USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
«BBC news» (დიდი ბრიტანეთი): „რას ნიშნავს ჩინეთის ძალზე მკვეთრი ანტიამერიკული და ძალზე თბილი პრორუსული გამოსვლა“
თარიღი:  288

„ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ლიდერი სი ძინპინი და საგარეო საქმეთა მინისტრი ცინ განი სამშაბათს უკიდურესად მწვავე განცხადებებით გამოვიდნენ აშშ-ის მისამართით, რაც, ბევრი ექსპერტის აზრით, გადაჭარბებულად შეიძლება ჩაითვალოს იმ ფონზეც კი, როცა პეკინისა და ვაშინგტონის ურთთიერთდამოკიდებულება ისედაც დაძაბულია. თანაც საყურადღებოა ის ფაქტიც, რომ პირველად, რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყებიდან, ჩინეთმა რუსეთი ღიად აღიარა თავის მთავარ პარტნიორად“, - ნათქვამია ბრიტანული სამაუწყებლო კომპანიის „ბი-ბი-სი“-ს რუსული სამსახურის (BBC news russian) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „რას ნიშნავს ჩინეთის ძალზე მკვეთრი ანტიამერიკული და ძალზე თბილი პრორუსული გამოსვლა“.

ანალიტიკოსების აზრით, შესაძლოა ჩინეთის ამგვარი ნაბიჯი პეკინის განზრახვად უნდა ჩაითვალოს საერთაშორისო პოლიტიკაში, რომელსაც „ცისქვეშეთი“ უახლოეს მომავალში გაატარებს.

ჩინეთის ლიდერმა სი ძინპინმა, კომპარტიის ყრილობაზე გამოსვლისას სამშაბთს, ამერიკის შეერთებული შტატები ანტიჩინური კურსის გატარებაში დაადანაშაულა. მისი მოხსენება უამრავ მხილებას შეიცავდა და ბევრი დამკვირვებელის აღიარებით, უჩვეულოდ მკვეთრი და მწვავე იყო, ვიდრე დღემდე ყოფილა. „დასავლეთის ქვეყნები, აშშ-ის ხელმძღვანელობით, ჩვენს წინააღმდეგ ყოველმხრივ ზეწოლას ახორციელებენ, გარს გვერტყმიან და ალყაში გვაქცევენ“, - განახცადა სი ძინპინმა.

ანალიტიკოსები აღნიშნავენ, რომ ჩინეთის ლიდერი, როგორც წესი, იშვიათად ასახელებს კონკრეტულად ამერიკის შეერთებულ შტატებს თავის გამოსვლებში და უფრო მეტად სარგებლობს ხოლმე ზოგადად დასავლეთისადმი მიმართვებით.

ყრილობის დასრულების შემდეგ გამართულ პრეს-კონფერენციაზე არანაკლებ მწვავედ გამოვიდა ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ცინ განიც, რომელმაც ხატოვნად აღნიშნა: „თუ ამერიკა არ დაამუხრუჭებს და არასწორი გზით სიარულს გააგრძელებს, ვერაფერი ვერ დაიცავს ვაშინგტონის მატარებლის ლიანდაგებიდან გადავარდნას და აყირავებას. ასეთ სიტუაციაში კონფრონტაცია აუცილებლად მოხდება“, - ხაზი გაუსვა ჩინელმა მინისტრმა. კერძოდ, მას მხედველობაში ჰქონდა აშშ-ის მოქმედება ტაივანთან მიმართებით, რომელსაც ჩინეთი თავის ტერიტორიად თვლის.

როგორც ცნობილია, ვაშინგტონი ტაივანს სამხედრო-ტექნიკურ დახმარებას უწევს და მას გარანტირებულად პირდება, რომ თუ ჩინეთი კუნძულის სუვერენიტეტს დაარღვევს, პეკინი საკადრის პასუხს მიიღებს.

ჩინეთსა და ტაივანს შორის დაძაბულობა იმდენად დიდია, რომ ტაივანის პრეზიდენტმა ცაი ინვენმა აშშ-ის კონგრესის სპიკერს კევინ მაკარტს სთხოვა, რომ კუნძულზე დაგეგმილი ვიზიტი გააუქმოს: „თქვენ ნუ ჩამოხვალთ, მე თვითონ გეწვევით  ვაშინგტონში, შევხვდეთ და მოვილაპარაკოთ“.

