თეონა გეგელია - ე.წ. აგენტების შესახებ კანონის რუსული და ამერიკული ვერსიების მიმოხილვა

თარიღი: 584

ჟურნალისტი თეონა გეგელია, საკუთარ ფეისბუკ გვერდზე ე.წ. „უცხოურ აგენტებზე“ რუსული და ამერიკული ვარიანტების შედარებით ანალიზს აკეთებს.

"თბილისი პოსტი" უცვლელად გთავაზობთ თეონა გეგელიას პოსტებს.

რუსული კანონმდებლობა „უცხოურ აგენტებზე“

„უცხოურ აგენტებზე“ კანონის პირველი ვერსია რუსეთში მიიღეს 10 წლის წინ, 2012 წლის 20 ივლისს. წლობით კანონი მკაცრდებოდა და შეეხო ქველმოქმედების და განათლების სფეროში მოღვაწე ადამიანებს, უფლებადამცველებს, აქტივისტებს და მედიას. დღეს ამ სტატუსს ანიჭებენ უკვე ნებისმიერ ადამიანს ან ორგანიზაციას, რომელიც ხელისუფლებისთვის მიუღებელია.

2012. დაიწყო არასამთავრობოებით

2012 წელს პუტინმა ხელი მოაწერა პირველ კანონს „უცხოურ აგენტებზე“, რომელიც მოამზადა რუსი დეპუტატების ჯგუფმა ირინა იაროვაიას ხელმძღვანელობით. ინიციატივამ საშუალება მისცა რუსეთის იუსტიციის სამინისტროს ეს სტატუსი მიენიჭებინა არაკომერციული ორგანიზაციებისთვის, რომლებიც საქმიანობდნენ პოლიტიკის სფეროში და ფინანსდებოდნენ უცხოეთიდან. ეს ორგანიზაციები თავის მხრივ უნდა დარეგისტრირებულიყვნენ სპეციალურ რეესტრში, ყველა მასალა უნდა მოენიშნათ და საქმიანობის ანგარიში ჩაებარებინათ სახელმწიფოსთვის.

2017 წელი. გაგრძელდა მედიასაშუალებებით, რომლებიც „ასრულებდნენ“ უცხოელი აგენტების ფუნქციას

კანონში „მასობრივი ინფორმაციის შესახებ“ შეიტანეს ცვლილებები, რომლის თანახმად უცხოური მედიასაშუალებები გამოცხადდნენ „უცხოურ აგენტებად“. ეს იყო პასუხი აშშ-ის იუსტიციის სამინისტროს მოთხოვნაზე, რუსული სახელმწიფო არხი RT დარეგისტირირებულიყო აშშ-ში „უცხოური აგენტის“ სტატუსით. კანონის ამომედებიდან ერთ თვეში „უცხოური აგენტების“ რეესტრში რუსეთმა შეიყვანა „ამერიკის ხმა“, „რადიო თავისუფლება“ და მისი რეგიონული პროექტები, ტელეარხი „Настоящее время“.

2019 წელი. „მედია - უცხოურ აგენტებს“ გაუთანაბრეს რიგითი ადამიანები

გააფართოვეს „მედია - უცხოური აგენტის“ კანონის მოქმედების არეალი და დაიწყეს ამ სტატუსის მინიჭება ფიზიკური პირებისთვის (რუსებიც, უცხოელებიც), რომლებიც მონაწილეობდნენ „მედია - უცხოური აგენტების“ შექმნაში, ან ავრცელებდნენ მათ მასალებს და იმავდროულად, ფინანსდებოდნენ უცხოეთიდან. რეალურად, კანონის მოქმედება გავრცელდა ყველა ადამიანზე, რომელიც სოცქსელში აქტიურობს.

