,
„შავი ზღვის უნივერსიტეტი” გაიყიდა. მისი 100%-იანი წილის მფლობელები "კავკასიის უნივერსიტეტის“ პრეზიდენტი კახა შენგელია და საქართველოს ეროვნული უნივერსიტეტის რექტორმა გია კავთელიშვილი არიან. შესაბამისი ცვლილება ბიზნეს რეესტრში დღეს აისახა.
სამეწარმეო ამონაწერის მიხედვით, „შავი ზღვის უნივერსიტეტის“ 49%-იანი წილის მფლობელი კახა შენგელია გახდა, ხოლო 51%-იანი წილის მართვა გია კავთელიშვილმა გადაიბარა. უნივერსიტეტის ყოფილი მფლობელებსა და ახალ მმართველებს შორის დადებული ხელშეკრულების მიხედვით, პარტნიორებმა შავი ზღვის უნივერსიტეტი 10 მლნ დოლარად შეიძინეს.
ეს იმას ნიშნავს, რომ მფლობელთა რიგებიდან სრულად გავიდნენ თურქეთისა და გერმანიის მოქალაქეები, რომლებიც ამ დრომდე ფლობდნენ IBSU-ს წილების 100%-ს. ამიერიდან მათ ჩაანაცვლებენ საქართველოში მოქმედი სხვა ორი უნივერსიტეტის ხელმძღვანელები.
28 წლის ისტორიის მქონე უნივერსიტეტი, ისევე როგორც “ჩაღლარის” საგანმანათლებლო ქსელი, რომელშიც IBSU-ც შედიოდა, უკანასკნელ წლებში მეზობელი თურქეთის ხელისუფლების უკმაყოფილების ობიექტი არაერთგზის გახდა. ამის მიზეზი იყო ქსელის ასოცირება ფეთულა გიულენის სახელთან, რომელსაც თურქეთის ხელისუფლება გადატრიალების მცდელობას ედავება.
2018 წელს უნივერსიტეტს პირველკურსელთა მიღების უფლება დროებით შეუზღუდეს, რის ოფიციალურ მიზეზადაც მისი ფინანსური არამდგრადობა სახელდებოდა. თუმცა მაშინ განვითარებული მოვლენების შესაძლო პოლიტიკურ მოტივებზე საუბრობდნენ უნივერსიტეტის მხარდამჭერები როგორც საქართველოში, ისე — საზღვარგარეთ.
უნივერსიტეტის ყოფილი რექტორი ილიას ჩილოღლუ, რომელიც წლების განმავლობაში საქართველოში ცხოვრობდა, ამჟამად ემიგრაციაშია. ჩილოღლუს თქმით, გრძნობდა მზარდ საფრთხეებს, რის გამოც ქვეყანაში დარჩენა სარისკოდ მიიჩნია.
თურქეთის სახელმწიფო სააგენტო “ანადოლუს” ცნობით, მიმდინარე წლის სექტემბერში, ნიუ-იორკში რეჯეფ თაიფ ერდოღანისა და ირაკლი ღარიბაშვილის შეხვედრის შემდეგ, თურქეთის საგარეო უწყებამ თქვა, რომ ერდოღანმა ხაზი გაუსვა გიულენის მოძრაობის მიერ “მართული სკოლების დახურვისა და მათი აქტივების გაყინვის მნიშვნელობას”. ერდოღანმა ასევე აღნიშნა თბილისის მიერ ამ კუთხით უკვე გადადგმული ნაბიჯები.
შავი ზღვის უნივერსიტეტის ახალ მეწილე კახა შენგელია უმაღლესი სასწავლებლის განვითარების გეგმებთან დაკავშირებით აცხადებს, რომ:
„კიდევ ერთი მაგარი უნივერსიტეტი შეემატება ქვეყანას უფრო უკეთესი ვიდრე იყო და უფრო მაღალი ხარისხით და ცნობადობის გახდება. თუმცა შავი ზღვის უნივერსიტეტს არ აკლდა ცნობადობა და ხარისხი. პირველ ეტაპზე მენეჯმენტში ცვლილებები არ იგეგმება, დავაკვირდებით როგორ წარიმართება მუშაობა. რაც შეეხება სახელწოდებას, შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტი ამ სახელწოდებით დარჩება. ის უკვე ბრენდია“.
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