ტაივანის ხელისუფლება შიშობს, რომ აშშ-ის კონგრესის დელეგაციის ვიზიტმა შეიძლება ჩინეთის პროვოცირება გამოიწვიოს და პეკინს სამხედრო მოქმედებების დაწყებისაკენ უბიძგოს.

ამერიკის რეაქცია

ჩინეთის ლიდერების ხისტი გამონათქვამების საპასუხოდ ვაშინგტონი შეეცადა სიტუაცია ერთგვარად განეიტრალებინა. „ჩვენ ჩინეთთან მხოლოდ სტრატეგიული კონკურენცია გვაქვს. კონფლიქტს არ ვეძებთ და არ გვსურს“, - განუცხადა ჟურნალისტებს თეთრი სახლის წარმომადგენელმა, ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს სტრატეგიული კომუნიკაციების კოორდინატორმა ჯონ კირბიმ. ტაივანის სტატუსის კომენტირებისას მან ხაზი გაუსვა, რომ ამერიკა პატივს სცემს ჩინეთის პოზიციას, მაგრამ სტატუს-ქვოს შეცვლა არ სურს.

ჯონ კირბიმ ტრადიციულად მოუწოდა ჩინეთს, რომ პეკინმა მოსკოვს უკრაინასთან ომში სამხედრო დახმარება არ გაუწიოს. როგორც ცნობილია, ამას წინათ აშშ-მა განაცხადა, რომ დაზვერვის მონაცემების თანახმად, ჩინეთს შეუძლია რუსეთს იარაღი და საბრძოლო მასალები მიაწოდოს.

სახიფათო დაძაბულობა

ჩინეთსა და ამერიკას შორის დაპირისპირების გამწვავებას მსოფლიოში შეშფოთებით უყურებენ. ტაივანის პრობლემა პეკინისა და ვაშინგტონის კონფრონტაციის ერთადერთი მიზეზი არ არის. მხარეები ერთმანეთთან შეურიგებლები არიან როგორც რუსეთ-უკრაინის ომის მიმართ დამოკიდებულებაში, ასევე კიბერუსაფრთხოებისა და ტექნოლოგიურ სფეროში დომინირების თვალსაზრისითაც.

ვაშინგტონი ჩინეთში თავისი ეროვნული უშიშროების საფრთხეს ხედავს და, აქედან გამომდინარე, ყველანაირად ცდილობს შეზღუდოს „ცისქვეშეთის“ გავლენა მსოფლიოში. ამერიკის მიერ ამ მიმართულებით გადადგმული ნაბიჯებიდან აღსანიშნავია სანქციების დაწესება ჩინური ტექნოლოგიური კომპანიების მიმართ, ვაშინგტონი ასევე შეძლებისდაგვარად აკონტროლებს ჩინური პროდუქციის ექსპორტს სხვადასხვა  ქვეყნებში და ხელს უშლის პეკინის კავშირების გაფართოებას აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონის ქვეყნებთან.

ჩინეთ-აშშ-ის ურთიერთობის გამწვავების მორიგი რაუნდი უკავშირდებ აგრეთვე ამას წინათ მომხდარ ინციდენტს, როცა აშშ-ის ცაში გაურკვეველი წარმოშობის აეროსტატი (საჰაერო სფერო) გამოჩნდა. ვაშინგტონმა იმ დროს განაცხადა, რომ აეროსტატი ჩინური იყო, დაზვერვას აწარმოებდა და ამიტომ ის ჩამოაგდო. პეკინმა, თავის მხრივ, დაადასტურა, რომ აეროსტატი მართლაც მას ეკუთვნოდა, მეტეოროლოგიური მიზნით გაუსვა, მაგრამ კურსიდან გადაიხარა და შემთხვევით შევიდა აშშ-ის საჰაერო სივრცეში. ჩინეთის აზრით, არ ღირდა ამ უბრალო ფაქტზე ისეთი მკვეთრი და აგრესიული რეაგირება, როგორიც ამერიკამ გამოავლინა.

