USD 2.7127
EUR 3.1386
RUB 3.3552
თბილისი
საქსტატმა მოსახლეობის აღწერის ვადა გაახანგრძლივა - "მოქალაქეთა ნაწილი კარს არ აღებს"
თარიღი:  713

საქსტატმა მოსახლეობის აღწერის ვადა 31 დეკემბრამდე გაახანგრძლივა და ამასთან, დღეიდან, კვლავ ხელმისაწვდომი გახდება თვითრეგისტრაციის პორტალი. ამის შესახებ საქსტატის აღმასრულებელმა დირექტორმა, გოგიტა თოდრაძემ ბრიფინგზე განაცხადა.

მან 2024 წლის მოსახლეობის და სასოფლო-სამეურნეო აღწერის მიმდინარეობაზე ისაუბრა და განაცხადა, რომ უკვე გამოიკითხა 3 მილიონზე მეტი მოქალაქე.

თოდრაძის განცხადებით, პროცესს აფერხებს ის, რომ თბილისში, მოქალაქეების ნაწილი აღმწერებს კარს არ უღებენ, ასევე, ზოგიერთ რეგიონში არსებული მეტეოროლოგიური პირობები.

"როგორც მოგეხსენებათ, 2024 წლის ნოემბრიდან საქართველოში მიმდინარეობს მოსახ­ლეობის და სასოფლო-სამეურნეო აღწერა.

აღწერას ატარებს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური - საქსტატი, რომლის მიზანია მოსახ­ლეობის სქესობრივ-ასაკობრივი სტრუქტურისა და დემოგრაფიული მდგომარეობის ამსახველი დეტალური მონაცემების შეგროვება.

პირველად, ჩვენი ქვეყნის აღწერების ისტორიაში, აღწერა ტარდება ელექტრონულად, თა­ნა­მედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით.

თავდაპირველად, პირველ ეტაპზე, 14-დან 28 ნოემბრის პერიოდში, მონაცემები შეგროვდა თვით­რეგისტრაციის მეთოდის გამოყენებით, ხოლო მეორე ეტაპზე (29 ნოემბრიდან დღემდე) - კარდაკარის პრინციპით, პლან­­შეტური კომპიუტერის გამოყენებით პირისპირ ინტერვიუს მეთოდით. ამასთან, მაღალ­მთიან და ძნელად მისადგომ დასახლებებში, აღწერა ჩატარდა მიმდინარე წლის სექტემბერ-ოქტომბერში.

დღეის მდგომარეობით აღწერის ფარგლებში გამოიკითხა 3 მილიონზე მეტი მოქალაქე. პრო­ცესი აქტიურად მიმდინარეობს დღესაც, რომლის დასრულებასაც სჭირდება კიდევ რამ­დენიმე დღე. აქედან გამომდინარე, საქსტატმა მიიღო გადაწყვეტილება აღწერის კიდევ რამ­დენიმე დღით გახანგრძლივების შესახებ და შესაბამისად, პროცესი გაგრძელდება მიმდინარე თვის ბოლომდე.

აღსანიშნავია, რომ აღწერის მიმდინარეობისას მოქალაქეთა გარკვეული ნაწილი, სხვა­დასხვა გარემოების გამო, კარს არ უღებდა მასთან სახლში აღწერაზე მისულ საქსტატის წარმომადგენელს (აღმწერს), რაც გარკვეულწილად აფერხებდა პროცესს. მონაცემთა შეგროვების პროცესი შეაფერხა ასევე გასული დღეების განმავლობაში რამდენიმე რეგიონში მოსულმა უხვმა ნალექმა და რთულმა მეტეოროლოგიურმა პირობებმა.

აქედან გამომდინარე, მოქალაქეთა თხოვნით, მივიღეთ გადაწყვეტილება, დღეიდან, 20 დეკემბრიდან კვლავ გავხსნათ აღწერის თვითრეგისტრაციის პორტალი, რომლის მეშვეო­ბი­თაც აღწერის მიღმა დარჩენილ მოქალაქეებს მიეცემათ შესაძლებლობა, დამოუკიდებლად, სახლში ინტერვიუერის ვიზიტის გარეშე შეავსონ ელექტრონული კითხვარი.

აღწერაში თითოეული მოქალაქის ჩართულობა მნიშვნელოვანია.

ქვეყანაში მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად, აღწერის ფარგლებში შეგროვებული მო­ნაცემები მკაცრად კონფიდენციალურია, არ გასაჯაროვდება ინდივიდუალური სახით და გა­მოიყენება მხოლოდ სტატისტიკური მიზნებისთვის.

