USD 2.7252
EUR 3.1599
RUB 3.4691
თბილისი
ზურა დათუაშვილი - საინტერესო სუბიექტი იყო კალინინი. არსენობამდე ბევრი უკლდა, მაგრამ ქეიფი ნამდვილად უყვარდა და გზებზე სუფრის გადაფენა
თარიღი:  1455

ისტორიკოსი და ჟურნალისტი ზურა დათუაშვილი თავის ფესიბუკის გვერდზე  ლენინის (სსრკ-ის სახალხო კომისართა
საბჭოს თავმჯდომარე) და კალინინის (სსრკ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარე) ერთობლივ სურათს აქვეყნებს და საინტერესო ისტორიებს იხსენებს კალინინის მონაწილეობით.

" ეს ფოტო რამდენჯერმე შემხვდა სოციალურ ქსელში და იმდენჯერვე ატყდა კამათი, ფეიკია თუ რეალური კადრი. კომენტატორები ვერც იმაზე თანხმდებიან, ვინაა გამოსახული პროლეტარიატის უსაფლავო ვოჟდის გვერდით - ლევ ტროცკი თუ მიხეილ კალინინი.

თავს ვერ დავდებ, ნამდვილად არ ვიცი, ნაყალბევია სურათი თუ რეალური, მაგრამ თუ სინამდვილეს ასახავს, უფრო კალინინის ვერსიისკენ ვიხრები. ტროცკი ლენინზე ბევრად ახალგაზრდა იყო და რევოლუციის წინა პერიოდში კუპრივით შავი თმა-წვერი ჰქონდა.
არის კიდევ ერთი არგუმენტი ამ მოსაზრების სასარგებლოდ - გარმონი.
ცნობილი ფაქტია - კალინინი გართობის, სიძვის დიაცთა და კაი სმა-ჭამის მოყვარული კაცი იყო. ბოლშევიკურ ელიტაში იცოდნენ მისი ჰედონისტური სისუსტენი. ერთი-ორჯერ სტალინი გაუბრაზდა კიდეც, მაგრამ საკავშირო მამასახლისი იმდენად მონური მორჩილებით ელაქუცებოდა ხალხთა მეორე მამიკოს, იმანაც ხელი ჩაიქნია - ჯანდაბას შენი თავი, თუნდაც ქვა გიხლიაო.
ამ დღეებში ცნობილი სახალხო მასწავლებლის, ვარლამ ძიძიგურის მოგონებები წავიკითხე, რომელშიც საინტერესო ფაქტია აღწერილი კალინინის საქართველოში ყოფნის შესახებ.
1925 წლის მარტის პირველ რიცხვებში თბილისში საკავშირო ცაკ-ის სესია ჩატარდა, რომელსაც მოსკოვიდან სპეციალურად ჩამოსული კალინინი უძღვებოდა. ამ პერიოდს დაემთხვა ინცინდენტი ხონის რაიონის სოფელ მათხოჯში, სადაც ადგილობრივი კომკავშირლების დანაშაულებრივი გულგრილობის გამო მთლიანად გადაიბუგა სოფლის მოსახლეობის მონაწილეობით აგებული სახალხო სახლი. ვ. ძიძიგური ს. ორჯონიკიძის დახმარებით ეწვია ცაკ-ის თავმჯდომარეს და სთხოვა, რომ მოენახულებინა დამწვარი ობიექტი. მისდა გასაკვირად, კალინინი მყისვე დათანხმდა, მომდევნო დღეს დაახლოებით ასკაციანი ამალით ჩავიდა ქუთაისში, იქ ღამე გაათია და მეორე დილით მათხოჯში გაემგზავრა დიდი ავტოკოლონით. მას თან ახლდა ფილიპე მახარაძე და საქართველოს კომპარტიის მაღალი თანამდებობის ჯერ კიდევ მოსიარულე გვამები, რომლებიც ათიოდე წლის შემდეგ უძრავი გვამების კატეგორიაში გადაამისამართა სტალინმა.
მაღალი სტუმრის დასახვედრად, ბუნებრივია, სათანადოდ გაისარჯნენ მასპინძლები. მათხოჯის მეზობელი სოფლებიდან საგანგებოდ გამოიყვანეს მოსახლეობა და საზეიმო შეხვედრა მოუწყვეს დელეგაციას. კალინინმა დაათვალიერა გადამწვარი სახალხო სახლი, მსუბუქად გაჯორა მასპინძლები - აშენება კი შეგძლებიათ, მაგრამ მოვლა არაო და მერე ანუგეშა - ხელები არ ჩამოუშვათ, სასწრაფოდ აღადგინეთ, საქართველოს მთავრობა დაგეხმარებათ და არც მე მოგაკლებთ მოსკოვიდან ყურადღებასო.
მერე გაიმართა დიდი მიტინგი პარტიული ხრიგინის ტრადიციული ელემენტებით და ბოლოს ყველაფერი დაგვირგვინდა სამასკაციანი, მასშტაბური ბანკეტით რამდენიმე ადგილობრივი მცხოვრების ოჯახში. მთავარი სუფრა თვითონ ვ. ძიძიგურის სახლში გაიშალა, რომელსაც პირადი თანდასწრებით პატივი დასდეს პარტიისა და მთავრობის მაღალჩინოსნებმა.