„ამ ინციდენტმა რაღაც ფუნდამენტური გამოავლინა - კონკრეტულად კი ის, რომ აშშ-ის ხედვა ჩინეთის მიმართ, ჩინეთის აღქმა მის ცნობიერებაში სერიოზულად არის დამახინჯებული. ვაშინგტონი პეკინს უყურებს როგორც მის მთავარ მეტოქეს დაგეოპოლიტიკურ მუქარას. ეს იმას შეიძლება შევადაროთ, როცა ადამიანი არასწორად იკრავს პირველ ღილს, დანარჩენებიც არასწორად იკვრება. ასეთი შეცდომების დაშვების შედეგად, აშშ-ის პოლიტიკა სრულიად ასცდა რაციონალურ და საღი კურსის ლიანდაგებს“, - განაცხადა საგარეო საქმეთა მინისტრმა ცინ განმა.

მნიშვნელოვანი სიგნალი მოსკოვისათვის

ცინ განი შეეხო აშშ-ჩინეთის მიდგომების განსხვავებას უკრაინის საკითხისადმი და ვაშინგტონი ორმაგი სტანდარტების პოლიტიკაში დაადანაშაულა.

„რატომ აკეთებთ ხმამაღალ განცხადებებს უკრაინის სუვერენიტეტის და ტერიტორიული მთლიანობისადმი პატივისცემის შესახებ იმ დროს, როცა პატივს არ სცემთ ჩინეთის სუვერენიტეტს და ტერიტორიულ მთლიანობას ტაივანთან დაკავშირებით? რატომ ითხოვთ ჩვენგან, რომ რუსეთს იარაღი არ მივცეთ, ხოლო თქვენ ამ დროს იარაღს აძლევთ ტაივანს?“, - იკითხა ცინ განმა.

თავის გამოსვლაში ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მაღალ დონეზე შეაფასა ჩინეთ-რუსეთის მჭიდრო პარტნიორობა და აღნიშნა, რომ ოს მეზობელ სახელმწიფოს შორის უკვე გაკვალულია ნდობის გზები და შექმნილია თანამშრომლობის მოდელი.

„როცა ჩინეთმა და რუსეთმა ერთმანეთს ხელი-ხელს ჩაჰკიდეს, ამით მრავალპოლარული დემოკრატიული მსოფლიოსაკენ მოძრაობა დაჩქარდა, ხოლო გლობალურმა სტრატეგიულმა ბალანსმა და სტაბილურობამ დაცვის გარანტია მიიღო“, - ხაზი გაუსვა ჩინეთის მთავარმა დიპლომატმა.

„რაც უფრო მეტი რყევა და ტურბულენტობაა მსოფლიოში, მით უფრო მეტად უნდა იყოს განმტკიცებული ჩინეთ-რუსეთის კავშირები“, - დაასკვნა ცინ განმა.

დასასრულს მინისტრმა გარკვეულწილად შეარბილა თავის ანტიამერიკული რიტორიკა და განაცხადა, რომ ჩინეთ-აშშ-ის ურთიერთობაში უპირატესობა უნდა მიენიჭოს საერთო ინტერესებს და საერთო პასუხისმგებლობას.

ჩინეთის მიერ მოსკოვისადმი მეგობრობის ესოდენ ღიად გამოხატვა მნიშვნელოვანი სიგნალი შეიძლება გახდეს. კრემლი დიდი ხანია ელოდება ჩინეთის მხარდაჭერას იმ ომში, რომელიც ვლადიმერ პუტინმა უკრაინის წინააღმდეგ გააჩაღა. მოსკოვმა პეკინს სამხედრო დახმარების გაწევა სთხოვა, მაგრამ დღემდე ცისქვეშეთი მეზობლის თხოვნას უკიდურესად თავშეკავებულად ეკიდებოდა. [ახლა კი, არ არის გამორიცხული, პეკინმა ამ მხრივ აზრი შეიცვალოს].

წყარო: https://www.bbc.com/russian/news-64839058

 

ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.