USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
თბილისი
საზოგადოებრივი სივრცეების მნიშვნელობა ქალაქის სოციალური ცხოვრებისთვის - ურბან მედია
თარიღი:  2961

ადამიანი სოციალური არსებაა — მუდმივად გვჭირდება ერთმანეთთან კონტაქტი და კავშირის შენარჩუნება. შესაძლოა, დროებით მოვწყდეთ გარესამყაროს და საკუთარ ნაჭუჭში გამოვიკეტოთ, მაგრამ საბოლოოდ მაინც სოციალური ცხოვრების ნაწილი ვხდებით. თანამედროვე ქალაქში ცხოვრება, თავისი მუდმივი სიჩქარითა და რუტინული ვალდებულებებით, ხშირად გვიქმნის შეგრძნებას, თითქოს უსასრულო მარათონში ვართ ჩართულნი. ამას ემატება ისიც, რომ გამუდმებული ხმაური, გადატვირთული გრაფიკი და ურბანული გარემოს ქაოსი ზოგჯერ ძალიან მომაბეზრებელი და დამღლელია, ამიტომაც ადამიანები მუდმივად ცდილობენ ერთფეროვან ყოველდღიურობაში თავისუფალი დროისა და სიმშვიდის პოვნას. სწორედ აქ ჩნდება საზოგადოებრივი სივრცეების მნიშვნელობა — ესაა ქალაქის „სასუნთქი“ ადგილები, სადაც თითოეულ მოქალაქეს შეუძლია შეაჩეროს დრო, დაისვენოს და კვლავ იპოვოს კავშირი როგორც საკუთარ თავთან, ისე გარშემომყოფებთან. პარკები, სკვერები და სხვა სარეკრეაციო ზონები მშვიდად ყოფნის შესაძლებლობას გვაძლევს, სადაც ცხოვრების ტემპი ნელდება და მყუდრო, ბუნებრივი გარემო ახალი ენერგიით გვავსებს.

საზოგადოებრივი სივრცეების არსებობა სხვადასხვა სოციალური, კულტურული და ეკონომიკური ურთიერთობების ჩამოყალიბებასაც უწყობს ხელს. მათში მოქალაქეები დასვენების პარალელურად ერთმანეთს ეკონტაქტებიან. ეს ბუნებრივი სოციალური ინტერაქცია კი ქმნის ისეთი ტიპის ურთიერთობებს, რომლებიც ხშირად ფუნდამენტურ როლს თამაშობს საზოგადოების სტაბილური განვითარებისთვის. ასეთ სივრცეებში ხშირად ტარდება ღონისძიებები, გამოფენები, ფესტივალები და წარმოდგენები, რასაც კულტურული დინამიკის შენარჩუნებასთან ერთად ეკონომიკური სარგებელიც მოაქვს.

 კარგად დაგეგმილი საზოგადოებრივი სივრცეები ხელს უწყობს ქალაქის მაცხოვრებლების გარემოსდაცვითი ცნობიერების ამაღლებასაც. ისინი ბუნებასთან სიახლოვის საშუალებას გვაძლევს და ძალაუნებურად ვფიქრობთ გარემოს დაცვის მნიშვნელობაზეც. ამასთან ერთად, მწვანე ზონები, პარკები და სკვერები, დიდ როლს ასრულებს ქალაქში სუფთა ჰაერის შენარჩუნების კუთხით. ისინი არა მხოლოდ ესთეტიკურად და ფუნქციურად აუმჯობესებენ გარემოს, არამედ ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას აბალანსებენ, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გადატვირთული და დაბინძურებული ურბანული ცენტრებისთვის. საზოგადოებრივ სივრცეებში არსებული ფლორა ერთგვარი ბუნებრივი ფილტრია, რომელიც აფერხებს მტვრისა და ტოქსიკური ნაწილაკების გავრცელებას. მათი არსებობა ხელს უწყობს ბიომრავალფეროვნების შენარჩუნებასაც, ეს კი უაღრესად მნიშვნელოვანია ისეთ ქალაქებში, სადაც ჰაერის დაბინძურების დონე სერიოზულ ეკოლოგიურ პრობლემას წარმოადგენს.

საზოგადოებრივი სივრცეები განაპირობებს უსაფრთხოებისა და თანასწორობის განცდასაც. როცა მოქალაქეებს აქვთ შესაძლებლობა გამოიყენონ საჯარო სივრცე თავისუფლად და კომფორტულად, გრძნობენ, რომ ქალაქი მათ ეკუთვნით. ამასთანავე, ქალაქები, სადაც განვითარებული და ინკლუზიური საზოგადოებრივი ადგილებია, ხასიათდება უფრო მაღალი უსაფრთხოებითა და სოციალური ერთობით.

გარდა ამისა, საზოგადოებრივი სივრცეები პოლიტიკური და სოციალური აქტივობისთვის გამოიყენება ხოლმე. მანიფესტაციები და პროტესტები ხშირად ქალაქის ცენტრალურ მოედნებზე ან სხვა ღია სივრცეებში იმართება, სადაც მოქალაქეები თავიანთი მოსაზრებებს გამოხატავენ და საჯარო განცხადებებს აკეთებენ. ეს აძლიერებს დემოკრატიული პროცესების განვითარებას და ხელს უწყობს ქალაქში დიალოგის კულტურის ჩამოყალიბებას.

საბოლოო ჯამში, საზოგადოებრივი სივრცეების მნიშვნელობა ქალაქის სოციალური ცხოვრებისთვის განუზომელია. აქ ადამიანები იკრიბებიან, ერთმანეთს ეკონტაქტებიან და მონაწილეობას იღებენ ქალაქის სოციალურ, კულტურულ და ეკონომიკურ პროცესებში. მათი სწორად დაგეგმვა და განვითარება აუცილებელია იმისთვის, რომ ქალაქი იყოს ცოცხალი, ინკლუზიური და მდგრადი.

წყარო:https://um.ge/

მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.