- უკრაინაში F-16 ტიპის მრავალფუნქციური გამანადგურებელი თვითმფრინავი ჩამოვარდა, რასაც გამოცდილი პილოტის სიცოცხლე ემსხვერპლა. ინციდენტის მიზეზი ჯერ კიდევ გასარკვევია, თუმცა ვარაუდობენ, რომ ეს შესაძლოა პილოტის შეცდომამ ან ე.წ. "მეგობრულმა ცეცხლმა" გამოიწვია (ანუ უკრაინელებმა შესაძლოა შემთხვევით ჩამოაგდეს). შემთხვევა მოხდა რუსეთის მიერ განხორციელებული საჰაერო დაბომბვის მოგერიების დროს. ამ მოვლენის შემდეგ უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ გაათავისუფლა ქვეყნის საჰაერო ძალების მეთაური, გენერალ-ლეიტენანტი მიკოლა ოლეშჩუკი. ოლეშჩუკის გათავისუფლების შემდეგ, უკრაინის საჰაერო ძალების მოქმედ მეთაურად დაინიშნა გენერალ-ლეიტენანტი ანატოლი კრივონოჟკო.
- უკრაინული სამხედრო ძალების წინსვლა კურსკის ოლქში გრძელდება, რაც რუსეთს აიძულებს დამატებითი თავდაცვის ზომები მიიღოს. რუსულმა მხარემ ლგოვის, კურჩატოვისა და უშუალოდ ქალაქი კურსკის გარშემო ახალი ზღუდეები და სანგრები გააკეთა. ეს ქმედებები მიზნად ისახავს უკრაინული შეტევების შეჩერებას და ოლქის სტრატეგიული პოზიციების დაცვას. აშკარაა, რომ რუსები კვლავ ფიქრობენ, რომ უკრაინელთა ახალი შეტევა გამორიცხული არ არის.
ამავდროულად, უკრაინის თავდაცვის ძალებიც განაგრძობენ აქტიურ მოქმედებებს, მაგრამ ზურგში მყოფი დანაყოფები აგრეთვე თხრიან სანგრებს და ემზადებიან თავდაცვისათვის.
- კურსკის ოლქში უკრაინელები კვლავ ცდილობენ ოპერატიულ ალყაში მყოფი გლუშკოვოს რაიონის დაკავებას. მიუხედავად იმისა, რომ რუსული სამხედრო ხიდები - პონტონები - არსებობს, უკრაინელები ცდილობენ მათ აღმოჩენას და საარტილერიო დამუშავებას. რუსები ჩივიან, რომ ფრონტის ხაზის გვერდის ავლით კვლავ გამოჩნდნენ უკრაინული მცირე, მობილური დივერსიული ჯგუფები.
- რუსული ძალები უტევენ დონეცკის ოლქის ქალაქი კურახოვეს სიახლოვეს. კუხაროვე ქალაქი დონეცკიდან დასავლეთით მდებარეობს, სადაც სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი წყლის რეზერვუარიცაა წარმოდგენილი. მიუხედავად ინტენსიური შეტევის მცდელობებისა და მძიმე ტექნიკის გამოყენებისა, უკრაინელებმა წარმატებით მოიგერიეს რუსული იერიში ამ მონაკვეთზე. აღნიშნულ მონაკვეთზე უკრაინულმა ძალებმა წინა წლიდან შექმნილი მტკიცე თავდაცვის ზღუდეები გაამყარეს, რაც მათ საშუალებას აძლევს ეფექტურად გაუმკლავდნენ რუსეთის შეტევებს.
- პოკროვსკის მონაკვეთზე სიტუაცია კვლავ რთულია. უკრაინული ძალები რუსული ნაწილების ინტენსიურ იერიშებს უპირისპირდებიან. რუსები უტევენ მცირე დანაყოფებით, 5-10 კაციანი რაზმებით, რათა შეტევას უწყვეტი ხასიათი ჰქონდეს და გარკვეულ მონაკვეთებში ალყის იმიტაცია შეიქმნას. თუმცა, ბოლო ორი დღის განმავლობაში, რუსული დაწოლა სელიდოვესა და ჰროდივკაზე შეფერხდა - უკრაინელებმა იერიშები მოიგერიეს. ეს შეჩერება უკრაინულ ძალებს საშუალებას აძლევს გააძლიერონ თავიანთი პოზიციები უფრო ღრმად, უშუალოდ პოკროვსკისაკენ.
