ალბათ გაგიგიათ ეს ლექსი, ვითომდა ნოე ჟოდანიას საფლავის ქვაზე წარწერილი:
"ვარ ჩემი ქვეყნის გულდამწვარი ჭირისუფალი,
ერის ბრწყინვალე მომავალით მსურს გავიხარო.
თუ საქართველო არ იქნება თავისუფალი,
დე, მტვრად ქცეულიც დამენახოს მთელი სამყარო..."
ეს მწარე სიტყვები არც ჟორდანიას ეკუთვნის და არც მის საფლავის ქვაზე წერია, მისი ავტორი პარიზში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტი სიმონ ბერეჟიანია. სიმონიკა 1899 წელს დაიბადა. მამამისი ერმილე თაყაიშვილი იყო, დედა ქარცივაძის ქალი გახლდათ. ბიჭი უშვილო დეიდას უშვილებია და მის ქმარს ბავშვისთვის თავისი გვარი მიუცია. სიმონს ძალიან გვიან გაუგია, რომ თაყაიშვილი იყო, მაგრამ გვარი აღარ გამოუცვლია. საშუალო განათლება სამშობლოში მიიღო, ჰყავდა დიდებული მასწავლებელი ლუარსაბ ბოცვაძე, რომელიც ქართველებად, მამულიშვილებად ზრდიდა ახალგაზრდებს.
უმაღლესი განათლების მისაღებად დამოუკიდებელი საქართველოს ხელისუფლებამ 1920 წელს გერმანიაში გაგზავნა, ცნობილმა მოვლენებმაც იქ მოუსწრო და ემიგრაციაში დარჩა. 1923 წლიდან პარიზში გადასახლდა. "მიუხედავად დუხჭირი პირობებისა, ის განაგრძობდა ხელოვნების სამსახურს, წერდა ლექსებს, მოთხრობებს, მოგონებებს, პატარა სცენებს, საოხუნჯო წერილებს ემიგრაციის ცხოვრებიდან, ხატავდა კარიკატურებს და აქტიურად მონაწილეობდა პატრიოტულ დარაზმულობაში. ის თავისი მოქცევით, სიმღერით, მოხდენილად ლექსების წაკითხვით ქართველ ლტოლვილებს ამხნევებდა. ის ჩვენი ემიგრანტული ოჯახის თვალად ითვლებოდა", - იგონებს მ. ტუღუში.
სიმონიკო იყო ერთ-ერთი დამფუძნებელი და აქტიური წევრი პარიზში ქართველი პატრიოტული ორგანიზაცია "თეთრი გიორგისა". ამ ორგანიზაციის გაზეთის ფურცლებზე ბეჭდავდა თავის ნაწარმოებებს. ერთ-ერთ ლექსში იხსენებდა სამშობლოდან უმაღლესი განათლების მისაღებად წამოსვლას - სავსეს იმედით და ოცნებებით:
"თეთრი ხომალდი, დატვირთული ნორჩ იმედებით,
მოშორდა ნაპირს, დიდ წინაპართ წმინდა საფლავებს.
გზებს გვიქარგავდა ოკეანე ლურჯ ხავერდებით
და ცივ ზვირთებში გვინათებდა ზეცა ვარსკვლავებს".
ახლაც ეს იმედი აცოცხლებდა:
"და თუმცა მამულს აოხრებულს, მიგდებულს ობლად
ჩვენ სამარცხვინოდ, ბინძურ ქუსლის ნაკვალი აზის,
მაგრამ მე მჯერა, რომ მომავალს სანუგეშებლად
მოევლინება თამარის მზე და ჯვარი ვაზის.
გამოეშლება მოთმინების მკვირცხლი ჩახმახი
(წინაპართ აჩრდილთ ჩრდილოეთის ქარი აჯავრებს):
წამოიჭრება საფლავიდან პატარა კახი,
იშიშვლებს მახვილს და დარაზმავს საომრად ჯარებს".
სიმონი II მსოფლიო ომის დროს გარდაიცვალა. მისი საფლავი, სამწუხაროდ, დაიკარგა. აი, რას წერდა მასზე ვიქტორ ნოზაძე: "სიმონიკა ბერეჟიანი! სამშობლოს მოწყვეტილი, უცხოეთში გადმოხვეწილი ქართველობა კარგად იცნობდა მას. ყველას უყვარდა იგი! და ეს სიყვარული წარმოშობილი იყო მისი გულის ნიჭიდან; მთელი მისი არსება შეპყრობილი და მოჯადოებული იყო სამშობლოს სიყვარულით და ამ სიყვარულის სხივებს ჰფენდა ყველას და ყველაც იმავე გრძნობით უპასუხებდა.
იგი გულით ატარებდა საქართველოს და იყო თავდაჯერებული მიჯნური სამშობლოსი. სამშობლოც არ ასვენებდა მას და უამრავ საუკუნეთა მანძილზე ქართული სისხლით გაჟღენთილი მიწა მოუხმობდა. მას არ შეეძლო მიახლოება, მტერი ფლობდა სამშობლოს და იგი უცხოეთიდან ელოლიავებოდა მას, უგალობდა...
სიმონიკა თან მოსდევს ქართველ ერს დასაბამიდანვე, იგი მისი ღვიძლი შვილია, მისი მართალი შვილი და მისთვის ფხიზელი მეომარი..."
სურათზე მარცხნიდან: ს. ბერეჟიანი, ვ. ნოზაძე, დ. მარჯანიშვილი, შ. მაღლაკელიძე, 1938 წ.
