USD 2.6859
EUR 2.8804
RUB 2.9145
Tbilisi
ვლადიმერ ხავკინი, მკურნალი "ღვთაება", რომელმაც კაცობრიობა ქოლერისა და შავი ჭირისგან იხსნა
Date:  2446

სიტყვები -“ჭირი” და “ქოლერა” ხალხის უმრავლესობაში შიშისგან ძრწოლას იწვევს.  მათ წყევლადაც კი იყენებენ. თუმცა, საბედნიეროდ, არსებობდა სუპერგმირი, რომელმაც შეძლო დაემარცხებინა კაცობრიობისთვის მოვლენილი ეს უბედურება. ეს იყო ებრაული ფესვების მქონე უკრაინელი, ოდესის მოქალაქე ვლადიმერ ხავკინი, რომელმაც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლე გადაარჩინა. 

ინდოეთში მას მიენიჭა “მაჰათმას” წოდება, რაც ნიშნავს “ერის მამას”.  ბომბეის ბაქტერიოლოგიურმა ინსტიტუტმა, სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში ჭირისა და ქოლერის კვლევის ყველაზე დიდ ცენტრს მისი სახელი მიანიჭა, დედოფალმა ვიქტორიამ თავად წარადგინა მორდეჰაი ვოლფ ჰავკინი ინდოეთის იმპერიის რაინდის ორდენის კავალრად. მისი ხსოვნის კორომი დარგეს ისრაელში,  თუმცა მშობლიურ ქალაქში, ბერდიანსკში, ხავკინის სახელობის მხოლოდ ერთი მცირე მუზეუმი არსებობს.

გასაკვირი არ არის, რომ მწერალმა ანტონ ჩეხოვმა დოქტორ ხავკინის შესახებ თქვა ”ეს არის ყველაზე უცნობი ადამიანი, დიდი ქველმოქმედი, რომელსაც ტაშს უკრავს მთელი ევროპა, მაგრამ სახლში იგი უცნობია”.

ხავკინმა გიმნაზია 1879 წელს დაამთავრა. სტუდენტობის პერიოდში ის მეოცნებე იდეალისტ-რევოლუციონერების ჯგუფს დაუახლოვდა, რომლებიც თავიანთი იდეების გამო ტერორისტულ აქტებსაც არ ერიდებოდნენ. სწორედ ამიტომ, ხავკინი პოლიციის დაკვირვების ქვეშ მოექცა. უნივერსიტეტის ხელმძღვანელობის წინააღმდეგ გამართული აქციების გამო, ის სასწავლებლიდან გარიცხეს, თუმცა 1884 წელს საკანდიდატო დისერტაციის დაცვის საშუალება მაინც მისცეს. მიუხედავად ამისა, მას სამეცნიერო საქმიანობის გაგრძელება ოდესაში აღარ შეეძლო, რადგან არასაიმედო პირად იყო მიჩნეული. როგორც ებრაელს, სამეცნიერო მოღვაწეობის უფლება რუსეთშიც არ მისცეს. მართლმადიდებლობის მიღება შესთავაზეს, თუმცა ხავკინმა უარი განაცხადა და 1988 წელს, თავის მასწავლებელს, მეჩნიკოვს შვეიცარიაში გაჰყვა და ლოზანის უნივერსიტეტში დაიწყო მუშაობა. 1889 წელს მოღვაწეობა საფრანგეთში გააგრძელა და იმ დასკვნამდე მივიდა, რომ კაცობრიობას არა პოლიტიკური აქტიურობა, არამედ მეცნიერება გადაარჩენს. 

1892 წლისთვის ვლადიმერ ხავკინმა შექმნა ქოლერის საწინააღმდეგო პირველი ეფექტური ვაქცინა. 

სხვებისგან განსხვავებით, მეცნიერმა აირჩია უმოკლესი გზა, უფრო სწრაფი, ვიდრე ოცდაათი კურდღლის ორგანიზმით, თაობების შემდეგ ბაცილის გამომუშავება.

