USD 2.7227
EUR 3.1910
RUB 3.4642
თბილისი
„კავკასუს ონლაინის“ ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელი, რეგიონში გეოპოლიტიკური უპირატესობის მოპოვების ერთ-ერთი იარაღია
თარიღი:  2357

სულ ცოტა ხნის წინ, მწვავე დაპირისპირების მიუხედავად, პარლამენტმა რეკორდულად სწრაფად დაამტკიცა "ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ" კანონში შესატანი ცვლილებები. ამიერიდან კომუნიკაციების მარეგულირებელ ეროვნულ კომისიას შეუძლია სატელეკომუნიკაციო სფეროში მოქმედ ყველა ავტორიზებულ და ლიცენზიის მფლობელ პირს სპეციალური მმართველი დაუნიშნოს. მაგალითად, თუ კომპანია აქციების, წილების ან საოპერაციო აქტივების შეძენის შესახებ კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს დაარღვევს, კომუნიკაციების კომისია უფლებამოსილია დანიშნოს სპეციალური მმართველი, რომელსაც ექნება უფლება დანიშნოს ან გაათავისუფლოს კომპანიის დირექტორი ან სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები; სასამართლოში სარჩელის შეტანის გზით სადავო გახადოს სპეციალური მმართველის დანიშვნამდე ბოლო ერთი წლის განმავლობაში კომპანიის ქმედება ან დადებული გარიგება და მოითხოვოს მათი ბათილობა, თუ ამ ქმედებით ან გარიგებით ზიანი ადგება სახელმწიფო ან საზოგადოებრივ უსაფრთხოებას, ქვეყნის ეკონომიკურ ინტერესს ან ბაზარზე არსებულ კონკურენტულ გარემოს; შეუძლია შეუჩეროს ან შეუზღუდოს მოგების განაწილება, დივიდენდებისა და პრემიების გაცემა, ხელფასების გაზრდა. ცვლილებების თანახმად, სპეციალური მმართველი ანგარიშვალდებულია მხოლოდ კომისიის წინაშე.

მარეგულირებელი კომისია აცხადებს, რომ ამ გადაწყვეტილების მიზანია დაიცვას ქვეყნის კრიტიკული ინფრასტრუქტურა, შესაბამისად, როცა ლაპარაკია სატელეკომუნიკაციო კომპანიებზე, იქნება ეს მობილური ოპერატორი თუ ინტერნეტპროვაიდერი, ნებისმიერის საქმიანობა შესაძლოა ჩაითვალოს კრიტიკულად მნიშვნელოვან საქმიანობად და ეს გახდეს სპეციალური მმართველის დანიშვნის მიზეზი.

ამ სკანდალურ კანონპროექტს სატელეკომუნიკაციო ბაზარზე წინ უძღოდა ხმაურიანი ამბავი, რომელიც ეხება "კავკასუს ონლაინის" ერთ-ერთი მფლობელის მიერ წილის 49%-ის გაყიდვას. მარეგულირებელმა არაერთხელ მოსთხოვა კომპანიას წილების პირვანდელ მდგომარეობაში დაბრუნება, დააჯარიმა კიდეც, თუმცა არაფერი შეცვლილა.

მინი დოსიე: კავკასუს ონლაინი 2006 წელს  წამყვანი საკომუნიკაციო კომპანიების: „კავკასუს ნეთვორქი" (დაარსდა 1998 წელს, ქვეყნის ერთ-ერთი პირველი ინტერნეტ პროვაიდერი), „ჯორჯია ონლაინი“, „სანეტი“ და „ტელენეტის“ გაერთიანებით შეიქმნა. 

2008 წლიდან კავკასუს ონლაინი არის  Tyco Electronics-ის მიერ აშენებული 1,200 კილომეტრიანი წყალქვეშა ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელის ერთპიროვნული მესაკუთრე, რომლის საშუალებითაც ევროპიდან სამხრეთ კავკასიისა და კასპიის ზღვის რეგიონში ინტერნეტის ტრანზიტული მიწოდება ხორციელდება.  შავი ზღვის ფსკერზე განთავსებული ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელით ევროპიდან აზიისკენ მაღალი ხარისხის ინტერნეტის პირდაპირი მიწოდება გახდა შესაძლებელი.

