USD 2.7089
EUR 3.1193
RUB 3.3402
თბილისი
ვაქცინაციის ჩემპიონები - ისრაელის, ბაჰრეინისა და არაბთა გაერთიანებული საემიროების გამოცდილება
თარიღი:  450

 საგანაგებო ავტორიზაციის მინიჭება და მათი გამოყენება დაიწყეს.

ბრიტანეთი მსოფლიოში პირველი იყო, ვინც ვაქცინაცია დაიწყო, თუმცა ამ დროისთვის არსებული მონაცემებით, მსოფლიოში ვაქცინაციის ყველაზე მაღალი პროცენტული მაჩვენებელი ისრაელს აქვს. შემდეგ მოდის ბაჰრეინი. ასევე, დიდი წარმატებით ცრის საკუთარ მოსახლეობას არაბეთის გაერთიანებული საემიროები.

ისრაელი

ისრაელმა ვაქცინაციის დაწყების შესახებ 2020 წლის 19 დეკემბერს გამოაცხადა. პრემიერ-მინისტრი ბენიამინ ნეთანიაჰუ ამ დროისთვის უკვე შეთანხმებული იყო „ფაიზერთან“ და 9-მილიონიანმა ქვეყანამ საჭირო რაოდენობის ვაქცინის დოზა მიიღო. "ბი-ბი-სის" (BBC) ცნობით, ისრაელს 5 მილიონი დოზა უკვე აქვს ქვეყანაში შეტანილი. აქედან ქვეყნის მოსახლეობიდან მილიონს ვაქცინის ორივე დოზა გაკეთებული აქვს.

ვაქცინაციის დაწყებისთანავე, ისრაელში პრიორიტეტს რისკ ჯგუფები წარმოადგენდნენ. მათ პირველ ეტაპზე 60 წელს გადაცილებული მოსახლეობა და ჯანდაცვის სფეროს თანამშრომლები აცრეს. შემდეგ კი მოსახლეობის დანარჩენი ნაწილის აცრა გადაწყვიტეს.

ექიმი შოში გოლდბერგი, ისრაელის ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადეგენელია. ის ქვეყანაში პანდემიის დროს, საავადმყოფოებში ადამიანური რესურსების განაწილებას და ვაქცინაციის პროცესს კურირებს. გოლდბერგი ამბობს, რომ ისრაელის წარმატებული ვაქცინაციის საიდუმლო რამდენიმე ფაქტორისგან შედგება.

პირველ მიზეზად ის მთავრობის მიერ ვაქცინაციის მთავარ პრიორიტეტად დაყენებას ასახელებს. გოლდბერგი არ ყვება, რა გზებით მიაღწია ქვეყანამ „ფაიზერთან“ შეთანხმებას, თუმცა ამბობს, რომ ადრეულ ეტაპზე მოალაპარაკებების დაწყება მნიშვნელოვანი ნაბიჯია.

გარდა ამისა, ისრაელს ცენტრალიზებული, კომპიუტერული სისტემა აქვს, რომლითაც მთავრობა მარტივად ახერხებს ვაქცინაციის პროცესის მოწესრიგებას. ასევე, საშუალება აქვთ, დააკვირდნენ ვაქცინაციის შემდგომ განვითარებულ პროცესებს. მაგალითად, გვერდით მოვლენებს, პაციენტის მდგომარეობას და ა.შ სისტემა საშუალებას იძლევა მთავრობამ ზუსტად იცოდეს, რომელი კატეგორიის და რამდენი ადამიანია უკვე აცრილი და ვინ, როდის უნდა აიცრას მომავალში.

სხვა ფაქტორებთან ერთად, წარმატების ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს მიზეზად, ექიმი გოლდბერგი ვაქცინაციის წამახალისებელ კამპანიას და ხალხის ნებას ასახელებს.

„ხალხს სურვილი ჰქონდა, რომ ცოდნოდათ როგორ დაეღწიათ თავი კორონავირუსისგან და როგორ დაბრუნებოდნენ ძველ ცხოვრებას. მათ სურდათ, ვაქცინა მიეღოთ და ელოდნენ, როდის ექნებოდათ შანსი, რომ აცრილიყვნენ.

გარდა ამისა, ჩვენ უზარმაზარი საინფორმაციო კამპანია წამოვიწყეთ იმისთვის, რომ ხალხი ვაქცინაციის ცენტრებში მოგვეყვანა. შემოვიღეთ მწვანე პასპორტი [რასაც ისინი ვაქცინაციის შემდეგ იღებდნენ] და ეს იყო ძალიან ოპტიმისტური გზა იმისთვის, რომ გვეჩვენებინა, ამით შეუძლიათ გარეთ გავიდნენ, ფილმს უყურონ, ისეირნონ, ძველ ცხოვრებას დაუბრუნდნენ“, ამბობს გოლდბერგი.

