თურქულ გაზეთ „საბაჰში“ (Sabah) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „საქართველომ მოახერხა, შემდეგი კიევი უნდა იყოს“ (ავტორი - ბერჯან თუთარი), რომელშიც განხილულია საქართველოს მდგომარეობა - რატომ არიან ერთმანეთის მიმართ უკმაყოფილონი საქართველო და დასავლეთი, ვინ არის „დამნაშავე“ მათი ურთიერთობების გაცივებაში და რა ელოდება საქართველოს არჩევნების შემდეგ.
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
მსოფლიო, რომელშიც ევროატლანტიკური სახელმწიფოები ბატონობენ, უკვე დაქცევის პირას დგას. აშშ-ის პროექტები, რომელიც ევროატლანტიკური ბლოკის ქვეყნების ლიდერს წარმოადგენს, ზედიზედ იშლება. აღმოსავლეთ ევროპის, ახლო აღმოსავლეთის, ცენტრალური აზიის, ინდოთ-წყნარი ოკეანის, ლათინური ამერიკისა და აფრიკული საჰელის რეგიონების შემდეგ ამერიკულმა საგარეო პოლიტიკა უკვე წარუმატებლობას განიცდის სამხრეთ კავკასიაშიც, რომელსაც საკვანძო გეოპოლიტიკური მნიშვნელობა აქვს. ამის ნათელ მაგალითს საქართველო წარმოადგენს.
მოდით, ნუ დავივიწყებთ იმ გარემოებას, რომ საქართველოს დაშლა, ისევე როგორც უკრაინის ოკუპაცია, განხორციელდა რუსეთთან ომის (2008 წელს) შედეგად, აშშ-ის და ევროპის ინტერესების წყალობით. თბილისს მათი იმედები ჰქონდა, მაგრამ როცა საქართველომ აფხაზეთი და „სამხრეთ ოსეთი“ დაკარგა, აშშ-საგან და ევროპისაგან ვერანაირი დახმარება ვერ მიიღო. ქვეყანა, რომელიც ფაქტიურად ბედის ანაბარად იქნა მიტოვებული, ბოლო ათწლეულში ნელ-ნელა აღორძინდა, მაგრამ დასავლეთისაგან უკუსვლა დაიწყო.
ქვეყნის აღორძინების ლოკომიტივი გახდა პარტია „ქართული ოცნება - დემოკრატიული საქართველო, რომელიც 2012 წლის 19 აპრილს ბიზნესმენმა, მილიარდერმა ბიძინა ივანიშვილმა დაარსა. იმავე წელსვე პარტიების საარჩევნო ბლოკმა, „ქართული ოცნების“ ხელმძღვანელობით საპარლამენტო არჩევნებში წარმატება მოიპოვა და კოალიციური მთავრობა შექმნა. მოგვიანებით, ამჯერად უკვე მხოლოდ „ქართულმა ოცნებამ“, 2016 წლისა და 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებში გაიმარჯვა.
და ბოლოს, ბიძინა ივანიშვილის პარტიამ „ისტორიული წარმატება მოიპოვა 2024 წლის 26 ოქტომბრის არჩევნებშიც - დასავლეთის მძაფრი ანტიპროპაგანდისა და პოლიტიკურ-ეკონომიკური ზეწოლის მიუხედავად. პარტიამ თითქმის ხუთჯერ მეტი ხმა მოაგროვა, ვიდრე მისმა უახლოესმა მეტოქემ.
***
საქართველოს პროდასავლელმა პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა განაცხადა, რომ იგი არ აღიარებს 26 ოქტომბრის არჩევნების შედეგებს. იგი საფრანგეთში დაიბადა და გაიზარდა, ქართველი ემიგრანტის ოჯახში და სანამ 2004 წელს საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრად დაინიშნებოდა და 2018 წელს ქვეყნის პრეზიდენტი გახდებოდა, მანამდე საფრანგეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს სისტემაში სხვადასხვა თანამდებობებზე მუშაობდა, მათ შორის, თბილისში საფრანგეთის ელჩის რანგში. სალომე ზურაბიშვილი მინისტრად დანიშვნამდე საქართველოს მოქალაქე არ იყო და თავისი ისტორიული სამშობლოს მოქალაქეობა მოგვიანებით მიიღო.