კავკასუს ონლაინმა მნიშვნელოვანი როლი დაიმკვიდრა საერთაშორისო საბითუმო სეგმენტის მიმართულებით 2010 წელს „საქართველოს რკინიგზის ტელეკომ"-ის შეძენამ კომპანიას საშუალება მისცა შესულიყო მთელ სამხრეთ კავკასიის რეგიონში: საქართველოში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში, ასევე ირანსა და ერაყში.

კავკასუს ონლაინი „საქართველოს რკინიგზის ტელეკომის“ (GRT) 100%-იანი წილის მფლობელია, რაც კავკასუს ონლაინის GRT-ის ინფრასტრუქტურაზე  სრულ ხელმისაწვდომობას განაპირობებს, რომელიც 600 კმ-იანი ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელისგან და ობიექტებთან დამაკავშირებელი სარკინიგზო მაგისტრალისგან, ასევე დამოუკიდებელი 600 კმ-იანი ოპტიკურ-ბოჭკოვანი ინფრასტრუქტურისგან შედგება. ორივე მაგისტრალი აზერბაიჯანში, სომხეთსა და თურქეთში პარტნიორ ქსელებს უკავშირდება ისევე, როგორც ფოთი (საქართველო) - ვარნას (ბულგარეთი) წყალქვეშა ოპტიკურ-ბოჭკოვან კაბელს.  შესაბამისად, კავკასუს ონლაინი არის მფლობელი სრულად რეზერვირებული სახმელეთო ოპტიკურ-ბოჭკოვანი ინფრასტრუქტურისა საქართველოს მასშტაშტაბით

თავის დროზე "კავკასუსმა" გაყიდა საცალო ქსელი, მაგრამ მის მფლობელობაშია მეტად მნიშვნელოვანი საბითუმო ინტერნეტის ინფრასტრუქტურა შავი ზღვის ფსკერზე. ეს კომპანია არა მარტო საქართველოში, არამედ რეგიონში ინტერნეტის ერთ-ერთი ყველაზე მსხვილი მომწოდებელია. თავისი ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელით ფრანკფურტისა და სოფიის ინტერნეტის მონაცემების გაცვლის ცენტრებთან უშუალო კავშირით "კავკასუს ონლაინი" უზრუნველყოფს საქართველოში მოხმარებული ინტერნეტის 2/3-ს. ამავე კაბელით მარაგდება სომხეთისა და აზერბაიჯანის საცალო ბაზრის მნიშვნელოვანი ნაწილი. არსებული მონაცემებით, კომპანია ოფშორში რეგისტრირებულ ორ კომპანიას ეკუთვნის. წილები ერთ-ერთი ამ კომპანიის ბენეფიციარმა გაასხვისა. ჩვენი ინფორმაციით, ეს არის ბიზნესმენ ხვიჩა მაქაცარიას 49%-იანი წილი, რომელიც აზერბაიჯანულმა კომპანია "ნექსოლმა" 61 მილიონად იყიდა. მარეგულირებელი "კავკასუსისგან" წილების გასხვისების შესახებ ინფორმაციას ითხოვდა, შემდეგ კი კომპანია სამჯერ დააჯარიმეს საერთო ჯამში 270 ათასი ლარით და წილების პირვანდელ მდგომარეობაში დაბრუნებაც მოსთხოვეს. დადგა საკითხი კომპანიისთვის ავტორიზაციის შეჩერების შესახებაც. "კავკასუსში" აცხადებენ, რომ კომპანიამ ჯარიმები გადაიხადა და მარეგულირებელს მეწილეების შესახებ ინფორმაციაც მიაწოდა, თუმცა კომისია წილების პირვანდელ მდგომარეობაში დაბრუნებას კვლავ ითხოვს. საქმე სტოკჰოლმის სასამართლომდე მივიდა და მხოლოდ ახლა ვიგებთ ამერიკის სახელმწიფო მდივნის ყოფილი მოადგილის განცხადებებით, რომ ამ გარიგების შესახებ თურმე ინფორმირებული ყოფილა როგორც ყოფილი პრემიერი ბახტაძე, ისე კომისიის თავმჯდომარე და უკვირს, ახლა რატომ შეიცვალა კომისიის პოზიცია.

სხვათა შორის, ამ გარიგების შესახებ ხელისუფლებასთან კულუარული მოლაპარაკება ბევრ შეკითხვას აჩენს, რომ აღარაფერი ვთქვათ იმ ძალიან მნიშვნელოვან პროექტზე, რომელზეც მეთიუ ბრაიზა ლაპარაკობს. ვგულისხმობ ციფრული ჰაბის პროექტს - ლაპარაკია ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელების ქსელის შექმნაზე, რომელიც ფრანკფურტიდან შანხაიმდე იქნება გადაჭიმული და "კავკასუს ონლაინის" 1200-კილომეტრიანი კაბელი ამ პროექტის მნიშვნელოვანი ნაწილია.

ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელი არ არის მხოლოდ ინტერნეტის წყარო, არამედ პოლიტიკური დატვირთვის მქონე ობიექტია, როგორც ინფორმაციის მაგისტრალური გამტარი. მისით დაინტერესებას რუსეთი კომპანია "ვიმპელკომის" სახით წლების წინ გამოხატავდა. ასევე კაბელის გარშემო განვითარებულ პროცესებს ყურადღებით აკვირდება ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორი აშშ.

ფაქტია, პოლიტიკურად დაინტერესებული მხარის ხელში ეს კრიტიკულად მნიშვნელოვანი კაბელი შესაძლოა საინფორმაციო ნაკადების გაკონტროლების მძლავრი მექანიზმი გახდეს. ამიტომაც ადვილი მისახვედრია, ვინ არის შეშფოთებული იმით, რომ სტრატეგიული კაბელის გარკვეული წილი იმ აზერბაიჯანული კომპანიის ხელში აღმოჩნდა, რომელიც ალიევების ოჯახთან ასოცირდება. სომხეთში ინტერნეტმიწოდების დიდი წილი ხომ ამ კაბელით ხორციელდება. შესაბამისად, არ არის გამორიცხული, ამ საკითხში დიდი გეოპოლიტიკური ინტერესები შეეჯახა ერთმანეთს და კანონში შესული ერთი ცვლილება ამ ამბავთან შედარებით რა მოსატანია.

„კავკასუს ონლაინის” ახალი აქციონერი, ასევე ერთ-ერთი უმსხვილესი საერთაშორისო ჰოლდონგის მფლობელია, ეს არის „ნექსოლ ჰოლდინგი”. რომელიც მოიცავს სხვადასხვა ინდუსტრიაში მოღვაწე კომპანიებს. ახლახანს დასრულდა ერთ-ერთი მსხვილი გარიგება უკრაინაში, ამ ჰოლდინგის მიერ მოხდა შესყიდვა უმსხვილესი უკრაინული მობილური ოპერატორის „ვოდაფონ უკრაინა”, რომლის გარიგების ღირებულებამ თითქმის ერთ მილიარდ დოლარს მიაღწია. Neqsol Holding-ი აზერბაიჯანული ენერგო და სატელეკომუნიკაციო ჰოლდინგია. მის შემადგენლობაში შედის ქვეყნის ერთ-ერთი უმსხვილესი მობილური ოპერატორის – BakCell-ის აქტივების 100%-იანი წილი. კომპანიას აზერბაიჯანში 3 მილიონზე მეტი აბონენტი ჰყავს. ბევრად დიდია Neqsol Holding-ის კიდევ ერთი სატელეკომუნიკაციო აქტივის მოცულობა, რომელიც უკრაინაში მდებარეობს. საუბარია Vodafone Ukraine-ზე, რომელსაც 20 მილიონი აბონენტი ჰყავს.

რაც შეეხება აზარბაიჯანული მხარის გეგმას,  რომელიც განაპირებობდა „კავკასუს ონლაინის” წილის შესყიდვის ინტერესს, ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე შეიძლება ითქვას, რომ ეს პროექტი თავისი მნიშვნელობით ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ტოლფასია, რომელიც ითვალისწინებს, პირდაპირ ევროპიდან საქართველოს ტერიტორიის გავლით, „კავკასუს ონლაინის” ინფრასტრუქტურის გამოყენებით, აზერბაიჯანის, კასპიის ზღვის და ყაზახეთის გავლით, ჩინეთში ინტერნეტის რეალიზაციას, ეს კი აზარბაიჯანის სახელმწიფოს სტრატეგიულ ინტერესებს შეესაბამება.

იმ ფაქტს, რომ  „კავკასუს ონლაინის“ აქციების კონტროლი აზარბაიჯანის მხარის ინტერესს წარმოადგენს, არც  “ნექსოლ ჰოლდინგი” მალავს, მათი განცხადებით აზერბაიჯანულ კომპანიას, რომელიც საერთაშრისო ბაზარზე ოპერირებს საქართველოში საკმაოდ დიდი გეგმები აქვს და ეს ციფრული აბრეშუმის გზის პროექტის განხორციელებას უკავშირდება.