რადგან ბაცილა მრავლდება ხორცის ბულიონში, ხავკინმა ცხიმის წვეთები ჩაასხა. მიკრობები ცხიმიან ადგილს მოეჭიდნენ, გამრავლდნენ და როგორც სტალაქტიტი, ფსკერისკენ დაეკიდნენ. სანამ ამ შხამს ვირთაგვებში შეუშვებდა, მიკრობებით გაჯერებულ ფირფიტებს 60 გრადუსამდე აცხელებდა. შედეგად, პასტერიზაციამ მოკლა ბაქტერიები, მაგრამ შეინარჩუნა მათი ტოქსინი. 

ხავკინმა ვაქცინა პირველად საკუთარ თავზე გამოსცადა. ჯერ ანტისხეულები შეუშვა ორგანიზმში, შემდეგ კი, ქოლერის გამომწვევი პათოგენები, რომელიც განეიტრალდა ერთი დღის განმავლობაში. 

მეცნიერის სამშობლოში, მაშინაც კი, როდესაც ქოლერის ეპიდემია დაიწყო, უარი თქვეს ახალი ვაქცინის გამოყენებაზე. ასევე ევროპის უმეტეს ქვეყნებშიც არ ირწმუნეს ვაქცინის უსაფრთხოება. ბრიტანეთის ხელისუფლებამ გააცნობიერა, თუ როგორ კოლოსალური იყო ხავკინის აღმოჩენა გლობალური მასშტაბით. მათ ექიმს საშუალება მისცეს, ვაქცინა თავიანთ კოლონიაში – ინდოეთში გამოეცადა – ქვეყანაში, რომელიც მეცხრამეტე საუკუნის ბოლოს თითქმის მთლიანად, ქოლერით იყო პარალიზებული.

ზუსტად 125 წლის წინ, ხავკინი ჩავიდა ინდოეთში, როგორც სახელმწიფო ბაქტერიოლოგი. ახალგაზრდა მეცნიერი დაუყოვნებლივ შეუდგა საქმეს – მან მოაწყო კარვების ბანაკი და უმოკლეს დროში ააწყო ვაქცინის მასობრივი წარმოება. შემდეგ, თანაშემწეებთან, ოთხ ინდოელ ექიმთან ერთად გაემგზავრა კალკუტას მახლობლად, სოფელ კატალ-ბაგანში, სადაც დაავადებამ განსაკუთრებით იფეთქა. ამ სოფლის გლეხებმა მტრულად მიიღეს დასახმარებლად ჩასული ექიმები და იმ ადამიანებს, ვინც მეცნიერს გულშემატკივრობდა, ემუქრებოდნენ კიდეც. 

გლეხებმა მათთან სასაუბროდ მისულ ხავკინს ქვები დაუშინეს, ინდოელ ექიმებს სურდათ მენიერი ადგილიდან გაეყვანათ, თუმცა მან მოულოდნელად გაიძრო პერანგი და ვაქცინა გაიკეთა. ამან შოკში ჩააგდო გლეხები. შედეგად, სოფლის მცხოვრებთა ნახევარზე მეტმა ვაქცინაციაზე თანხმობა განაცხადა და შემდგომში, არც ერთი მათგანი ქოლერით არ დაავადებულა. ორი წლის მძიმე შრომის შემდეგ, ეპიდემიით დაზარალებულ რაიონებში სიკვდილიანობა სამი მეოთხედით შემცირდა..

მაგრამ მალე ახალი უბედურება მოვიდა: 1896 წელს, შავი ჭირის ეპიდემიამ შეუტია ბომბეის, ინდოეთის სიდიდით მეორე ქალაქს. ხავკინმა შესთავაზა მის მიერ შექმნილი შრატების გამოყენება, თუმცა იმუნოლოგის მფარველმა ილია მეჩნიკოვმა და თავად ლუი პასტერმა ეჭვი შეიტანეს მასში. მიუხედავად ამისა, შედეგი წარმოუდგენელი იყო – 93% გარანტირებულ დაცვა.