ალბათ, სწორედ ამიტომ არ უნდა გაგვიკვირდეს, რომ პარიზში გაზრდილი სალომე ზურაბიშვილი შინაგანად თავს ფრანგად გრძნობს, რომელიც საქართველოში შექმნილ რეალობას ვერ აღიქვამს. სხვათა შორის, ჩვენც ბევრი მსგავსი პოლიტიკოსი, ჩინოვნიკი და „სახელმწიფო მოღვაწე“ გვყავს, რომლებშიც დასავლური კოდები ჭარბობს, ანუ პრობლემები აქვს „მშობლიური“ ხალხისადმი დამოკიდებულებაში.
სალომე ზურაბიშვილმა, რომელიც მხარს უჭერს ორიენტალიზმს, განაცხადა, რომ არცევნებში რუსეთი ჩაერია. შესაბამისად, ქართველ ხალხს მოუწოდა შედეგები არ აღიაროს და ოპოზიციის პროტესტებს შეუერთდეს.
ესე იგი გამოდის, რომ ქართველებმა არ უნდა დაიჯერონ „ქართული ოცნების“ 54%-იანი წარმატება იმ დროს, როცა მისმა უახლოესმა ოპოზიციურმა პარტიამ მხოლოდ ხმების 11% მოაგროვა? სალომე ზურაბიშვილი, მიუხედავად „ქართული ოცნების“ ასეთი კოლოსალური უპირატესობისა, მაინც თავისას არ იშლის. ეს არის ცინიკური დამოკიდებულება არჩევნების შედეგების მიმართ. ამაში ჩანს მისი როგორც შეთქმულის მენტალიტეტი.
***
სალომე ზურაბიშვილმაც და მისმა მხარდამჭერმა დასავლურმა სახელმწიფოებმაც მშვენივრად იციან, რომ ხმის მიცემის შედეგები ქართველი ხალხის გადამწყვეტი ნების გამოხატვაა ევროპისა და აშშ-ის ჰეგემონიისაგან თავდასაღწევად. ამიტომაც დასავლეთის წინაშე კაპიტულანტური მენტალიტეტის მქონე პოლიტიკოსები ტრამვირებულნი არიან საქართველოს როგორც ევროპული ცივილიზაციის ყველაზე აღმოსავლური საყრდენის „დაცემით“ – მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყნის მოსახლეობა ოთხ მილიონამდეა, საქართველოს, სადაც ევროპისა და აზიის გზები ერთმანეთში იკვეთება, დიდი სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვს.
დღემდე ამერიკა და ევროპა საქართველოს იყენებდნენ როგორც ფრონტად თავიანთი მეტოქეების წინააღმდეგ, განსაკუთრებით რუსეთთან, თურქეთთან და ირანთან მიმართებით. მოკლედ, კავკასიური ქვეყანა ფასდაუდებელ ფორპოსტს წარმოადგენდა დასავლეთისათვის.
მაგრამ საქართველომ მოახერხა იმ ორმოდან ამოსვლა, რომელშიც დასავლეთის წყალობით ჩავარდა - თავისი პოლიტიკის ტრანსფორმაციით და ახლა აცხადებს, რომ მეტად აღარ იქნება დასავლურ-იმპერიალისტური პროექტების მსხვერპლი ობიექტი. ერთი სიტყვით, რჩება მხოლოდ იგივე ვუსურვოთ უკრაინასაც და დასავლეთის სხვა მარიონეტებსაც. ჭეშმარიტებაა, რომ მხოლოდ ის ქვეყნები მოიპოვებენ სტაბილურობას, მშვიდობას და სიმშვიდეს, რომლებიც დასავლელი მფარველებისაგან გათავისუფლდებიან. საქართველო ამის კონკრეტულ მაგალითს წარმოადგენს - თბილისი გვაჩვენებს, რომ ეს შესაძლებელია.