- ბელარუსმა 2024 წლის 3-27 სექტემბერს დასავლეთ უკრაინის და პოლონეთის საზღვართან, კერძოდ ბრესტის რეგიონში, მასშტაბური სამხედრო წვრთნები დაგეგმა. ამ მანევრებში ჩართულია მექანიზებული სამხედრო ძალები. აღნიშნული წვრთნები უფრო ფსიქოლოგიური დაძაბულობის გაზრდას ემსახურება უკრაინის წინააღმდეგ, თუმცა რეალისტურად ნაკლებად სავარაუდოა რაიმე სამხედრო ქმედება მოჰყვეს. უშუალოდ ბელარუსის ხელისუფლების განცხადებით, ეს წვრთნები მხოლოდ თავდაცვით ხასიათს ატარებს, თუმცა უკრაინისა და პოლონეთის წარმომადგენლები ამ ქმედებებს აფასებენ როგორც პოტენციური აგრესიულ ნაბიჯს და აფრთხილებენ კიდეც არც განიხილოს რუსულ აგრესიაში რაიმე ფორმით ჩარევა.
ბელარუსმა 2023 წელს დიდი რაოდენობით ტექნიკა გადასცა რუსეთს, რამაც მისი შესაძლებლობები კიდევ უფრო დაასუსტა. სავარაუდოა, რომ კურსკის ოპერაციის შემდეგ რუსეთმა კიდევ მოსთხოვა მინსკს შეიარაღების გადაცემა. რაც ზრდის დეფიციტს. ბელარუსის მთელი არმია 60 ათასი სამხედროსაგან შედგება, რომელთაგანაც მიჩნეულია რომ 20 ათასამდე თუა საბრძოლო მზადყოფნაში. აქედან გამომდინარე ლუკაშენკას მხრიდან ასეთ მანევრებს მართლაც მოჰყვეს რაიმე ნაკლებ სავარაუდოა.
- რუსეთის თავდაცვის ყოფილი მინისტრის მოადგილე, პაველ პოპოვი, თაღლითობის ბრალდებით დააკავეს. როგორც გამომძიებლებმა განაცხადეს, პოპოვს ბრალად ედება მოსკოვის მახლობლად მდებარე სამხედრო თემატიკის პარკ "პატრიოტის" რესურსების ბოროტად გამოყენება პირადი სარგებლისთვის. კორუფცია რუსეთის არმიაში ისედაც ენდემურია და ყველაა ჩართული ამ პროცესში. თუ გასვრილი არ ხარ და კომპრომატი არ აქვთ შენზე ვერ დაწინაურდები და ვერც პოზიციას შეინარჩუნებ.
ახლა პოპოვის დაკავება ერთის მხრივ თავდაცვის ყოფილი მინისტრის შოიგუსა და გენშტაბის უფროსის, გერასიმოვის კლანის დასუსტებას ემსახურება, ხოლო მეორეს მხრივ პუტინის მხრიდან პერიოდული წმენდების ნაწილია. შეგახსენებთ, რომ წელს ჯერ კიდევ აპრილში დაიწყო მაღალი რანგის პირების დაპატიმრებები. თუკი 2023 წელს ვაგნერის მაღალჩინოსნებისა და მათი მხარდამჭერების წმენდა მოხდა, ახლა შოიგუს კლანი სუსტდება. ჯერ იყო ტიმურ ივანოვი, ახლა პოპოვი.
- გერმანიის ქალაქ ტროისდორფში, თავდაცვის საწარმო Diehl Defence-ზე აფეთქება მოხდა, რის შედეგადაც ორი ადამიანი მძიმედ დაშავდა.
გერმანული გამოცემა Bild-ის ინფორმაციით, აფეთქება იმ დროს მოხდა როდესაც მიმდინარეობდა შემოწმება. პოლიციის წინასწარი მონაცემებით, აფეთქების მიზეზი ტექნიკური გაუმართაობა იყოს, თუმცა არსებობს ვარაუდი, რომ ეს ინციდენტი შეიძლება რუსული დივერსიის შედეგი იყოს, რადგან ცოტა ხნის წინ, მაისის დასაწყისში, იგივე კომპანიაში, ბერლინში, ცეცხლი გაჩნდა, სადაც უკრაინისთვის განკუთვნილი იარაღი იწარმოებოდა. ამის მსგავსი ინციდენტები ევროპის ტერიტორიაზე უკვე რამდენიმე მოხდა.
- რუსულმა ძალებმა ქალაქ ხარკივზე მორიგი სარაკეტო შეტევა განახორციელეს და 12 სართულიანი კორპუსი დაბომბეს. არის მსხვერპლი და ეს კვლავ მშვიდობიან მოსახლეობაშია. რუსეთის მხრიდან სამხედრო დანაშაულები გრძელდება. ამას უკრაინულმა მხარემ მყისიერად უპასუხა: უკრაინის საპასუხო სამიზნე რუსეთის ქალაქი ბელგოროდისა და ქალაქი კურსკის შემოგარენი იყო.