ისრაელი ვაქცინაციას აგრძელებს, პარალელურად კი თავის ცოდნას სხვა დაინტერესებულ ქვეყნებსაც უზიარებს. „კოლაბორაცია გვჭირდება. ეს პოლიტიკური კი არა, კლინიკური საკითხია. პროცესის გაგრძელების პარალელურად, ქვეყნებს შორის თანამშროლობა გამჭვირვალობა უნდა იყოს“, ამბობს ისრაელის ჯანდაცვის სამინისტროს წევრი.

ბაჰრეინი

ბაჰრეინი მსოფლიოში მეორე ადგილზეა ვაქცინაციის ტემპების მონაცემებით. ქვეყანამ, რომლის მოსახლეობაც 1.64 მილიონია, სხვა ქვეყნებისგან განსხვავებული მიდგომა აირჩია. მათ ქვეყანა არ ჩაუკეტავთ, არ აუკრძალავთ ფრენები და არ დაუხურავთ სკოლები, კაფე-ბარები და სხვა დაწესებულებები. თუმცა, გარკვეული შეზღუდვები, როგორიცაა სოციალური დისტანცია, პირბადის ტარება და ა.შ დაწესებული იყო და დღემდე ძალაში რჩება.

ბაჰრეინმა გადაწყვიტა, რომ ჩინური ფარმაცევტული კომპანია „სინოფარმის“ მიერ წარმოებული ვაქცინის საცდელი კვლევები თავის ქვეყანაში, საკუთარ მოქალაქეებზე ჩაეტარებინა. როგორც ექიმი მანაფ ალქათანი, ბაჰრეინის კორონავირუსთან მებძროლი ეროვნული გუნდის წევრი ამბობს, მონაწილეობა ცდებში ნებაყოფლობითი იყო.

„პირველი 6 კვირის განმავლობაში, კლინიკური გამოცდის პირველ ეტაპზე, 7 500 მოხალისე მოვიდა, რაც მოსალოდნელზე მაღალი მაჩვენებელი იყო“, ამბობს ის. მესამე ფაზის გავლის შემდეგ, ქვეყანამ ვაქცინა მიიღო.

ჩინური ვაქცინის კვლევები, რუსული ვაქცინის მსგავსად, სხვა ვაქცინებთან შედარებით, ნაკლებ გამჭვირვალეა. მათ არ გამოუქვეყნებიათ კვლევის შედეგები და ეფექტურობისა და უსაფრთხოების მაჩვენებლების დამამტკიცებელი დოკუმენტები. თუმცა, ბაჰრეინს ჩინური ვაქცინის გარდა, ახლა უკვე „ფაიზერის“ ვაქცინაც აქვს.

ბაჰრეინში ვაქცინაცია 2020 წლის 16 დეკემბერს დაიწყო. როგორც ექიმი ალქათანი ამბობს, ჯერ კიდევ ივნისში, ქვეყნის ხელისუფლებამ სხვადასხვა მწარმოებლებთან დაიწყო მოლაპარაკება და საკმარისი რაოდენობის დოზების გარანტირებისთვის, მაქსიმალურად, ადრეულ ეტაპზე იზრუნა.

ვაქცინაციის პირველ ეტაპზე, ბაჰრეინმა, ისრაელის მსგავსად, რისკ ჯგუფში მყოფები აცრა. ამის შემდეგ კი, „ბნელი ზონა“ დაიწყო. ხელისუფლებამ მოსახლეობის კატეგორიებად დაყოფას, არჩია გამოეცხადებინა, რომ ყველა, 18 წლიდან და ზემოთ აიცრებოდა. აცრა ქვეყნის მოსახლეობისთვის უფასოა.

თუმცა, სახელმწიფოს ჩართულობისა და ვაქცინების დროულად მიღების გარდა, აუცილებელია ვაქცინის დისტრიბუცია და მისი მოსახლეობამდე მიტანა. ბაჰრეინმა გადაწყვიტა, რომ მოსახლეობაში არსებული ეჭვები, მონაცემების გავრცელებით გაექარწყლებინა.

„სოციალურ ქსელებში ვაქცინების წინააღმდეგ ძალიან ნეგატიური ინფორმაცია ვრცელდებოდა. საუკეთესო გზა ამასთან დასაპირისპირებლად გამჭვირვალობა იყო. ჩვენ გამოვაქვეყნეთ ცდების შედეგები, გამოვაქვეყნეთ საგანგებო ავტორიზაციის ყველა მონაცემი და ვფიქრობ, ამის შემდეგ, ხალხი უკვე კომფორტულად გრძნობდა თავს“, ამბობს ალქათანი.