წყარო: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/bercan-tutar/2024/10/29/gurcistan-basardi-darisi-kievin-basina
გერმანული სამაუწყებლო კომპანია „დოიჩე ველე“ (Deutcshe Welle) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველოსთვის კრემლთან დაახლოება გარდაუვალი ხდება“ (ავტორი - ივან პრეობრაჟენსკი, პოლიტიკური მიმომხილველი ბერლინიდან).
გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:
დასავლეთმა საქართველოს ხელისუფლებას არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების გამოძიებისაკენ მოუწოდა. თავის მხრივ, საქართველოს ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ (ცესკო) პროკურატურას თხოვნით მიმართა, რომ გამოკვლეული იქნას სავარაუდო გაყალბების ფაქტები. თითქოსდა მოვლენები სამართლებრივ ჩარჩოებში მიმდინარეობს: გამოდის, რომ რომ მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ კონტროლქვეშ არსებული ცენტრალური საარჩევნო კომისია დასავლეთის წინაშე დათმობაზე წავიდა და შეიძლება რაიმე შეიცვალოს - არჩევნების შედეგების თვალსაზრისით, ოპოზიციის სასარგებლოდ. მაგრამ ეს მხოლოდ ილუზიაა. როგორც საქართველოს ხელისუფლება მიიჩნევს, თვითონ ოპოზიციაა დამნაშავე სიტუაციის გამწვავებაში, რომელიც მოსახლეობას საპროტესტო აქციებისაკენ მოუწოდებს. სავარაუდო დამნაშავეთა რიცხვს ემატება პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილიც, რომელიც თვლის, რომ მილიარდერ ბიძინა ივანიშვილის პარტიის გამარჯვება რუსეთისადმი დამონებას, კრემლისადმი დამორჩილებას ნიშნავს.
როგორი სცენარებით შეიძლება მოვლენების განვითარება?
სცენარი პირველი: კომპრომისი რუსეთის გარეშე
„ქართული ოცნების“ განცხადება გამარჯვებაზე (თუმცა მმართველმა პარტიამ ვერ მიაღწია საკონსტიტუციო უმრავლესობას - 150-წევრიან პარლამენტში 75 ადგილი ვერ მიიღო) საქართველოში ისეთ სიტუაციას ქმნის, რომელსაც თითქმის ჩიხური ხასიათი აქვს. ოპოზიცია და პრეზიდენტი დარწმუნებულნი არან, რომ არჩევნები გაყალბებულია. ამაზე პრაქტიკულად პირდაპირი ტექსტით ლაპარაკობენ დასავლეთშიც, მაგრამ იმის შანსები, რომ საქართველოს ხელისუფლება ყურად იღებს მკაცრ შენიშვნებს და არჩევნების შედეგების კორექტირებას მოახდენს, პრაქტიკულად არ არსებობს. თუ მთავრობის წარმომადგენელთა არჩევნებისწინა განცხადებებს გავითვალისწინებთ, რომ ყველა მისი ოპონენტი ქვეყნისა და ხალხის მტერია, მმართველმა პარტიამ კომპრომისებზე წასვლის ყველა გზა თვითონვე გადაიკეტა.
არადა, ქართული საზოგადოებისა და სახელმწიფოსათვის ერთადერთი ოპტიმალური გამოსავალი შექმნილი რთული სიტუაციიდან სწორედ კომპრომისია ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის. არ აქვს მნიშვნელობა, ვისი შუამდგომლობით - ეს იქნება „შინაური“, ვთქვათ, ოპოზიციონერი პრეზიდენტი (მაგრამ მაინც ხელისუფლების წარმომადგენელი) თუ „გარეული“ - დასავლეთის სახით - უნგრელი ლიდერი ვიქტორ ორბანი და ვთქვათ, სომხეთის პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი.
