USD 2.6728
EUR 2.8532
RUB 2.8408
თბილისი
რა ვითარებაა ამ დროისთვის უკრაინაში
თარიღი:  425
2023 წლის 20-21 მაისის შეჯამება უკრაინაში:
- ბახმუტის დიდი ნაწილი რუსებმა დაიკავეს. უკრაინელების განცხადებით მათ ხელში ამ დრომდე რჩება ქალაქის უკიდურესი სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილის რამდენიმე ქუჩა (ქალაქის შესასვლელ-გასასვლელი, ივანივსკესაკენ). ბახმუტის მიმართულებაზე რუსული არმია, "ვაგნერი", სპეციალური სამხედრო ძალები, გრუ-ს სპეცრაზმი და ათასობით მობილიზებული მოქმედებდა. ამ ფონზე ბახმუტის მიმართულებამ თავისი მოვალეობა სრულად შეასრულა და დიდწილად გამოფიტა "ვაგნერიც", მნიშვნელოვანი დარტყმა მიაყენა გრუ-ს სპეცრაზმს, ურთიერთშუღლში გადაიყვანა არმია და დაქირავებულები და პრაქტიკულად თავის თავზე მიიღო რუსული ათთვიანი შეტევაც.
მეორეს მხრივ, პრიგოჟინმა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" წარმოაჩინა, როგორც ბრძოლისუნარიანი სამხედრო ძალა და ცდილობს ისე წარმოჩინდეს, როგორ რუსულ არმიაზე უკეთ მოქმედი დაჯგუფება. მაგრამ ამ ყველაფრის გარდა, ბახმუტის დიდწილად აღება მისი მხრიდან ერთგვარი იმუნიტეტის მოპოვების მცდელობაცაა, რათა საკუთარი თავი და "ვაგნერი" გადაარჩინოს და თუკი მას მართლაც აქვს იმის სურვილი რომ გავიდეს ქალაქიდან ამის უფლებაც მიიღოს მოსკოვიდან. მეტიც, არის შესაძლებლობა რომ თუკი "ვაგნერს" მართლაც მიეცა ქალაქიდან გასვლის უფლება პრიგოჟინის ნაწილებმა თავი სუდანის სამოქალაქო ომში ამოყონ. თუმცა პრიგოჟინს რუსეთის გენერალურ შტაბში უფრო სურს ადგილის მოძიება.
ბახმუტის უკიდურეს დასავლეთ ნაწილსა და ქალაქის დასავლეთ შესასვლელებთან ბრძოლა გაგრძელდება თუ უკრაინელები მის ევაკუაციას მოახდენენ არაა ცნობილი.
საინტერესოა, დღეს პრეზიდენტმა ბაიდენმა განაცხადა, რომ ბახმუტისათვის ბრძოლაში რუსებმა 100 ათასი ადამიანი დაკარგესო (აქ მარტო მოკლული არ იგულისხმება, არამედ დაჭრილიც, ტყვეც, დეზერტირიც). ეს ციფრი წარმოუდგენელი არ არის თუკი გავითვალისწინებთ, რომ დასავლური შეფასებებით ორი კვირის წინ, მხოლოდ დაღუპულების სახით რუსებს 20 ათასი ჰყავდათ, სოლედარში კი 7-10 ათასი.
უკრაინელთა დანაკარგებზე ცნობები არ არის, თუმცა ვარაუდობენ, რომ საერთო მსხვერპლი უკრაინელთა მხრიდან (ანუ დაღუპულები და დაჭრილები კომბინირებულად) 15-20 ათასია. ბახმუტის მიმართულებით საბრძოლო მოქმედებები აგვისტოს პირველი კვირიდან დღემდე მიმდინარეობს.
ამასთან, აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ის მითი ჩვეულებრივი პროპაგანდაა თითქოს ბახმუტის მიმართულებაზე მხოლოდ "ვაგნერი" იბრძოდა. ამ მითს ორი მიზანი აქვს - შექმნან "ვაგნერისაგან" ერთადერთი ბრძოლისუნარიანი ძალის სიმბოლო და მეორეს მხრივ უკრაინელები წამოაჩინონ სუსტები, რომლებიც თითქოს კერძო დაქირავებულებმა და პატიმრებმა დაამარცხეს. "ვაგნერის" გარდა ამ მიმართულებით იყო წარმოდგენილი მე-4, 72-ე, 57-ე და მე-200 რუსული ბრიგადები (დაახლოებით 25-30 ათასი სამხედრო), 137-ე და 9-ე ცალკეული რუსული საარმიო პოლკი (დაახლოებით 7 ათასი სამხედრო), "გრუ"-ს სპეციალური დანაყოფი (ციფრი უცნობია), რუსული მობილიზებული ნაწილები (დაახლოებით, 20 ათასი სამხედრო), ლუგანსკელი სეპარატისტების 5000 სამხედროსაგან შემდგარი ბრიგადა და სხვა კერძო დაქირავებულები (დაახლოებით 3000 სამხედრო).
