ბუნდესტაგის არჩევნებში 23 თებერვალს გამარჯვება მოიპოვა კოალიციამ CDU/CSU ფრიდრიხ მერცის ხელმძღვანელობით.
მისი გამარჯვება მოსალოდნელი იყო, თუმცა მან ვერ მიაღწია იმ 30%-იან მხარდაჭერას, რასაც წინასაარჩევნო გამოკითხვები უწინასწარმეტყველებდნენ. ახლა სწორედ მერცი იქნება ის ადამიანი, ვინც გერმანიის ახალ მთავრობას ჩამოაყალიბებს.
2018 წელს, როდესაც ფრიდრიხ მერცმა გადაწყვიტა პოლიტიკაში დაბრუნება და ანგელა მერკელის მემკვიდრეობისთვის ბრძოლა, მან პრესკონფერენციის დასაწყისში ჟურნალისტებს შეახსენა, რომ მისი გვარი, მიუხედავად იმისა, რომ ჟღერს როგორც მარტი (März), განსხვავებულად იწერება: Merz.
თუმცა, 15 წლით ადრე, მერცი ერთ-ერთი წამყვანი ფიგურა იყო მაშინდელ ოპოზიციურ CDU/CSU-ში და მერკელთან პარტიის ლიდერობისთვის იბრძოდა.
დღეს, 69 წლის ასაკში, მერცმა საბოლოოდ მიაღწია გერმანული პოლიტიკის მწვერვალს. თუ არაფერი განსაკუთრებული არ მოხდება, ის გერმანიის ახალი კანცლერი გახდება.
ექვსი წლის წინ, როდესაც პოლიტიკაში დაბრუნდა, მერცი, რომელიც კლასიკური მემარჯვენე ლიბერალია და ემხრობა საგადასახადო სისტემის გამარტივებასა და იმიგრაციის შეზღუდვას, CDU-ის რიგით წევრებს შორის მერკელის მემკვიდრის ყველაზე პოპულარულ კანდიდატად მიიჩნეოდა. თუმცა, პარტიული ელიტა ორჯერ დაბლოკავდა მის არჩევას პარტიის ლიდერად. 2018 წელს მერკელის პროტეჟე, ანეგრეტ კრამპ-კარენბაუერი აირჩიეს, ხოლო 2021 წელს – არმინ ლაშეტი.
2021 წელს, ამ არაპოპულარულმა ლიდერებმა – მერკელთან ერთად – CDU არჩევნებში მარცხამდე მიიყვანეს. ამის შემდეგ პარტიამ საბოლოოდ მერცი აირჩია თავკაცად.
მერცის პოლიტიკა დიდწილად დამოკიდებული იქნება სამომავლო კოალიციურ პარტნიორებზე. გარდა ამისა, ოპოზიციური პოლიტიკოსის განცხადებები და მმართველის რეალური ქმედებები ხშირად განსხვავდება ერთმანეთისგან.
ოპოზიციაში ყოფნისას, მერცი მწვავედ აკრიტიკებდა ოლაფ შოლცს უკრაინის დახმარების კუთხით გადაუწყვეტელობის გამო და სხვა ოპოზიციონერ პოლიტიკოსებთან ერთად მოითხოვდა უკრაინისთვის Taurus-ის ტიპის რაკეტების გადაცემას.
ოქტომბერში მან კვლავ განაცხადა, რომ შოლცის ადგილზე ეს რაკეტები უკრაინელებს გადასცემდა, თუმცა მხოლოდ დიდი ბრიტანეთისა და საფრანგეთის შეთანხმებით და იმ პირობით, რომ პუტინი შეწყვეტდა უკრაინული ინფრასტრუქტურის დაბომბვას.
მერცი მიიჩნევს, რომ ნატოს სტანდარტი – 2% მშპ-სგან თავდაცვისთვის – არასაკმარისია და ამ მაჩვენებელმა 3%-ს უნდა მიაღწიოს.
ეს ნიშნავს, რომ გერმანია უახლოეს მომავალში თავდაცვაზე 130 მილიარდ ევროზე მეტს დახარჯავს.
მერცი ემხრობა მკაცრი საიმიგრაციო პოლიტიკის გატარებას და მოითხოვს, რომ გერმანიამ საზღვრიდან უკან გააბრუნოს ყველა არალეგალური მიგრანტი. ამით ის ცდილობს იმ ამომრჩევლის გულის მოგებას, რომელიც უპირატესობას "ალტერნატივა გერმანიისთვის" (AfD) პარტიას ანიჭებს. თუმცა, მიუხედავად იდეების მსგავსებისა, მერცი კატეგორიულად უარყოფს ამ პარტიასთან თანამშრომლობას.
მერცი, იურისტი განათლებით, ჯერ კიდევ 1989 წელს გახდა ევროპარლამენტის დეპუტატი. 1994 წელს კი – ბუნდესტაგის წევრი.
2000 წელს, როდესაც გერმანიის კანცლერი სოციალ-დემოკრატი გერჰარდ შრედერი იყო, მერცი CDU-ის საპარლამენტო ფრაქციის ლიდერად აირჩიეს. თუმცა, მასთან ლიდერობისთვის ბრძოლაში გამარჯვება ანგელა მერკელმა მოიპოვა.
2005 წელს მერკელის ხელმძღვანელობით CDU ხელისუფლებაში დაბრუნდა, ხოლო მერცი თანდათან ჩამოშორდა პოლიტიკას და 2009 წელს საბოლოოდ გადავიდა კორპორაციულ იურიდიულ საქმიანობაზე.
ახლა კი, 15-წლიანი პაუზის შემდეგ, იგი კვლავ პოლიტიკის წინა ხაზზე დაბრუნდა და გერმანიის კანცლერობისთვის ემზადება.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.