200-მილიონიანი პროექტი, რომლის ნაწილიც არის საქართველო, გულისხმობს ევროპიდან საქართველოს გავლით ისტორიული აბრეშუმის გზის პროექტის აღდგენას, ოღონდ ციფრული მიმართულებით. ნექსოლ ჰოლდინგში ამბობენ, რომ აღნიშული პროექტის საქმის კურსში იყო საქართველოს წინა პრემიერმინისტრი და ინფორმაცია წესით ახალ ხელისუფლებასაც უნდა ჰქონდეს.

ასე, რომ ერთი შეხედვით საკითხი, რომელიც მხოლოდ საქართველოს შიდა ბიზნესს სექტორს ეხება, გეოპოლიტიკურ ხასიათს იძენს და აშკარაა, რომ „კავკასუს ონლაინის“  აქციების ყიდვა-გაყიდვა არ არის მხოლოდ ბიზნესს ოპერაცია, ეს რეგიონში გეოპოლიტიკური უპირატესობის მოპოვების და საქართველოს სახელმწიფოს ინტერესების შელახვის მცდელობადაც შეგვიძლია განვიხილოთ.

 

 

 

ანალიტიკა
«The Guardian»: „ პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“

„სწორედ იმ დროს, როცა მსოფლიოს უაღრესად ჭირდება ბრძენი უხუცესები, პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“ - ასეთი სათაური აქვს ბრიტანულ გაზეთ „გარდიანში“ (The Guardian) გამოქვეყნებულ სტატიას, რომლის ავტორია დევიდ ვან რეიბრუკი, ნობელის პრემიის ლაურეატი ფილოსოფიაში ნიდერლანდებიდან.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

მოდით ერთ დელიკატურ საკითხზე მსჯელობას შევეცადოთ: ვისაუბროთ ასაკზე ისე, რომ ეიჯიზმში - ასაკობრივ დისკრიმინაციაში - არ გადავვარდეთ.

არასოდეს არ მომხდარა ისეთი პრეცედენტი პლანეტის თანამედროვე ისტორიაში, როგორიც დღეს არის: მსოფლიოში მშვიდობის ბედი ისეთი ადამიანების ხელშია, რომლებიც საკმაოდ ხანდაზმულები არიან. ვლადიმერ პუტინს და სი ძინპინს 72 წელი შეუსრულდათ, ნარენდრა მოდი - 74 წლისაა, ბენიამინ ნეთანიაჰუ - 75-ის, დონალდ ტრამპი - 79-ის, ალი ჰამენეი - 86-ის.

რასაკვირველია, მედიცინის განვითარების წყალობით, ადამიანები სულ უფრო მეტ ხანს ცოხლობენ და შეუძლიათ აქტიური ცხოვრებით იცხოვრონ, მაგრამ ამის მიუხედავად, დრეს ცვენ მოწმენი ვართ იმ პოლიტიკური ლიდერების რაოდენობის ზრდისა, რომლებიც ასაკის კვალობაზე სულ უფრო ამკაცრებენ საკუთარ ხელისუფლებას, ხშირად თავიანთი ახალგაზრდა კოლეგების ხარჯზე.

გასულ კვირაში ჰააგაში ნატოს ყოველწლიურ სამიტზე ალიანსის ლიდერები, ემანუელ მაკრონის და მეტე ფრედერიქსონის (ორივე 47-47 წლისაა), ჯორჯა მელონის (48 წლის), პედრო სანჩესის (53 წლის) ჩათვლით, იძულებულნი იყვნენ დათანხმებულიყვნენ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას სამხედრო ბიუჯეტის გაზრდის შესახებ. ნატოს წევრი ქვეყნების მეთაურების საშუალო ასაკი 60 წელს შეადგენს: გერმანიის კანცლერი 69-ისაა, ხოლო თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ ერდოღანი - 71 წლის.

ყველა დაეთანხმა სამხედრო ასიგნებათა 5%-იან ზრდას, თუმცა აშკარაა, რომ ეს ციფრო თვითნებურად არის დადგენილი - მისი განხილვა სერიოზული დებატებით არ მომხდარა არც ნატოში და არც წევრი ქვეყნების შიგნით. ამ დროს უფრო მეტად სამხედრო-პოლიტიკური რეალობას კი არ მიექცა ყურადღება, არამედ ჭირვეული ამერიკელი პატრიარქის პატივისცემას და მის აკვიატებულ მოთხოვნას. ნატოს გენერალური მდივანი მარკ რიუტე, რომელიც მხოლოდ 58 წლისაა, ისე შორს წავიდა აშშ-ის პრეზიდენტისადმი მოწიწებაში, რომ დონალდს „მამიკოთი“ (Daddy) მიმართა. ეს დიპლომატია არ არის. ეს მორჩილებაა.

