,
შვედი დიპლომატი კრისტიან დანიელსონი, რომელიც ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა საქართველოს ხელისუფლებასა და ოპოზიციის მოლაპარაკებებში პირად მედიატორად დანიშნა, თბილისს დღეს ეწვევა. ვინ არის დანიელსონი და გახდება თუ არა შვედი დიპლომატი პოლიტიკურ კრიზისში გარდამტეხი ფაქტორი, ამ საკითხებზე „რეზონანსთან" ექსპერტებმა ისაუბრეს.
როგორც ანალიტიკოსი გია აბაშიძე აღნიშნავს, დანიელსონის ვიზიტი მიშელის ვიზიტის გაგრძელებაა, რომელიც მიანიშნებს, რომ ბრიუსელის მხრიდან დიდი ინტერესია, რათა მხარეებმა შეთანხმებას მიაღწიონ, რაც ქვეყანაში სტაბილურობის ერთგვარ გარანტიას შექმნის.
„ის გამოცდილი შვედი დიპლომატია, რომლსაც ჰქონდა მაღალი თანამდებობები როგორც ევროკავშირში, ასევე შვედეთის საგარეო უწყებაში, მას დიპლომატიური მოლაპარაკებების დიდი გამოცდილება აქვს, მაგალითად ბალკანეთის ქვეყნების ევროკავშირთან დაახლოებაში თუ იქაური კრიზისების მოგვარებაში.
„მისი მისია ერთგავარდ შარლ მიშელის მიერ დაწყებული ძალისხმევის გაგრძელებაა იმიტომ, რომ ბუნებრივია ბატონი მიშელი თბილისში ასე ხშირად ვერ ივლის, ამიტომ მან სპეცწარმომადგენლის დანიშვნა გადაწყვიტა და მე ვიტყოდი, რომ ესაა ევროპული საბჭოდან პირველი უპრეცედენტო მეგობრული ნაბიჯი, როდესაც პრეზიდენტისა და მისი სპეცწარმომადგენლის მეშვეობით მეგობარი, აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნის შიდა პოლიტიკურ საკითხებში მედიატორობას ეწევა, რაც იმის მიმანიშნებელია, რომ ბრიუსელის მხრიდან ძალიან დიდი დაინტერესებაა, რომ აქ იყოს სტაბილურობა, მშვიდობიანი განვითარება და რაც მთავარია, ურყევი ევროინტეგრაციული პროცესები, რასაც ისინი თავად ისედაც აღიარებენ.
„ვფიქრობ, რომ ეს კარგი ნაბიჯია და ამასთანავე ცალკეული ევრპოპარლამენტარების მიმართ სიგნალი, რომლებიც საქარველოს სახელმწიფოსთვის არცთუ ისე კარგ განცხადებებს აკეთებენ, რომელშიც ჩანს ხოლმე, რომ ზოგიერთი ევროპარლამენტარი და არა ყველა, თითქოსდა „ნაციონალურ მოძრაობას" მხარს უჭერს, რაც ბუნებრივია საზოგადოების დიდ ნაწილში გაღიზიანებას იწვევს. ამიტომაც ევროპულმა საბჭომ, როგორც უმაღლესმა აღმასრულებელმა სტრუქტურამ, გადაწყვიტა პირდაპირ, მეგობრულად ჩაერიოს და დაპირისპირებულ მხარეებს მედიაცია გაუწიოს.
„ეს ადამიანი უკვე თბილისშია და მოლაპარაკებებს გამართავს, მაგრამ არ უნდა დაგვავიწყდეს ერთი რამ, რომ ბრიუსელში გაიმართება ყოველწლიური ასოცირების საბჭოს სხდომა, ესაა უმაღლესი დონის შეხვედრა საქართველოს ხელისუფლების უმაღლესი წარმომადგენლებისა და მთელი ევროკავშირის ტოპ ლიდერშიფის მონაწილეობოთ, სადაც განიხილავენ იმას, რომ ერთი წლის განმავლობაში საქართველომ ერთის მხრივ რას მიაღწია საკანონმდებლო რეფორმების კუთხით და მეორეს მხრივ რით და როგორ დაეხმარა ქვეყანას ევროკავშირი.