როგორც მოგეხსენებათ, აღწერები ქვეყანაში ტარდება 10 წელიწადში ერთხელ. წინა აღწერა ჩატარდა 2014 წლის ნოემბერ-დეკემბერში, სწორედ ამიტომ ტარდება აღწერა მიმდი­ნარე წლის იმავე პერიოდში.

აღწერის ჩატარება მიმდინარე წელს გამომდინარეობს გაეროს ევროპის ეკონომიკური კომისიის (UNECE) რეკომენდაციებიდან, რომლის მიხედვითაც ის აუცილებლად უნდა ჩატარე­ბუ­ლიყო 2024 წლის ბოლომდე.

აღწერის ჩატარება მიმდინარე წლის ბოლომდე გათვალისწინებულია ასევე ევროკავ­შირ­თან ასოცირების შესახებ შეთანხმების 2024 წლის სამოქმედო გეგმით.

ამასთან, აღწერის მოსამზადებელი სამუშაოები საქსტატმა დაიწყო 2021 წლიდან, რაც ითვალის­წინებდა ციფრული კარტოგრაფიის რუკების შედგენას, მეთოდოლოგიურ სამუშაოებს, კითხვარის შემუშავებას, პროგრამული უზრუნველყოფის მომზადებას, საცხოვრებელი შენობა ნაგებობების შემოვლას და მასში ფაქტიურად მცხოვრები მოსახლეობის სიითი შემადგენლობის განსაზღვრას.

მინდა ასევე აღვნიშნო, რომ მოსახლეობის აღწერა არ გულისხმობს მხოლოდ მოსახ­ლე­ო­ბის რიცხოვნობის განსაზღვრას.

საერთაშორისო პრაქტიკის მიხედვით, აღწერის ფარგლებში გროვდება მონაცემები მოსახ­ლეობის საბინაო პირობების და საცხოვრისის კეთილმოწყობის სახეების შესახებ. აღწე­რის შედეგად ასევე მიიღება ინფორმაცია, მოქალაქეობის, ეროვნების, აღმსარებლობის, განათ­ლების დონის, დასაქმების, ჯანმრთელობის მდგომარეობის, მოქალაქეთა სარგებლობაში არსე­ბული მიწის ნაკვეთების სტრუქტურის, პირუტყვისა და ფრინველის სულადობისა და სასოფლო-სამეურნეო აქტივობის შესახებ.

აღწერის კითხვარი თავიდან ბოლომდე შემუშავებულია საერთაშორისო რეკომენ­დაციე­ბის, კერძოდ UNECE-ს და FAO-ს მეთოდოლოგიის მიხედვით, რომლითაც ხელმძღვანელობს მთელი მსოფლიო. ამასთან, მიმდინარე აღწერის კითხვარი მსგავსია წინა აღწერისა. ასე, რომ აღწერის კითხვარი აერთიანებს მხოლოდ და მხოლოდ იმ კითხვებს, რაც მოცემულია საერთა­შო­რისო მე­თო­დოლოგიების მიხედვით (UNECE).

უნდა გვახსოვდეს, რომ აღწერა წარმოადგენს ერთადერთ წყაროს, უმცირესი ადმინისტრა­ციული ერთეულების (ქალაქების, სოფლების) მიხედვით, აღნიშნული მონაცემების შესაგრო­ვებლად, რაც ნებისმიერი მომხმარებლისთვის წარმოადგენს საფუძველს, ბიზნეს თუ ინდი­ვი­დუა­ლური გადაწყვეტილებების მისაღებად.

აღწერა გახლავთ უდიდესი მასშტაბის სტატისტიკური გამოკვლევა, რომელსაც მთელი ქვეყნის ტერიტორიაზე ატარებს საქსტატის 12 ათასზე მეტი მუდმივი თუ დროებითი თანამ­შრო­მელი. მათ შორის არიან გამოცდილი სპეციალისტები, რომლებიც უკვე რამდენიმე ათეული წელია კეთილსინდისიერად ასრულებენ მათზე დაკისრებულ მოვალეობას და ემსახურებიან სამშობლოს. ბევრ მათგანს რამდენიმე აღწერაში მუშაობის გამოცდილებაც კი აქვს. აღმწერებს შორის არიან ასევე სტუდენტები, გამორჩეული უნარების მქონე მოტი­ვირებული ახალგაზრდები, რომლებიც თავიანთი პროფესიული კარიერის საწყის ეტაპზე იმ­ყო­ფებიან. საქსტატი 5 თვეზე მეტია უწყვეტ რეჟიმში მუშაობს აღნიშნული პიროვნებების შერ­ჩევის და გადამზადების მიმართულებით.