2020 წელი. კანონი „ფიზიკური პირების - უცხოური აგენტების შესახებ“

ამ წლის დეკემბერში პუტინმა ხელი მოაწერა რუსულ კანონმდებლობაში რამდენიმე შესწორებას, რომლის თანახმად კანონი „უცხოურ აგენტებად“ აღიარებდა ყველა რიგით მოქალაქეს, რომლებიც რუსეთში მონაწილეობდნენ პოლიტიკურ ცხოვრებაში და იღებდნენ უცხოურ დახმარებას (არამხოლოდ ფინანსურს). ასეთი ადამიანები და ორგანიზაციები იუსტიციის სამინისტროს უნდა შეეყვანა იმ არარეგისტრირებული საზოგადოებრივი გაერთიანებების რეესტრებში, რომლებიც ასრულებდნენ „უცხოური აგენტის“ ფუნქციას, და ფიზიკური პირები „- უცხოური აგენტები“. პირველად ეს სიები შეავსეს 2021 წლის აგვისტოში და 2022 წლის აპრილში. მედია საშუალებებს უნდა მოენიშნათ ნებისმიერი პუბლიკაცია, თუკი მათში ნახსენები იქნებოდა ესა თუ ის „უცხოური აგენტი“.

2021 წელი. „მედია - უცხოური აგენტების“ რეესტრის მასობრივი შევსება

ამ წლის აპრილიდან რუსეთის იუსტიციის სამინისტროს ყოველ კვირას (რატომღაც ხუთშაბათობით) შეჰყავდა რეესტრში მორიგი მედიასაშუალება (დამოუკიდებელი და უცხოური მედია ორგანიზაციები) და ადამიანი (ცალკეული ჟურნალისტები, აქტივისტები, უფლებადამცველები და პოლიტიკოსები). წლის განმავლობაში სია გაიზარდა 93 პოზიციით.

„უცხოურ აგენტად“ ჩაითვლებოდა ნებისმიერი ადამიანი, რომელიც რამეს მაინც აქვეყნებდა სოცქსელში და იღებდა ფულს უცხოეთიდან, მაგალითად, მეგობრისგან დაბადების დღის საჩუქარს.

2021 წლის ბოლოს სასამართლოს გადაწყვეტილებით გააუქმეს უფლებადაცვითი ცენტრი „მემორიალი“ და „საერთაშორისო მემორიალი“ (გადაწყვეტილება 2022 წლიდან ამოქმედდა). ორგანიზაციების ლიკვიდაციის ინიციატორი იყო რუსეთის პროკურატურა, რომელმაც ორგანიზაციები დაადანაშაულა „უცხოური აგენტების შესახებ“ კანონის დარღვევაში.

2022 წელი. ახალი „განმაზოგადებელი“ კანონი

14 ივლისს რუსეთის პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ახალ კანონს „უცხოური აგენტების“ შესახებ, რომელიც როგორც ითქვა „განაზოგადებს, აზუსტებს და ავსებს უკვე არსებულ კანონმდებლობას ამ სფეროში“. კანონი 1 დეკემბრიდან ამოქმედდა და „უცხოელ აგენტებად“ აცხადებს ყველას, ვინც უცხოეთიდან იღებს მარდაჭერას ან „სხვა ფორმით მოქცეულია უცხოური გავლენის ქვეშ“, თუნდაც არ იღებდეს უცხოურ დაფინანსებას. ასეთი ადამიანებისათვის ახალი შეზღუდვები დაწესდა.

გარდა ამისა, კანონმა გააჩინა ცნება „ფიზიკური პირები, აფილირებულები უცხოელ აგენტებთან“. ამ კატეგორიაში ექცევიან იმ ორგანიზაციების დამფუძნებელები, ხელმძღვანელები, წევრები ან თანამშრომლები, რომლებიც გამოცხადებულები არიან „უცხოურ აგენტებად“. აფილირებული პირებისთვის“ ცალკე რეესტრია შექმნილი.

