USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
КГБ - ქრონოლოგია და შემადგენლობა
თარიღი:  1173
საბჭოთა რეჟიმი საქართველოში არცთუ ისე დიდი ხნის წინათ, მეოცე საუკუნის მიწურულს დასრულდა. ქვეყანაში სოციალიზმის ეპოქა დასრულდა და ქვეყანა კაპიტალისტურ გზას დაადგა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ჯერ ვერ გამოსულა საბჭოური ჩრდილიდან, რასაც რუსეთთან და პოსტსაბჭოთა ქვეყნებთან მეზობლობა კიდევ უფრო აფერხებს. საბჭოთა კავშირი XX საუკუნის უდიდესი იმპერია და ყველაზე მძლავრი სოციალისტური სახელმწიფო იყო, რაც კი ოდესმე არსებულა.
მეორე მსოფლიო ომის წარმატებით დასრულებამ სტალინისა და “წითლების” გავლენა მნიშვნელოვნად გაზარდა ევროპაზე, თუმცა “დიდი ბელადის” შემდეგ ქვეყანა დროთა განმავლობაში სუსტდებოდა და აღსასრული მეოცე საუკუნის ბოლოს ჰპოვა. მისი ნანგრევებიდან 15 რესპუბლიკა წამოიმართა, მათ შორის საქართველოც. საბჭოთა კავშირის ერთიანობის, ძლიერებისა და უსაფრთხოების ერთ-ერთი წამყვანი ძალა ყველასთვის კარგად ნაცნობი КГБ იყო.

КГБ ანუ Комите́т госуда́рственной безопа́сности СССР (სახელმწიფო უსაფრთხოების კომიტეტი) სახელმწიფო მართვის საკავშირო-რესპუბლიკური ორგანო სახელმწიფო უსაფრთხოების უზრუნველყოფის სფეროში. КГБ 1954 წლის 13 მარტს დაარსდა და წარმოადგენდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს(МВД СССР) რეფორმირების(სამმართველოებად, სამსახურებად და სხვადასხვა განყოფილებებად) შედეგად წარმოქმნილ ორგანოს. მის სისტემაში შედიოდა სახელმწიფო უსაფრთხოება, სასაზღვრო ძალები და სამთავრობო კავშირგაბმულობის ჯარები, სამხედრო დაზვერვის სამსახურის ორგანოები, სასწავლო დაწესებულებები და სამეცნიერო-კვლევითი ორგანოები.

 КГБ-ს შტაბი, ლუბიანკა

1991 წლის 20 მარტს მიიღო სსრკ-ს ცენტრალური სახელმწიფო მართვის ორგანოს სტატუსი, რომელსაც ხელმძღვანელობდა სსრკ-ს მინისტრთა საბჭო. სახელმწიფო უსაფრთხოების კომიტეტის საქმიანობის მთავარ მარეგულირებელ დოკუმენტად 1959 წლის 9 აპრილს საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის(Центральный Комитет КПСС) პრეზიდიუმის მიერ მიღებული და იმავე დღეს სსრკ-ს მინისტრთა საბჭოს დამტკიცებული დებულება ითვლებოდა, რომელიც ძალაში იყო 1991 წლის 16 მაისამდე.

მოსკოვის კრემლი

КГБ-ს დევიზი იყო «Верность партии, Верность Родине» - “ერთგულება პარტიისადმი, ერთგულება სამშობლოსადმი”. სახელმწიფო უსაფრთხობების კომიტეტის დაშლის შემდეგ მისი სახელწოდება ზოგადად ხშირად გამოიყენება რუსეთის ფედერაციის სპეცსამსახურებთან მიმართებაში.
КГБ-ს ხელმძღვანელები:
• ივან სეროვი(1954-1958)
• ალექსანდრე შელეპინი(1958-1961)
• ვლადიმირ სემიჩასტი(1961-1967)
• იური ანდროპოვი(1967-1982)
• ვიტალი ფიოდორჩუკი(1982)
• ვიქტორ ჩებრიკოვი(1982-1988)
• ვლადიმირ კრუჩკოვი(1988-1991)
• ვადიმ ბაკატინი(1991)