მინდა ვისარგებლო შემთხვევით და დიდი მადლობა გადავუხადო მათ, ნაყოფიერი თანამშრომლობისთვის, მაღალი პასუხისმგებლობის გრძნობისთვის, მოთმინებისა და პროფესიონალიზმისთვის! თითოეულ მათგანს მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის აღწერის წარმატებით განხორციე­ლე­ბაში.

კიდევ ერთ საკითხს მინდა შევეხო: როგორც მოგეხსენებათ, აღწერის ფარგლებში მონა­ცემთა შეგროვება დავიწყეთ 14 ნოემბრიდან და გრძელდება დღესაც. რასაკვირველია ერთ და 2 დღეში შეუძლებელია მთელი ქვეყნის მოსახლეობის აღწერა და საერთაშორისო პრაქტიკის მიხედვით ამას სჭირდება რამდენიმე თვე.

ამ პერიოდში მოსახლეობის სტრუქტურა შეიძლება მნიშვნელოვნად შეიცვალოს. უფრო მეტიც, მოსახლეობის დემოგრაფიული სურათი იცვლება ყოველდღიურად, ადამიანები იბადებიან, კვდებიან, ქორწინდებიან, განქორწინდებიან, იცვლიან თავიანთ სოციალურ მდგომარეობას, გადაადგილდებიან ერთი ადგილიდან მეორეში. ყოველი დღის ბოლოსათვის მოსახლეობა უკვე ის არ არის, რაც დილისათვის იყო.

ამიტომ, საერთაშორისო პრაქტიკის მიხედვით, იმის გათვალისწინებით, რომ აღწერის ფარგლებში მონაცემთა შეგროვება თითქმის 2 თვე გრძელდება, ფაქტების რეგისტრაცია ხდება კონკრეტული თარიღის მიხედვით, რომელსაც სტატისტიკოსები, დემოგრაფები „კრიტიკულ მომენტს“ ვეძახით. მოსახლეობის აღწერის კრიტიკული მომენტის დადგენა შესაძლებლობას იძლევა მიღებულ იქნეს მოსახლეობის მომენტალური სურათი. ასეთ თარიღად მიჩნეულია აღწერის დაწყების პირველი დღე, ანუ ჩვენს შემთხვევაში 14 ნოემბერი. სწორედ ამას უკავშირდება ინტერვიუერის მიერ დასმული კითხვა, 13-14 ნოემბრის ღამის 12 საათის მდგომარეობით, მოცემულ დასახლებულ პუნქტში ოჯახის წევ­რების ყოფნის შესახებ. და რატომ ღამის 12 საათის მდგომარეობით - იმიტომ, რომ მოსახლეობას აღწერენ საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით და ადამიანთა უმრავლესობა შუაღამისას იმყოფება სახლში.

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, მოსახლეობის აღწერა კვლავ გაგრძელდება კიდევ რამდენიმე დღით. ამასთან, დღეიდან უკვე გაიხსნა თვითრეგისტრაციის პორტალი, რაც თითოეულ მოქალაქეს მისცემს აღწერის ელექტრონული კითხვარის დამოუკიდებლად შევსების შესაძლებლობას. ამ შემთხვევაში საქსტატის ინტერვიუერის სახლში მიღება აღარ იქნება საჭირო. ამისათვის უნდა შეხვედით საქსტატის ვებსაიტზე - geostat.ge, გაიაროთ მარტივი რეგისტრაცია, შეავსოთ აღწერის ელექტრონული კითხვარი, რომლის გადაგზავნის შემდეგაც მოკლე ტექსტური შეტყობინების სახით მიიღებთ კოდს, აღწერაში მონაწილეობის დასადასტურებლად.

მინდა დიდი მადლობა გადავუხადო თითოეულ მოქალაქეს, რესპონდენტს, რომელმაც გამოიჩინა მაღალი საზოგადოებრივი პასუხისმგებლობა და დამოუკიდებლად თუ ინტერვიუერთან პირისპირ ინტერვიუს მეშვეობით მონაწილეობა მიიღო აღწერაში.

მინდა მივმართო და აღწერაში მონაწილეობისკენ მოვუწოდო იმ მოქალაქეებს, რომლებიც ჯერ არ ჩართულა აღწერაში.

გახსოვდეთ, რომ ამ მონაცემებს ვაგროვებთ ისევ და ისევ თქვენთვის, რათა მიიღოთ მტკიცებულებებზე დაფუძნებული გადაწყვეტილებები.

აღწერის შედეგები 2025 წლის ივნისში იქნება ხელმისაწვდომი",- განაცხადა თოდრაძემ.

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.