თაობათა კონფლიქტი სხვა არენებზეც ხდება: უკრაინის 47 წლის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი უპირისპირდება მასზე ბევრად უფროსი ასაკის კოლეგას - რუსეთის 72 წლის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს. იმავე ასაკის მქონე სი ძინპინი მტრული თვალით უყურებს ტაივანის  პრეზიდენტს, რომელიც კომუნისტ ბელადზე 7 წლით უმცროსია. ბენიამინ ნეთანიაჰუ, რომლის წლოვანება საუკუნის სამ მეოთხედს შეადგენს, აუღელვებლად უყურებს ღაზას სექტორის განადგურებას, რომლის მოსახლეობის საშუალო ასაკი 18-20 წელია. ირანში 86 წლის ლიდერი მართავს ქვეყნის 80-მილიონიან მოსახლეობას, რომელთა საშუალო ასაკი 32 წელია. კამერუნელი 92 წლის პრეზიდენტი პოლ ბია 1982 წლიდან იმყოფება იმ ქვეყნის სათავეში, რომლის მცხოვრებლების საშუალო ასაკს 18 წელი შეადგენს, ხოლო სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა - 62 წელს.

რასაკვირველია, ჩვენ არ ვდგავართ გერონტოკრატიული შეთქმულების წინაშე. ჯერ-ჯერობით არც მოხუცი მოქმედი ლიდერების კლუბი არ არსებობს, რომლებიც მსოფლიოს ბატონობას სიცოცხლის ბოლომდე ესწრაფვიან... მაგრამ არის რაღაც შემაშფოთებელი იმაში, რომ  მშვიდობა ინგრევა სწორედ იმ ადამიანების მიერ, რომელთა ცხოვრება მეორე მსოფლიო ომის შემდომი არქიტექტურით განისაზღვრა. ალი ჰამენეი 6 წლისა იყო, როცა ჯერ გერმანიამ, შემდეგ კი იაპონიამ ხელი უსიტყვო კაპიტულაციას მოაწერეს.

დონალდ ტრამპი 1946 წელს დაიბადა, როცა გაერომ თავისი პირველი გენერალური ასამბლეის სხდომა ჩაატარა. ბენიამინ ნეთანიაჰუ  დაიბადა ისრაელის სახელმწიფოს შექმნიდან ერთი წლის შემდეგ. ნარენდრა მოდი დაიბადა 1950 წელს, როცა ინდოეთი საპარლამენტო რესპუბლიკად გამოცხადდა და ქვეყნის კონსტიტუცია მიიღეს. ვლადიმერ პუტინი ქვეყანას 1952 წლის ოქტომბერში მოევლინა, იოსებ სტალინის სიკვდილამდე რამდენიმე თვით ადრე. ამხანაგი სი ძინპინი - 1953 წლის ივნისში დაიბადა, სტალინის სიკვდილის შემდეგ. რეჯეფ ერდოღანი გაჩნდა 1954 წელს, თურქეთის ნატოში შესვლიდან ორი წლის შემდეგ. ყველა ჩამოთვლილი პირები ომისშემდგომი ეპოქის ბავშვები არიან და ახლა, როცა თავიანთი სიცოცხლის მიჯნას უახლოვდებიან, ისინი, როგორც ჩანს, მზად არიან იმ მსოფლიოს დასანგრევად, რომლებშიც თვითონ დაიბადნენ. ასთი მოქმედება შურისძიებას ჰგავს.

დიახ, საერთაშორისო წესრიგი, რომელიც თეორიულად გარკვეულ წესებს ემყარებოდა, პრაქტიკაში ყოველთვის არეულ-დარეული იყო, ვიდრე ეს ქაღალდზე ჩანდა. მაგრამ, ნებისმიერ შემთხვევაში რაღაც იდეალი არსებობდა, რომლის მიღწევას ყველა თავისებურად ცდილობდა. არსებობდა საერთო მორალური პრინციპები - დიახ, მყიფე, მაგრამ გულწრფელი, რომელიც იმ რწმენას ემყარებოდა, რომლის მიხედვით, კაცობრიობას აღარ უნდა გაემეორებინა მე-20 საუკუნის პირველი ნახევრის მხეცობები და რომ უმჯობესია უთანხმოებები დიალოგისა და დიპლომატიის მეშვეობით მოგვარდეს. დღეს ეს რწმენები აორთქლდა, გაქრა და უმეტესად იმ ადამიანთა გონებასა და სულში, რომლებისთვისაც ყველაზე ძვირფასი უნდა ყოფილიყო და რომელებიც სიკეთის რწმენას ყველაზე მეტად უნდა გაფრთხილებოდნენ.