- ვლადიმერ პუტინი მონღოლეთში ჩადის, მიუხედავად იმისა, რომ მასზე საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს (ICC) მიერ ძებნაა გამოცხადებული, ხოლო მონღოლეთი ICC-ს სტატუტის ხელმომწერია. პუტინის მონღოლეთში ვიზიტი კრემლის ძალის დემონსტრაციის მცდელობაა და იმავდროულად ხაზს უსვამს ჰააგის სასამართლოს გავლენის სისუსტეს. ამ ფონზე, დასავლეთმა უფრო მტკიცედ უნდა იმოქმედოს და მინიმუმ, უკრაინისთვის დასავლური იარაღის გამოყენებაზე რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებული შეზღუდვები უნდა მოხსნას.
ახლა კი მინდა ორიოდე სიტყვით აღვნიშნო კურსკის ოლქში უკრაინელთა პოტენციური მიზნები და შედეგები:
>> უკრაინელებისათვის პრიორიტეტი იყო საბრძოლო მოქმედებებისას ინიციატივის დაბრუნება და მორალის ამაღლება. ორივე შედგა.
>>უკრაინელებისათვის ღირეული გახლდათ გაწვეული წვევამდელების ხელში ჩაგდება და გასაცვლელი სამხედროების რაოდენობის ზრდა. ამასთან გაწვეულების დატყვევება მოწინააღმდეგის დემორალიზაციაზე განსაკუთრებულად იმოქმედა. ეს შედეგიც მიღწეულ იქნა.
>> უკრაინელებისათვის აუცილებელი იყო ერთ მიმართულებაზე მაინც რუსული დაწოლის შემცირება. ხარკივის ოლქის სასაზღვრო რაიონებში რუსული იერიშები შეჩერდა, დავარდა ტემპი ხარკივი-ლუგანსკის ოლქების საზღვარზეც, ხოლო ზაპორიჟიადან რუსული ნაწილების მოხსნამ, რობოტინესთან უკრაინული მდგომარეობა გააუმჯობესა.
>> უკრაინელებისათვის მნიშვნელოვანი გახლდათ, რომ კრემლის მიერ დადგენილი კიდევ ერთი წითელი ხაზი გადაკვეთილიყო და გამოჩენილიყო რომ რუსული მუქარა ბირთვული იარაღის გამოყენების შესახებ მაშინაც კი ცარიელი აღმოჩნდა, როდესაც ომმა უშუალოდ რუსეთის ტერიტორიაზე შეაღწია.
>> უკრაინელებისათის პრიორიტეტი იყო ყოველგვარი საუბარი კონფლიქტის გაყინვაზე გაჩერებულიყო. ამ იდეას დასავლეთში კრემლი აქტიურად ავრცელებდა. კურსკის ოლქის ოპერაციის შემდეგ მსგავსი საუბარი შეჩერდა. ეს მიზანიც მიღწეულია.
>> უკრაინელებისათვის მნიშვნელოვანი გახლდათ რუსეთს ეგრძნო ომი საკუთარ თავზე. იგრძნო კიდეც - 200 ათასამდე დევნილით, დაბომბილი ინფსრასტრუქტურითა და ოკუპირებული ტერიტორიებით, 1944 წლის შემდეგ პირველად.
>> უკრაინელებისათვის სასურველი იყო სუმის ოლქისათვის დამცავი ფარის გაკეთება და რუსების მხრიდან მაისში დაწყებული ხარკივის სასაზღვრო ოპერაციის მსგავსი რამის არდაშვება. ეს მიზანიც შედგა.
>> ნებისმიერი ტერიტორიის ფლობა მნიშვნელოვანია შემდგომი პოტენციური მოლაპარაკებებისას. გაცვლა თუ გინდა ჯერ რაღაცას უნდა ფლობდე. ეს მიზანიც მიღწეულია.
დანაკარგებს რაც შეეხება: შეტევითი ოპერაციის პირობებში უკრაინელებს იმაზე ნაკლები აქვთ დანაკარგები, ვიდრე თავდაცვაში ყოფნისას აქვთ იგივე დონბასში. ხოლო შეტევა და ინიციატივის დაბრუნება დანაკარგის გარეშე არ არსებობს.
კურსკის ოპერაცია ომში სამხედრო თვალსაზრისით სტრატეგიულ გარდატეხას ვერ შეიტანდა და ვერც შეიტანს, მაგრამ პროგრამა მინიმუმიც მიღწეულია და პროგრამა შუალედურიც, განსაკუთრებით პოლიტიკური თვალსაზრისით.