იური ანდროპოვი

სახელმწიფო უსაფრთხოების კომიტეტის სამმართველოები
КГБ СССР-ს პირველი მთავარი სამმართველო
• შინაგანი დაზვერვა
КГБ СССР-ს მეორე მთავარი სამმართველო
• შინაგანი უსაფრთხოება და კონტრდაზვერვა
КГБ СССР-ს მესამე მთავარი სამმართველო
• სპეციალური განყოფილება (ОО, Особый отдел) – მთავარი სამმართველო(1954-1960, 1982-1991), მესამე სამმართველო(1960-1982) – სამხედრო კონტრდაზვერვა

ივან სეროვი

КГБ СССР-ს მეოთხე სამმართველო
• 1954-1960 – ანტისაბჭოურ ელემენტებთან ბრძოლა
• 1981-1991 – სატრანსპორტო უსაფრთხოება
КГБ СССР-ს მეხუთე სამმართველო
• 1954-1960 – ეკონომიკური უსაფრთხოება
• 1967-1989 – ანტისაბჭოურ ელემენტებთან ბრძოლა, ეკლესიასთან, სექტებთან და ა.შ.(იდეოლოგიური მართვა)
КГБ СССР-ს მეექვსე სამმართველო
• 1954-1960 – სატრანსპორტო უსაფრთხოება
• 1982-1991 – ეკონომიკური კონტრდაზვერვა და აზრობრივი უსაფრთხოება
КГБ СССР-ს მეშვიდე სამმართველო
• ოპერატიულ-საგამომძიებლო სამსახური
КГБ СССР-ს მერვე მთავარი სამმართველო
• დამშიფრავი და გამშიფრავი, კავშირის უზრუნველყოფა, სპეციალური(დამშიფრავი) განყოფილება ОГПУ

КГБ СССР-ს მეცხრე სამმართველო
• 1954-1960 – პარტიის ხელმძღვანელებისა და მთავრობის დაცვა
КГБ СССР-ს მეათე სამმართველო
• 1954-1960 – მოსკოვის კრემლის კომენდანტთა მართვა
КГБ СССР-ს მეთოთხმეტე სამმართველო
• მედიცინა/ჯანდაცვა
КГБ СССР-ს მეთხუთმეტე სამმართველო
• 1969-1974 - ?
• 1974-1991 – დაცვითი ობიექტების საქმიანობა
КГБ СССР-ს მეთექვსმეტე სამმართველო
• 1973-1991 – ელექტრონული დაზვერვა, რადიო ტალღების დაჭერა, გაშიფრვა
სამმართველო «З»
• 1989-1991 – კონსტიტუციური წყობის დაცვა. “იდეოლოგიური მართვის” მემკვიდრე ორგანო
სასაზღვრო ძალების მთავარი სამმართველო
• 1954-1991 – სახელმწიფო საზღვრის დაცვა
ოპერატიულ-ტექნიკური სამმართველო
• ОТУ

სამხედრო ობიექტთა შენების სამმართველო
საერთო კავშირების სამმართველო
• ЦОС (1990-1991) – ამოცანათა გადაწყვეტა “მასობრივი ინფორმაციების, საყოველთაო ორგანიზაციებისა და სამუშაო კოლექტივთა” საქმეში.
მმართველობა და სამსახური პირველ მთავარ სამმართველოში
• «К» - კონტრდაზვერვა
• «С» - არალეგალური დაზვერვა
• «Т» - სამეცნიერო-ტექნოლოგიური დაზვერვა
• «РТ» - ოპერაციები საბჭოთა კავშირის ტერიტორიაზე
• «ОТ» - ოპერატიულ ტექნიკური
• «И» - კომპიუტერული სამსახური
• სადაზვერვო ინფორმაციების ანალიზი და შეფასება(Управление разведывательной информации)