„ერთ-ერთი საკითხი კი, რომელიც თავად შარლ მიშელის ინიციატივითაა, ესაა პოლიტიკური დიალოგი. პრემიერი წარადგენს იმას, რასაც წარადგენს, მიღწეულია თუ არა შეთანხმება. მინდა საზოგადოებას ხაზგასმით ვუთხრა, რომ თუ შეთანხმება მიღწეული არ იქნება, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ასოცირების საბჭო მყისიერად დაიხურება და იქ მეტს არაფერს არ განიხილავენ, არა, ესაა დღის წესრიგის დამატებითი საკითხი იმ ყოველწლიუირ საბჭოს სხდომაზე. შემდეგ იმ მომდევნო საკითხებზე გადავლენ, რომელიც უკვე დიდი ხნის მომზადებულულია და რომელიც შემდგომი დაახლოების და ევროინტეგრაციული პროცესების განხილვას გულისხმობს. ეს იქნება ფინანსური სექტორი, საკანონმდებლო, საარჩევნო, დემოკრატია, სასამართლო და ა.შ." - თქვა გია აბაშიძემ.
კითხვაზე, არის თუ არა იმისი მოლოდინი, რომ მხარეებმა ღარიბაშვილის ბრიუსელში ჩასვლამდე დანიელსონის მედიაციით რაიმე საკითხზე შეთანხმება შეძლონ, განაცხადა, რომ ამისი ილუზია არ აქვს, თუმცა არ გამორიცხხვს, რომ „ოცნება" და ბარიერგადალახული ოპოზიციური ზოგიერთი პარტია გარკვეულ პუნქტებზე შეთანხმდნენ.
„მე არ მაქვს იმისი ილუზია, რომ დესტრუქციული „ნაცმოძრაობა" და „ქართული ოცნება" დღეს-ხვალ რაიმე კონკრეტულ შეთანხმებას მიაღწევენ, იმიტომ რომ როგორც „ნაციონალურმა მოძრაობამ" აჩვენა, რაც არ უნდა შესთავაზო, ის ყოველთვის უარზეა, რადგან მას არეულობა, დესტრუქცია და დაძაბულობა სურს. მაგრამ არ გამოვრიცხავ, რომ „ქართული ოცნება" და ბარიერგადალახული ზოგიერთი ოპოზიციური პარტია ეუთოს რეკომენდაციების გათვალისწინებით საარჩევნო კანონმდებლობის ძირეულ რეფორმაზე შეთანხმდნენ. ასევე ის, რომ ეს ოპოზიციური პარტიები, რომლებსაც საპარლამენტო მანდატები ეკუთვნით, დამატებით იმ საგამოძიებო კომისიაში ჩაერთვნენ, რომელმაც 31 ოქტომბრის არჩევნები უნდა შეისწავლოს.
„ჩვენ დავინახეთ, რომ „წითელი ხაზები" არსებობს. არ ვიცი, რამდენად მკაფიო, ბაცია ან ღია, მაგრამ ხელისუფლების მხრიდან ესაა განმეორებითი არჩევნები, ე.წ. პოლიტპატიმრები და პლებისციტი, თუმცაღა ბატონი დანიელსონის გეგმა როგორი იქნება, არ ვიცით, შესაძლოა მან თავისი გეგმა ჩამოიტანოს, ამიტომ მომდევნო დღეები ორშაბათამდე გვანახებს თუ მხარეები სად არიან და როგორ მოხდა მათი გაყინვა, დაახლოება თუ დაშორიშორება,"- განაცხადა აბაშიძემ.
ანალიტიკოსი ნიკა ჩიტაძე კი მიიჩნევს, რომ დანიელსონის მედიაციით შესაძლოა პლებისციტზე შეთანხმება მოხდეს.