ბრიტანეთში დაიჯერეს, რომ ხავკინი ჯადოქარი იყო. მას ბრიტანეთის მოქალაქეობა უბოძეს და ლაბორატორია გაუხსნეს, სადაც ვირთხებზე ცდები უნდა ჩაეტარებინა. ხავკინი დღეში 14 საათს მუშაობდა და ვაქცინა 3 თვეში უკვე მზად იყო.

პირველი ნიმუში ხავკინმა კვლავ საკუთარ თავზე გამოსცადა, რამაც საზოგადოებაში მის მიმართ ნდობა გააჩინა და მოსახლეობამ თანხმობა განაცხადა ვაქცინაციაზე.

1915 წელს მეცნიერი ინგლისის თავდაცვის სამინისტროში მუშაობდა და პირველი მსოფლიო ომის დროს, ფრონტზე გასამგზავრებელი ჯარისკაცების ვაქცინირებას ხელმძღვანელობდა.

ხავკინი 1930 წელს, გულის შეტევით გარდაიცვალა. მან მთელი თავისი ქონება- 300 000 დოლარი და ბიბლიოთეკა ებრაულ დიასპორას უანდერძა. 

ხავკინის გარდაცვალების დღეს ინდოეთში გლოვა გამოცხადდა, ინდუსები მას დღემდე მკურნალ ღვთაებად მიიჩნევენ. 

tbilisi
"თელასი" - თბილისის ქუჩები რომელთაც 26 აპრილს დენი გაეთიშებათ

სხვადასხვა სამუშაოების ჩატარების გამო 26 აპრილს ელექტრომომარაგება დროებით შეიზღუდება

ჩუღურეთის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 17:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარ  მეფის  გამზირის, აღმაშენებლის გამზირის (ნაწილობრივ),  რკინიგზის  სადგურის  მიმდებარე  ტერიტორიის, ხუდადოვის,  ჩხიკვაძის,   მესხის,  არგვეთის, ტყეშელაშვილის, მანგლისის, ზაქარაიას, მანჯგალაძის, ქურდიანის, ჩერნიშევსკის, ჯავახიშვილის, არჩილ და გია ქურდიანების, ჩიქობავას, ნეკრასოვის, აბასთუმნის, სამღერეთის, გოგოლის,  ჩუბინაშვილის, ფოცხვერაშვილის, თევდორე მღვდლის, კონსტიტუციის და წინამძღვრიშვილის ქუჩების  მაცხოვრებლებს.

ნაძალადევის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 17:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: გურამიშვილის გამზირის (ნაწილობრივ), დიდი ჯიხაიშის, ბენდელიანის, სანერგეს,  იმერეთის,  ცოტნე დადიანის,  წმინდა მელქისედექ I, კავთისხევის,  ჭყონდიდელის,  დეპოს,  მრევლიშვილის, კოხრეიძის, საყვირის, სვანეთის,  იფნევის,  იფნის,  კვერნაულის,  ზვარეთის,  დვირის და ედისის ქუჩების მოსახლეობას.   

საბურთალოს რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 11:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: პეკინის  გამზირის (ნაწილობრივ), ჭაბუა ამირეჯიბის გზატკეცილის, გმირთა მოედნის მიმდებარე ტერიტორიის, მზიურის მიმდებარე ტერიტორიის, კოსტავას, ბალანჩივაძეების,    რამიშვილის, ჩიქოვანის, კუტუზოვის, გამრეკელის, ცაგარელის, ცინცაძის და მიცკევიჩის   ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 13:00 საათიდან 15:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარაშვილის და კარტოზიას ქუჩების მოსახლეობას.   

