ირაკლი ანდრიაძე (დ. 15 ივნისი, 1930, სოფ. დიდი ჯიხაიში — გ. 2012) გახლდათ ქართველი თანამდებობის პირი, ინჟინერი, მეცნიერი, პოლიტიკოსი. ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი, საზოგადო მოღვაწე.
აღსანიშნავია, რომ საქართველოს კანონმდებლობით ქუჩას პიროვნების სახელი რომ მიენიჭოს ის ან ეროვნული გმირი უნდა იყოს, ან მოვალეობის შესრულების დროს უნდა იყოს დაღუპული გმირულად ან მისი გარდაცვალებიდან 20 წელი მაინც უნდა იყოს გასული.
თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევებიც და სწორედ ასეთი გამონაკლისია ბ-ნი ირაკლი ანდრიაძის შემთხვევა.
სახელდების სამთავრობო კომისიის მიერ გათვალისწინებული იქნა დიდი ჯიხაიშის მცხოვრებლების დიდი ნაწილის სურვილი, სამტრედიის საკრებულოს და მერიის მხარდაჭერა და თვითონ ბ-ნ ირაკლის დიდი ღვაწლი, როგორც სოფელ დიდი ჯიხაიშის, ისე თბილისის და ზოგადად საქართველოს სახელმწიფოს აღმშენებლობის საქმეში და მიღებული იქნა შესაბამისი გადაწყვეტილება.
ბიოგრაფია
დაბადების ადგილი: სოფელი დიდი ჯიხაიში, სამტრედიის რაიონი.
დაამთავრა საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის სამშენებლო ფაკულტეტი 1953 წელს.
1953 წელს დაინიშნა თიანეთის რაისაბჭოს აღმასკომის მშენებლობის განყოფილების გამგედ; 1953-1967წწ. მუშაობდა რუსთავსა და ჭიათურაში - საქართველოს მშენებლობის სამინისტროს სამშენებლო ტრესტ "ამიერკავკასმეტალურგმშენის" სისტემაში, სამშენებლო გაერთიანება "მთავართბილმშენის" რკინაბეტონის ქარხანაში, საქართველოს მშენებლობის სამინისტროს ტრესტ "საქმშენინდუსტრიის" მთავარ ინჟინრად; 1967-1968წწ. იყო საქართველოს სსრ სახალხო კონტროლის კომიტეტის ინდუსტრიული და კომუნალური განყოფილების გამგე; 1968-1972წწ. საქართველოს მშნებლობის სამინისტროს ტრესტ "მშენინდუსტრიის" მთავარი ინჟინერი; 1972-1974წწ. თბილისის ი. ჯავახიშვილის სახელობის უნივერსიტეტის პრორექტორი უნივერსიტეტის პერსპექტიული განვითარების დარგში; 1974 წელს დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია თემაზე" "საქართველოს ბუნებრივ ფენოვან შემავსებლებზე ელექტრო გახურებით დამზადებული მსუბუქი ბეტონების გამოკვლევა და დანერგვა", შემდეგ - სადოქტორო დისერტაცია;მისი პრორექტორობის პერიოდში მიმდინარეობდა სახელმწიფო უნივერსიტეტის ახალი კომპლექსის მშენებლობა (მაღლივი კორპუსი, ბიბლიოთეკის კორპუსი და ცენტრალური ბიბლიოთეკა წიგნთსაცავებით), მისი ხელმძღვანელობა და კურატორობაც დაევალა; 1971-1985წწ. კითხულობდა ლექციებს თბილისის ი. ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში საინჟინრო-ეკონომიკურ ფაკულტეტზე და საქართველოს პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში; გამოქვეყნებულ აქვს სამეცნიერო შრომები და სამი სახელმძღვანელო სამშენებლო-საინჟინრო სპეციალობის სტუდენტებისათვის; 1974-1976წწ. მუშაობდა საქართველოს კპ ცენტრალურ კომიტეტსა და მინისტრთა საბჭოს საქმეთა მმართველის მოადგილედ და პირველ მოადგილედ, სამეურნეო სამმართველოს უფროსად; 1980-1985წწ. იყო საქართველოს მინისტრთა საბჭოს მთავარი სამეურნეო სამმართველოს უფროსი; 1985-1987წწ. საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის საქმეთა მმართველი: 1987-1991წწ. თბილისის საქალაქო საბჭოს აღმასკომის თავმჯდომარე; 1991 წლიდა თბილისის პირველი პრეფექტი და პირველი მერი; 1992-2003წწ. სახელმწიფო საბჭოს საქმეთა მმართველი და სახელმწიფო უზრუნველყოფის სამსახურის უფროსი; 1992-1996წწ. იყო საზღვარგარეთ ქართული წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თავმჯდომარე და პრეზიდიუმის წევრი; 1994 წელს ხელმძღვანელობდა თბილისში ზურაბ წერეთლის "წმინდა ნინოს" მონუმენტის აღმართვას; საქართველოს პატრიარქის, ილია II დავალებით ხელმძღვანელობდა ყოვლადწმინდა სამების საკათედრო ტაძრის მშენებლობას. საინჟინრო საქმიანობაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის საინჟინრო აკადემიის გადაწყვეტილებით მიღებული აქვს "XX საუკუნის გამოჩენილი ინჟინრის" წოდება (2000), მედალი - "თბილისის ერთგულება", საქართველოს პრეზიდენტის სიგელი - "ერის გამორჩეული მოღვაწე" (2002). ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი, საზოგადო მოღვაწე.
ორგანიზაციის, ასოციაციის ან ჯგუფის წევრი
საერთაშორისო საინჟინრო აკადემია, ნამდვილი წევრი (1995-)
საქართველოს მე-3 მოწვევის პარლამენტი (1992-1995)
საქართველოს საინჟინრო აკადემია, წევრი (1996-)
ყოვლადწმინდა სამების საკათედრო ტაძრის მშენებლობის ფონდი, თავმჯდომარე და საავტორო ჯგუფის ხელმძღვანელი
ჯილდოები, პრემიები და პრიზები
1995 - იაკობ გოგებაშვილის სახელობის პრემია
1978 - საქართველოს დამსახურებული ინჟინერი
წმინდა გიორგის I ხარისხის ორდენი (სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმინდესისა და უნეტარესის ილია II გადაწყვეტილებით).
განუსაზღვრელად დიდი ბ-ნი ირაკლი ანდრიაძის როლი თბილისის ინფრასტრუქტურის განვითარების და მშენებლობის საქმეში,.
მარტო იმის ხსენებაც კი საკმარისის ირაკლი ანდრიაძის ღვაწლის აღსანიშნავად, რომ სწორედ მისი ხელმძღვანელობით აშენდა და დამშვენდა სამების კათედრალური ტაძარი.
“აი, ეს დიდებული ტაძარი არის აშენებული მის მიერ და ვერავინ სხვა ვერ გააკეთებდა ამას”, – ასე შეაფასა ირაკლი ანდრიაძის ღვაწლი, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს- პატრიარქმა, უწმიდესმა და უნეტარესმა ილია II-მ.
ღმერთმა განსაკუთრებული ხვედრი არგუნა იმ ადამიანებს, რომლებმაც მთელი ცხოვრება ქვეყნის, სამშობლოს შენებას მიუძღვნეს. სწორედ ასეთი გამორჩეული ბედის ადამიანი გახლდათ ბატონი ირაკლი ანდრიაძე და იმედია, მალე თბილისის ერთ-ერთ ლამაზ ქუჩასაც მისი სახელი დაარქმევა, დედაქალაქისთვის გაწეული დაუღალავი შრომის აღსანიშნავად.