,
ჟურნალ „უნგრელი კონსერვატორის“ (Hungarian Conservative) ინგლისურენოვან ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ვიქტორ ორბანი საქართველოში: „როცა არჩევნებში იმარჯვებენ კონსერვატორები, [ბრიუსელელი ნეოლიბერალები] დემოკრატიას ეჭვის ქვეშ აყენებენ“ (ავტორი - ლილი ზემპლენი).
ვრცელ პუბლიკაციაში მიმოხილულია საქართველოში ჩატარებული საპარლამენტო არჩევნების შედეგები, ერთმანეთთან არის შედარებული მმართველი და ოპოზიციური პარტიების მიღებული ხმების რაოდენობა. ავტორი აღნიშნავს, რომ ოპოზიცია არ ეთანხმება არჩევნების ოფიციალრად გამოცხადებულ შედეგებს და ანტისამთავრობო დემონსტრაციებს აწყობს. ამ ფონზე ფართოდ არის გაშუქებული უნგრეთის პრემიერ-მინისტრის ვიქტორ ორბანის ვიზიტი საქართველოში, რომელიც საპარლამენტო არჩევნების დასრულებიდან მეორე დღეს ჩამოვიდა თბილისში და ქვეყნის ხელმძღვანელებს შეხვდა. სტატიაში ხაზგასმულია უნგრელი პრემიერ-მინისტრის განცხადება საქართველოს პრემიერთან ერთად გამართულ ბრიფინგზე: „ლიბერალები თუ იმარჯვებენ, ბრიუსელში ამბობენ, რომ ეს არის დემოკრატია, თუ კონსერვატორები იმარჯვებენ, მაშინ დემოკრატია არ ყოფილა. ამას სერიოზულად არ უნდა შეხედოთ, ეს ჩვეულებრივი ამბავია“.
გთავაზობთ ამონარიდს პუბლიკაციიდან:
„ბევრმა ვიქტორ ორბანის ყოფნა პატარა კავკასიურ სახელმწიფოში სოლიდარობის ვიზიტად შეაფასა, რადგან ცნობილია, რომ ბრიუსელი საქართველოს ხელისუფლებას და მმართველ პარტიას „ქართულ ოცნებას“ მწვავედ აკრიტიკებს. თუმცა მისი ვიზიტი უფრო მეტს ნიშნავს: ბუდაპეშტი დიდი ხნის განმავლობაში უჭერდა და უჭერს მხარს საქართველოს ევროკავშირის წევრად მიღებას და მაღალ დონეზე აფასებს მთავრობის მცდელობას ქვეყნის სუვერენიტეტის დაცვის თვალსაზრისით. ვიქტორ ორბანი ასევე დაინტერესებულია ამბიციური პროექტის - ელექტროგადამცემი ხაზის მშენებლობაში კავკასიიდან ევროპაში - რომელიც საქართველოს ტერიტორიაზე გაივლის და რომელიც შესაძლებლობას მისცემს ევროკავშირის წევრ-ქვეყნებს ეკოლოგიურად სუფთა ენერგია მიიღონ.
უნგრეთსა და საქართველოს შორის კეთილგანწყობილ ურთიერთობებს საკმაო ხნის ისტორია აქვს. რამდენიმე წელია საქართველოს მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ მიერ ჩამოყალიბებული მთავრობის პრემიერ-მინისტრები ბუდაპეშტში გამართული ტრადიციული „კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების“ კონფერენციებში იღებენ მონაწილეობას.
რატომ თვლის ბრიუსელი საქართველოს ევროკავშირისათვის „უღირს ქვეყნად“
ბოლო დროს „ქართულმა ოცნებამ“ დასავლურ და კერძოდ, ევროპულ პრესაში ბევრი ნეგატიური ნეგატიური შეფასება დაიმსახურა იმის გამო, რომ მმართველი პარტია იცავს ქვეყნის ერთგულებას ქრისტიანული რელიგიისადმი და სოციალურად კონსერვატიულ პოლიტიკურ კურსს ატარებს. სწორედ „ქართული ოცნების“ ინიციატივით მიიღო საქართველოს პარლამენტმა კანონი „ლგბტ“ პროპაგანდის აკრძალვის შესახებ. ევროკავშირი საქართველოს აკრიტიკებს აგრეთვე იმის გამოც, რომ ხელისუფლება უცხოური ჩარევისა და გავლენის წინააღმდეგ გამოდის, ამიტომაც საქართველოს ბრიუსელი ევროკავშირისათვის „უღირს ქვეყნად“ მიიჩნევს - ამას წინათ მისი, როგორც კანდიდატი ქვეყნის წევრად მიღების პროცესი შეაჩერა. თავის მხრივ, საქართველო არ ცვლის მიზანს და 2030 წლისათვის ევროკავშირის წევრად მიღებას გეგმავს.
თუ რატომ არის საქართველო დასავლეთის კრიტიკის ეპიცენტრში, ამაში რუსეთ-უკრაინის ომიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. თბილისი აქცენტირებს პრობლემის დიპლომატიურ მოგვარებაზე და უარს აცხადებს ანტირუსული სანქციების მხარდაჭერაზე. მმართველი პარტიის დამაარსებელს, წარმატებულ ბიზნესმენს ბიძინა ივანიშვილს არაერთხელ განუცხადებია, რომ ქვეყანამ თავი უნდა აარიდოს რუსეთ-უკრაინის ომში ჩაბმას, რომელსაც ოპოზიცია - „გლობალური ომის პარტიის“ მხარდამჭერი - ითხოვს მთავრობისაგან.
დასავლურ მეინსტრიმს აყოლილი ოპოზიცია ხელისუფლებას რუსეთთან მჭიდრო კავშირების გამოც აკრიტიკებს, მაგრამ ეს გადაჭარბებულია: კრემლისადმი დაქვემდებარება არაპოპულარული იდეაა იმ ქვეყნისათვის, რომელსაც კარგად ახსოვს 2008 წლის რუსეთთან ომის შედეგები. უბრალოდ, „ქართული ოცნება“ პრაგმატულ პოლიტიკას ატარებს ყველა მეზობლის, მათ შორის რუსეთის მიმართაც. საქართველო-რუსეთის კავშირები უმთავრესად ეკონომიკურ ურთიერთობებში გამოიხატება (ვაჭრობაში, ტურიზმში, სახმელეთო და ავიამიმოსვლაში), პოლიტიკურ-დიპლომატიური კი გაწყვეტილია“.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