ბაჰრეინი პირველია მსოფლიოში, ვისაც მოსახლეობისთვის სპეციალური აპლიკაცია აქვს შექმნილი კორონავირუსის ვაქცინის დოზის მისაღებად. დასავლეთში გაჩნდა კითხვები იმასთან დაკავშირებით, რამდენად არის მომხმარებლის პირადი ინფორმაცია დაცული ამ აპლიკაციის გამოყენებისას, თუმცა ბაჰრეინის მთავრობა ამბობს, რომ აპლიკაციის ჩამოტვირთვა ნებაყოფლობითია და მოსახლეობისთვის ის სავალდებულო არ არის.

ექიმი ალქათანი თვლის, რომ ადრეულ ეტაპზე ვაქცინის მწარმოებლებთან მოლაპარაკებამ, ქვეყანაში ვაქცინის ტესტირების ჩატარებამ და სწორად წარმართულმა კომუნიკაციამ საზოგადოებასთან ვაქცინის უსაფრთხოების შესახებ, განსაზღვრა ქვეყნის წარმატებული ვაქცინაციის პროცესი.

არაბთა გაერთიანებული საემიროები

2020 წლის 14 დეკემბერს, არაბთა გაერთიანებულმა საემიროებმა განაცხადა, რომ ქვეყანაში ვაქცინაციის პროცესი იწყებოდა. ქვეყანაში ჩინური „სინოფარმისა“ და ამერიკულ-გერმანული წარმოების „ფაიზერ-ბიონტექის“ ერთობლივი ვაქცინები აქვთ.

ექიმი ფარიდა ალ-ჰასანი, არაბთა გაერთიანებული საემიროების ჯანდაცვის სექტორის სპიკერი, ამბობს, რომ ყველა ის ფაქტორი, რამაც ისრაელისა და ბაჰრეინის წარმატება განაპირობა, მოქმედებდა მის ქვეყანაშიც. არსებობდა სახელმწიფოს ნება, მიმდინარეობდა ადრეულ ეტაპზე მოლაპარაკებები ვაქცინის მწარმოებელვთან და ასევე, ჩატარდა დიდი საინფორმაციო კამპანია, რომელიც მოსახლეობას დეტალურად აცნობდა ინფორმაციას ვაქცინების შესახებ.

„ვპასუხობდით მათ ყველა შეკითხვას, ვაცნობდით ინფორმაციას, ვუხსნიდით და ვცდილობდით, რომ ის არასწორი და ნეგატიური ინფორმაცია, რომელიც სოციალური ქსელებიდან მოდიოდა გაგვექარწყლებინა“, ამბობს ალ-ჰასანი.

თუმცა, წარმატების კიდევ ერთ მნიშვნელოვან ფაქტორად, მას ქვეყანაში არსებული თანამედროვე ტექნოლოგიები და ვაქცინაციის სისტემასთან ინოვაციური მიდგომა ესახება. როგორც არაბთა გაერთიანებული საემიროების წარმომადგენელი ამბობს, ქვეყანაში ელექტრონული სისტემა არსებობს, რომელიც საშალებას აძლევს ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლებს მონიტორინგი გაუწიონ სხვადასხვა მაჩვენებლებს. რეალურ დროში დააკვირდნენ ვაქცინაციის პროცესს და მის შემდგომ განვითარებულ მოვლენებს. „ტექნოლოგია და ინოვაცია ნამდვილად არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი ვაქცინის წარმატებისთვის“, ამბობს ალ-ჰასანი.

სამივე ქვეყანა, ისრაელი, ბაჰრეინი და არაბეთის გაერთიანებული საემიროები, „აბრაამის ხელშეკრულების“ წევრები არიან. ხელშეკრულებას გასულ წელს, პრეზიდენტ ტამპის ადმინისტრაციის ინიციატივით, თეთრ სახლში, ამ ქვეყნების ლიდერებმა მოაწერეს ხელი. ხელშეკრულება მიზნად ისახავს რეგიონში მშვიდობისა და სტაბილურობის შენარჩუნებას, ასევე გულსიხმობს სხვადასხვა სახის თანამშრომლობას ხელშეკრულების წევრ ქვეყნებს შორის.

სამივე ქვეყნის წარმომადგენელი ამბობს, რომ ერთმანეთში ინფორმაციას და გამოცდილებას ცვლიდნენ, რათა უკეთ ემართათ ეპიდემია და ვაქცინაციის პროცესი. არაბეთის გაერთიანებული საემიროები და ბაჰრეინი ერთდროულად იღებდნენ მონაწილეობას ჩინური ვაქცინის გამოცდაში. ისრაელი და არაბთა გაერთიანებული საემიროები კი მუდმივად ცვლიდნენ ინფორმაციას.

„ეს ვირუსი არ არჩევს ეროვნებას, წარმომავლობას და რელიგიურ კუთვნილებას... ერთი რაც ვისწავლე, ისაა, რომ კოლაბორაცია ქვეყნებს შორის და გახსნილი გონებით მიდგომა, არის მთავარი გასაღები ამ პანდემიის დასასრულებლად“, ამბობს ექიმი ალქათარი.

წყარო:https://www.amerikiskhma.com

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.