,
წყარო:https://bm.ge/
ელს რთველი საკმაოდ რთულ პირობებში ჩატარდა. კახეთში მოსული სეტყვის შედეგად 6 ათას ჰექტარამდე ფართობი დაზიანდა, რის გამოც სახელმწიფოს დამატებითი ფინანსური სახსრების გამოყოფა დასჭირდა ფერმერების დასახმარებლად. წლევანდელი რთველი რთულია რაჭველი მევენახეებისთვისაც, რადგან როგორც ადგილობრივები ამბობენ, უხვნალექიანმა ზაფხულმა და სეტყვამ ყურძნის მოსავლის დიდი ნაწილი გაანადგურა. მთავრობის გადაწყვეტილებით, მიმდინარე წელს, რთველის მხარდასაჭერად, სუბსიდირების პროგრამა რაჭის რეგიონშიც განხორციელდება. სოფლის მეურნეობის მინისტრმა გუშინ მედიასთან განაცხადა, რომ მთავრობა სუბსიდიის სახით 4 ლარს გადაიხდის იმ პირობით, თუ კომპანიები ფერმერებისგან 1 კილოგრამ ყურძენს 7 ლარად შეიძენენ. აღსანიშნავია, რომ რთველის სუბსიდირების პროგრამა რაჭაში გასულ წელსაც მსგავსი პირობებით განხორციელდა. სამინისტროს ინფორმაციით, რაჭაში უკვე გადამუშავებულია 300 ტონამდე ყურძენი.
თუ როგორ მიმდინარეობს რთველი რაჭაში, მისაღებია თუ არა მევენახეებისთვის ის ფასი, რაც ბაზარზეა და უწყობს თუ არა დარგის განვითარებას ხელს სახელმწიფოს მიერ ამ სექტორის სუბსიდირება, ამის შესახებ “სარდანაშვილის მეღვინეობის” დამფუძნებელმა ალეკო სარდანაშვილმა გადაცემა “საქმიან დილაში” სტუმრობისას ისაუბრა.
“ბოლო ორი დღეა რაჭაში უამინდობაა და ასეთ პირობებში მიმდინარეობს ყურძნის ჩაბარება, რაც სტიქიის შემდეგ დარჩენილ ჩაბარებული ყურძნის ხარისხზე აუცილებლად აისახება. ამ ორი დღის მაგალითზე შემიძლია ვთქვა, რომ კარგი ღვინის დასამზადებლად ასეთ ამინდში ადამიანებს ყურძენი არ უნდა აკრეფინო. რაც შეეხება მოლოდინებს, 300 ტონა ყურძენი უკვე დაიკრიფა, სახელმწიფო 2000 ტონამდე ყურძენს ვარაუდობს, რაც წარმოუდგენელია, ვინაიდან ამ ორ დღეში ვენახების უმეტესობა დაკრეფილია. ჩემი ვარაუდით, მიმდინარე წელს 1000 ტონამდე ყურძენი მოვა”, - აღნიშნა ალეკო სარდანაშვილმა.
სუბსიდირებაზე საუბრისას, მეღვინეობის დამფუძნებელმა განმარტა, რომ სახელმწიფოს სუბსიდირებას ძალიან უარყოფითი გავლენა აქვს სექტორზე.
“სუბსიდირებას საკმაოდ უარყოფითი გავლენა აქვს სექტორზე, სუბსიდირებამ გამოიწვია ის, რომ საკმაოდ დიდ ფართობებზე შენდება ვენახები, მოიმატა მოსავალმა, თუმცა მოთხოვნა არ გაზრდილა, რადგან სახელმწიფოს მეტი და მეტი თანხის გადახდა და სუბსიდირების განხორციელება უწევს. სუბსიდია საბოლოო ჯამში დარგისთვის დაკარგული ფულია, რადგან მეღვინეობის განვითარების მხრივ რაჭაში საკმაოდ ცუდი მდგომარეობაა და მეორე მხრივ საკმაოდ დიდ ფართობებზე შენდება ვენახები იმის იმედით, რომ სახელმწიფო ყოველთვის დაამატებს გარკვეულ თანხას და მევენახეები მოსავალს მისაღებ ფასად ჩააბარებენ, რაც აბსურდულია. წელსაც, მევენახეებისთვის შეთავაზებული ფასი მისაღები არ არის, რადგან რა თანხასაც ისინი ყურძნისთვის იღებენ, მინიმალური ფასია", - თქვა სარდანაშვილმა.
ამასთან, სარდანაშვილმა გადაცემაში სტუმრობისას განმარტა, რომ სახელმწიფოს მიერ სუბსიდირებისთვის გამოყოფილი თანხის დიდი ნაწილი უნდა მარკეტინგსა და რეგიონის სექტორის ცნობადობის ამაღლებაში უნდა ჩაიდოს.
“ყოველწლიურად 2 დღით გადაწყვეტილი ფესტივალების ჩატარება აბსოლუტურად არაფრის მომცემია, ეს არის მეღვინეებისა და მევენახეების დროის ფუჭი ხარჯვა, ამ დარგს უფრო სისტემური მიდგომა უნდა, იგივე განათლების მხრივ, რათა ადამიანებს ნაწვალები არ გაუფუჭდეთ იმის გამო, რომ არ იციან რა დროს რომელი პრეპარატით შეწამლონ ყურძენი. სახელმწიფოს მიერ გამოყოფილი თანხები სწორედ მარკეტინგსა და მევენახეების ცნობადობის ამაღლებაში უნდა იხარჯებოდეს”, - დასძინა მან
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