ვ. ძიძიგური დეტალურად აღწერს მათხოჯში კალინინის ყოფნის ყველა ეპიზოდს, მათ შორის - სუფრასაც. კარგად რომ გამოძღა და სასმელიც გვარიანად ყლურწა, საკავშირო მამასახლისი გრიალის ხასიათზე დადგა და მასპინძლებს “გარმოშკა” მოთხოვა. ჯერ თვითონ იცეკვა, მერე სოფლელებიც აიყოლია და დილის ექვს საათამდე მუხლი არ ჩაუხრია. უკვე თენდებოდა, მოსასვენებლად რომ გადაიყვანეს ვ. ძიძიგურის ბიძის მეზობლად მდგარ სახლში.
დილით გაღვიძებულმა ვარლამმა სტუმარი რომ მოიკითხა, უთხრეს, - ბიძაშენის სამზადშია და ბიცოლაშენს ელაპარაკებაო. მასპინძელს გაუკვირდა, ბიცოლაჩემმა ორი სიტყვა არ იცის რუსულად და როგორ აგებინებსო. სამზადში შესულს თვალწინ ასეთი სცენა გადაეშალა - სამზადში, შუაცეცხლთან, ჯორკოზე იჯდა კალინინი და მისჩერებოდა, როგორ ამოჰყავდა მოხუც დიასახლისს ყველი. მასპინძელი ხელების მოშველიებით ცდილობდა აეხსნა სტუმრისთვის ტექნოლოგიური ნიუანსები.
- “ცუნცულა გინდა”? - ჰკითხა ბიცოლამ კალინინს, თან თოთო ყველის ნაწყვეტი ამოუღო ქოთნიდან და მისცა. კალინინმა გამოართვა, პირში ჩაიდვა და “უჰ-უჰ”-ს ძახილით ჭამდა. ბიცოლამ იფიქრა, მოეწონაო:
- კიდევ გინდა ცუნცულა, ჰა!
- ბიცოლა, ეს პრეზიდენტია! - ვუთხარი მე.
- რაა, შვილო, ეზიდენტი?
- მეფის მაგიერი!
- იჰ, მეფეს რა უნდა ჩემს “კუხნაში”?
როცა კალინინს ვარლამმა ბიცოლამისთან საუბრის შინაარსი გადაუთარგმნა, ბევრი იცინა.
რაკი საკავშირო მამასახლისის ქუთაისურ-ხონურ ვოიაჟს დაწვრილებით შევეხე, ბარემ ორ სასეირო ეპიზოდსაც გავიხსენებ ვ. ძიძიგურის წიგნიდან.
ქუთაისში კალინინს ერთმა გლეხმა თხოვნა მიართვა, - სასოფლო საბჭოს თავმჯდომარემ ცხრა დღე ჩამსვა “ნაობახში” და უბრძანე, ჩამომეხსნასო. - რა დააშავეო, ჰკითხა ცაკ-ის თავმჯდომარემ. - არაფერი, იმისთვის დამსაჯა, რომ ღმერთი მწამსო. - ახალთაობის ხალხს ხომ არ ებრძვიო, ისევ ჩაეკითხა კალინინი. - არა, ეგენი კაი საქმეს აკეთებენო. საკავშირო მამასახლისს პასუხი მოეწონა და ქუთაისის აღმასკომის თავმჯდომარეს “უბრძანა”, - სასოფლო საბჭოს თავმჯდომარე 18 დღით ჩააყუდეთო.
როცა სტუმარს ქალაქი დაათვალიერებინეს, მასპინძლებმა თავის მოსაწონებლად საგანგებოდ აჩვენეს ცენტრალურ მოედანზე ახალდანგრეული “სობორო”. ვ. ძიძიგურის გადმოცემით, რომელიც ამ დროს იქვე იმყოფებოდა, კალინინს მაინცდამაინც არ მოსწონებია ნანახი და ქუთაისის მაზრის აღმასკომის თავმჯდომარისთვის ირონიულად უკითხავს - მეტი არაფერი გქონდათ გასაკეთებელიო?
საინტერესო სუბიექტი იყო კალინინი. არსენობამდე ბევრი უკლდა, მაგრამ ქეიფი ნამდვილად უყვარდა და გზებზე სუფრის გადაფენა…"
მიყევით ბმულს - ზურა დათუაშვილი
ანალიტიკა
«Financial Times» (დიდი ბრიტანეთი): „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“

ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).

გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:

 „ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა,  ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.

ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.

„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.

ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.

„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.

„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.

პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.