,
უოლ-სტრიტის ყურადღების ცენტრში პლანეტის ყველაზე წარმატებული საინვესტიციო ჰოლდინგი Berkshire Hathaway და მისი ლეგენდარული ხელმძღვანელი უორენ ბაფეტია.
მიმდინარე კვირას Berkshire-მა ფინანსური შედეგები გაასაჯაროვა, საიდანაც ირკვევა, რომ 2022 წელს ჰოლდინგმა 30.8 მილიარდი დოლარის საოპერაციო მოგება მიიღო, თუმცა ფისკალური წელი $23-მილიარდიანი ზარალით დაასრულა, რაც საინვესტიციო პორტფელის ღირებულების შემცირებით იყო განპირობებული.
ფინანსური შედეგების გარდა, მსოფლიოს ყურადღება უორენ ბაფეტის ვრცელმა წერილმაც მიიქცია, რომელშიც „ომაჰელ ორაკულად“ წოდებულმა ინვესტორმა არაერთ საკვანძო საკითხზე ისაუბრა და საკუთარი პოზიციაც მკაფიოდ გამოხატა.
ბაფეტის შეფასებით, გასულ წელს საფონდო ბირჟასა და საფინანსო ბაზარზე განვითარებულ მოვლენებს რთულია ლოგიკური ან მოსალოდნელი ვუწოდოთ, მისი განცხადებით, ახლა ბირჟა უფრო შიზოფრენიულია, ვიდრე ოდესმე, რაც პანდემიით, ომით, რეკორდულად შემსუბუქებული და შემდეგ უკვე უსწრაფესად გამკაცრებული მონეტარული პოლიტიკითაა განპირობებული.
მისი მთავარი რჩევა ისევ უცვლელად რჩება: ინვესტორებს ნაკლები ფოკუსი უნდა ჰქონდეთ მოკლევადიან ფასების ცვლილებაზე და მეტი ყურადღება უნდა დაუთმონ ჭეშმარიტად კარგი ბიზნესების აღმოჩენას, რომელიც სარგებელს არა ერთ წელში, არამედ ხუთ ან ათ წელში მოიტანს.
გარდა ამისა, 92 წლის ინვესტორმა თავისი კარიერაც გაიხსენა და აღნიშნა, რომ მუდმივად წარმატების მიღწევა არათუ რთული, არამედ შეუძლებელია, უფრო მეტიც, ის რეალურ და დიდ წარმატებას ხუთ წელში მხოლოდ ერთხელ აღწევდა ხოლმე, თუმცა ეს მაინც საკმარისი აღმოჩნდა Berkshire-ის პლანეტის ყველაზე მსხვილ საინვესტიციო ჰოლდინგად გადასაქცევად.
ომაჰელი ორაკული თავის წერილში კიდევ ერთხელ შეეხო სწრაფი გამდიდრების არარეალისტურ სტრატეგიებს და აღნიშნა, რომ რეალური წარმატების მიღწევას თავდაუზოგავი შრომა და დიდი დრო სჭირდება. მოგეხსენებათ, ბაფეტმა პირველი მილიარდი არა თინეიჯერობის, არამედ 56 წლის ასაკში იშოვა.
Berkshire-ის თავმჯდომარე მსხვილი კომპანიების მიერ აქციების უკან გამოსყიდვის საკითხსაც შეეხო. მისი განცხადებით, ეს პრაქტიკა ლოგიკური, მორალური და ეკონომიკურად გამართლებულია, მისი გაკრიტიკება კი მხოლოდ იმაზე მიუთითებს, რომ ადამიანს საკმარისი ცოდნა და განათლება არ აქვს. ამ რეპლიკით ბაფეტმა აშშ-ის პრეზიდენტს, ჯო ბაიდენს მიმართა, რომელიც აქციების უკან გამოსყიდვის პრაქტიკის ხმამაღალი კრიტიკოსია. ზოგადად, საფონდო ბირჟიდან აქციების უკან გამოსყიდვის სტრატეგიას კომპანიები მაშინ მიმართავენ, როცა მათ მაღალი მოგება და თავისუფალი ფინანსური რესურსები აქვთ, ამ ქმედებით კომპანიის ინვესტორები უფრო მაღალ დივიდენდს, ანუ ფინანსურ სარგებელს იღებენ. ბაიდენის განცხადებით, კომპანიებმა თავიანთი რესურსები არა დივიდენდების გაზრდაზე, არამედ ახალი სამუშაო ადგილების შექმნაზე და ხელფასების გაზრდაზე უნდა დახარჯონ.
თავად Berkshire-მა გასულ წელს საფონდო ბირჟიდან 7.9 მილიარდი დოლარის აქციები გამოისყიდა. ბალანსზე ნაღდი ფულის მოცულობა კი კოლოსალურ 130 მილიარდ დოლარს აღწევს, რაც იმას ნიშნავს, რომ უორენ ბაფეტის კომპანიას საქართველოს მთლიან შიდა პროდუქტზე თითქმის 7-ჯერ მეტი თანხა აქვს.
გარდა ამ საკითხისა, ბაფეტმა კიდევ ერთხელ ისაუბრა პიროვნული თვისებების, კერძოდ, შრომისმოყვარეობის, დისციპლინისა და საქმეზე ფოკუსირების მნიშვნელობაზე. მისი თქმით, იმ 1,000-მდე კომპანიიდან, რომელთანაც შეხება Berkshire-ს ჰქონია, წარმატება მხოლოდ იმათ მიაღწიეს, რომელთაც სწორედ ამ თვისებების მქონე დირექტორები და მენეჯერები ხელმძღვანელობდნენ.
ცნობისთვის, Berkshire-ის საბაზრო კაპიტალიზაცია ამჟამად 671 მილიარდ დოლარს შეადგენს და ის მსოფლიოს რიგით მეექვსე ყველაზე ძვირად ღირებული კომპანიაა, უორენ ბაფეტი კი - ყველა დროის ყველაზე წარმატებული ინვესტორი, რომლის ქონებასაც ფორბსი 106 მილიარდ დოლარად აფასებს.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