ამგვარ შემთხვევაში შესაძლებელი გახდება თავდაპირველად ყველაზე თვალშისაცემი დარღვევა-გაყალბების გამოვლენა და მათი ნეიტრალიზება, შემდეგ არჩევნების შედეგების გადახედვა (კორექტირება) და ისეთი ახალი პარლამენტის ჩამოყალიბება, რომელშიც ღირსეულად იქნება წარმოდგენილი ოპოზიცია და ბოლოს, მოხდება კოალიციური მთავრობის შექმნა - ოპოზიციის მონაწილეობით. თუმცა ეს მხოლოდ ოპტიმისტური სცენარია, ვითარება კი პესიმისტურია: ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ბიძინა ივანიშვილის პარტია და მისი ოპონენტები ასეთი ვარიანტზე დათანხმდებიან. ასეთ დროს ვერც დასავლური „რეკომენდაციებიც“ ვერ მოახდენს რაიმე გავლენას.
სცენარი მეორე: ხელისუფლების ძალისმიერი გადანაწილება
კომპრომისის ალტერნატივად ითვლება ოპოზიციის მცდელობა ხელისუფლებაზე ზეწოლა მოახდინოს, რომლის შედეგად „ქართული ოცნება“ გაყალბებას აღიარებს, ძალაუფლებას დათმობს და მთავრობა გადადგება. ასეთი სიტუაცია შესაძლებელია მხოლოდ გარედან განხორციელებული ძლიერი გავლენით და შიგნიდან ორგანიზებული მასობრივი პროტესტებით, მაგრამ ამისათვის საკმარისი სოციალური წინამძღვრბი და მიზეზები ჯერ-ჯერობით არ არსებობს. თავის მხრივ, მმართველი პარტია ხელისუფლებას არასგზით არ დატოვებს, რადგან იცის: ასეთი ალტერნატივა მისთვის ემიგრაციასა და საპყრობილეს ნიშნავს.
ამასთან, ამგვარი სცენარის დროს, უნდა გვახსოვდეს, რომ მასობრივი პროტესტები თუ მართლაც დაიწყება, ეს იქნება შესაძლებლობა არამარტო პროდასავლური ოპოზიციისათვის, არამედ პრორუსული ძალებისთვისაც, რომლებმაც ბარიერი ვერ გადალახეს და პარლამენტში მოხვედრა ვერ შეძლეს. საერთოდ, ქართულ პოლიტიკაში „პრორუსულობა“ მთლიანად ბიძინა ივანიშვილს აქვს მონოპოლიზებული, მას უჭირავს ხელში კრემლთან ურთიერთობის ძაფები და გარკვეულ ლავირებას ცდილობს, რომ რუსეთის სრულ მორჩილებაში არ აღმოჩნდეს.
სცენარი მესამე: სავარაუდო თხოვნა კრემლს - დაგვეხმარეთ...
მოდით, ასეთი სიტუაცია წარმოვიდგინოთ:
„ქართული ოცნება“ აცნობიერებს, რომ ოპოზიციასთან ძალადობბრივ დაპირისპირებაში მარცხდენა. ქვეყნის სახელმწიფო ხელისუფლების ინსტიტუტები ჩამოშლის პირასაა, სიტუაცია თანდათან არასტაბილური ხდება. მიმართავს თუ არა ბიძინა ივანიშვილი დასახმარებლად თავის რუს პარტნიორებს? და შეეცდება თუ არა რუსეთი ისარგებლოს საქართველოში შექმნილი არასტაბილური სიტუაციით, როგორიც ეს ყაზახეთის 2022 წლის იანვრის მოვლენების დროს მოხდა? ასეთი ვარიანტის რეალიზებას შეუძლია საქართველოს ხელისუფლება მთლიანად რუსეთზე დამოკიდებულად გადააქციოს, როგორც ეს ალექსანდრე ლუკაშენკოს რეჟიმს მოუვიდა 2020 წელს.