რუსეთში მოქმედებს კიდევ ერთი კანონი „არასასურველი ორგანიზაციების“ შესახებ, რომელიც მიიღეს 2015 წელს. ამ კანონით რუსეთის გენპროკურატურას უფლება აქვს ეს სტატუსი მიანიჭოს ნებისმიერ უცხოურ ან საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციას, თუკი ის ჩათვლის, რომ ამ ორგანიზაციის საქმიანობა საფრთხეს უქმნის „რუსეთის კონსტიტუციურ წყობას, თავდაცვითუნარიანობას და უსაფრთხოებას“. „არასასურველ ორგანიზაციებში“ საქმიანობის ან მათთან თანამშრომლობისთვის გათვალისწინებულია პასუხისმგებლობა, მათ შორის სისხლის სამართლებრივიც.

პრაქტიკაში, „უარესად“ მოქცევის შემთხვევაში, ყველა „ორგანიზაცია - უცხოური აგენტი“ „არასასურველ ორგანიზაციებად“ გადაკვალიფიცირების კანდიდატია.

მიყევით ბმულს - თეონა გეგელია

ამერიკული კანონი „უცხოური აგენტების“ შესახებ

„აქტი უცხოური აგენტების რეგისტრაციის შესახებ“ (FARA), აშშ-ში 1938 წელს მიიღეს. კანონის მიზანი პირველ რიგში იყო ქვეყანაში ნაცისტური პროპაგანდის გავრცელების აღკვეთა. ეს იყო რეაქცია იმ სახელმწიფოების პროპაგანდისა და ლობიზმის გაძლიერების წინააღმდეგ, რომლებიც ამერიკას პოტენციურ მტრად განიხილავდნენ და პირველ რიგში გულისხმობდა ნაციონალ-სოციალისტურ გერმანიას.

მეორე მსოფლიო ომის დაწყებამდე გერმანია აქტიურად ცდილობდა აშშ-ში საზოგადოებრივი აზრის თავის სასარგებლოდ ფორმირებას და ამას აკეთებდა, მაგალითად, გერმანულ-ამერიკული კომიტეტის „ამერიკა უპირველეს ყოვლისა“ კამპანიის საშუალებით. ორგანიზაცია ცდილობდა არ დაეშვა აშშ-ს ჩართვა მეორე მსოფლიო ომში.

1966 წელს კანონი შეიცვალა. მისი ფოკუსი გადავიდა პოლიტიკური პროპაგანდიდან პოლიტიკურ ლობიზმზე. გარდა ამისა, 1950-იან წლებში, როდესაც ამერიკელები ყველგან ხედავდნენ კომუნისტების გავლენის გაძლიერებას აშშ-ში, „უცხოური აგენტების“ განსაზღვრება კანონში დავიწროვდა. ის შემოიფარგლა იმ ადამიანებით და ორგანიზაციებით, რომლებიც უცხო ქვეყნების ან ორგანიზაციების პირდაპირი ბრძანებით ან სურვილით მოქმედებდნენ.

გარდა ამისა, ამერიკის ხელისუფლებას თავად უნდა ემტკიცებინა, რომ სავარაუდო „აგენტების“ მიზანი ნამდვილად იყო აშშ-ის პოლიტიკაზე გავლენა, რის გამოც, კანონის დარღვევის გამო დასჯის ფაქტები ძალიან იშვიათი გახდა.

ამერიკული კანონი არ მოიცავს არაპოლიტიკურ ლობიზმს, ისევე როგორც პროპაგანდას ამ სიტყვის ფართო გაგებით: ინფორმაციის გავრცელებას კომერციული, კულტურული, სამეცნიერო და რელიგიური მიზნებით, ასევე შემოწირულობების მოზიდვას არ სჭირდება „უცხოურ აგენტად“ დარეგისტრირება.