გლდანის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 11:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თიანეთის გზატკეცილის, გლდანის ხევის, სოფელი გლდანის, გაზის დასახლების,  ანდრონიკაშვილის,  კაჭარავას, ჯანჯღავას და კბილაშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

ისნის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 11:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თელავის,  წინანდლის,  კობარეთის და ზურაბიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

დიდუბის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: აღმაშენებლის გამზირის მე-10 კილომეტრის, სამხედრო გზატკეცილის, დიღმის მასივის I კვარტლის,  ბოხუას, ტერევერკოვის, ბელიაშვილის, ბერძენიშვილის,  ჩაჩუას,  ჭიაურელის,  ერისთავის,  ლუბლიანას,  ჯორჯ  ბალანჩინის და  გოგიძის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: დავით  აღმაშენებლის  გამზირის (ნაწილობრივ),  მარშალ გელოვანის  გამზირის,  მტკვრის მარჯვენა  სანაპიროს, დიღმის მასივის II კვარტლის (ნაწილობრივ),  ბაქრაძის,  უზნაძის,  დუმბაძის და დგებუაძის ქუჩების მოსახლეობას.   

ვაკის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ბაგების,  წყნეთის გზატკეცილის, ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ),  წყნეთის და ტაბლიაშვილის   ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 19:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: წყნეთის  გზატკეცილის, ქობულეთის და შროშის ქუჩების მოსახლეობას.   

მთაწმინდის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 11:00 საათიდან 15:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: დაბა წავკისის (ნაწილობრივ), დაბა ტაბახმელას (ნაწილობრივ), კირილე უკლებას, მთაწმინდის,  ბესიკის, მოსიძის,  ჩიტაძის და კრავეიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

კრწანისის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: რუსთავის გზატკეცილის, გორგასლის, კოტე აფხაზის, ცინცაძის,  ნაკაშიძეების, ავლევის, ყავლაშვილის, ვერცხლის, ოქრომჭედლების და დიუმას ქუჩების მოსახლეობას.   

სამგორის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: კახეთის გზატკეცილის (ნაწილობრივ),  ვარკეთილის მეტროს  მიმდებარე ტერიტორიის,  ვარკეთილის IV მიკრორაიონის II რიგის, აგრარული უნივერსიტეტის დასახლების, აეროდრომის დასახლების, ვაზისუბნის დასახლების IV მიკრორაიონის, ჯავახეთის, ჩაჩუას, ხომლელის, ხვედელიძის, კალოუბნის,  უძოს,  მხარგრძელის,  17 შინდისელი  გმირის,  შანდორ  პეტეფის,  რამიშვილის, წულუკიძის, მანდელშტამის, ლაღიძის და ლიზა ნაკაშიძე-ბოლქვაძის     ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ვარკეთილი-3 I, V მიკრორაიონების, ვარკეთილის მასივის ზემო პლატოს, აეროდრომის დასახლების, ნავთლუღის დასახლების, მერვე ლეგიონის დასახლების, კახეთის გზატკეცილის, ზემო ალექსეევკის დასახლების, ქვემო ალექსეევკის დასახლების, აეროპორტის დასახლების,  ბერი გაბრიელ სალოსის, თრიალეთის, კალოუბნის, შუამთის, ჯავახეთის, ნაკაშიძე-ბოლქვაძის, ჯიქიას, ორბელების, ხარაბაძის, კვაჭანტირაძის, ანდღულაძის, ქობულაძის, კაკაბეთის, წალენჯიხის, ბუკისციხის, კობცოვის,  ბეგიაშვილის, ონაშვილის, ანთიმოზ ივერიელის, ტატიშვილის, მანდელშტამის, ლაღიძის, ქიზიყის,  იგოთის,  ლოლაძის,  კაცხის და კაჭარავას  ქუჩების მოსახლეობას.   

 

კომპანია ბოდიშს უხდის მომხმარებლებს შექმნილი დისკომფორტის გამო. სამუშაოების დასრულების შემდეგ აბონენტებს ელექტრომომარაგება აღუდგება.

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way