მაგრამ კიდევ უფრო სახიფათოა უკრაინული სცენარი, რომლითაც „ქართული ოცნება“ ამომრჩევლებს აშინებდა და რომელიც შეიძლება რეალური გახდეს ბიძინა ივანიშვილის დამარცხების შემთხვევაში. შეიძლება ეს არ იყოს რუსეთის სრულმასშტაბიანი აგრესია (როგორც უკრაინაში 2022 წელს), მაგრამ სრულიად შესაძლებელია 2014 წლის მსგავსი აგრესია, რომელიც უკრაინის იმდროინდელი ხელისუფლების კიევიდან დონის როსტოვში გაქცევით გამოიხატა. საქართველოს შემთხვევაში მსგავსი მომენტი შეიძლება დამატებითი ტერიტორიის წართმევით გამოიხატოს.
სცენარი მეოთხე: დიქტატურა კრემლზე დაყრდნობით
რუსეთისათვის, რასაკვირველია, შეიძლება ასეთი სცენარიც მომგებიანი იყოს: ბიზინა ივანიშვილი ხელისუფლებას თავის პირობების მიხედვით ინარჩუნებს - კომპრომისებისა და სერიოზული პროტესტების გარეშე. ასეთ სიტუაციაში, ერთი შეხედვით, თბილისს შეუძლია ლავირება გააგრძელოს: „ქართულმა ოცნებამ“ განაცხადა, რომ რუსეთთან დიპლომატიური ურთიერთობა ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის გარეშე (და მით უმეტეს, მოსკოვის პირობებზე) არ განახლდება. მაგრამ ბიძინა ივანიშვილს ამ შემთხვევაშიც არ რჩება სხვა გზა, თუ არა ის, რომ იგი იძულებული გახდება კრემლში თავდახრილი მივიდეს. საქართველოს იზოლირება აშშ-სა და ევროკავშირისაგან - ისევე როგორც ევროინტეგრაციის შანსების დაკარგვა - თითქმის გარდაუვალია. უკვე ახლავე ჩანს, რომ დასავლეთის ქვეყნებთან თანამშრომლობა სწრაფად იკვეცება. ამ ეტაპზე ჯერ-ჯერობით ეს პოლიტიკას ეხება, მაგრამ ახლო მომავალში ეკონომიკასაც შეეტყობა.
საბოლოო შედეგი: მხოლოდ ავტოკრატებთან ერთად...
ევროკავშირთან ვაჭრობის ერთადერთი ალტერნატივა არის ავტოკრატებთან - ახლო მეზობლებთან და შორეულ „მეგობრებთან“ - რუსეთთან, თურქეთთან, აზერბაიჯანთან და ჩინეთთან - კავშირების განმტკიცება. რუსეთან დამოკიდებულების გაუმჯობესების შემთხვევაში საქართველოს ტერიტორიაზე აკრძალულ-დასანქცირებული ტვირთების ტრანზიტი გაიზრდება, რაც დასავლურ ანტიქართულ ემბარგოს გამოიწვევს... საბოლოო ჯამში, საქართველოს რუსეთის ეკონომიკურ სატელიტად გადაიქცევა.
ამრიგად, ბიძინა ივანიშვილის წყურვილი ხელისუფლების შენარჩუნებაში საქართველოს რუსულ ხაფანგში მოხვედრას უმზადებს. როგორც ზოგიერთი თბილისელი ექსპერტი ამბობს, ქვეყნის ისტორიაში ახალი ეპოქა შეიძლება დაიწყოს - ევრაზიული, ხოლო ევროატლანტიკური ინტეგრაციის იდეა წარსულს ჩაბარდება.
წყარო: https://p.dw.com/p/4mOPw