მეორეს მხრივ, პრიგოჟინმა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" წარმოაჩინა, როგორც ბრძოლისუნარიანი სამხედრო ძალა და ცდილობს ისე წარმოჩინდეს, როგორ რუსულ არმიაზე უკეთ მოქმედი დაჯგუფება. მაგრამ ამ ყველაფრის გარდა, ბახმუტის დიდწილად აღება მისი მხრიდან ერთგვარი იმუნიტეტის მოპოვების მცდელობაცაა, რათა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" გადაარჩინოს და თუკი მას მართლაც აქვს იმის სურვილი რომ გავიდეს ქალაქიდან ამის უფლებაც მიიღოს მოსკოვიდან. მეტიც, არის შესაძლებლობა რომ თუკი "ვაგნერს" მართლაც მიეცა ქალაქიდან გასვლის უფლება პრიგოჟინის ნაწილებმა თავი სუდანის სამოქალაქო ომში ამოყონ. თუმცა პრიგოჟინს რუსეთის გენერალურ შტაბში უფრო სურს ადგილის მოძიება.
ბახმუტის უკიდურეს დასავლეთ ნაწილსა და ქალაქის დასავლეთ შესასვლელებთან ბრძოლა გაგრძელდება თუ უკრაინელები მის ევაკუაციას მოახდენენ არაა ცნობილი.
საინტერესოა, დღეს პრეზიდენტმა ბაიდენმა განაცხადა, რომ ბახმუტისათვის ბრძოლაში რუსებმა 100 ათასი ადამიანი დაკარგესო (აქ მარტო მოკლული არ იგულისხმება, არამედ დაჭრილიც, ტყვეც, დეზერტირიც). ეს ციფრი წარმოუდგენელი არ არის თუკი გავითვალისწინებთ, რომ დასავლური შეფასებებით ორი კვირის წინ, მხოლოდ დაღუპულების სახით რუსებს 20 ათასი ჰყავდათ, სოლედარში კი 7-10 ათასი.
უკრაინელთა დანაკარგებზე ცნობები არ არის, თუმცა ვარაუდობენ, რომ საერთო მსხვერპლი უკრაინელთა მხრიდან (ანუ დაღუპულები და დაჭრილები კომბინირებულად) 15-20 ათასია. ბახმუტის მიმართულებით საბრძოლო მოქმედებები აგვისტოს პირველი კვირიდან დღემდე მიმდინარეობს.
ამასთან, აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ის მითი ჩვეულებრივი პროპაგანდაა თითქოს ბახმუტის მიმართულებაზე მხოლოდ "ვაგნერი" იბრძოდა. ამ მითს ორი მიზანი აქვს - შექმნან "ვაგნერისაგან" ერთადერთი ბრძოლისუნარიანი ძალის სიმბოლო და მეორეს მხრივ უკრაინელები წამოაჩინონ სუსტები, რომლებიც თითქოს კერძო დაქირავებულებმა და პატიმრებმა დაამარცხეს. "ვაგნერის" გარდა ამ მიმართულებით იყო წარმოდგენილი მე-4, 72-ე, 57-ე და მე-200 რუსული ბრიგადები (დაახლოებით 25-30 ათასი სამხედრო), 137-ე და 9-ე ცალკეული რუსული საარმიო პოლკი (დაახლოებით 7 ათასი სამხედრო), "გრუ"-ს სპეციალური დანაყოფი (ციფრი უცნობია), რუსული მობილიზებული ნაწილები (დაახლოებით, 20 ათასი სამხედრო), ლუგანსკელი სეპარატისტების 5000 სამხედროსაგან შემდგარი ბრიგადა და სხვა კერძო დაქირავებულები (დაახლოებით 3000 სამხედრო).
- ბევრად უკეთესი სიტუაციაა ბახმუტის ირგვლივ. ქალაქის სამხრეთით უკრაინული სამხედრო იერიში გრძელდება. უკრაინელები რუსულ პოზიციებს ინტენსიურად უტევენ კლიშჩიივკას მიმართულებით. ბოლო ორ დღეში 1.5 კილომეტრით წაიწიეს წინ. ოპერაციაში წამყვან როლს "აზოვის" ბრიგადა ასრულებს (პოლკი აღარაა, გაიზარდა მისი ზომა). ასეთივე კარგი სიტუაციაა ხრომოვესთან, ქალაქი ბახმუტის ჩრდილო-დასავლეთთ, სადაც უკრაინელთა მიერ რამდენიმე დღის წინ გათავისუფლებული პოზიციები კვლავ მათ ხელშია.
- ბოლო ორი დღეა ძალიან ინტენსიურად იბომბება რუსული პოზიციები უკრაინული ფრთოსანი რაკეტებითა და უკრაინული დრონებით:
1. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის საპორტო ქალაქი ბერდიანსკი. სავარაუდოდ, გამოყენებული იქნა ბრიტანული Storm Shadow. აფეთქებულია ყაზარმა და სამეთაურო შტაბი;
2. დაიბომბა დონეცკის ოლქი - ქალაქი დონეცკი და იენაკიიევე. სამიზნეები იარაღის საწყობები და სამხედრო შტაბი იყო. დიდი იარაღის საწყობი აფეთქებულ იქნა მოსპინოშიც.
3. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის ფრონტისპირა ორი ოკუპირებული ტერიტორიის - პოლოჰისა და ტოკმაკის - სამხედრო სამიზნეები.
- საარტილერიო იერიშები მიმდინარეობს რუსეთში, ბელგოროდის ოლქის ქალაქი შებეკინოს სიახლოვეს, სადაც რუსული თავდაცვის პოზიციებია მოწყობილი. დრონებით დაიბომბა უშუალოდ ქალაქი ბელგოროდის სამხედრო სამიზნეებიც ისევე, როგორც ვორონეჟი.
- უკრაინელებმა რუსული პოზიციების მაღალინტენსიური დამუშავება დაიწყეს ხერსონის ოლქში, მდინარე დნიპროს აღმოსავლეთ სანაპიროზე. დღევანდელი საარტილერიო იერიშით რუსული საცეცხლე პოზიციები იქნა განადგურებული.
- რუსები ცდილობენ ოკუპირებულ ზაპორიჟიასა და ხერსონის ოლქების ნაწილში პასპორტიზაცია დაიწყონ. მათი გათვლა მარტივია - რუსული პასპორტის აღების შემდეგ მათი გაწვევა დაიწყება, ხოლო ვინც არ აიღებს რუსულ პასპორტს როგორც პრო-უკრაინელი საკუთარი საცხოვრებლის ან დატოვება მოუწევს ან დააკავებენ.
ზოგადი შეფასება:
ბახმუტმა თავისი როლი შეასრულა და დაახლოებით ისე, როგორც თავის დროზე მარიუპოლმა გააკეთა ეს - რუსული შემტევი ნაწილები ქალაქში და მის ირგვლივ იმაზე მეტ ხანს დააკავა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო. ახლა უკრაინული კონტრშეტევისათვის პოლიტიკური, სამხედრო და ფსიქოლოგიური მზაობა არსებობს.
პ.ს. "დროებაში" ამ თემაზე საინტერესო სიუჟეტი გაკეთდა. ერთ-ერთი რესპონდენტი მეც გახლავართ და ბმულის სახით კომენტარებში დავურთავ.
 
 
analytics
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way