„დანიელსონი შვედი დიპლომატია, თავის დროზე შვედეთის ხელისუფლებაში მაღალი თანამდებობა ეკავა, დღეს ევროკავშირის საბჭოში ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ბატონი მიშელის სპეციალური წარმომადგენელია. რაც შეეხება ევროკავშირის საბჭოს, ეს ევროკავშირის უმაღლესი ორგანოა, სადაც გადაწყვეტილებების მიღება სახელმწიფო და მთავრობის მეთაურთა დონეზე ხდება.
„მოლაპარაკების პროცესში პასუხისმგებლობა თვითონ საქართველოს პოლიტიკურმა ელიტამ უნდა გამოიჩინოს, როგორც ხლისუფლებამ, ასევე ოპოზიციამ, და გარკვეული კომპრომისული ნაბიჯები გადადგან. შეიძლება ევროკავშირი დახმარებას შეეცადოს, მაგრამ თუ შეხების წერტილები არ გამოიძებნა, მაშინ შეთანხმების მიღწევა პრობლემა იქნება. ყველაზე რეალისტური საკითხი, სადაც შეხების წერტილი ორივე მხრიდან იქნება, მეჩვენება, რომ პლებისციტია, რომელიც შესაძლოა ადგილობრივ არჩევნებთან ერთად გაიმართოს.
„პირადი წარმომადგენელის გამოშვება ნიშნავს, რომ მიშელმა შეთასნხმების საკითხი პირად კონტროლზე აიყვანა. ევროკავშირის მცდელობაა, რომ 15-17 მარტამდე როდესაც საქართველო-ევროკავშირის კომისიის სხდომა გაიმართება, სადაც განხილული იქნება აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფარგლებში საქართველო-ევროკავშირს შორის თანამშრომლობის ძირითადი პრიორიტეტები, ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის შეთანხმება ექვსპუნქტინი გეგმის მიხედვით მანამდე იქნას მიღწეული," - განაცხადა ჩიტაძემ.
„ალბათ, წინასწარ პროგნოზების გაკეთება, რა იქნება შეთანხმების საგანი, ძალზედ ძნელია და არასასურველი მოლაპარაკებებისთვის. წინასწარ პროგნოზების გაკეთება მიზანშეწონილი არ არის. მნიშვნელოვანია, მოლაპარაკების პროცესში თამაშის ერთგვარ წესებსა და იმ ღირებულებების სისტემაზე შევთანხმდეთ, რომლის ირგვლივაც მოგვიწევს გადაწყვეტილებების მიღება. ასეთთა შორის უპირველესია ქვეყნის ინტერესი. ეს იქნება მთავარი წრე, რომლის ფარგლებშიც მიგვიწევს მოძრაობა მოლაპარაკებათა პროცესში," - განუცხადა ჟურნალისტებს პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე მიხეილ სარჯველაძემ.
ოპოზიცია კი ამბობს, რომ მათი დღის წესრიგი არ გადაიხედება და მთავარი მოთხოვნებიც იგივეა - ვადამდელი არჩევნები და ნიკა მელიასა და გიორგი რურუას გათავისუფლება.
„ჩვენ პოზიციისთვის არ გადაგვიხედავს და ვაცხადებთ, რომ ჩვენი მხრიდან სრული პოლიტიკური ნება არსებობს, რომ შეთანხმებას მივაღწიოთ პოლიტპატიმრების გათავისუფლებაზე, ასევე საარჩევნო თემასთან დაკავშირებით და მედიატორის თანამონაწილეობით ვიმსჯელოთ იმაში თუ ქვეყანა პოლიტიკური კრიზისიდან როგორ გამოვიდეს. „ქართული ოცნების" პოზიციები თუ არ გადაიხედება, რომელიც შეეხება პოლიტპატიმრების გათავისუფლებას და ქვეყანაში ახალი არჩევნების ჩატარებას, ცხადია, რომ შეთანხმებაის მიღწევა რთული იქნება," - განაცხადა „მთავართან" „ნაცმოძრაობის" წევრმა სალომე სამადაშვილმა.