აშშ-ში უცხოურ აგენტებად უნდა დარეგისტრირდნენ უცხო ქვეყნის მთავრობების, პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლები, რომლებიც ლობირებენ „დამქირავებლების“ ინტერესებს. ეს ადამიანები ან ორგანიზაციები ხვდებიან ამერიკელ დეპუტატებს და მოხელეებს, იღებენ ან გასცემენ გრანტებს და სხვა ფულად სახსრებს საკუთარი ქვეყნის ან პარტიის სასარგებლოდ.

თუ პირი არ მოქმედებს უცხო სახელმწიფოს ან პარტიის ინტერესებში, მაგრამ ცდილობს გავლენა მოახდინოს სახელმწიფოს გადაწყვეტილებებზე, ის უნდა დარეგისტრირდეს ლობისტად, რომლის საქმიანობაც ამერიკაში რეგულირდება და ლეგალურია.

თეორიულად, „უცხოურ აგენტებს“ (ანუ უცხო ქვეყნის პოლიტიკურ ლობისტებს, რომლებიც არ დარეგისტრირდნენ) ემუქრებათ 5 წლიანი პატიმრობა და 10 ათასს დოლარამდე ჯარიმა. ამ ორი სასჯელიდან თითოეული შესაძლოა გამოყენებული იყოს ცალ-ცალკე.

ამერიკული კანონით გათვალისწინებული ჯარიმების მიზანია, ასეთი ორგანიზაციების და მათი „დამქირაველების“ საქმიანობა გახადოს გამჭვირვალე - აზრის გამოხატვის თავისუფლება არ იზღუდება. დღეს შეერთებულ შტატებში „უცხოურ აგენტებად“ რეგისტრირებულია დაახლოებით 1700 პირი და ორგანიზაცია. „უცხოურ აგენტებს“ შეუფერხებლად შეუძლიათ მუშაობის გაგრძელება აშშ-ის იუსტიციის სამინისტროში დროული რეგისტრაციის შემდეგ.

ანუ, სახელწოდების მიუხედავად, ამერიკული კანონის სამიზნე სხვა ქვეყნების ჯაშუშები და აგენტები არ არიან, არამედ ადამიანები და ორგანიზაციები, რომლებიც სხვა სახელმწიფოების დავალებით და ფინანსური მხარდაჭერით ცდილობენ აშშ-ში საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებას, რაც ხორციელდება ძირითადად ლობიზმის გზით.

FARA-ს თანახმად, ასეთი ორგანიზაციები ვალდებულები არიან დარეგისტრირდნენ ამერიკის იუსტიციის სამინისტროში და 6 თვეში ერთხელ წარადგინონ ინფორმაცია მათ ანგარიშებზე ჩარიცხული თანხების (იქნება ეს უცხოეთის ხელისუფლების თუ არასამთავრობოების მხრიდან დაფინანსება) და ხარჯების შესახებ. ეს ინფორმაციაც საჯარო და ხელმისაწვდომია.

FARA მოითხოვს ასევე პროპაგანდისტული ინფორმაციის მარკირებას (რომ ვრცელდება „უცხოური აგენტის სახელით“), რომელსაც კანონში ჰქვია „საინფორმაციო მასალები“. ასეთი მასალების ასლები უნდა გაეგზავნოს იუსტიციის სამინისტროს.

„უცხოური აგენტების“ უმრავლესობა რეგისტრირდება აშშ-ის რეესტრში დამოუკიდებლად, იშვიათ შემთხვევებში იუსტიციის სამინისტრო ავალდებულებს მათ უცხოურ აგენტად დარეგისტრირებას, რაც მოხდა რუსეთის სახელმწიფო არხის, RT-ს შემთხვევაში (ხელმძღვანელი მარგარიტა სიმონიანი). მედია საშუალებებიდან „უცხოურ აგენტებად“ აშშ-ში დარეგისტრირებული არიან ასევე ჩინური გაზეთი The China Daily და იაპონური ტელერადიოკომპანია NHK.

სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა FARA-ს კანონის დარღვევისთვის ემუქრება იმ „უცხოურ აგენტებს“, რომლებიც ლობირებენ მაგალითად, პოლიტიკური ემიგრანტის ჩინეთისთვის გადაცემას; ხვდებიან მაღალი რანგის მოხელეებს, ცდილობდნენ მათ დარწმუნებას შეწყვიტონ უცხოური კომპანიის სისხლის სამართლებრივი დევნა; იხდიან მრავალმილიონიან ქრთამს, რათა თავი აარიდონ „უცხოურ აგენტად“ რეგისტრაციას.

რუსულ ორგანიზაციას ან პირს იმისთვის, რომ „უცხოური აგენტების“ რეესტრში მოხვდეს, არ სჭირდება გოლფის თამაში ამრიკელ დეპუტატთან ან მასთან ენერგეტიკული პროექტების განხილვა. ასეთ რეესტრში შეიძლება მოხვდეს ნებისმიერი არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომელიც საკუთარი წესდებით მუშაობს, მაგალითად, შიდსის ან ეკოლოგიის პრობლემებზე.

ასევე, აშშ-ის იუსტიციის სამინისტრო საკუთარ გადაწყვეტილებებს მტკიცებულებებთან ერთად აქვეყნებს საკუთარ ვებგვერდზე, განსხვავებით რუსეთისგან, რომელიც არ განმარტავს რას მიიჩნევს ამა თუ იმ ორგანიზაციის პოლიტიკურ საქმიანობად.

პოლიტიკური საქმიანობის ცნება რუსულ კანონმდებლობაში განსხვავებით ამერიკულისგან სურასავითაა, რომელსაც სახელურს საიდანაც გინდა, იქიდან მიაბამ. რუსეთის იუსტიციის სამინისტროს აზრით, რუსული საზოგადოების ნებისმიერი პრობლემის განხილვა შეიძლება ჩაითვალოს „პოლიტიკურ საქმიანობად“.

ამასთანავე, ამერიკული სასამართლოსგან განსხვავებით, რუსული სასამართლო აღმასრულებელი ხელისუფლების გაგრძელებაა და პოლიტიკურ საქმეებს წყვეტს მთავრობის სასარგებლოდ.

მიყევით ბმულს - თეონა გეგელია

ბიზნესი

რას წარმოადგენს ამერიკული BlackRock-ი, რომელიც $10.5 ტრილიონის აქტივებს მართავს?

გლობალური ფინანსური ქსოვილი სხვადასხვა ტიპის კომპანიების ურთიერთქმედებაზე დგას. ფინანსურ ეკოსისტემაში ვხვდებით, როგორც ბანკებს, ასევე ნეობანკებს და ფინტექ-კომპანიებს, საპენსიო ფონდებს, საგადახდო სერვისების მიმწოდებელ ორგანიზაციებს, კერძო კაპიტალის მმართველებს, ჰეჯ-ფონდებსა და აქტივების მმართველ კომპანიებს. აი, სწორედ ამ ბოლო კატეგორიას განეკუთვნება ამერიკული BlackRock-ი, რომელიც სხვა ადამიანებისა და კომპანიების აქტივებს მართავს, ანუ მარტივად რომ ვთქვათ, ინვესტიციას მათ ნაცვლად დებს. გამართული ბიზნესმოდელის გარდა, ამერიკულ კორპორაციას მაღალი რეპუტაცია, ინვესტორებისთვის ფინანსური სარგებლის გენერირების დეკადების განმავლობაში დამტკიცებული შედეგები და პლანეტარული მასშტაბის კავშირები გამოარჩევს.