- ბევრად უკეთესი სიტუაციაა ბახმუტის ირგვლივ. ქალაქის სამხრეთით უკრაინული სამხედრო იერიში გრძელდება. უკრაინელები რუსულ პოზიციებს ინტენსიურად უტევენ კლიშჩიივკას მიმართულებით. ბოლო ორ დღეში 1.5 კილომეტრით წაიწიეს წინ. ოპერაციაში წამყვან როლს "აზოვის" ბრიგადა ასრულებს (პოლკი აღარაა, გაიზარდა მისი ზომა). ასეთივე კარგი სიტუაციაა ხრომოვესთან, ქალაქი ბახმუტის ჩრდილო-დასავლეთთ, სადაც უკრაინელთა მიერ რამდენიმე დღის წინ გათავისუფლებული პოზიციები კვლავ მათ ხელშია.
- ბოლო ორი დღეა ძალიან ინტენსიურად იბომბება რუსული პოზიციები უკრაინული ფრთოსანი რაკეტებითა და უკრაინული დრონებით:
1. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის საპორტო ქალაქი ბერდიანსკი. სავარაუდოდ, გამოყენებული იქნა ბრიტანული Storm Shadow. აფეთქებულია ყაზარმა და სამეთაურო შტაბი;
2. დაიბომბა დონეცკის ოლქი - ქალაქი დონეცკი და იენაკიიევე. სამიზნეები იარაღის საწყობები და სამხედრო შტაბი იყო. დიდი იარაღის საწყობი აფეთქებულ იქნა მოსპინოშიც.
3. დაიბომბა ზაპორიჟიას ოლქის ფრონტისპირა ორი ოკუპირებული ტერიტორიის - პოლოჰისა და ტოკმაკის - სამხედრო სამიზნეები.
- საარტილერიო იერიშები მიმდინარეობს რუსეთში, ბელგოროდის ოლქის ქალაქი შებეკინოს სიახლოვეს, სადაც რუსული თავდაცვის პოზიციებია მოწყობილი. დრონებით დაიბომბა უშუალოდ ქალაქი ბელგოროდის სამხედრო სამიზნეებიც ისევე, როგორც ვორონეჟი.
- უკრაინელებმა რუსული პოზიციების მაღალინტენსიური დამუშავება დაიწყეს ხერსონის ოლქში, მდინარე დნიპროს აღმოსავლეთ სანაპიროზე. დღევანდელი საარტილერიო იერიშით რუსული საცეცხლე პოზიციები იქნა განადგურებული.
- რუსები ცდილობენ ოკუპირებულ ზაპორიჟიასა და ხერსონის ოლქების ნაწილში პასპორტიზაცია დაიწყონ. მათი გათვლა მარტივია - რუსული პასპორტის აღების შემდეგ მათი გაწვევა დაიწყება, ხოლო ვინც არ აიღებს რუსულ პასპორტს როგორც პრო-უკრაინელი საკუთარი საცხოვრებლის ან დატოვება მოუწევს ან დააკავებენ.
ზოგადი შეფასება:
ბახმუტმა თავისი როლი შეასრულა და დაახლოებით ისე, როგორც თავის დროზე მარიუპოლმა გააკეთა ეს - რუსული შემტევი ნაწილები ქალაქში და მის ირგვლივ იმაზე მეტ ხანს დააკავა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო. ახლა უკრაინული კონტრშეტევისათვის პოლიტიკური, სამხედრო და ფსიქოლოგიური მზაობა არსებობს.
პ.ს. "დროებაში" ამ თემაზე საინტერესო სიუჟეტი გაკეთდა. ერთ-ერთი რესპონდენტი მეც გახლავართ და ბმულის სახით კომენტარებში დავურთავ.
 
 
კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის
მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0
Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.
ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."
დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი
ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.
დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი
ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.
ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.
იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.
კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
სრულად
თბილისის თანამედროვე ხელოვნების ბაზრობა გაიხსნა
სრულად
კულტურის სამინისტრომ ანსამბლ „ერისიონს“ ტრადიციული სასცენო სამოსი გადასცა
სრულად