• «А» - საიდუმლო ოპერაციები, დეზინფორმაცია
• «Р» - რადიოხაზები
• ელექტრონული დაზვერვა – რადიო ტალღების დაჭერა
КГБ СССР-ს განყოფილებები
• სამთავრობო კავშირგაბმულობა
• საგამომძიებლო განყოფილება
• მე-6 განყოფილება – ცენზურა
• მე-12 განყოფილება – მოსმენა
• КГБ-ს უმაღლესი სკოლა
ფორმირება
• სპეციალური დანიშნულების რაზმი «Гром» КГБ СССР / Группа «А» КГБ СССР ჯგუფი «Альфа»(1974-1991
• რაზმი СпН «Вымпел» КГБ СССР / Группа «В»(1981-1991)
• სამი დივიზია ВДВ და მოტომსროლელთა ბრიგადა(იანვარი 1991 – 26 ოქტომბერი 1991)

 КГБ  ოფიცერი ვლადიმერ პუტინი 

რაოდენობა
ყოფილი КГБ-ს მოსამსახურის ვ. ბაკატინის მონაცემებით, 1991 წელს კომიტეტში ირიცხებოდა:
• 220 000 – სასაზღვრო ძალები
• 50 000 – სამთავრობო კავშირგაბმულობის ჯარები
• 23 767 - 3 დივიზია საჰაერო-სადესანტო ბრიგადა და მოტომსროლელთა ბრიგადა
• დაახლ. 1000 - СпН КГБ სპეც. დანიშნულების რაზმი
როგორც ბაკატინი ამბობდა, 180 000 КГБ-ს მოსამსახურე – ოფიცერი იყო. 90 000 მათგანი რესპუბლიკურ КГБ-ში მსახურობდა. ოპერატიული შემადგენლობა 80 000-მდე ადამიანს ითვლიდა.
 

ალექსი II

КГБ СССР-ს სააგენტო სამსახურში 260 000-მდე ადამიანი იდგა, თუმცა ოპერატიული სამსახურის რიგებში ოფიციალურად 10 008 ადამიანი ითვლებოდა. სააგენტოს აპარატი შედგებოდა როგორც საბჭოთა მოქალაქეებისგან, ასევე უცხოელებისგან.
КГБ-ს სამსახურში მრავალი ცნობილი ადამიანი მსახურობდა, მათ შორის ინგლისელი არისტოკრატებიც კი იყვნენ, მაგალითად განთქმული ეკონომისტი მორის დობი, ენტონი ბლანტი და ა.შ. ჟურნალისტი კეტი სელა, რომელიც რუსი მაღალჩინოსნების ადრეულ კარიერას იკვლევდა, წერს, რომ ვლადიმირ პუტინი КГБ-ში 15 წლის განმავლობაში მუშაობდა, მსახურობდა აღმოსავლეთ გერმანიაში და კრებდა აგენტებს დასავლეთში გასაგზავნად.
 

ოლეგ კალუგინი

ამ ხანგრძლივი დროის განმავლობაში მან მხოლოდ პოდპოლკოვნიკის წოდებას მიაღწია და 1990 წლისთვის რუსეთში დაბრუნდა, სადაც მისი კარიერა სწრაფად განვითარდა და 1998 წელს მოულოდნელად ФСБ-ს(Федеральной службы безопасности – უსაფრთხოების ფედერალური სამსახური) თავჯდომარე გახდა. “შემდეგ ბორის ელცინმა იგი პრემიერ-მინისტრად დანიშნა, მერე რა მოხდა თქვენც იცით” – წერს კეტი სელა. ცნობილი ოლეგ კალუგინიც ასევე КГБ-ში მსახურობდა და გენერალ-მაიორის რანგამდე ჰქონდა მიღწეული. თვითონ რუსები წერენ თავიანთი პატრიარქის – ალექსი II-ს ყოფილ КГБ-ს აგენტობაზე(დაშიფრული სახელით აგენტი “დროზდოვი”)სახელმწიფო უსაფრთხოების კომიტეტის არქივების გადაქექვის შემდეგ მკვლევარებმა მრავალი საეკლესიო პირის КГБ-თან თანამშრომლობის დამამტკიცებელი ფაქტი მოიპოვეს.

КГБ-ს გენერალი ვლადიმირ მედვედევი

ისინი დაშიფრული სახელებით მსახურობდნენ აგენტებად: “ადამანტი”, “სვიატოსლავი”, “მიხაილოვი”, “თოფაზი”, “აბატი”, “ნესტეროვიჩი” და ა.შ.

ნიკა ხოფერია
ანალიტიკა
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.