დღეს უპრეცედენტო მომენტია. წინა მსოფლიო მართლწესრიგის არქიტექტორები - ადოლფ ჰიტლერი, ბენიტო მუსოლინი, იოსებ სტალინი და მაო ძედუნი სულ რაღაც 30-40 წლისანი იყვნენ, როცა ხელისუფლებაში მოვიდნენ. ახალმა თაობამ ახალი მსოფლიო ააშენა, მაგრამ წინა მართლწესრიგის შედეგებს შეეჯახნენ. დრეს ახალი მსოფლიოც ინგრევა იმ ძველი თაობის ადამიანების მიერ, რომლებიც ვერ იცოცხლებენ იმ დრომდე, რათა დაინახონ, როგორი ნანგრევები დარჩება მათი მოქმედებით.

ჩვენ შეიძლებოდა გვქონოდა იმის იმედი, რომ თაობა, რომელსაც ბედმა გაუღიმა და სიცოცხლის ხანგრძლივობა გაუგრძელდა, თავიანთი სიკვდილის შემდეგ სიკეთის, პტივისცემის და გლობალური პოზიტიური ხელმძღვანელობის მემკვიდრეობას დატოვებდა. ამის ნაცვლად ჩვენ მოწმენი ვართ ბოლო ათწლეულებში მომხდარი ყველაზე უარესი რეპრესიების, ძალადობის, გენოციდების, ეკოციდების და საერთაშორისო სამართლის მიმართ უპატივცემლო დამოკიდებულებისა, რომლებსაც ყველაზე მეტად ულმობელი 70-80 წლის მოხუცები სჩადიან და რომლებიც, როგორც ჩანს, უფრო მეტად იმით არიან დაინტერესებული, რომ თავი აარიდონ სამართლებრივ პასუხისმგებლობას, ვიდრე მშვიდობის შენარჩუნებაზე იზრუნონ.

მაგრამ ასე არ უნდა იყოს.

როცა ნელსონ მანდელამ 1999 წელს სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტის პოსტი დატოვა, მან ჩამოაყალიბა ორგანიზაცია „უხუცესები“, რომელიც ყოფილ მსოფლიო ლიდერებს აერთიანებდა. ისინი მუშაობდნენ მშვიდობის, სამართლიანობისა და ადამიანის უფლებების მხარდასაჭერად. დღეს, მოქმედებენ რა კონსენსუსის ტრადიციებით და წინა თაობების პოლიტიკოსთა საუკეთესო გამოცდილებით, „უხუცესების“ წევრები ითვლებიან იმის მაგალითად, თუ როგორ შეუძლიათ ასაკოვან ადამიანებს კაცობრიობას მოუტანონ მეტი სინათლე, გამოხატონ თანაზიარობა, იმოქმედონ სინდისით და არა მარტო გავლენითა და ძალით.

პრობლემა მოხუცებულობაში არ არის. პრობლემა იმაშია, თუ როგორი მიზნის მიღწევა სურთ მისი სარგებლობით და რას აძლევენ უპირატესობას. მსოფლიოს არ სურს ისეთი ახალი მოხუცი ძალოვანი პირები, რომლებსაც მმართველის საჭისა და ტახტის დატოვება არ სურთ. მსოფლიოსათვის უკეტესია ის მოხუცი ლიდერები, ის უხუცესები, რომლებიც მზად არიან კომპრომისებისათვის და ადამიანთა ენერგიის სასიკეთოდ წარმართვისათვის. ისინი, ვინც მემკვიდრეობაზე ფიქრობენ არა როგორც პირად დიდებაზე, არამედ როგორც მშვიდობაზე, რომელსაც ისინი თავიათი სიცოცხლის შემდეგ დატოვებენ. ჩვენს დროში გვჭირდება არა ბატონობა, არამედ სიბრძნის გამოვლენა. და ეს, საბოლოო ჯამში, არის ის, რაც მმართველს ლიდერისაგან განასხვავებს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.