ამ ყველაფრის დამსახურებით, BlackRock-ი პლანეტის უდიდეს აქტივების მმართველ კომპანიად იქცა, რომლის პორტფელი, ბოლო შედეგებით, $10.5 ტრილიონად იყო შეფასებული. 2024 წლის პირველი კვარტალის ფინანსური ანგარიშის თანახმად, გასულ ერთ წელიწადში, ამერიკულმა კორპორაციამ აქტივების ზომა $1.4 ტრილიონით გაზარდა. ამ თანხის მასშტაბს რომ მიხვდეთ, გეტყვით, რომ მექსიკის მთლიანი შიდა პროდუქტი სწორედ $1.4 ტრილიონია, როცა ესპანეთის, ინდონეზიის და საუდის არაბეთის - ნაკლები. თუმცა BlackRock-ის ჯამური აქტივების ზომა უფრო შთამბეჭდავია, რადგან ამ მაჩვენებელს ქვეყნების მშპ-სთან თუ შევაფარდებთ, აღმოვაჩენთ, რომ მას მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატები და ჩინეთი უსწრებს.

რა შემოსავალს და წმინდა მოგებას აგენერირებს BlackRock-ი $10.5 ტრილიონად შეფასებული აქტივების მართვით?

2024 წლის I კვარტალში, BlackRock-მა $4.7 მილიარდის შემოსავალი მიიღო, რაც 11%-ით მეტია, ვიდრე შარშან. შემოსავალთან ერთად, ბოლო პერიოდში მკვეთრად, კერძოდ 36%-ითაა გაზრდილი კომპანიის წმინდა მოგება, რომელმაც მიმდინარე წლის პირველ სამ თვეში $1.5 მილიარდი შეადგინა. აღნიშნულ მაჩვენებლებს, უმეტესწილად, ის ფინანსური ინსტრუმენტები აგენერირებენ, რომელთაც BlackRock-ის პორტფელში ვხვდებით - აქ იგულისხმება, როგორც კომპანიების კაპიტალი, ანუ აქციები, ასევე ფიზიკური აქტივები, მათ შორის უძრავი ქონება.

აქციების კუთხით, BlackRock-ის აქტივებს შორის ყველაზე დიდი წილი მსოფლიოს უდიდეს ტექნოლოგიურ, ფარმაკოლოგიურ და ფინანსურ კომპანიებზე მოდის. BlackRock-ის აქციების პორტფელის ათი უდიდესი პოზიცია კი, შემდეგნაირად გამოიყურება:

#1 - Microsoft - $229.7 მილიარდად შეფასებული 542.02 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 5.37%)

#2 - Apple - $178.4 მილიარდად შეფასებული 1.04 მილიარდი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 4.17%)

#3 - NVIDIA - $164.66 მილიარდად შეფასებული 182.42 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 3.85%)

#4- Amazon - $115.18 მილიარდად შეფასებული 638.54 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 2.69%)

#5 - META - $77.18 მილიარდად შეფასებული 158.94 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.8%)

#6 - Alphabet (Class A) - $62.77 მილიარდად შეფასებული 415.9 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.47%)

#7 - Alphabet (Class C) - $54.11 მილიარდად შეფასებული 355.37 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.27%)

#8 - Eli Lilly - $50.78 მილიარდად შეფასებული 65.27 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.19%)

#9 - Broadcom - $46.27 მილიარდად შეფასებული 34.91 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.08%)

#10 - Berkshire Hathaway (Class B) - $45.21 მილიარდად შეფასებული 107.51 მილიონი აქცია (BlackRock-ის პორტფელის 1.06%)

წყარო:https://bm.ge/

სრულად

გამოკითხვა

ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?

უკრაინა

რუსეთი

არ მაქვს პასუხი

ხმის მიცემა

სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.

კულტურა

თურქმენეთის დედაქალაქ აშხაბადში შოთა რუსთაველის მემორიალი გაიხსნა

სრულად

ვანი ეტრუსკული ცივილიზაციისადმი მიძღვნილ გამოფენას მასპინძლობს

სრულად

გენიალური ქართველი კინომსახიობის, დოდო აბაშიძის, დაბადებიდან 100 წელი გავიდა

სრულად